장음표시 사용
81쪽
rea societatis Iesu. unus ex iis, qui editionem operuin Isidori eorrectissimam curarunt, invenerint in ipsa Praenotatione Brausionis apud veterem Codicem verba haee . quae in aliis de iiderantur: In Canenteo qti octie, es Cloth Iure per- nax ma eo ofuit in umenta . At quae Nam, amabo, ea in sui e Canonico per maxima instramen Ia sunt , nisi fuerit Colseelio Canonum, SConciliorum , eaque implens volumen ivlium Quid etiam, s eadem Collectio intelligatur per Librum mensa eoram Doematiam , quem si-gebertis, Gemblaeens,, seaeentis retro annisseribens, eidem Isidoro tribuit Libro de vi is Illui tribus p Nimirum Canones Coneiliorom . SAegnitiones Sedis Apostolieae in Isistolis Pontis eum Decretalibus, vere sunt Feeses ii ea dogmata . Quod vero nee apud eos Ser plores, nee apud s. lldephon sum, qui etiam seripia Isidori refert, adeo Hare inveniatur mentio laesa eius Colle ei lonis . fortasse ideo est . quia praecipua eorum cura suit adseri here Isidoro lueuhrati nes illas . quas suo studio eomposuit, elaboravitve et non autem Collectionem, in qua nihil de suo praestitit. sed solum Iaborem, aut euram er-quirendi . , in unum volumen eoniungendi Epistolas Romanorum Pontis eum . Canones. SConcilia , usque ad suum tempus celebrata. Ac-e edit . S. Ild ephonsum praetermissse aliquot scripta Is dori, atque in iis Chronseon, SHist riam buevorum, ae uvandalorum e quae tamen duo . germana illius seripta sunt. Denique nomo ulla ab ud ephonta praetermissa fuerunt , quae tamen a Braulione memorantur. Quod ipsum sere eontigit alii indubitati, Auctoribus eertorum operum: veluti Eusebio Caesariens ei rea quatuor Libros vitae Constantini Magni, nullatenus memoratos ab Hieronymo a S similiter Aeaeio ei rea ustam eiusdem Eusebii ; ut alia innumera erempta praetermittam. vide vossium Lili. a. de Historien G, His, Cap tr. pag. a s , a s at que alibi saepe Itaque ex iis Scriptoribus, re quidem argumentum insciale , quod in Scholis regativum dieitur . At enerve es i. elui potest
XXIX. Ulterius id ipsum eonfirmatur testimonio Minem ari Arehiep. Rhemens, doctio sini Gallorum omnium suo tempore e qui scribens post duo laeula . , aliquot annos ab obituas doti Hispalens , illi tribuit praedictam Colle.
Dionem . Etenim in Opustulo adversus alium Nine marum nepotem suum, Cap. a . ait: De Lilro eouesarum Episolarum ( nee solum Coniselliorum I ab Udoro . qtiem de N pania agis Diviis Ricabitis Di vos reguntinai in hujusmodi . scat. O io Capitolii Regi ii studiosus obtinait, O iseas rogiones ex itio repIeri feeit . Oe vide . Collectionem Epistolatum de quibus , de propter quas, tot lites, , quaestio-
iliones saeculo nono excitatae fuerunt in Gallia , ac nunc verantur Inter eruditos o adscriptam
Isidoro . Ac ex Hispania delatam in Germaniam . subindeque dispersam in regiones finitimas. At cuinam alteri Isidoro, quam Hispalens p Neque enim alterius Is sors mentio ulla notabilis erat, vel invenitur eo Geulo nono . quam Arehieph opi Hispalensis, tum suo aevo, tum vieinis sae-eusis celeberrimi. XXX. Nimirum in Cone illo um. Toletano celebrato anno Christi Deit i s. eujus Acta ubique terrarum apud Latinos jam pervulgata Tom. I. erant tempore Rinemari, hoe Isidori elogium legebatur Cap. t. Nostri quoqae Deati Doctortareelai . Eeclesiae Cano icae nisi mam de- eat . pracedentibus aetate se remus . doctrisaeeomparatione non in os, quod majas es' is Iaeeutoram fine doctis ui, iatque eam reverentia nominandus II dorus. cte. Ipse itaque e. t . eui Hsnemarus . seut S reliqui omnes saeculo nono, Collectionem illam adserihehant. XXvI. verum quid opus eoniecturis, ubi idem Hinem arus eam Epistolaruni veterum Pontiseum Collectionem nominatim Isidoro Hispathnfi tribuit J Nimirum Epiti. r. Cap. ia. ait et Seriptum namque es in quodam fermone eeaeeptorii nomine , de gesti S emi excepta . quem Udoras Hispalensi Episeoptii eo legit eam Episoni Romanae Sedia Pontificum a Soemente visque ad B. Gregosiam. Nee audiendus Christophorus Iullellus in Praefatione de veteri Codice Canonum ad Lectorem pag. aa. ubi alleghtis eisdem Ninemari vethis , sulidit et Perperam maemaras hane et Iectionem Epi- solarum Ponti eam Romanorum a Clemente
ad A. Gregoriam Udoro es palens Episcopo
tribuit, quae omnino tribuenda es Isidoro Mereatori . Et certe Ilinem arus duobus poti Isidorum taeulis seribens in media Gallia Hispanis vicina , melius seire potuit, quisnam esset verus illius Collectionis Auctoriquam scriptores quilibet post mille . de eo xmplius annos divinati nibus suis eoniicere pollunt
XXXII. Immo , S paullo post obitum S. Isidoti ( qui eontigit anno ig6. ) ae ducentis
eire iter anni v antequam Mincinarus scriberet Lucubrationes suas, videntur celebres fui ilia Epitiosae veterum Ponti seum , praesertim illa b. Anteri Papae ad Hispano , S uitae similes eii- ea licitam translationem Episcoporum de una Eeeles a in aliam , ubi intervenit necessitas . &utilitas publiea. Nam Patre: Concilii Toletani g. anno 6s6. Savi. anno fis a. secerunt quatuor
simile, translationes CANONICE, ut ipsi aiunt. id est, iuxta Canonem , sve regulam sbi praesetiptam ab Apostolica Sede in iis Epistolis Quapropter earum ColleHio . sne ullo fundamento tribuitur euipiam Isidoro Mereatori, seu Peceatori, centum . aut pluribus annis poli eele-htata ea Concilia nato . superest itaque . ut ea
Collectio a S. Isidoro Hispalens facta fuerit. XXXIII. Praeterea . Apiseopi iidem Hiis mani in predictis Conciliis , dum testantur . se eas translationes secisse CANONICE, videntur ob oeulos habuisse Epistolam primam Pelagis II.
Papae ad Benignum Archiepiscopum ea de re , scriptam annosa I. (id es . plurimis annis ante praedicta Concilia . eum b. Isidorus ei let adhue puer 3 quae est sere desumpta ex Epiliolis veterum Pontificum , praesertim s. Anteri Papae ad Episeopos Hispaniae. ut ostendemus infra Diosert. xi. Hi ne autem palam evincitur , Colle.ctionem earum Epistolatuiti fuisse sectam dii hiis saltem laeulis ante id tempus Isidori illius Mercatoris . S saeculo inteato ante tempus Is- doli Episeopi Selahitani, sive set ubensis, qui certe anno 6sg. Concilio xvi. Toletano interis fuit . Reliquum itaque est . ut Collectio praedicta Conei liorum . , Epistolarum a S. Isidoro Hispalens tacta suerit. XXXIV. vereor autem, ne sorte quidam alteri Isidoro id Opus adiudicent , tum obere-3 cc -
82쪽
erationem. de vatinianum odium in illas Epistolas veteribus Pontificibus adscriptas; tum praeis terea ut earum Collectorem atro e iter insectentur . Quod de Magde burgens bus Centuriatomtibus , Davide Blondello . Samuele Maresio , aliisque manifestis Sectariis . mirandum non e se set et juratis, nimirum , Romanae Eeelesae hosti-hus. Mirari vero subit de viris Catholieis . &eruditissimis . qui Collectorem illum non verem tur appellare nebaIonem impudenti reum . Et . ut monui num. o. discere potu sient moderationem ab Hine malo Rhemensi a qui ubique reverenter de illo loquitur, di in opusculo supra allegato Lv. Capitulorum , Capite as. loquens
de Epistolis illis veterum Pontigeum ab Isidoro eollectis, inquit: IIsai Epipo ai Sanctoram. er Aposto te ram uirorum . diversi tempori- has pro dioersorum eon Italione . yeat O m. Iastii dieii, a Sede Ap onea datas , ct per eosdem Domini Sacerdotes . qai ct Angesi se-eandam Scriptaram appe tantur . ordinatas ,
CUM BEATO GELASIO APISmLICO MIRO UENERABILITER SISCIPIEM
DAS DICO . Et sane in Codie e vati ea no antiquissimo supra laudato num. et g. de a8. extant duae illae Epistolae Pelagii II. Papae ad Benignum Arehiepiscopum . pagina a S de seqq. a nobis lectae, Se pariter eossectae a S. Isidoro Hispalens . eum aliis antiquiorum Pontificum rvit ipse in hae Praesitione testatur.
os matur. nostra sententia auctoritate eiari morum quorandam Virorum, non modo antiquorum , sedes recentium.
XXXV. v v Actenus sententiam praejactam eonfirmare licuerit argumentis
e domellica penu depromptis. Ne tamen Iolus. inter Recentiores illam tueri videar, paveos aliquot, qui instar multorum snt . allegare plaeet. Primus est. c piaeter Hinemarum supra allegatum . Ivonem Carnotensem Lib. a. Deereti Tit. i t. Cap. aa. Gratia num in Can. i. Dist is. Innocentius in Historia de Ivone Carnotens . Genehrardus in Chroni- eo ad annum di 8. Ambrosus Morales Lib.du deeimo Ilith. Hispanieae Cap. vigesimo primo pagina ia . sed praeeiphe summus vir Antonius Auguli inus . quo nemo verius, vel aceu ratius in evolvendis vel eonferendis Canonum Collectionibus laboravit . I igitur in Epistola nuneup toria Antiquatum Collectionum ad Gregorium XIII. Pont. Mar. post laudatos nominatim Graeeos illos, Latinosque Patres . qui primis quinque Aeetesiae saeculis feliciter saborarunt in edendis . oe illustrandis Canonibus saetis, tum in Epistolis, tum in Conei liis . tum in aliis Iu cubrationibus i mox stylum eonvertit ad Collectionem Canonum Isidorianam. dicens: Veram enim vero nescio, qasmodis . barbarorum drannide omnes binas disciplinas vexante, vix nobis in tantis tenebris a te tibi halari pietate Viri Dees prelaxerunt , sacrasque res, atque haec tua iura si minui diserte, non tamen ineptisse me tractarant. IIItid eerte hii pseri ribtis Wiris dehemas. qa d eorum opera factum es, uimaliae superiorum lueti brationet non perie
rint IMPRIMIS LAIDANDI SUNT ISDDORI HISPANI DUO . 2DI ET POMYIFICOM ROMANORIM EPISTOLAS ET OMNIGM CONCILIORUM DECRE
TA COLLEGERUNT. Ubi palam duolaus
Isidoris Hispanis tribuit eam Collectionem Epistolatum Pontifieiarum, Conciliorumque et immode ex eo capite referendam utrique gratiam . de honorem censet i quoniam am cum diligentiae debemus, ne multae veterum lucubrationes perierint
XXX v I. Ita eelebrat eximius ille Praesul Isidorum utrumque . quem . sive unum, sive duplicem. sub pseudo-Issori appellatione infamare non verentur aliqui. Dum aut em Isidoroi Hispanos duos legis, intellige prima, ae potioris Oeo Hispalensem. De hoe enim palam loquitur.& paueis post versibus nomitiatim illum exprimit, duin addit, Photium Isidoro Hispalensi posteriorem suille . Qiiod certe extra rem edet initi antea inter Isidotos duo Hispanos Collectores Hispalensem eomprehenditi et . XXXVII. Quod autem duos fui te vult nomine Isidoros, de ambos Collectionis ejus Au -ctores , nihil inoror . dum exploratum habeamus , praecipuum illorum sui te Hispalensem Nemo enim alius eius nominis ante illum invenitur, qui id opus tentaverit, aut inchoaverit . Si autem aliquia poct istum ejusdem Collectionis . seut Ae Praelationis, in qua ei ponenda versamur , continuator asseratur nomine Isidorus Isorta de suerit ille Episeopus Setabit anus , qui interfuit Conciliis Toletanis, 1 3 i. anno 6Si. ac xv. anno 688. de rvi. anno 6 fg atque ipsorum
Actis subseripsit. Nimitum potuit ille in a id i-
tamento hujus Praetationis allegare Concitum vi. Generale celebratum antea tuti Agat none Papa anno fio. quod eitare non valuit Ilidorus Hispalensis quadraginta quatuor retro annis vita sunctus. Fortasse, inquam, eontinuatio prior
ejus operis est tribuenda Isidoro Selahitano . usque ad sinem fere saeculi septimi, in quo florebat ; non autem ultra, sive usque ad tempus Zaehariae Papae . euius spitiolae , circa medium fere taeuli octavi sequentis seriptae. ab alio quopiam additae fuerunt. Quod uero pseudo-Julianus c ita Bollandus. eiusque Continuatores, Seplurimi alii illum appellant certo tribuit Opus illud praedicto Isidoro se tabitano i computandum . ut Pleraque alia . inter merces multo deteriores , quam cristimentur Isidorianae a pleri que eruditis . Neque enim ulla nobis ratio est earum narraticinum . Ohtrusarum imperitis, aut
leuiter tinctis studio Historiae, Chronologiae. SCtitiees seuerso is, non absque enormi veritatis, S Hispanae antiquitatis iniuria. vide n. seq. XXXVIII. Antonio Augustino suhseribere videtur doctissimus Cardinalis Bellarminus Tomo i. Lib. secundo de Romano Pontifiee Cap. i . ubi alti Udorus. qui ducentit anni res an-iiqaior Caron c Magno a dis Proesmi o Di COI- Iectabes Derorum Canonum c nimirum in hae ipsa Praefatione 3 dieit. A exeonssio octoginta Episeoportim couegisse Cavonei ae Epistogia
Gementit, Anaetiti. mari . ct eaeter oram Romanorum Ponti eum. Constat vero, nullum Isidorum duobus taeulis anteriorem Carolo Magno fuisse praeter Hispalensem, a quo ea Collectio facta suerit. Neque quisquam hactenus invenitur euiuspiam Isidori Collectoris adeo antiqui meminisse . Isidoro itaque Hispalens Bellar- minus palam eam Collectionem Canonum . de
83쪽
li Prasitisnem V dori ad Conestia .
veterum Epistolarum tribuit. Quod ipsum censet eruditi stimus Marea Lib. s. de Concordia Cap. s. Ihi enim loquens de Chronico illo nomine Juliani Toletani edito a Clariss. v. D. Laurentio Ram ireE . in quo tribuitur Collectio euidam Isidoro Episeopo Selabitano . inquit et erum quia Chroni eam ii ad apud eruditos uiros facticiose non earet. Alitis es quema-νs testimonio haerere . qai non Mercagori Sela
de supra num. Ig. de 3 . ae praeterea num. 32.
S gr. ubi ostensum fuit . Isidorum Selahitanum, sive fetu bensem I piseopum . intectu ille Conebito Toletano xv I. anno 6sg. Collectionem vero illam Epistolarum veterum Pontificum iam suilli vulgatam in Hispania , saltem anno 6s6. tempore Conei lii x. Toletant,quo Isidorus Sela. bitanus vix poterat pubertatis annos attingere . XXXIX. Sed de longe ante utrumque lau datum scriptorem. videtur fuisse in eadem sententia Ioannes Trithemius Abbas . vir plurimae lectionis r qui loquens de Isidoro Hispalensi testatur. Librum DECRETORUM ab eo fuisseeonscriptum . Nimirum . teste Minem aro iri superioribus allegato. Colle e io Canonum ab Isidoeso sa sta . suit delata a Rieulpho Arehi praesule Moguntino ex Hispania in Germaniam, inqua . , finitimis regionibus subinde pervulgata eli. Quare fieri potuit , ut tempore Abbatis Trithem si qui floretiat in Germania anno a Scio. de in evolvendis Bibliotheeis. ae veteribus mss.
impense la horavit . ea taret aliquod vetus eremplar illius Collectionis, eui postea addita fuisset epigraphe illa: LIBER DECRETORUM.
Sestieet Canones, tum a Sede Apostolica . tum a Conciliis editi, Decreta quaedam saera sunt. Hine marus autem in Opuseus o Cap. a . Librum ouectarum Epis varam ab Udoro . appellavit . denominatione suinpta potius ab Epistolis Romanorum Pontificum . quae in ea Collectiore habebantur, quam a Canoniblis, lieet hiaciain in illa essent. XL. Aeeedit illustre. & eertum testimonium illius viri abs dubio gravis, de docti, qui composuit Praefationem IurisCanontes eorrecti. de editi iussu Gregorii XIII. Papae . Ait enim. ibidem non longe ab initior Inter privatos V Iaepti res , qui matio plura eongerere sessierunt. perastiquus es Isidorat . erius Coti Euia protenditur a Casonthai mo Ioram usque ad Cotieiliam Hispalitis Deusdam et ha-hetarque is duobus C dieilai Matieanae Bibliotheeae , O tisa Monaeserit Domiateant S. Mariae saper M servam . Extat autem in anti caloribus quidem pariora in recentioribus autem , mavis anti Cove Dii, feriptisque admista. Udoram haese H nemaras Arctio. Rhemensis in Libro de S nodis . ee eberrimum illam Hispalensem Disso adfirmat. Quod testimonium
videtur deeretorium. eum ea illo eonstet, ellem mplaria antiqua, de puriora illitis Collectionis, solum pervenire usque ad Conestium Hispalense secundum, quod certe relebratum fuit Hispali, anno gis. Praeside ipso S. Isidoto. Iidem S. Doctori nominatim adseribitur Codea suris Can ni et . ertans in Monasterio Nexpolitano S. Augullini in Carbonaria. quo iis fuerunt illius Correctorea tempore Gregotii XIII. Denique celeberrimus Codex vaticanus 6so. a nobis at-
tente lectus, de supra num. a . memoratus . qui octingentis triginta eirciter retro annis seriptus fuit, palam in ipso titulo Collectionis . de Pra fationis exhibet nomen S. ISIDORI APISCOPI nee ultui alius Cod ex ea de re antiquior in eo. ta Bihliotheea extare creditur . unde oppositum
Di eo Isarai nonnulla adterias sententiamo ram objecta , ct s ata . ubi stara observatu digna. XII. Bileiunt eruditi Reeentiores pleis lique, veluti Baronius, Mate , Labia . Baiurius , aliique laudati apocl Ephemeridas Pari senses c quibus subseribit v. Cl. Mabillon de Re Diplomatica Lib. g. num. i . indignum videri, ut S. Isido.ro Hispalens adseribatur ea Collectio , in qua obtruduntur plurimae Apitiolae supposititiae, de
muriae. nomine veletum Romanae Eeelesiae Pomtifieum a Clemente I. usque ad silvestrum. Neque enim censendum, Praesulem c deo eruditum,& eximie pium , id facinus aggressis rum . Quare illas adseribunt xlteri Isidoro, quem Mereatorem . seu Peccaetorem appellant. XLII. Huie argumento . quod iis Auctori-hus videtur egyarrapparor,de aliis cum eo illiga tis , occurremus late Dissert. iv. de aliis Ioeis.
Nune autem breviter dicendum, Epitiolas illas saltem quoad praeeipua eapita ( quidquid sit de eentonibus, de paraehroni is pollea assutis xbaliquo sciolo , ae temerario homine ) longe antiquiores suis e Isidoro Hispalens , de honorifi-ee habitas multi, sese illis ante tempus illius. Nam illarum generatim mentio eii apud S. Geis Iasium I. Papam in Concilio Romano xxx. Episcoporum . eelebrato anno s . ubi probat, de toti Ecelesae eommendat, Decretatis Episto as. quai beati Mi Papis dioersi temporibus ab Urbe Romana, pro diversorum Patram eon I-
ratione dederunt. tenerabi iter reeipiendas . Quibu verbis generatim comprehenduntur omnes, aut sere omnes illae . quae veteribus Pontificibus quatuor primorum saeculorum Erae Christianis adseribuntur . Ideoque nee Hinc marus quidem Rhemensis . q ai primus illis litem
intentavit, ausus fuit venerationem iis negare aut videbimus infra num. 8. verum S ante tempus Gel alii . in Coneilio vasens, quod hahitum fuit sub Leone I. Papa anno a. dieitur Canona d. Ex Epistola S. Gemeatis titilia quaeque praefenti tempore Eeetistis necessaria . fusi h svori e proferenda . , eam reverentia ab omnibus Fide ibat, ae praeeipiae Cieriis eis . percipienda . Deinde exscribitur testimo.nium aliquanto longius ex illa Epitiola. Atqui ea ipsa est . quae habetur in Collectione Isidori, prima ordine, inseripta ad Deohum fratram
Domini,ubi eolumna serta eadem verba elliant , lieet quaedam alia obrepserint . vitio, aut temeritate exscriptorum. Quomodo ergo illa fingi potuerunt pluribus postea taeulis 3 Ilune nodum, aliosque a nobis in decursu proponendos, speetatim Dissert. iv εe vi I. soluant ii,qui adeo
praefident et illas Epistolas prisei, Ponti fiethul adseripias. Isidoro Merea toti tribuunt pluribustaeulis, antequam ille nasceretur , si Mite unquam in rerum natura existit.
84쪽
XLIII. Deinde Rufiniis, qui antiquior adhue fuit Conellio vasensi c utpote scribens
ei tea ann. o. in Praefatione ad Recognitiones Clementis a se conversas ex Graeco. meminit
ejusdem Clementis Apistolae ad Jacobum , S t seatur, se illam e Graeco Latine reddidisse. Eam autem versionem elle germanum Russini opus. tellatur Gennadius Massiliens s. qui labente illo sareulo quinto seripsi. Libro de viris Illustrihus , ubi de Ruffno sermonem habet. Qua igitur vetitatis speeie dici poterit, Isidorum . seu
Nercatorem . seu Peecatorem . tot pollea saeculis suisse primum artiseem eius Epistolia Neque
ideo existimet aliquis, me exploratam fidem habete iis Epistolis Clementis, prout hodie extantc site enim negari non potest, esse quibusdam lineis interpolatas, ae plane vitiatas sed soluntaptout initio seriptae suerunt, di modo ea tantquoad maximam sui partem .XUv. De Anaeleto , Evaristo . Ateranis dro , Pio . aliisque Sanctis Ponti fiethua Romanis usque ad Siriesum . videbimus imo indieato , Ssaepe ali hi in Orere hoe praecipuo Conciliorum Hispansae, nullo sundamento tribui Isdoro Mereatori . tanquam ipsius fgmentar cum longe antea seriptae fuissent , , durina in iis tradita . praesertim circa supremam aue oritatem Sed is Apostolicae in omnes graviores eaussas. S iudi-eia Episeoporum oh quam potissimum a quihusdam impetuntur . , νos axi arguuntur habeatur in alii, antiquorum Pontigeum , S Con-eiliorum exploratis testimoniis. suo loco proferendis, Di heri. v I i. praesertim Praeterea, quod in iis saepe traditur. ad Sedem Apostolieam spectare . ut eontroversas Fidei, S morum ultimo iudieio definiat. , Cones lia eongreget, ae eon firmet ( in quo etiam plerique eorum Reeentio tum offendunt ) habetur totidem pene verbis in alii, indulsitatis Corelliorum . , Pontifetim veterum testimoniis, ae nominatim in Epistolis Sy-modalibus Conei lii II. Romani eelebrati sub S. Damaso Papa anno gws. tit in ips, legere est. tum apud Theodoretum Lib. a. Historiae Cap. st a. eum apud Sogomenum Lib. 6. C a . tum denique Tom. II. Collectionis Coneiliorum Labisanae eos. 8so. S Ss a. tam Greee. quam Latine . vim de plurima in hane rem deeratoria insea Dis
XLV. Cum itaque si sae F pistosae tot kntea sinulis scriptae suillent. S in veneratione apud
Otthodoxos essent, ac nominatim apud quaedam Coneilia Toletana, ut suo foeo ostendemus, uno aut etiam duobus fere taeulis ante tempus, quo
aiunt, scripssse Isidorum Mareatorem ; Iure Is-detus Hispalens, illas suae Collectioni inseruit.
nullo verbo addito, aut detracto, sed prout eas seriptas invenit. Quapropter si interpolat, fuerunt . & centonibus eis mulatae t eerte id non ab
Isidoto Hispalens, sed a quopiam aliquo incerti nominis tactum est , sive ante , sue postea . An vero vitiatae sint a quodam Theodi selo Archi piseopo Hispalens, Isidors sueehlsore indignissimo. S seriptorum ipsus eorruptore i eonstabit Dissert. Iv. ex testimonio S. Ildephoris, s illud sit germanum . A non astutum ah aliquo setolo . ut existimo. de ibidem ostendam Ereursu vi I. XLVI. Ohileti II Arehi praesul Marea post Baronium . de alios, in Epistolis iis nomine veterum Pontificum euulgatii intra Collectionem
illam, cecurere sordes ver horum,quae nullo modo tribui possunt Isdoro Hispalens, Sol. ess in Oripiatim libris, ait Malea a quando Iapsas faerit, saria tamen, ae reeondita usionis Decimen prahet, unde antiquarioram svidia maxime javantur . Putandum itaque, illas prodii ne artifiee alio Isidoro, longe inferioris notae,
qui barbaris . erassisses Ioee . addit Labbe,
texuerit farraginem illam XLvII. At hoe telum imbatia . icta est, ct ea nuper dictis hehetatur omnino. Nam quamvis Isidorti, Hispalensis fuerit adeo doctu, . &multae lectionis antiquorum, potuit ae debuit fideliter ex selibere aut exseribi saeere Apitiosas. quas invenit pliseis Pontigeibus adseriptas; nee corrigere in iis quidquid extabat horridum, aut alienum a nitore styli. Id enim potius ellet eorrumpere . quam eorrigere authentiea illa . civeneranda Christianae antiquitatis monumenta . Nee mirum . quod in iis estent tot sordes e tum . quia multae illarum in tam longo impore pintuerunt irrepere vitio librariorum . aut exseriptorum e tum pristerea, quia veteres illi. & sancti Pontifices, imitatione quadam saerarem literarum , d umenta salutaria tradere eurarunt communi. sve vulgari st3lo, potius accommodato simplieitati Chtillianae, , utilitati omnium, etiam rudium, quam ea acto ad eano nes Priseiani, vel Ciceronis, de quo utarior rediistat sermo infra Dissert. iv. a num. 38
XLvIII. Objietes Di I. In Epistoli, illius
Collectionis oecurrunt saepe paraehronismi. Aealia errata manifesta Consulum. sub quihus datae
dieuntur , ae nonnunquam geroc diaeti aliquot . sve pugnantia invicem et ut proinde naIIa arte,na Ia eercs . asi parpari si, inquit Labbe , Deari sc t. Si autem lectae futilent ab Isidoro Hispalens, quo praeditu, erxi ingenio, , erum ditione , notaret plane ejusmodi defectus, indignasque censeret, quae in usum heelesiae eos ligerentur . Non ergo Isidorus Hispalens s illas seu iste musto autem minus eollegi ite putaudus est. XLlX. Resp. paraehronismos illos, & e rata Consulum . si qua sunt prorsus insanabilia, fortasse irrepsisse post tempus Isidori in exemplaria pleraque , aut negligentia ea seri hen tium , aut audacia asteuius seiolir idemque di eo de eontradictionibus. s quae invenluntur. It eerte similia oeeurrunt in plurimis instrumentis veteribus, quibus tamen nemo propterum
rea auctoritatem negat. nee ipsi adversarii , praesertim ubi e sua re esse intelligunt. Amendant enim libere . , substituunt verba , annos, S Consules . Pleni sunt innumeri recentiorum eruditorum libri eiusmodi eorrectioni hus ei rea pleraque instrumenta . privilegia, donatione , , seripturas antiquas, etiam illas , quarum a ctoritas alioqui explorata habetur. Cur ergo
idipsum non faeiunt eirea Epistolas illas Ionge
antiquiores, quae tot seculorum deeursu potuerunt isellius vitiari a Certe in Coneillo ii I. T letano Nationali xxii. Episeoporum . , in iis s. Leandri. viri doctissimi. eelebrato annos8s. tot ii Patres. , Eeelesti eolumnae adversus haeresim Arianam , eo usque aras antem in Hispania, diaerunt Cap. i. Masoaut in suo robore Conciliorum omnium eonsitata . DuI , Ssnodice o Praestitam Romanorum Episone . Nimirum, illae ipsae . quas triginta annis pollea, aut paullo pluribus .collegit plemius, sive auxit S. Isidorus . eiusdem Leandri germanus Isra-
85쪽
ede . Itaque Patres gravissimae eius Synodi, dum doardus in uis orta Eeeles vi Rhemens, ali de se obarunt eas Epistolas , videntur habuisse pu- illo: Minem aras scribst Apologiam profo eoariora illarum exemplaria, absque paraehronio ira eos. qai ea amniati fatis ii Ium apod Ioas-mi,. dc assumentis multo postea adjectis . nem Papam . qai Synodum Treei, babster afL. verum linamus . pleraque saltem ea lis ferens . se Decreta es Disoni Ro-anoramoetati, iam eatitisse in ea emplaribus earum Epi- Pontificam oenerabinter suscipere . arvae te.
stolatum tempore Isidori Hispalens s . nec pom sere, eam ea amniarentar inimici, has eum sex a quopiam sciolo, aut salsatio . depravatas no Ie ad a Ioritatem recipera. At e contrario sutile. Sinamus, inquam, ita deformes inven- ii Reeentiores exsibilandas volunt, S risui ha- .s . de Collectioni insertas fuisse a S. Doctore. hent, praesertim vero David Blondellus, pro-Fortasse illum rebus gravioribus distentum su- fessione Caluinianus, Auctor pseudo-Isdoti angere parathronismi illi . & eontradictiones . no ida s. editi, qui atraeibus verhis iis as pro-Quod si uero ips occurrisse ponantur . sanctissi- seindit i eum tamen ex instituto ostendere co-mus Praesui religioni duceret illas ea seribere . netur, verba . quibus conterrae sunt. decernis prout ea tabant . Certe esusmodi errata . , pta fuisse ex sententiis, ct verbis Legum , Caninineohaerentiae duobus postea saeculis oeeurrem numque antiquorum. ae Sanctorum Patrum . runt Hinem aro Rhemensi . Nam in opusculo qui postea foruere quarto , di quinto saeculo . ad Minemarum Laudunensem nepotem suum, Dato enim , quod ita res se habeat, & non po-Cap. a . ait: De sententiis , qua dicantar eae lius Seriptores ii frusta plura ex antiquioribus Graeeii, O Latinis Canonibal ,- nodis Ro- Epistolis delibaverint , eur propterea istae dedimanis . atque Decretii Prasa tam , ae Ducum nendae essent 3 vetitates enim Catholicae . de Romanorum . eouecta ab Hadriano Papa . S lueuhrationes ex iis eonteriae absque errore ubEoaetramno Metensam Episcopo data, quan- io , laudandae profecto sunt, ubi eumque inve-do pro Di negotii caussa Quatur , SDAM cantur, di a nullo spernendae. Unde is Auctor DISSONAE INTER SE HABEANTUR . tute notatur ab Archipraesule Marca , velutis os IECIT. SATIS INTELLIGIT : O atroei filo insectatus ea sacra monumenta, quae visam dioersa a saeris Canonibus. O quam venerari debuisset, a quocumque demum colidiscrepantei in quibusdam ab Ecc effieis ja- Iecta fuerint.
eiii habeantur . Decreta autem Romanorum XII. Quia vero, ut supra monui nu. ai.
Praesulum collecta ab Hadriano Papa . sunt ea- θ seqq. manifestum est . tam Collectionem Isdem, quae inveniebantur in Episolis illis Colle- dotlanam , quam Praefationem, additas fuissectioni, Isidorianae , ut notum est. At nihilomi, post obitum baricii Is doti Hispalensis; superest.tius Hine mare a ipse eam Collectionem Epistola- ut omnia Cone ilia, Epistolaeque omnes, aut ferum adseripsi cras irae phae rius is doro Hispa- re omnes . Pontificum antiquiorum Isidoro . lenii . Possent itaque Reeentiores idipsum face- fuerint collecla ab ipso e reliqua vero ab alio, re . non obstantibus iis eontradictionibus . si aliisve pluribus laeeestu temporis r uti semper quae revera inveniuntur . aut dato quod in illis factum fuit, , nunc fieri videmus . ubi reeentes sint sententiae aliquae diversae a Canonibus sa- di auctiores Comitiorum editiones prodeunt. eris . Dato, inquam, nam id nondum est er- LIII. Maior di se ultas este potest . quo- ploratum . S Dissert. vii. ex minabitur, ubi modo hae Fraefatio seripta suerit ah Isdoro ostendemus, doctrinam praeeipuam in iis tradi- Hispalens quantum ad id , quod in ea paullo
tam consonare , tum Canonibus saeris, tum De- post inlisum legitur etrea Canones Apostolorumeretis Romanorum Pontis eum antiquiorum Isim nomine editos. Ibidem enim eos probare vide-doro . Denique ipse , uti erat religiosus erga tur veluti authenti eos . At vero in exemplari
monumenta Antiquitatis Christianae, noluit ii- illo Collectionis Isidorl. quod ea Codice Bb
Ia vel minimum immutare . hliotheeae Toletanas descriptum . & Romano LI. vellem autem . ut quemadmodum missum fuit . memoraturquae apud Gratianum Reeentiores laudant Hine marum . diim elevat Dist. 36. Cap. i. longe alia sententia eirea illos quodammodo aut horitatem earum Epistolarum, eradebatur . & plane contraria . Igitur haec se etiam imitarentur istius moderationem in lo- Praefatio non fuit seripta quoad eam partem ab
quendo . Nam quamvis ei lato Capite ad quas Isidoro Hispalens . dam in iis incohaerentias notasset,postea Cassas. I. Iv. Respondeo ea dieendis, S probandia pressus urgente auctoritate Concisii Romani sub Dissert. iii. eoncedendo totum id . Itaque . . Galaso I. Papa supra laudati, inquit ad ne- seu ti eertum est. Praefationem, in qua versamur, potem suum e Ta hae discretiana. at praemisi a quodam alio post tempus S. Isidori interpora oerbis Cous I. atere ad infractionem iliis latam . de additam fuiste quoad plura, quae Io Epis iis . quaa Mati mi Papa diserari tem- ge post obitum s. Doctoris contigerunt. S inparibus ab Urbe Romana pro Hoerforam Pa' ea memorantur: ita & eertum este debet, vicerrum conflatione i lege. eos Italione , ut verborum . & sententiae ipsus negantis auctori- supra b dederast. Iegestas oeverabiliter et O tatem Canonibus Apostolorum nomine vulgatis. seroa saera Caneina , quae Sedet Apostolica . prout eo tempore eireumferebantur in Hispa- ct omati sequatar EeeIesia , iasio alinter . nia . substituta suisse postea ab interpolatore , Ubi licet frustra di ilinguat Ninem arus inter au- seu potius eorruptore, quoad eam partem , aliactoritatem earum Apistolarum , dc Conciliorum, omnino verha, , opinionem contrariam. Sed nec videatur integre. & exacte parere Decreto de iis aeeuratius loco indicato. Gelasi, laudandus tamen est . quod ad illas Idaeadai Penerabiliter hortet ut . Quin & post lites illas eum Nieolao I. Papa . videtur Hine marus ipse tempore Ioannis v III. recepisse Epistolas illas, velut authenticas e nam Flon Isis
86쪽
De Collecti otibus alti quis Conciliorum , di Canonum ,
Immorandam esset nimiam hule materiae , sex inclituto , di exacte tractandam IIIam In me russerem , propter saria di termorum IIaesto . pertim solitis si- fore so Iora estis capita delibare, O summo im se ringere, quae observare potui, ex teterum Iectione, quam ferotis Recentiorum eruditione Aeeueles leo praecellentiam . Non est stilem mentis no ae disserere de omnistis
ne Dortim , ct Canonum Couectionisus ; sed dumtaxat de an letiis, ct fraeeI- suis, quae Iraecesserant redorianam , circiter trigessimo Iora sexcente intim eZohoraiam; S de aee onibos eidem factis usiae ad Dem clam m. saeculi septimi , Initiam octasi . EXCURSUS I.
aedonense seqviuta es. Plura circa stramisque Observantiar . praesertim apud Hispassi: O de Codira Canonum , quo ii intra oscina stebant r.
I xt Apoliolorum . memorata ab Isido
1 ro in Praefatione, usque ad Disse lationem tequentem , praemittendum est , Ee-elesiam Catholicam a primis saeculis usam sui de quibusdam Canonibus , , Regulis, aut Decretis . sive seripto , sue viva voee traditis ah Apollosis. S Suetelloribus immediatis illorum , ei rea diseiplinam Ecelesa sileam; ut omnes Chri- illa ni euiuslibet conditionis. iuxta proprium euiusque tiatum. Ae inlii tutum . ad praescriptum
illorum . doctrinam . de mores suos exitere de-herent . Id enim certo colligi videtur , noria modo ex monumentis veterum Ponti seum Romanorum . de Iceleste Patrum . quotquot er-tare inveniuntur a sed etiam ex sanctitate ins-gni, doctrina eaele iis . , deatro regimine Apostolorum . ae Diseipulorum eorumdem . priminrumque Pontificum . quibus Eeeles a fuit a Deo eommisia . Neque enim aliter viderentur illius utilitatis satis consuluille. Unde in Praefatione uela . quae habetur ante editionem Corporis Iuris Canon iei eorrectam iussu Pii Im de v. ae Gregorii XIII. initium est: Ies Eee esa Romana . omniam EeeIesar tim magisra, solitos essa fretari Coseinorum Canoties . Post eum
Decreta . ae e eterii Ecclesiis commanieari . plane compertum est. Quapropter adhue sub inedia tyrannorum persecutione , cum religio .
pietas, , dielus diseiplinae Iehlesiasti, ferventissimus esset apud Praesules Romanos; dubitare non licet. eandem iis euram alte insedissecteustodiendi, S evulgandi Deereta sedis Aposto-I eae , ct regulas ah Apostolis, S eorum Suece solibus traditas eire a doctrinam . , reformationem morum ad praescriptum perseesionis Christianae .
Irae Christianae . oportuit . ut Feelesa Catholi- ea , cessante ins delium perseeutione , optatam pacem adepta, celebraret aliquod Generale
Coneilium Episcoporum . di in eo praeseriberet eertos Canones stabiliendae, A firmandae disti plinae Eeelesialiteae imprimis utiles ; quod antea
non lieuerat ob tyrannorum saevitiam . Undes. Isidoriarum Lib A. Etimologiarum. Cap. 36. ait et Canones autem Genera nam Conei torum a temporibat Constititiai expertitit. In praeeedenti- has namque annis persecutione fervente . d eendaram 'tibiam minime dabatur faetilias .
Iodo Chri avita, in dive, sat haereses est fissa,
qtita non erat Leentia Epis pis in antim eos-oenire . nisi tempure supradicti Ieseratoris . Ipse enim dedit Deu tatem Christio,ii libere
Iv. Unde selini eo ipso quarto saeculo posteelebratum Conellium Nicaenum . primum . &maximum ex Oecumeni eis, anno gas. de pollea Sardicense, veluti appendicem ipsus anno grum . eurae fuit Sancto Athanasio in Oriente . ac Samesti Hilario Pictaviensi in oee idente , collectio Conciliorum . ut eruditissimi viri observarunt e ita etiam is, eurae Diise eos lectionem Cononum .eenseri debet. Immo eum Canones in iis Conei liis editi futilent, seri non potuit, ut Conelli ab ii, Ss. Doctoribus in unum eolligerentur , quin etiam eorundem Canones . Idque in more postum fuisse, tellatur Socrates Liti. i. Hii toriae Cap. s. agens de Coneilso Nicaeno, ut bynodorum Acta . & Decreta in Commentarios resedirentur . Quare. , subdit, Sabinum Maeedonianorum apud Heracleam Thraciae hpiseopum in unum Codieem redegine varia Concilia , qu1mvis iniquo edet animo erga celeberrimum illud
u. Rine eonstat. alsquem fuisse Codieem primum Santiquissimum eorumdem Canonum. quo Fecles a uteretur , tum in Oriente, tum in ei dente. post medium eiusdem quarti taeuli. Appellatur autem in Coneis io Chaseedonensi
Aes. iv. Illi.& i ii . βιβAlia Ea osvis . Liber novum. An vero extent exemplaria aliqua eius
Codieis . , quaenam in singulari ea si ni . anceps quaestio est inter politiores Antiquarios huius saeculi verata . Cardinales doctissmi Raronius . di Petronius. duo huius saeculi lumina , non in
venientes vetera instrumenta , ex quorum testimonio aliquid certi decernerent, quaestionem in medio reliquerunt.
v I. verum postea, a prineipso fere huius saeuli, extitit Cod ea antiquissim ux in Bibliothe- ea Christophori justelli , nongenti, retro . ut minimum. annis scriptus et elisus inventionis , mutilationis, de editionis historiam resert eruditissimus Baturins , veluti Aesoν- ι . in Praefam
87쪽
tione-opuscula nuper edita Arehipraesulis Mareae l. ix.&seqq.vII. Porro in eo Codice seripti erant soli Canones Nicaeni, quoniam Justellus ipse pro-
sessione C1lvinianus, cum adhue iuvenis ellet, aut quispiam alius ejusdem instituti. abseidetate ultro, ut ereditum fuit, , fas etl suspieati, M. lia, in quibus scripti erant Canones Sardicenses, eontinuatis numeris, post Nicaenos: sortasse ne hae illis aliquid eontra ipsius secta in praeseriberetur. verum ad finem Codieis inventa solum, sint duo talia eiusdem characteris, in quibus iniistium ducebatur a Canone Sardieensi riv. una eum seqq. usque ad xl x. Indeque , di ex aliis manifestis indiciis, eonstitit palam, in eo Codiee fuisse a prinei pio simul. ac solum Canones Ni-
eae nos, ct Sardieenses. v III. Neque enim in ea Collectione apud Oee identem loeus aliquis erat Canonibus Anis erranis . Ne,eaesariensibus , Antiochenis . aut Laodieensibus , qui in oriente conditi fuerunt, iisque ad medium quinti saeculi; id est, ad Con-eilium Oeeumenicum Chalcedonense , in euius stimo Canone additum suit robur, S aue oritas regulis Patrum , ut Per universam Ecclesiam vigerent . Etenim ante id tempus Eeelesia in in eidente non iis Canonibus, sed Nicaenis rege is haluti uti fidem facit, qui ab initio fere ejus quinii saeculi Ecclesiam regebat, Innoeentius I. in Apitiola ad Clerum Condantinopolitanum . quae inter caeteras eiusdem Pontificis numero viis gesima nona ertat in Collectione Labheana Tomo i I. S Graece desumpta seit ea Nieephoro
nitas porro obsequendam es a seribimus , qui meae Iuni decreti: tu istini eonfectari Aeet Eeensium Othoneam , Er juxta est judicare . Si in aliis a qaspiam proferantvir, a Canonibus
Teaenit dissonantes, dr haereti eos aues ores referanteis ii a Cathoneis Episcopii rejiciuntnm
Nomine autem Canonum Nieaenorum eo Ioeo
intelligi sardieenses, veluti illorum appendices , plerique erillimant.
X. Itaque Arehi praesul Marea, videns in eo Codice extantes solos Canones Nicaenos, Sardieensesque polleriores . nam tredecitu priores , ut diximus, a Jultello , vel quopiam alio heterodoro . ablati fuerant. & eonsiderans illius antiquitatem . censuit, eam fuisse antiquissis mam Collectionem omnium, quibus Ecelesia usa fuit. Eaque oecasione aggredias eii tractationem quandam ea de re . & in Epistola ad Petrum Pollinum seripta g. Κxlendas Ianuarias anno
166o. dixit: Abssisero institui Difortationes
meas de veteribus Canosam VII ctionibus roptis hactestis intentatam nos=ris ingeniis . atque etiam exteris . Sed enim postea rem agemictam reliquille invenitur. ut doctis quibusque. de eruditis hominibus eontingere solet, qui plures lueu brationes inchoatas relinquunt, nec er- tremam omnibus manum adhibere possunt Quare editae nuper a Baiurio eirea id argumentum .impersectae sunt, uti di nonnullae xliae in eodem Tomo Parisiis edito anno i 58 .X. Id ipsum tensuerat antea Iustellus ipse, penes quem erat praedictus Codea. Nam eum Jacobus Lesehallerius in consultatione de con-
troversia inter Paullum v. Pontificem , ct Rem. publieam venetam . praescripsis et sormam antiquissimae Collectionis Canonum , qua Icelesia universa olim usa fuit. Jultellus ad eun
seriplit anno i 6 Io. Cum accurarias modum
quaererem . quo illi vetus meosiae primitio aetariae restitui, O is taeem reus eari posset, tu mihi ve uti Theseus alter , is eaepsicanda hae abrintho viam aperuisti. O hae usque restigationis rationem antea incompertam Itidie i.
quam ct ipsum tuis Uerbis descriptam bale ope.ri adjunxi. IIIod ergo Oetasti pisum Eee e
Christianae monumentum nunc primum a ns bigorisinae integritati restitatum . ct ab interit oindieatum . ne diutius diaperiret, publiea dari earatii. Sed eerte, ut fideliter se gereret, debuit integrum C ieem exscribere . nec trun- exre ab eo Canones Sardieense . Id ipsum intelligi debet de Henrieo Iustello Chrsilophori filio.
pars ter Calviniano, qui simul eum Gulielino voelio . Theologo Parisens . studuit colligeth varios Codices Ecelesiallicorum Canonum olim editorum a Christophoro . Ae illis addere quosdam nondum editos. Nam fragmenta illa Canonum Sardieensium reposuit poli Nicaenos . nunquam sanus, priores illorum a Codice abis sellios suisse. XI Caeterum eiusmodi Codieem non esseptimum illuni, quo solo tota Ecclesia olim uteis bitur ad observationem disciplinae, censuerunt pollea plures alii, , recenter Pa se hasius Quecnel in Appendiee ad opera S. Leonis Magni Dissert. ir. ubi se antiquissimum Ecelosae Romariae Codicem edere affrmat. numquam hacte nux editum. Dissertationi enim hanc epigraphen
adhibet: De Codice Canotitim meIesiae Romanae . omniam, qui huc usque prodieriant. antiqviissimo . sane primum in Iutem edita. Deinde Capiti primo hunc Titulum praefigiti Romanam EeeIesam Dam olim odieem haba te antenso sit Exigui Abbati tVIIemonem, nee eumhtie tisque emer se e tenebris. Pol ea Titulus Capitia a. eli: Pr eam tuam Cossiram , eam
ipsam esse . qaem publiei jurit Delmai. Si
autem in hoc non fallitur Quesnelius, necessum est, ut Cod ex jam antea editus a Iustello . non erit primus , di antiquissimus , quo usa fuit universa seelesia.
XII. Quidquid sit de ea quaestione. Id entum eli, novam aliam faciam futile eirea medium quinti laeuli, auctoritate baneii Leonis Papae .cognomento Magni Nam eum Canones Orientalium Synodorum, qui in Oriente vigebant.
lecti fuissent In Coneisio oecumenteo Chasee. donensi, di viearii sedis Apollolieae eos Romam detulissent ad Sanctum Leonem et ipse eorum Collectionem fieri jussit, quae dein eops sola in Oeeidente observari coepit, & viguit sexaginta .
XIII. Porro eius Collectionis duo exemplaria manu seripta invenit Arehi praesul Marea in Monasterio Benedicti no Rivi. Pollans apud
Cataloniam . esrea medium hujus tae uti, se uti.& plurima alia monumenta vetera in variis Arisehivis S Chartophylaciis eius regionis. quorum varia e Templaria . sthedax, & excerpta in Ges.sias seeum detulit. Audiamus vero ab ipso . qualia ea essent, ct quid continerent, aequo ordine: Priorem iIIam , nimirum Collectionem
88쪽
m mine . eratam, hie e Leamus et quae majorit ponderis apud nos esse debet . quod ea usi
ntea carpata saerit usque ad Sarracenorum adventum , quemadmotam etiam in Africa .
Eius avitem VIIectionis hae es methodisii Is-eipiunt Canones Nicaeni, sequuntur mora.ai, Neocaesarie ses , O Gangrenses. Deinde Sardieenses Canones . P sea Antiocheni .er Laodieens . Subjungantar satim oleisti septem Can, nes Oncilii Chalcedonensis. Deinde Carthagitienses. XIV. Haec itaque est Collectio a tempore Coneilii Chalcedonenss. quod an. Chr. eo Li. celebratum est . recepta in F eclesia , non solum Gallieana, ct Hispana, ut Marea ait, sed etiam Romana r siquidem quinquaginta tribus post
illam annis, nimirum an, Sod. Simmachus Pasti tu Concilio I v. Romano citat duos Canones Gangrenses ex versione antiqua , quae in hae
Colleelione habetur et di praeterea Apostolieaati Horitate eos Canotes conditos alte quoniam
Iieet in f, nodo Provinciali editi sutilent . aeoeessit postea auctoritas S. Leonis Papae, qua probati, S recepti fuerum in Occidente. Nam quod conjicit haronius, ideo dici prohatos a Sede Apostoliea. quod Acsus Episcopus Cordubens, illius nomine prauuerit si nodo Gangrens . disse ultate non caret et quoniam s hoe ita eslet, Rosus inter Apiseopos ibidem eongregato, memoraretur primo loeo, velut vi-earius Apontili eae Sedis . Constat vero . in ea immorari quidem , sed permistis in aliis Ipiscopis , immo inter ultimos . veritis itaque est , propterea Symmachum Papam dirisse . Cano- dies illos Gangi enses fuisse Apos liea a a Iori. rate conditos , quia Leoni, Papae iussu in Codiiseem Caiatinum relati sunt: quod perinde suit,ae s Sedes Apostoliea it os initio eondidisset. X v. Ui ut sit, certum apparet. Aeclesam Hispanicam e Iemplo caeterarum Oeeidentasium, tisam suis, e diu veteri illo Codiee Canonum, qui auctoritate Concilii Generalix Chalcedonensis Canone primo eonfirmatus fuit. S quo ipsa Romana Eceles a utebatur. Id patet ea quibusdam Hispaniae Conciliis, in quibus eius Codicis no-Hinatim mentio fit et ut ante nos observavit Ariselli praesus Narea in Dissert. de Primatu Lugdurens b. ut ii . quae edita extat Tomo r. Colleolonis Labbeanae col. SI'. & seqq. Nam in Concilio praearensi i. c alias tr.) celebrato anno sGo. post Capitula septemdecim cor tr
haeresim Priseis liani edita . subditur et M insi-
ruta sanesoram Patram . reeenstii antiquis canoathar. innotescant . . . Omnet Eniscopi dixerant e PIaeet quod dictam es. A eourtia res est . at quibas fortasse per ineariam aboIita favet Ecetis astra eon Aiata . atidiant fan-
IECTI EX CODICE CORAM CONCILIO TAM GENERALIDM STNODO. RGM CANINES, vGAM LOCALIUM
Nimitum Canon primus Chalcedonens Conei lit
i xvis saμὴν , idest : tii a functi, Patribus intinaquaque Synodo hucusque exposti sint. obfr-
cari Conones aquam censuimus . sive, uti in
Hispania ea interpretatione Ilidori legebatur e Regatas a Dactis Patribus in unaquaque Synodo usque nune pro alas . teneri saluimus . Id ipsum antea indieatum fuerat in Coneis io II.
Toletano, coacto an. oravi I. in ipsa Praetati
ne , dum dicitur e Si qua vero in asterioributo,eilii fatit Aereta, sed abusone temporum hactenus Dat negIecta , redivisa ordinationis censuram obtineant oee. Ulterius in Toleta noli I. cui S. Leander praesedit, , euius veluti ingenium, ae lingua fuit, ita praecipitur Cap. I. Maneant in Do robore eo itura, simu O nodieae AS. Praefatam Roma aurum CF. l. . Plaeterea in Concisso Toletano iv. eui praefuit S.Isdorus. Cap. d. dicitur et Diaeontis Atha indvita, . CODICEM CANONUM iis Medio
proferens . Capitata de Concinii agendis pro-naneiat. Codex vero ille, in Hispania praesertim , successu temporis . de aeeessione Conciliorum, tam Generalium, quam Hispaniensium, de Decretalibus Praesulum Romanorum Episto- iis , additus fuit a S. Is doro in sua Collectione amplissimae tum praeterea ab aliis postea usque ad finem septimi taeuli . Eius magni Codicis indicem . quo Ecclesia, praesertim Hispana, eo
tempore utebatur, nunquam hactenus editum .
luei publieae dabimus in progressu. It fortasse ille est . quem allegat Isidorus Episcopus Paeensis seribens Epitomen Imperatorum editam ah h piseopo Sandoua l. ad Eram De LXxiv. Iappellans LIARUM CANONUM . Extare etiam modo dieitur in Aeetes a Ureellens Co-
deae antiquissimus. in tres partes divisus . Prima exhitat quatuor Concisia Generalia , de Sr- nodos Nationales ab iis eonsrmatas, ac praeterea eas, quae in Africa eoaesae sunt . Secunda continet Concilia Gallieana. inchoando ab Areis
latens primo . Tettia tandem Coneilia Hisp1 rica , quorum initium ducit ab Eliberritano . Fundem ordinem servabat Codex ille vetulli simus Bibliotheeae Toletanae , memoratus ab Ar-ehiptaesule Loaila.
De aliis posterioribus Canonam VIIeEgonibat O praesertim Diondisii Exigat . Ferrandi
Diaeoni . Martini Braearensi. ct Isidori. Couectione . Dion Ana. atqae Udoriano, in quo conveniant, ast disserant.
Xul Ost Collectiones quarti & quinti sine uti iam memoratas. Dionysius e
X gnomento Exiguus . vir pietate in signis . ac Graeee, pariter de Latine doctissimus .
Collectionem aliam multo ampliorem praec dentibus edidit, nam praeterea in ea posuit quinquaginta Canones Apostolorum . tantum triginta octo Carthaginenses. S insuper Epitiolas Deeretale: oeio summorum Pontificum . a siticio usque ad Anastasium I l. sive usque ad Hormisdam . ut censet Clariss . vit . eondiscipulus olim noster Salmanti eae in studio Iurisprudentiae, , sdelis amieus, D. Emmanuel Gonrater Tellet in Apparatu ad Tom I. Deerata l. pag. Ei . n. q6. Nam licet plures Pontifices inter utrumque suillent , non tamen eollegit omnium eorum
I pistolas, sed quorundam ex iis, quas faeile ha- bere
89쪽
D PH ationem Udori ad Contina .
here potuit. Unde obitet, de ex superabui lanisti, Meviritur asgumento illi Reeentiorum plurium eofitea auctoritatem Epistolarum veteribus Ponti fieibus adseripiatum in Collestione Isidoriana, quod eas non inseruerit Dionysus suae Collectioni . At nee inseruit plurimas S. Leonis, tum aliorum Pontificum potieriorum Sitieio . e antiquiorum Anastaso II. quas tamen nemo surposititias arbitratur . Et eerte Codex Lueensis antiquissimus omnium Reaiae Bibliotheeae Sancti Laurentii, incerto anno scriptus . latum continet cra I. I pistolas ineret a lege v vigilanus vero Coder , septem saeculis retro riptus, continet solas ei. usque ad s. Gregorium I. eum tamen constet, longe plures indubitatas fisisse . vel ab ipso solo , S S. Leone seripta se ut omittam alios Pontifices, unoquoque eorum antiquiores. Unde id argumentum insciale, de enerve prorsus est, praeter ea,quae dieam Diss iv. late. XVII. Itaque Dionisus eum videret Caninnes Graecorum Conei liorum . Latinitate quidem donatos, sed tamen deformes . sve vitio interis pretis . sve librariorum incuria , ut ipse testatur in Epistola ad Stephanum Salonitanum Episeopum . novam verilonem edidit circa annum hiae Christianae quingentesimum i igesimum reamque Collectioni suae retenti inseruite sed tamen adhue antiquior illa verso permansit, elegantior sane , quamvis non ita literae cohaerent. XUIII. Sub idem fere tempus Ferrandus Diaconus Carthaginensis texuit Collectionem aliam , sed diversa methodo et quoniam non rine itando , sed eitando solum . eollegit sub unoquoque Capite ousnes diversorum Cone istorum Canones, qui de eadem aliqua re oditi invenie-hantur. Sueeessit tertio loeo Collectio facta a
nonibus Orientalium synodorum , quos exhibebimus poti Concilium praearense Ii. alias tit.
eo anno celebratum. Ilaboravit autem eam
praeeipue in utilitatem Ecclesae Hispanieae, quae illam eodem tempore probauit in Cone ilio Lu-eensi. Porro Martinus non solum Canones Graeeos , sed de plures Latinos in eo Codiee eollegit, praesertim ex Conciliis Toletanis . Irrepsit autem error Gratiano saepe . dum Martino Papae adseribit eos Canones, qui ea tabant in Collecti ne Martini Braearensis Episcopi . ut patet ex
Cap. Episcopum d . Cap. Non debet os. Dist. Cap. t s. Quaesi. g. Cap. Episcopo di Quaest. i. Cap. Si cait Presbur. Cap. Non licet si . Di .Cap. Si caii Episcopas ε. Quaest . eum aliis learibus indieatis ab Antonio Augustino Dialogis in cratianum Ici. ii. de ra. vide Iustellum pag. id. de Convarrubiam in Cap. I. De testam. num. r.
Postea vero Creseonius Apiseopus Asileanus eo implerus fuit Dion, sanam Colleetionem, deips adiurrit elaboratam a Ferrando . quam Sillius prioris previatium appe lavit. xl x. Denique s. Isdorus Hispalens, se.
eolo insequente . post annum neret. ampliorem adhue Collectionem in se recipit, va comple- aut sust praeter ea concilia alia usque ad eum annum celebrata, de in iis Hispalense in an. Dexix.
eoaelum, In quo desisse dicuntur exemplaria antiquissma Romae extantiar similiterque Epistolas a Clemente Papae usque ad Gregorium Magnum , quotquot invenire potuit, ut suo loco vidimus . Quare quidquid Praefatio initio seripta habet de Concilio vi. Generali celehrg-
to Constantinopoli sub Agathone quadraginta quatuor annis post obitum eiusdem is doti, additum plane fuit a quopiam alio, sive is dictus
fuerit Isidorus Meleator . sve alio nomino , eerte hactenus nondum detesto. X X. verum praeterea oportet observare nonnulla diserimina inter hane Collectionen Isidorianam , de illam Dionysianam . Imprimis enim Isidorus non fuit usus Dion dis ana versione Canonum Graeeorum , sed alia antiquiore, quae in Oeeidente invaluerat a tempore S. Leonis Magni, de nuper reeusa fuit To. iv. Collecti,nis Labbeanae eos. et p. de seqq quoad Canones Chaseedonenses. Unde de haee ipsa usurpatur in Libris Capitularium, testante Marea, qui id studiose examinavit: non illa prior . XXI. Seeundo disterunt, quoniam Collectio Dionysana solum eomplectitur Cone illa, A Canones editos usque ad initium sediti taeuli nee Epistola, plures. quam octo Pontificum a Sirieio usque ad Anasta sum II. qui vivere desitan . e DIcul ir. aut circiter. Isdorurum autem praeter ea, plura Concilia adieest, de in iis tria priora Toletana , atque Hispalense II. tum praeterea plurimas Epitiolas alsorum Pontis eum Romanorum a Clemente I. usque ad Gregorium Magnum , ut non semel observavimus.
XXII. Tertium diserimen est . quod Dionysus omnium primus inter Latinos Collecti ni suae inseruerit quinquaginta Carones Apostoli. adseriptos . , a se ea Graeeo Latine redis dilo. . Unde S in Spistola supraeitata ad stephanum Episcopum , inquit: In prineipio itaque canone . qui dicaniar Apino ortim , da Graeeo trah Amtiir quibas quia plurimi eon. sensum non praebaere Deilem , hoe ipsam ignorare oestra a ni sigmtit Sanctitatem e qaamvit
postea quaedam Constitata Pontineam ex ipsa
Caesonibus Uumpta me videantur . At eerte mirum eii. Dionysum eos Canones edidille . quos inter apocrypha recensuerat viginti ei reiter retro annis S. Gelasius Papa et cujus idem
Dionysus honorifieam mentionem faeit in Epistola alia ad Iulianum Presbyterum , eae Codice firmondi primum edita a peane isto plorente , S Christophoro Iustello . Nis sorte Canones dicti Apostolorum . quos celasias reeenset inister apoerypha scripta . non ellent ii ipsi. qnieommuniter cireum seruntur . sed alii tune extantes in Libro quodam ab haeretieis Pti illi a- nistis edito, ubi erant Canones alii eonficti sub
nomine Apostolorum, ut eenset Turrianus Lib. i. de Canonibus, Cap. is.
XXIII. Ceterum S. Isidorus Rispalensis,songe aliter senst de eisdem Apostolorum Cais
nonibus . rei leiens eos ad apoerypha . Nam li-eet in Praefatione, quae habetur nomine Isidori Mercatoris , sve Peeeatoris in eommuni hus Conciliorum editionibus . videatur omnino probare Cavones illos, veluti synodali xuctoritate roboratos , di inter Canon leas Constitutiones a Patribus st tutos ; verius longe , aut omninoeertum est, ea vema fui se astuta songe postea ab alio interpolatore. seu pollia, corruptore
germanae Praetationis a s. sidoro editae. Quod , quamvis insea Disseri. O i. fit plane comprobandum , nune praemittere placuit, prolata in medium Praesitione illa Collectionis Isidorianae. quam ex antiquissimis illis Monasterii Rivi-Pollensis exemplaribus exseripsi Marea . de habet
90쪽
Dissere. eitata de veteribus Colleetionibus pag. dios. S seqq. Eam in Lectorum gratiam vitaim, hoe loei repraesentare . saltem eorum , ad quos Dis et ixtiones posthumae illius Arehipraesulis non pervenerunt. Moneo autem . illam respondete exemplari antiquissimo Bibliotheeae vati eanti signato num. 6go. seripto tempore Nicolai I. Papae . in quo Praefatio S.Ilidori duplea habetur . Prior consonat illi, quam initio exseripsimus; posterior vero huic alteri, quam subjici.
aestio alia IF dori ad suam VIIoctionem die rata ab Archipraesule Marea ex da ba antiqviissimis mss. Mo5asterii Rios Polle usi
in Catalonia , ct eouata nunc eam alio AihIioth. Matieanae , atque in matiis disersa ab ea . quam initio paeam Imas . xxiv aerimo et a Genera iam Concilio rtim a temporitas Constamivie erunt. Io praeessentibas an viis namque, perferatione ferverumte, docendaram pDbiam minime dabattir faetitias.
Itidis Christiaesitat in dioersas haereses fissa est, quia non erat neeatia Epi opis in unam eonoenire , nisi tempore sapra eIi Imperatori ipse enim dedit facultatem Christ assi Alere
Sub hoe etiam Saucti Patret in tantino meoo de omni Orbe h terraram eonvenientet,
juxta Fidem Eoangelieam. ct Ap oneam, fetisdam pos Apostolos Ombosim tradiderant. aetiata or autem principalia esse Coaeissa , ex quibai stitit imam Fidei do Irinam tenet Ee Hesya . iam de Patrii . O Fini, , Spiritu Sancti Dioinitate, quam de praedictis BDim
vatoris nostri Inearnatiose Prior autem harum M. caena Ovadas es
ati p. imperante peracta et in qua Ariasa pers. diae ita hemia e ndemnata . quam de inaequa inlitate Sunt ae Trinitatis idem Aritia asserebat;
qviae Macedoniam, Sane um Spiritam Deam esse negantem , condemnans . eo ab antialem Patri. ct Filio eandem Paraeletam demor a-oit, dani latius Symboli formam , quam tura maeeia . O Latinitas in Ecclesiis praedieat.
'rila d Synosis Ephesina CC Episeopo. tim subjatis re Theodosio Augusto edita: Daemsorium daas Persarat is Ormo asserentem
viso asathemate eondemnavit, ostendens manera e in duat naturai stiam Domisi IES
CHRISTI Pe suam. Sisaria es Os dui maleedoneosit faetestatorum xxx. Saeerdotum fas Mareiano His ebe labita : iis qua Earachen Constantinopoliis ranam Abbatem . uerbi Dei. ct earnit ouam naturam prasuneiautem , ct eius des rem Dioscoram quondam Alexandrinum Episeopam . O ipsum rursum Nesorium . eum ren- quis haereticis , una Patram sententia praedamnavit et praeditans eadem Absani rarissis Deum se tiatum de metiae, ut (g saam pers- bam ct divinae ct humanae eo reamur viatara . FSed etsi ea a faut Coaei ua . qua Sancta Patres Di, ita Dei pleni sanxerast . post il/oram quatuor auctoritatem . omni maneat stabi-
ita octore: a DIRUM ETIAM GESTA IN HOC CORPORE c. I CONTINEM DR. gh In priveipio a tem huius votaminis Ni-eaenam si nodam eos L aimus, pro auegoridatetitisdem magni C.Leitii. i Deinde dioerforam Continorum Graeeorum . ae Latinorum . Me quae antea . sve qa postmodum facta sunt . sub ordine numerorumae temporum . eapitulis suis disincta .fab ha-itit ob aminia asseepa Ioeaψimas . R Sabineidates cy) etiam Deereta Pra
tam Roma sortim . IN SUIBUS PRO COLMINE SEDIS APOSTOLICAE . NON IMPAR CONCILIORIM EXTAT AD-CTORITAS: qtiat stit Eeeli siet Orditiis
diges ina , in anam a nobis eoacta . atque dimgem . O sancti Praesa es paterati eon iuga gar regulis , O obedientes EeeIesae misisti . te populi paternit imba antar exemplis. nox es m autem , qai dieaniar Apost I rum , quia e bem nee Sedat Apostilita recipit, nee SasEs Patre itiis escensam praebuerunt , pro eo quod ab haeretieis Iah nomina Aposto
rum composti dignoscuntur . quamuis io Arquaedam inveniantur utina , auctoritate tamen Canonica, atques onea eorum e sa constant esse remota , ct inter apocrapha depalatu . Hucusque Praefatio S. Isidori in duobus illis mss. Rivi. Pollensibus. In valleano autem statim subiungitur ille prioris Praefationis supra a nobis ea scriptae paragraphus seeundus, qui in-eipit e Canos autem Graco . Latine rega a nanis eapatur Oe. usque ad verba illa et Cutieuiam a societate mutioram in unam . Unde ae tandem eoneluditur e Explieit Praefatia .
Notae in eam Praefationem . quibus explanantur . er eon maniar pIura insaperi oribus tradita eirea X. Udorum Hi alenissem . ejusque VIIectionem a ea umotitii vindieatam .
dam , ohservare nonnulla in eam Plaetationem , ex quibus plenius innotescant psura eitea Is dotianam Colleelionem . , plura ea dicti, in superiori hux eonfirmentur .XXv. a CANONES I . Omnia haec
verba . & deeem periodorum sequentium . u
NENTUR . extant ad litteram apud s. Isidorum Hispalensem Lihro sexto Itymologiarum Capite decimo sexto . Unde quaeilionis elle potet , an inde ad Praefationem . an potius er hac illuc translata suerint. X vi. In hae re placet sententia Arehl- praesulis Mareae loco eitato t. a. ubi ait: Priorem hujus Prasutioni, partem Udoras A pa-