장음표시 사용
111쪽
D PH aliovem Oidori ad Concilia . I
LXXIII. Episcopum de aliquo per fidedignos accusatum homines , ab Episeopis vocari necessarium est Et si quidem comparuerit, dc confessus, convictu que fuerit , censura irrogator Ecclesiastica . Si vero vocatus non obtemperaverit, secunda quoque viee vocator , missis duobus ad ipsum Episcopis . Quod si per contumaciam ne sic quidem comparuerit , Synodus suam contra ipsum pronunciato sententiam , ne quid tergiversando, detrectandoque, iudicium, lucrifacere videatur. LXXIV. In dictionem testimonii eontra Episcopum haereticus non admittitor , sed neque Fidelis, . si solus sit. In ore enim duorum, aut trium testium consistet omne dichim . LXXV. Item non oportet, Episcopum fratri, aut filio , aut alteri cognato humano gratificari allaictu . Neque enim Becletiam Dei conserre debet in liatre-des . Enimvero si quis id seeerit, irrita permaneto ordinatio et ipse autem excommunicatione percellitor .
LXXVI. Si quis oculo desectus , aut obtuso crure existat , & dignus sit, Episcopus effecitor et non enim mutilatio corporis ipsum polluit , sed inquinatio
LXXVII. Qui vero mutus, surdusve, & caecus est , Episcopus non efficitor , non quia oblaeso corpore est , sed ne Ecclesiasti ea impediantur munia. LXXIII. Si quis Daemonem habeat , Clericus non efficitor et sed neque cum Fidelibus preces fundito, mundatus vero recipitor , 8c si digous fuerit, essicitor. LXXIX. Qui ex vita Gentili advenerit, & baptigatus est , aut ex conversatione prava, eum iustum non est protinus promoveri in Episcopum . Iniurium enim est, eum, qui non prius specimen,& documentum de se praebuerit , aliorum Doctorem existere: nisi alieubi dono Divinae gratiar hoc fiat. LXXX. Dicimus , quod non oporteat, Episcopum , aut Presbyterum publi- eis administrationibus immittere , sed vocare , & eommodum se exhibere ulibus Ecelesiasticis . Animum igitur inducito hoc non sacere , aut deponitor . Neque enim potest duobus dominis servire iuxta praeceptum Domini eum . LXXXI. Servi si in Cerum promoveantur citra dominorum voluntatem , hoc ipsum operatur redhibitionem . Si quando vero servus quoque gradus ordinatione dignus videatur (qualis de noster Onesimus apparuit) de domini consenserint, manuque emiserint , dc domo sua ablegaverint, eiscitor. LXxXII. Episcopus , aut Presbyter, aut Diaconus, qui militiae vaeaverit,& simul utrumque retinere voluerit, tam officium Romanum , quam iunctionem
Sacerdotalem , deponitor . Quae enim Caesaris sunt , Caesari ; & quae Dei, Deo. LXXXIII. Quisquis Imperatorem, aut Magistratum contumelia affecerit , supplieitim luito, de quidem si Clericus sit, deponitor: si laicus , a communione
LXXXIV. Sunto omnibus vobis , Clericis simul & lateis venerandi, ae sa-eri Libri, veteris quidem Testamenti, Mosis quinque , Genesis , Exodus , Levitieus , Numeri , Deuteronomium , Iesu filii Nave unus , Iudicum unus , Ruth
unus , Regnorum quatuor , Derelictorum ex Libro dierum , duo . Hester unus, de Maeliabaeorum gestis tres, Iob unus, Psalterium unus , Salomonis tres, Proverbia, Fcelesiastes, Canticum Canti eorum , Prophetarum duodecim , unus Esaiae, Hieremiae unus, Egechiel unus, Daniel unus. Inquiritor autem a vobis extrinse-eus , ut adolescentes vestri addiscant item Sapientiam eruditi Syrach . Nostra vero, hoc est Novi Testamenti , Evangelia quatuor , Matthaei , Marci , Lucae, Ioannis . Paulli Epistolae quatuordeeim , Petri Epistolae duae , Ioannis tres , Iacobi una, Iudae una, Clementis Epistolae duae, & Praeceptiones, quae vobis Episcopis per me Clementem in Libris octo nuneupatae sunt et quas omnibus publiea,
Te non oportet ob quaedam arcana , quae in se continent . Et actiones nostras Apostolorum .
LXXXUII. Hactenus ibi. Inter quae sam forma, validum esse . Ae characterem imprime- supra observavimus , nonnulla reputari apo- re; ae proinde nullatenus iterandum. Idemque crypha, aut etiam supposita . Nimirum eiusmo- est de S cramento ordinis . ubi ab Episcopodi censentur . Canon Lxv. vetans jejunium Sab- haeretico confertur. Denique Canon LxXXIT. sumbathi, & Lxvi t. permittens, sive praeeipiens. spectus elis tum qui1 inter Canonicos Libros haptigatum, aut ordinatum ab haereticis, ite- non numerat Apoealypsim Ioannis Apolloli trum baptirari, aut ordinari, quod nullatenus tum praeterea , quia iis aeeenset S. Clementis licet. nec permitti potest , absolute, de genera- Papae Epistolas duas , de Constitutiones Aposto-tim loquendo. Certum enim est . Baptismum lie s. ipsius nomine editas, quae nullatenus eum collatum ab haereticis. servata intentione facien- auctoritatis gradum attingunt, & multis Praete, di, quod facit Ecelesia, eum debita materia, de rea locis vitiatae . atque interpolatae sunt.
112쪽
LXXXuIII. Et quidem fleet Isidorus praeis dictas Clementis Epistolas eos legerit eum allis
Pontificum veterum usque ad Gregorium M gnum, ut ipse testatur in hac Praefatione ; nunquam tamen istas collocavit inter seripturas Canoni eas, seu Libros sacros, sed dumtaxat in
ter veneranda monumenta, monita, ac Decreta
Romanorum Pontis eum , quibus honor, reverentia,& obedientia deberetur. Porro licet Constitutiones Apostolicae , ut nuper dixi, inveniantur quibusdam lotis interpolatae . aut vitiatae . olim puriores extitille inveniuntur tribus primis Erae Chrillianae saeculis . , receptae a Patribus , quos allegat doctissimus Turrianus Lib. a. adversus Magdeburgenses . similiter ex
Patribus quarti tae usi illas laudat s. Athana sua in Synopu . , S. Epiphanius Haeresi ILv.& Lxa ubi inquit: Omnis regularii ordo in iii habetar, AtDI a Fide adalteratum . neque a eonfessD- neqvie ab meti mea gabernatione, , regu a. vide plura alia eodem spectantia apud Tur
De Epistolis veterum Pontificum Romanorum collectis ab Isidoro, praesertim ad Hispanos scriptis; an sint germanae, an potius confleta ab ipso; vel saltem interpolatae.
Prosequitur Isdorus suam Praefationem die ens e Deinde ptiarundam OI Iaram Deereta tirortim omon ortim inseruimus e ides, Clementis , Ana Dii, Etiari , di ceterorum soso cortim , qtias Rotuimus hactenus reperire o oras, singis ad O vortim Papam . Sunt vero illae , quae in frequentibus Cone illorum editionibus initio habentur, dc ei rea quas haec controversia satis implicata
occurrit. Moneo vero in anteeessum eruditos quosque, me non recipere tuendam audi,*. earum Epistolarum integre, prout circumferuntur ab initio ciretiat et tae uti noni usque modo, sed solum expendere velle potiora capita, ex qui bus impugnantur, & urgere tandamenta, quibus stabiliri possint , eum delectu indieando propriis to eis, praesertim infra Excursu sexto. Quod semel hie prae monuisse suistiat.
Historia, ct auctoritas earum os Iarum a te ore S Isidori Hispalitisi . oeri iIIartimo lectoris, novemfaculis eo utinaata tisque ad ansam ciretur Isgo. ct fotam ad haereo temptis interrupta in GaIliis tempore Hiseis mari Rhomensi . Hadriani I. Papia Capitula in eam expensa. Discordiis inter M. eo latim I. O praedivam resemarum , atque
ouectio Isidori facta ad preees octo ginta I piseoporum Hispaniae. Splu-
.ium aliorum sacerdotum, servorum
que C iii , ut ipse testatur , sleuti ardentibus
eorum votis desiderata fuerat, ita S eommuni plausu recepta est . In ea autem celebritate fuisse videtur a tempore veri, & germani eius auctoris c nimirum S. Isdori Hispalensis, ut demonstratum fuit Dissere. I. I usque ad medium noni laeuli Erae Christianae , quin ullus inveniatur toto eo tempore. idest, ab anno 6g6. in quo S. Isidorus finem vivendi fecit, usque ad 8εo litem intentasse Epistolis, se ut nee Coniselliis ab ipso eollectis. Deinde viginti annis ali
obitus. Doctoris . nimirum, ann. 6s6. Patres
Coneilii Toletant x. se uti de avi. anno gyg. videntur prae oeulis habui e Epistolam S. Anteii Papae ad Hispanos . aliasque smiles veterum
Ponti fienm, eoncedentium aut laudantium transelationes Episeoporum de una Ecelesa in aliam, utilitate, ae neeessitate putillea interveniente: squidem feeerunt quatuor translationes, testati,
se id CANONICE agere. Nimirum , iuria Canones, sue regulas si hi praescriptas ah Apostoli- ea Sede in iis Epistolis, praesertim in illa celebri S. Anteri Papae ad Episcopos Hispaniae, quam
suo loeo proseremus, de quatenus fieri potest . illustrare ae vindicare conabimur Did. r I. S seq. III. Deinde eitex finem taetiti octaui, aut sub initium noni . legitur exemplar quoddain ejus Collectionis ab Hispania in Germaniam delatum . Etenim Rieus phus Episeopus Mogunti- nus,qui Eeesesiam illam rexit ab anno 28 .usque ad si . , Sedem Apollolieam devote eoluit, ut inquitAuctor Praelationis ad Collectionem Benedi eis Levitae . ea emplar quoddam Isidorianae Collectionis ex Hispania nactus, illud evulgari feeit in Germania, ct finitimis regionibus. Teilatur id Rinematus Atehipraesul Rhemens, in ,
pustulo notissimo xd alium Ninemarum nepotem suum Apiseopum Laudunensem Cap. a d. dicenset
regiones ex tuo repleri fecit Se. Nec vero tot exemplaria ejus voluminis abs dubio grandis . ea seriberentur ingenti labore, ae sumptu . nisi illud in pretio magno estet apud doctos, S eru-dstos quoslihel, usque ad tempus eiusdem Mine- mari, qui id opusculum seribebat circa annum 86s. tempore Nieolai I. Papae , quantum coniseere possum:
Iv. Porro ille non euilibet Isidoro . sed nominatim Hispalens, Collectionem Epistolarum veterum Pontificum Romanae Eeelesae tri-huit Epist. v. Cap. i a. his verbis i ISIDI RUS
EPISCOP N HISPALENSIS vat eouegitetim Epipolit Romanae Sedis Ponticleam a S Gemente, usitie ad Gregoriam . Quae verba ad amussim eonsonant aliis huius Praefationisnum. d. s. Sao. Fant nune qui earum Epistolarum Collectionem adjudieant alteri euidam Isidoro, e nomento Mereatori, qui nunquam; n
113쪽
ps In Praefarionem Urdori ad Cone Aa .
in rerum natura extitisse invenitur , dc nullo eorum saeculorum veterum te limonio ducti, sedete, isse gloriantur, quod nee Mincinarus, nec quispiam alius multi, saeculi, ab obitu Isidori detegere unquam potuit. Collectio itaque prae diei a tot laeulis habita tali germanum S. Docioris opus, ct in magno pretio apud omnes. Vide quae de hoe praemi limis . late Disier t. i.
plar Isidorianae Collectioni, ea Hispantia itu, Germaniam deserret, jam celebre, videlitur fuisse apud Callias Epistolae illae veterum Ponii seum et squidem praeeipue illarum sententiae, ob quas potissimum impetuntur, inveniuntur totidem pene verbis inter Capitula ex Chartophylaeto sudis Apostolicae collecta ab Hadriano I. Papa, qui Poniis ea tum gessit ab anno et a. usque ad Iss. ae proinde antequam Rieulphus Noguntinus Praesul Librum illum ex Hispania
deferret anno scio. aut circiter . ,
Capitulorum , pro uti edita suerunt a Jacobo Stimondo. 3creeusa deinde a Philippo Labhe .
Tom. vi. Conciliorum novissimae editionis Pati-
seniis anni id a eo l. ssas. Hadriam Papae pituIa, quae ex Graecis. Si Latiuis Cutio.n lai , , S odis Roma iis, AT , DE DE
fui negotii caussa agebatar . Eadem inscriptio eum ei lem Capitulis Hadriani, seu potius ab Hadriano eollectis, , Ingit ramno traditis, extat modo in Libliotheca vatie 1na Codiee in se. 6go. literis Gallicis scripto tempore Nieolai I pag. g io id est, centum cireiter annis postquam Hadrianus I. Capitulorum dictorum in Chattulario Romanae Sedi, extantium transuptum dedit Ingillam no, die ig. Xal. Octobris , Indi-estione nona , idest , anno Chrilli diis. uti poli
Antonium Augustinum observat Labbe . Ricul-phus vero hiennio poli, nimirum anno dis . coepit e .se Episcopus Mogontinus . de non nisi post adeptam eam dignitatem legitur ei emplar Is dorianae Collectionis ex Nispania det iustio . Potuerat autem Riculphurum alis dubio prius eadem Capitula ex Urbe in Germaniam deserre . utiante aliquot annos seeerat Ingliramnus . Frllabant enim ali antiquo tempore in Armatio S Sedi , unde eorum transiimptum erui iussit Hadrianus I. , inibi eonservabantur inter praecipua manu scripta longe ante ipsum octavum taculum; ac proinde multo priusquam nasceretur
ille iis lorus Meleator c si vere unqua in suit belli doctrina praeeipua in iis eontenta tribui solet , tanquam ab ipso eonficta sub finem octavisaeeuli.
Capitula ipsa Hadriani. patet, multa illorum delibata elle ex veteribus illi, Romanorum Praesulum I pistolis. Consulantur praecipue ea iis
xxxvii. ac praeterea in singula earum Nolae do-Hissimi Antonii Augustini , in quibi resingillatimo lendit , ex quibusdam veterum Pontis cum I pistoli, Decretalibus unaquaeque sententia su rit desumpta . Quod argumento est. 3t quidem
ineluctabili, antequam Ricus us evulgaret inet'. I. in Germania Collectionem Isidoriana in , lain
Romae nota rum , laudatas sutile , immo , conse-erata, in Chartoph, aeioApollo licae Sed is ab antiquis tempori Lus . Epitiolas veterum Pontili, cum in ea contentas. Possemus hoe i plum ampliare , Ac ulterius confirmare . verum nune sati sit indicatio Notas et aristi mi illius Peaesulis, variis locis editas, & nuper recusas Iaudato Tomo vi. Colleelionis Labbeauae, eol. I 83y.oc seqq. vide infra toto Excursu Iv.
VIII. Sed de observandum mathne ell, est Capitula Hadriani, magna sui parte delibata ex veterum Ponti eum I pistolis, in Colleetione
Isidoriana contentis, tanti apud Reges Francorum sinite, ut singula pene in sua Capitularia transtulerint . Tertium enim Tapitulorum Hadriani ( quod horrori e .l beetariis, di Catholieis hypereritieis Galliae quali eruae ingeniorum
habetur in Capitularibus Regum Francorum Additione iv. Cap. ia. Nonum eat at Lib. 6. Cap. 28 . Duodeeimum eodem loeo.vigesimum tertium Lib.). Cap. ass. Quadragesimum secundum eodem Libro Cap ah ubi iugo latur opinio superlucibus annis leadsta ab Achi praesule Marea contendente . iudiei a Synodorum Provincialium est v irresormabilia . Oppositum discere potus i et vir alioqui eruditissimus, non modo ea I ad iano L Papa , de multis antiquiori-hut Romanae heelesiae Praesulibus , praesertim allegandis Diter t. vii. sed etiam ex ipsi, Regibus Franeis loco est ato. Quadragesimu n qui iam tum extat Lib. s. Cap. aso. Quinquagesimum itum Liti. 5. Cap goi. Septuagesimum septimum densque Lib. . Cap. so. IX. Cum in hae veluti possessione auctoritatis ineo ne ullae , , longaevae suillent usque ad
medium noni saeculi Epiliolae illae veteres, simul S Collectio Isidoriana et aeeiderunt in Gallia in clinante eodem sieulo notissimae lite uinem aro Archiepiscopi Rhementis eum Rhotado Suessio-ncias, atque altero Miliemaro Laudunens , Episcopis . qui a judicio illlus, aliorumque Praesulum Galliae. Sedem Apostoli eam appellarunt juxta doctrinam in Epistolis iis tape traditam . qua maiores ea istae , , iudieia Episeopolum finienda reseruantur Pontis ei Romano. Hi neniam rue vero Rhemensi . qui de gratia apud Regem Carolum Calvum . , auctoritate in reliquos
I piseopos Galliarum . S audentia singulari,
pene rerum potiebatur. noluit utrsusque appel- sationes admittere, A: propterea subiit indignationem Nicolai I. sanetissimi, de doctissimi Ponti scis Ecelesiae Romanae , qui eas iure facias
X. Cum vero tam ab utroque appellante , quam ali ipso Romano Pontifice . urgerentur ea veterum Epillo larum testimonia et Hine marias,
ut erat ingenio eavisti dedito, S aligendae opinionis cupidu . inquis vit diu , multumque in auctoritatem illarum , quasi illa non eii et explorata , de minoris habenda , quam saerorum Ca- nonum , quos suo sensu intellectos eotendebat praeferendos, ut iudicia utriusque eius Episeopi finienda essent in Synodo Provinci si Galliarum; non autem per appellationem deferendx ad Romanum Ponti ieem, nec ab ipso terminanda . Quin de in hune seopum seripsit Opii seu lum illud famosum 1 v. Capitulorum ad nepotem latim Hineinarum Laudii uensem; in quo, nonnullas earum Epistolarum pristis Pon-
114쪽
liseibus adfers pia ruin, non vult recipere quas Canonicam doctrinam continentes, lieet sate a- ur, recipiendas, iuxta Dueretum S. Gelasi Papae. Vide ibid. Cap. a . citati Opustuli. Deinde illius testimo itium liabetur in Cone ilio Duataeens Cap. a i. ubi criminatur nepotem suum, quas dum p Iura de antistiorum Patrtim seriptis ante sacros Nicaetiae a nodi Soli ortim Sanctorum Cononet editis . collegit; sint extius inser se ae suas, ct eontra Eoa veniam , O , o Z Iicam, atqtie Cathoticam Apo-ybi eae Sessit udritatem immiscsisset.
XI. Caeteium hane illius opinionem , plane novam. eo uritae inauditam , S contrariam eommuni ecrum saeeulorum persuasioni , doctillime eonfutavit Nieolaus Papa in variis 1 pistoli, insta Ileursu tertio observandis et ac Rhotadum quidem depositum a Gallicanis Ipiscopis, tandem suae dignitati restituite Nincmarum vero Laudunensem saepe appellantem exaudiri iu-hens , de ad se mitti, nee obiurgationibus , nee minis oti tinere potuit. Qua in re multa acciderunt ( quae huius loci non sunt, ct alibi opportunius forsan inserentur ) donec tandem Mine-marus ipse Laudunensis, po s. durum, , diuturnum careerem . atque oculos erudeliter erutos,
spectaculo plane miserando, tandem a Ioannev III Papa( alsas VII. honorem Episcopalem
reen peravit, impetrata facultate celebrandi saetosanctum Mill, Sacrificium, quamvis caecus ellet, de parte reddituum sibi ad neteilarios
XII. Et certe ea eaussa utriusque Episcopi ecindemnati erat, seu ti de Nieolai Papae amborum appellationem tuentis, ut permitto , & nullatenus eo neelio , labaret auctoritatem earum
Epiliolarum veterum s justa ei; et, tum ea Prima iii Sedis Apostolicae in reliquas omne rum Eecies as certo . secundum Cathos leam Fidem itum ea aliis Romanorum Praesulum, bc Conei liorum decretis omnino authenticis, & exploratis: iuxta quae appellationes ad Romanum pontificem . praesertim in causi grauioribus , de iudieiis Apiseoporum . admitti debent. Quod iam
saepe ab innumeris sere Seriptoribus traditum, eum a rccentioribus quibusdam videatur negari, aut voeari In dubium , suo loco palam . ae de-eretoriis probationibus ostendemus, Diiser t.
XIII. Notandum vero . Hine marum Rhemensem non eouiritie temeritatis. vel audentiae progre .llim , ut iis lipillosis penitus anctoritatem elevaret I multo autem minus, ut eas sperneret. Nam opusculo ei lato Cap. as satetur,
seipietidui e S ad infritis . semoenerabiliter,sieet insta auctoritatem exploratam sacrorum
XI v. Transacta ea procella in Galliis, Epistolae ipsar Isidorianae Collectionis videntur
communi omnium . aut pene omnium sensu receptae . , velut authenti eae inveniuntur allega-iae a Pontificibui Romanis Nicolao post soribus, praesertim s. Leone IX. Epist. a. quae est ad Petrum . & Joannem Episcopos . dc Innocelatio III. Lib. i. Decretalium Tit. v. Cap. I. tum praeterea ah omni hus seriptoribus Ecclesiastieis, de Colleelotibus Canonum , Conciliorumque s veluti Anselmo , Ivone , Gratiano.
Bernardo Papiens , Gilberto Alano, Ioanne Gallensi . Aernaido Compostellano, vincentio , S Tancredo . Idem est de seriptoribus
omnibus sere usque ad annum et rciter istio.
Magdebargensam . cae aliortim Sectariorum opinio . rejicientiam eas Episoni veterei VIIoesionis Udbrianae, ve titi nothas, a p&risiae recentioribus Catholicis recepta , profert ur : tinsitie praetitia argumen/a exramitiantur , ct parum contra litarum a d et cist extorqnere inendantuae . Porro is interpolatae Derant . nequaquam id ab titio
Isidoro factam . sed a qtiopiam ano.Xv. x, Oliquam Lutherus hi peduin sceletisssimus, omni pudore abiecto . Sediga Apostolicae auctoritatem palam impetiit . gregales ipsus simili initio perelli , excogitarunt omnes techna, , de dolos ad eam solo aequandam . Ex sis praeeipui fuerunt Centuriatores Magdeburgense . qui Epitiolas tuas Coi- sectioni, is orianae veteribus Ponti fieibus adscriptas , putide examinare, vellicare, S tandem respuere aus sunt, veluti suppostitias . Sparaehrons is , ae tantonibus allutis plenas . Id iplum avide ampleri sunt, promovere curarunt pollea alii er Heter oris . veluti Raynoldus , Per insus , Rivetiis , Cocus , d omnium putidissime Blondellus, qui usque ad apice, fere in earum contextum inquisiuit . XVI. Sed haec eonspiratio hominum a Catholiea Religione perduellium, parum negotii nobis noederet . nisi eamdem magna ex Pax- te opinionem, quamvis alio consilio, amplexi silent amplissimi Cardinales, Baronius, Bel
satminus. Se Perronitarum . ae praeterea Sirmondus, Bosquetus . Ducaeuq , Petavius, Mar-
ea , Cardinalis Aona , Caelestinus standratus , Nicolaus Antonius, Mabillonius. Quesnelius, Lalibe , aliique pene innumeri post illum . qui Tom. i. Collectionis suae Cone illorum cos. S ait, praedictas fi pistolas Oideri adeo deformes per ieatibus Miris , ut naIIa arte , nuIIa cerussu . aut purpurisso fucari pustat . Miratur
etiam, doctissimorum viro . Turrianum , de Binium ea probasses de quemdam alium recontiorein, qui noviter illarum patrocinium susceperat, suppresso nomine irridet. Sed de nos ipsi eum in Dei ensione Cathedrae S. Petri saepe alie-gailemus eas Epistolas , stetit alii faciunt, admoniti cuimus a nonnullis viris doctissimis intra S extra Hispaniam . ut de caetero ab iis laudandi abitineremus . XVII. Oportet vero in antecessum proponere, S expendere, non quidem leviora argu menta , praesertim See ariorum , adversus fidem earum Epistolarum . eum jam soluta fuerinta Turriano , , Rinio et sed nonnulla implieatiora , quibus non modo Sectarii ipsi . sed , multi recentiores Catholici potissimum fidunt. XVIII. Imprimis salivam movet Criti a plerisque stylus ineuitus earum Epistolarum . Etenim quae adstribuntur Pontificibus seeundi ., tertii Saeeuli. Ob qirasdam verborum sordes
videntur alienae ab elegantia illorum temporti m.
ae proinde quidquid omnino dii lonum a Latinitate in iis legitur , apparet additum multis post Saeculis. Deinde stylus plurium earum, quae a variis Pontificibus , S alio atque alio tempo
115쪽
D Praefationem Udori ad Concilia .
re seriptae perhibentur. videtur omnino idem ,
ut omnes ali uno Auctore eonditae eenseri deis heant . Ita fere ii Reeentiores ratiocinantur.
XIX. His vero duobus serupulis haud dis leuiter occurri posset ex eo, quod primi illi Ee-eseliae Pontifices , virtutibus Apollolieis longe opulentiores, quam Tulliana facundia, simplicitatem miram profiterentur, ut in vita de iactis,
ita in scriptis de verbis r itaque iis eurae non fuit, ut stylum erigerent ad eanones Tullii, aut Priseiani. Semel autem introducta simplicitate sermonis in Decretis Apostolieis a Clemente Papa, vel Anaeleto ne ite fuit, ut reliqui posteriores Ponti fiees simili stylo seriberent . ut non a docti, solum, sed etiam indoctis plane illa intelligerentur . Sic certe hoc saeculo , de proxime
praecedenti . longe politissimis , , in quibus
Romanae eloquentiae nitor apud plerosque eruditos reuia iise videtur , Romani Pontifice, in Diplomatibus suis frequentibus . communi, Aesiis Deeeisoribus antiquis familiari stylo utuntur, vocibusque quibusdam minime Latinis .
quamvis neeeliariis pro ratione temporum, ut faeile ab omnibus capsantur. Sane Gregorius
Magnus, qui ante Isidorum Collectorem floruit
parum eurahat nitorem sermonis. aut severas
Latinitatis regulas s de alieubi non dissitet uenaevos barbarismorum, aut soloecismorum existare in suis ad saeros Libros Commentariis .
Ideoque in Epistola ad Leandrum Hispalensem praefixa admirandis illi Commentariis Liliti Iob, eirea finem. alti Non metarismi eo II onem fugio . non barbari s eosfasionem distis,stai m. tusque praepostionam. ecussae seroaraeontemno ; quia indignum vehementer exis ima,tit veris eae lesiit oracati refringam sab regalii Donati. Neque enim hae ab aliis interpretibus is Seripturae mera aaHoritate servata Iasi. Et certe multa Antiquitatis Christianae monumenta scripta secundo, tertio. & quuto saeculo. prae omnium sere manibus ei reumseruntur valde humili, impolito , ae harbaro stylo;
quae tamen a plerisque . aut omnibus sere eruis ditis . germana, uneera reputantur. Exemplo
snt quam plurima Ae a Martyrum primitivae Aeetesiae apud Collectores, praecipue vero , ac novissime apud Theodorieum Ruinari, de Bollandiano si insuper Acta synodi Sinuessalue in eaussa Marcellini Papae , iuxta alia. atque alia exemplaria . quibus usi fuerunt sutius. Ainius.&Labbe. ut plura alia similia praetermittam. X. Quod vero aliqui reeentiores maetim me inculcant . eundem prorsus elle sirium in omnibus ii Epistolis , de aeque ineuitum, ae humharum , ut proinde ab uno eodemque Auctore seriptae fuerint, non urget. Imptimis enim diversus longe stylus, de valde inaequalis apparet in quibusdam illarum, ut aeeurate conserenti palam erit. Ixemplo sit ex paueis ad Hispanos
seriptis quae solae in hae nostra Collectione proedeunt) illa Eutyehiani ad Episeopos Baetieae
Provineiae , quae a nonnullis aliis differt. qaanaum distant aera lupinis. Deinde dato, quod in aliis diversorum Pontis eum. Ae heu lorum Epistolii idem si, tua de aeque incultus appareat, trimbuendum id est simplieitati Christianae, aut etiam imperitiae eorum . qui pauperrimi a Ponti seibus inter tot perseeutiones ab epistolis erant. Denique posteriores istorum a prior thus e 1sdem lo
pabant, uti videre est etiam his duobus postreismis, Sereultissimis taeulis,dum Motus proprii, dc Brevia, ut voeant. ae Conlii tutiones diveris solum Pontificum. a variis ipsorum feeretariisseribuntur magna ex parte eisdem omnino clausulis. dc eodem stylo .XXL At, inquiunt alii. in iis , pistolis
usus frequens est teitimoniorum sacrae Scripturae,
juxta versionem factam ab Hieronymo sub initium quinti taeuli. longe poli tempora illorum Pontifieum et ae proinde illae sunt reeentiores . Sed huic argumento faeile respondetur. In primu Psalterium David ieum, prout hodie in vulgata editione legitur, sere absque ulla diverstate ertit ille apud Latinos ab ip o tempore Apostolorum . vel saltem Diseipulorum eorundem , de
juxta eam translationem . quae vetus dieitur ,
ei tantur Psalmorum testimonia a priseis illis Ponti fieibu . Id ipsum dieo de Canticis illis, quae a primis heu lis Eeclesiae Latinae in ossieto Divino usurpata sunt. Idem denique de Miisarum Introitibus . & Gradualibus quibusdam .
Leguntur enim in vulgata versione . quemadmodum in veteri illa . qua Teelesa usa est ante tempus Sancti Hieronymia quamvis hic Psalterium ipsum veteris versionis correa erit aliquihus loeis eursm . ut testatur in illius Praelatione . Itaque quoad loca Seripturae spectantia ad Psalierium, de Cantica, quae ei tantur ab iis primi, Aeetesiae Pontificibus, nihil mirum . quod allegentur verbis ipsis uersonis vulgatae, quae
penes eam Scripturae partem non d fieri a versone veteri , qua Eeelesia a principio usa fuit. XXII. Quoad alios vero Seripturae Libros,
quorum telii monia proserunt iidem Pontigees totidem verbis . ac in vulgata versione habenis eur. duo oecurrunt salix veros milia. Unum est,
verba ipsa extitiste in illa versione veteri , quae iam penitus fere interiit e quamvis illam ea pristis Patrum monumentis eruere, Se instaurare eo-
natus fuerit pertinaei labore . de laude dignissimo. Flaminius Nobilius seeuto praeeedenti. Ut
autem monet sellarminu Lib. I p. de verbo ool. Cap. s. in Romana Aeetesa, ct toto occidente. statim fere li prineipso. in usu fuit Latina Sa-erae Scripturae verso . speelatim Novi Testamenisti. Quamvis vero illam eorrererit s. Hieronymus postea multis loel ; maxima tam an sui pu- te . aut fere ex toto , intactam reliquit. Incumbit vero Aduersariis onus probandi singillati m. testimonia Seripturae a veteribus Ponti se ibus alis legata , non extitille totidem verbis in veteri illa translatione , sed solum in nova eorrecta a D. Hieronymo . Id autem nee hactenus ollenderunt, nee facile persuadere possunt. vellem
equidem, ut aliquis diligentissimul Antiquarius studeret legere. Sex seribere quatuor Evangelia scripta manu S. Eusebii Apiseopi vereellensisS Martyris , in euius Cathedrali Aeetesia seris
vatur autographum , veluti pretiosissimus thesaurus, argenteo. de ea quisito ornatu . a priseia seeulis. Inde enim constaret plane , quaenam esset vetus Evangeliorum translatio, quae sola habellatur tempore s. Eusebii. vereor autem ,
nullius homini, industriam satis futuram xd id praestandum; nam dum mihi transeunti per eam Aeetesiam ostenderetur Liber ipse . vidi plera seque liter ax fugientes, & adeo obliteratam maiorem seriptorum partem , ut non nisi exquisic aliqua industrix , aut hene fieto arti , Iegix a pos
116쪽
dic Dissertationes EeeIesiacti eae
possint. Alterum vero est. dato quod antiqui ii Ponti se, in illis testimoniis citassent Seripturae
verba alia jurta versonem veterem, quam pomo ea in Noux fuerint e Ixscriptores tamen polle-riotes EpistolatumPonti seiarum mutasse eorum testimoniorum verba iuria versionem Novam . Haee enim a S. Hieronymo ex Hebraieci ea presela. non statim in usu fuit, immo a multis impu.gnati xtur . donec tempore S. Gregorii in pretio haberi eoepit a Chri litanis omnibus . eo quod esst Oarborum tenacior, o peroseisitate sententiae e arior . ut ait S. Isidorus Lib. d. originum Cap. g. ae denique quod veritati Hebra levi magis consentanea eenseretur .
XXIII. Quin Ae ipse Gregorius Magnus
in teitimoniis seripturae, quae allegat, modo utit ut versone illa veteri, modo Nova, sive Sancti Hieronymi. Quare in Epistola ad Leandrum
Hispalensem laudata inquit: Novam trans aistionem disserosed ut eomprobationis eatissa exigit , nune Novam, sane Veterem pro te sim Maio a timor ut quia Sedet Apostonea, eui Aa Gore Deo, praesideo, utraque utitvir , mei quamque Iabor sudit eu utraque fugelatur. Deinde
vero Lib. a. Moralium C p. a . versionem Novam praeponit veteri . dum alte stata hae m. via trans alia ex Hebras nolit eloquio ea ne a te iat transfudisse perhibetur . eredesdam es quidquid in ea dieitar , ct oportet, ut verba. Aut nostra expositio Altinas rimetar. Itaque tempore S. Gregorii coepit vulgata S. Hieronymi versio in majori pretio. Sc frequenti Feelesiarum usu naberi . atque illa vetus negligi. Unde facile evenire potuit . ut Isidorus post tempus S. Gregorii, vel potius allus illius interpolator , exscribens Epii totas veterum Eeelesae Pontilleum, te stimonia ab eis eitata iuxta veterem vertionem , mutaret iuria Nouam iam ab omnitius fere receptam , ut communi omnium ,
usui ellent . in quo si vere ita se gessit c neque enim id certo pro nuneiamus. sed solum veros-mile diei mus ) sie uti valde laudandus non est ,
ita neque graviter reprehendendus . X lv. Haee sunt, quae nobis Oeeurrerunt pro solutiona praeeipuorum argumentorum, quae Centuriatores olim opposuere . Se plerique
eruditi Catholiei urgere pergunt. praeter plura alia , quae apud eruditissimum Turrianum lege, re licet, i renuum illatum defensorem . de s militer apud Binium, quos magna er parte imit tus fuit Cf. vir Saussa us Lib. i. Panopitae Cl riealis Cap. q. XX v. instant Reeentiores aliis argumen eis, quae censent. ex eo quod ipsa Legum Imperatoriarum verba de quae sub Aniani nomine extant ad Codieem Theodosianum Seholia. usurpata fuerint in Epistolis eorum Pontificum, qui duobus, ct tribus heu lis editionem ipsius Codie isTheodosani antecesserunt. XXVI. verum Inde nihil eerto concluditur eontra fidem earum Epistolarum . Si enim duobus, aut tribus antea taeulis scriptae, , vulgatae fuerant; certum est, illas doctorum hominum manibus circumferri solitat. veluti seriptas
a Sanctis illi, , de toti Ecclesiae venerandi, Pontificibus . Unde, seri potuit . ut Theodosius Chriulianus Imperator, de qui Codie is ipsius editionem curarunt, de qui Seholia in illum edidit . delibarent multa ex iis Spitiolis. Nee eerte argumento aliquo urgenti suaderi poteli, potius Collectorem earum deeerpsisse verba ex Co-diee Theodosiano, quam Scriptores Codicis egeisdem Epistolis. XXVII. Quam eerte responsonem, iani a me seripto datam , gavisus sum pollea invenio se apud Antonium Augustinum Lib. i. Dialog.ig. ihi enim interloeutor obiteit et Impodita re
est . es quae non Dein explicari potes, quo pacto , qua a posterioribat Imperatoritat satat asst . ea ab uni Post ellat eos tuta tis A.
eastar , qui fas dura Paganram imperio an istea vixerunt. Respondit itatim Ant. August. Ma ta fant . qua temporum vetustas scire notimpeditan quabus hae ipsam enumeremus. Ma I
ta certa esse creduntur, qua fassa esse possunt . at alia fassa credimat, quae vera esse , posteri
DERE CHRISTIANIS I uPERATO REX PIIS PONTIFICIM DECRETIS
SUBSCRIPSISSE. Et eerte si operae pretium foret, saeile esset ostendere, in ipsi, Poniiseum
Romanorum I pistolis certis . atque eae ploratis, quarum et Da. ivava nemo erit leorum in dubium vocat. elliare plurimas diversis taeulis, de temporibus scriptas , cum eisdem sententiis . ae periodis integris. At nemo propterea somniavit, eas antiquiorum Ponti seum Epitholas sutile interpolatas verbis recentiorum .XxvIII. Hinc obiter refutantur pIurima alia objecta a Blon delio . qui pseudin Iudorum edidit. ae Iaboriosis ma indagine perscrutatus fuit. ex quibus Auctori hus posteriori laurum singula
verba. di sententiae antiquorum Pontificum ii Apistolis decerptae fuerint. Dato enim quod totidem verba legantur in Auctoribus posteriori inhus, potius credendum est, eos illa delibalse ex antiquioribus Pontificum Epitiolis . quae apud omnes Christianos in usu , de summa veneratione erant, quam Isidorum ex eisdem Auctoribus mutuasse, de nomine Pontificum obtrudere voluisse . Sane. ut comiter, de faeete ait Saul sayualoeo supra allegato , mirum esse non debet. sposteriores Scriptores mutuaverint verba ab antiquiorihus, proindeque ex Apistolis Pontis eum antea vulgatis; quin potius oppositum miraeuso adseriberetur et Suam in rem . inquit. noniseste referri potes Agesilai Laradaemoesiae
Ros, ad Ephoros Sparta responsam. m enimio Dei auario repertum esse ei nunciareae se pestem e aves Civitatis Diris p erigese eiν-eumcingentem a nos i Iepide rasotidit: magos quod mirantur tortilem anguem elaves Urbii ad ingere: at esset merito quo aperemus, si elaties serpautem eonstringerant Da plexu . Faeilius itaque eli. ci verosi milius. quod posteriores Seriptores acceperint verba ex iis Apistolis antiquis, quam quod earum Collector asesuetit iis te ili monia polletiorum . In dubio autem praesumendum est pro Isidoro viro insignis auctoritatis. doctrinae, quem octoginta Episeopi . Se plurimi alii Sacerdotex exorarunt, immo & compulerunt ad Collectionem Canonum
faciendam . Nemo enim vel medioeri doctrina praeditus, nemo vere pius , aut eui pudor esset . tam apertum plagium, aut interpolationem adeo
vitiosam in grauissimis iis Christianae doctrinae
monumentis committere ausus fuisset. Unde dato, quod iis allumentis, atque aliis naevis vitiata
fuerint, proculdubio id accidit. ante, aut post tempus S. Isidori.
117쪽
XXIX. Quxpropter moderationis limites interjectas postea fuisse ab aliquo, aut se toto autere essile videtur Baluatus in Plaetitione ad Dia- imprudente. ea sententiis , di dictis polleti, logos Antonii Augustini l. i. dieens: Sueeessi rum Patrum , sive Seriptorum et an propterea
itis novum ex supposititiit Iaactus Martim Ro- is sutile putandus est Isidorus Collector . vi emasae Drhii Epis oram EpisoIit , AB Ire tantae opinionis ,& propter insignem doctrinam FIDENTISSIMO ILLO NEBULONE celeberrimus inter omnes Apiseopos Hispaniae pPSEUDO ISIDORo pro alii . eompactum Facilius, ct aequius censeri pote i l. id a quopiam
cte. Neque eruditissimus Balukius nescire po- alio factum . sive ante tempus S.Isidori, siue potuit , ab Hinemaro. & aliis ipsi aequalibus, seu - slea . ut infra videbimus . ti , a multis posterioribus, tributam suille eam XXXII. Addo conjecturam non leuenia Collectionem S. Iiadoro Hispalensi, quod nos pro Isidoro, qui Concilia usque ad suum tem- supra Diilert. I. verissimum ostendimus . Quin , pus celebrata , , Epitiolas Dee te tales Pontifi-Hinem arus ipse . lieet serupulosus earum Epi- eum usque ad finem saltem saeculi vi .diligenter stolatum examinator , ct primus eensor, proseo collegit, Ac fideliter easeripsit, nullo centone sus suit adhue, esse faseipiasHi oeneraliIiter addito, aut aliunde intruso iis . quas a tempore ad infractionem. Exsulatus autem non modo il- Siricii Papae usque ad Gregotium I. Col lectionitas appellat suppostitias . sed & earum Colle- suae inseruit . quod nec ii recentiores negare Horem nebalinem . nee euiuslibet conditionis, possunt. Addo insuper . quasdam ex iis Apillo. sed impadenti Mam voeat. Quo eonuleio sor- Iis adseriptas pristi, Ponti Leibus in Isidori anxie non auderet notare quemquam ea vieinis he- Collectione, probari ab omnibus fere Scriptoriter oris. Sed faeilius est insultare leoni mor- hus orthodoris. & nee ab heterodoris rei iei . tuo. quam cani vivo, nam hie latrare . , mor- Exemplo sint Epit olae duae S. Pii Papae ad Judere potest. Denique Minem arus, quoad ex ip- stum I piscopum Uiennensem , anno . ut eenset sua lectione diseere potui, non invenit ut sitem Baronius, cti xvi. Stalia Cornelii Papae ad Lupi intentare iis Epitiolis , veluti suppostitiis, im- cinum . pariter Episcopum viennensem. scripta mo nee tamquam interpolatis , vel ab Isidoro , circa annum ceti v. vide Cardinalem Aonaim vel a quopiam alior quin potius videtur palam Lib. i. Rerum Liturgicarum Cap. g F. i. ubi pa- supponere . aut fateri, saltem tacite . seriptas lam eas admittit, quamuis extantes in Collectio- futile a priseis Romanis Pontifieibus Id palam ct lone Is dori. Mitto alias nonnulla . de quibus . erit pereurrenti totum Caput a d. opusculi illius insta num. g . oc seqq. usque ad . . Cur ergo igHinemariani. Nec nesse invenietur ullus serip- ipsum non censeamus, pari fidelitate ab ipso tot . qui illas notaverit suppositionis usque ad praestitum circa Apitiolas Pontificum aliorum pannum is6 a. quo Magd urgenses ediderunt Quare si quaedam earum interpolatae suerunt, Centurias felle . & veneno plenas. Quare mirum eerte non au Isidoro, sed a quopiam alio sciolo, est . quod ab hominibus Catholi eis tantam fi- aut temerario .dem impetrare potuerint in ea parte , qui in rhsiquis nullam merentur. EXCURSUS III. XXX. In Aue oribus autem iis, qui posiptiorum illorum Pontigeum tempora florue- Expetiditur quoddam antid aratimentum Ar- tum , nulla nota dignum est, sed potius laude. et praesulis Mareae adfersat easdem Episeo
quod lucubrationibus suis interiecerint petio- ias, cir muDipnestersoIoitur. Porro ma taldos . aut particulas earum Epitholarum. se ut & Ponti cum oeter M. tam antiqvilorum Siri- Conciliorum praecedentium .,loeorum Serip- eio, quam poseriorum, germanas ah omvibus tura . Quapropter ad eaeeusandum Isidor ureta, censeri . quamvis is satia veteri Coliae piosa Collectorem ab ea Iabe . S sot de . quam ipsi extitisse inueniantar.ttibuunt plerique re eentiorum . non oli opus ac
eusandi Auctores illos posteriores . apud quos XXXIII. A T oppones eum Arellipraesin sententiae aliquae . & periodi leguntur totidem , te Marea. Si ita est. cur Dio-ae extant apud Epistolas Ponti sieum praeeeden- a ndisius Exiguus Collectionitium . Unde intoleranda est iseent lx nonnullo- suae solum instituit Epistolas Pontis eum a tem-rum recentiorum ex iis,quibuscum disputamus, pore Stricii, nulla alia antiquiorum ei seripta . dum suppos titilla censent . , si hilo exeipiunt immo nee memorata E Haee enim sunt illius ver- duas illas Pelagii II. Papae nomine editas prio- ha in Epistola ad Iulianum Romanae Aeetesiae res Epistolas, primam ad Renignum Arehiepi- Presbytetum et Praeteritoriam Apostoneae Sedisse opum de translatione Episcoporum. S seeunis Pra Iam Comitata . qua via vii eara . O didam de illotum accusationibus . Etenim ad illas Istentia eo legi. O in Pendam redigens ordi- rei ieiendas unicum fundamentum praeterunt aut didram . titant distinxi eompositis: ita dumta- habent, quod in iis tradatur eadem doctrino xat. ut sine Ioram Ponti eam, qaotquot a me Epistolatum priscis Ponti seibus Edseripiatum . praerata reperta fuat , fas sua numerorum se c grandis certe naevus a Sc plura loea exserit,an- rie terminarem. Nullae ergo aliae Epistolae Pontur eorum Auctorum, qui via erunt ante tempus tigeum sirielo antiquiorum ertabant tempore , eiusdem Pelagii II. suppressis nominibus et eum quo Dionysius suam Collectionem fecit . Nimitamen id passim contingat in aliis Pontis eum rum circa annum orae. ae proinde Epistolae po-Hdubitatis Reseriptis. dc Iueuhrationibus Sanis stea ab Isidoro adseriptae Ponti Sethus sitiei octorum Patrum, sitque iuria omnem rectam ra- antiquioribus, eenseri debent supposititiae . Stionem, ut polletiores allegent testimonia prim prorsus eonfictae .
ra. non autem e converso. XXXIv. Huic tamen argumento respon-XXXI. Sed age , sinamus gratis. senten- deant neeelse est idem Marea . , alii eiusdem eius aliquot exllantes in iis Epistolis. vere non opinionis i eum aliquae saltem Epistolae Ponti si-ptodii de a Pontifieibus, quibus tribuuntur; sed eum sitieio antiquiorum , praetermissae in Colidi
118쪽
ctione Dionysana. eenseantur ab omnibus geris manat . ct omni vitio immiines. Praeterea, ut
alias plures praetermittam . Epistola illa Iulii I. Papae laudata ah Athanaso in Apologia seeunda , de qua late infra Dissert. VII. Ea eursu i I. ab omnibus prorsus germana habetur et S tamen non extat in Collectione Dionysii . Deinde , recentiores ipsi, quibuseum disputamus . in novis editionibus Coneillorum. Bibliothecae Maxima
Patrum Anillanianae , aliorumque voluminum, edunt plurimas Pontificum Epitiolas,etiam an
liquorum , in nulla Collectione Dionysii , Isidiri. aliorumve extantes , e mss. erutas . Quales
et ixm sunt multae veterum Ponti seum Ap uolae, laudatae immo & magnam partem exseriptae ab Irenaeo, Eusebio, Athanaso, Hieronymo, The doreto,dc aliis, ut postea dicemus num . da. re-eeptae ab omnibus viris doctis,3 erilleorum de-lieatissimis, quamvis earum nullus Collectorum antiquorum meminerit. Tales quoque plurimae
S. Leonis Papae . , speciatim viginti octo illarum , nusquam extantes . nisi in antiquissimo exemplati apud eximium illum Dominieum Gri- manum Cardinalem S Marei. ut tellatur Que senet in Praefatione ad suam Operum S. Leonis editionem Capite quinto . Denique hujus generis est Epitiola eelebris S. Clementis Papae ad Corinthios . in nullis Collectionibus Conei liorum extans , donee apparuit hoc saeculo in imo. antiquissimo: Thetiae nobilis seminae Agyptiae manu er arato,quod Patrielus Junius anno 16ga. primus edidit. ab omnibus eruditis eum plausu receptum . Rursus plurima Concilia Provinetalia , immo S Nationalia , a primis Iedlesiae sae- eulis usque ad finem quinti eelebrata deteguntur passim . , pleraque illorum a firmondo, ae
Lahbeo edita, ali aliis vero recentioribus lauda ista . quae tamen in Dionysii Collectione non extant . Quo ergo iure Epistolae pristorum Aeete-sae Pontiscum retieiuntur velut nothae ab iisdem recentioribus, eo nomine quod in Coli Hlone Dioni sana non ea tempXXXu Quod si vero ea cipias, disparem elle rationem , quia ea monumenta, reeens detecta . inveniuntur memorata . aut ei tata ab
antiquis Scriptoribus . secus vero illae Pontis- eum veterum Epillosae ab Isdoro eos lectae et urceo in oppositum . Imprimis enim recentiores
praedirii multa Cone ilia. S plurimas ApitiolasPP. edunt , a nullo veterum allegatas, quihus tamen er ploratam fidem haberi volunt. Deinde veterum earum Epulo larum aperta
apud antiquos mentio est. Russinus enim , qui anno ei re iter eo. scribebat, in Praelatione ad Reeognitiones Clementis L Papae a se conversas e Graeco, meminit Epistolae eiusdem Clementis ad Jacobum . quam se pariter e Graeco vertisse ait. Illa vero habetur in Collectione Isidori . quamvis interpolata , , in quibusdam
vitiata et ut propterea Cardinales, Baronius, Belsarminus, S Perroniux , aliique plures illam inter nothas recensuerint . verum eleeptis quihusdam aifumentis plane intrusis, veteribus tum Graece, tum Latine , cognita, ct probata
fuit: & illius oersionem Rupino ips adseribit Gennadius , qui quinto saeculo uixit, Lib. Deiridii, mastristis, in Russino,
XXXVI. Deinde Concilium vasen sc . quod tempore S. Leonis Magni e elebratum fuit anno comi l. Canone vi. haec habete Ex Epi-
sola S. Clamentis utiIta quaeque , praesenti tempore EeHesii nerassaria . satit honori ceproferenda . ct eam riserentia ab o-nibvit Fide ibat, ae praeeipse ore eis , percipienda . Deinde paueis interjectis . ea seribit longiusculum eiusdem Epistolae testimonium . Et certe
Sirmondus , qui Isidotianis Epistolis fidem detrahit , in Notis ad id Concilium nullatenus refellit Epistolam Clementis in eo ei latam, se ut nee Binius . nec Albaminaeus . Epiliol a autem ipsa habetur Tom. I. reeentissimae Collectionis Labheanae eos. 8a. de seqq. ubi pariter Rufino Torano Aquileiens illius interpretatio tribuitur . Praeterea idem S. Leo Magnus in Epis . ad Episeopos per Campaniam constitutos c quam Nicolaus I. Papa in Epistola ad universos Apiseopos Galliae eitat in hune eundem se opum ) jubet. omnia Deere talia Constituta sedis Apostolicae . idest, tam Inuocentsi . qaeam omnium Aragoram Dorum . ita raso Hrs , si s qaii is illa eommiserit, novierussi oeaiam denegandam . tibi palam eomprehendit Epitiosas ineretales omnium deeello.
rum suorum . etiam antiquiorum Innocentio et
quorum septem postremi fuere, silvester, Mareus . Iulius. Liherius . Damalas . sitieius. EcAnastasius , spatio circiter nonaglata annoriam,& toto fere eo tempore sub Imperatoribus Chrisia nisi ut proinde certissimum sit. tot, , tales Ponti fees edidisse plurimas Epistolas meretales ad bonum regimen Aeetesiae. At aliquot saltem eremptaria earum Romae aliisque locis eo n- servata sutile , quas Leo iis verbis commendat.
XXXuII. Ulterius sanctus Gelasius I. Papa , qui circa finem eiusdem quinti taeuli fe-elesiam rediit, in Conestio Romano septuaginta F piseoporum celebrato anno eoxeis deelarans quinam Liliti sint Saeti, de authentiet . quinam autem apocryphi, inter prioris generi, Libros reeenset Epistolas Pontis eum praecedentium verba sunt: nem c nimirum decernimus. dc mandamus , ut antea praemiserat ) Di Iat Decreta es. qtias Beati mi Papae dioersis temporibus ab Urbe Romana pro diversorum Patram consutiat;one dederunt . menerabiliter recipiendat. Ubi cum Gelasius non dii linguat inter Epiliolas, nee inter tempora . nec inter Ponti fiees, videtur generatim omnes illas pro-hare . Ac venerabis iter reeipienda, decernere , quae omnium . di singulorum Pontificum praecedentium nomine seriptae eireumferebantur; ac proinde, multas illarum . quae Clementis, Anael eti, & aliorum veteris Aeetesiae Praesulum n mine inscriptae erant . Et certe uine marus inopu seu lo illo eelebri Cap. et . ubi allegat inere tum Gelasi Papae . nullatenus negat. Epistolas illas futile seriptas a Ponti fiet hu, priscis .
quoru in nomine vulgatae erant in Collectione
Isidoriana a sed potius id supponere, aut fateri
ubique videtur . veluti rem omnino certam .
XXXuIII. Aequis enim dubitet, Clementem . Anactetum , aliosque primitivae Eeelesae Ponti Rees Sirleio antiquiores. plerosque eorum insignes Chii iis Mart res. aliosque Consillo. res, S omnes fere sanctorum Fallis adseriptos, seripsisse Epitiolas plures . tum generatim ad
omnes Fideles ubique terrarum eritientes . tum speetatim ad eertas Provinciarum . & Consultationes Episcoporum . quarum erebra mentio
apud antiquos est , ut gregem sibi a Domino
119쪽
li P aesitiovem O do ad Concinis . s
ereditum pascerent , Christianam Religionem dis a talent, Disciplinam heelegatis eam prUmoverent , saeros ritus , de re iam doctrinam morum traderent Nemo, nisi temerarius , id negare. immo nec in dubium voeare potest. Quis etiam ex tot exemplaribus earum Epiclois larum, sive Decretorum per totum orbem Christianum distracti, ingenti numero, neget quam- plurima frequenter lecta . , soli et te custodita, tum Romae, tum aliis innumeris locis, at, heiaelestis sere singulis, Apiscopis, Sacerdotibus, S alii, Fidelibus p Neque enim erimia pictas, S uetus Catholicae Fidei . atque Eeelesiastita Disciplinae , florens iis primi, quatuor Aeetesiae Leculis , quidquam aliud eogitare sinit . Idipsum sere dictum esto de iis Pontis cibus , qui data Eeelesiae paee sanctissime illam gubernarunt , praesertim ab Ineunte saeculo quarto usque ad annum ejus octogesi inum quintum, quae-
se suere S. Silveller . S. Mareus . S. Iulius . Liberius , Felix II. S S. Damasias . Cum vero Leelusa Hispani ea semper fuerit observantissiana. , retinentissima Decretorum Sedis Apostolieae et dubitari nequit. tempore S. Is dorie atii ille in Hispania . , ab ipso visa Dille asi-l
quot ea emplaria earum vetarum Epistolarum .
quas proinde insereret suae Collectioni, sive amplissimo Codiei Canonum, Conediorum . , F pillo larum Decretallum Romanorum Pontis- cum . quo utebatur Aeetesia Hispani ea , , dirigebatur . praesertim ad sua Concilia eelebranda : ut patet speciatim ex Brae arensi I. c alias II. ) eoacto anno Chrisii titiae. S Toletano iv.eui idem Sanctus Isidorus praefuit an . Dc Ialli II. ut alia praetermitta in s eonitabitque u herius ei
ipso Codice Canonum . , Conei liorum , cujus
uberrimum Indieem ms. apud nos extantem ,
suo loeo edendum reeipimus intra hune ipsum
Tomum . aut sequentena . Extabant quoque
lipillo lae illae in Chattophylaeio Sedis Apostolicae tempore Hadriani I. an nec Lxxxv. tanqua in
monumenta vetera. & servatu dignissima r ut vidimus supra num. 6. S γ. eons atque plane ex Codice 6go. vatieano . ibidem laudato . o a nobis lecto. Et Nseolaus I. Papa . qui inclinante saeculo nono Feelesiam rexit, testatur verbis infra num. s . ex scribendis, ea vetura exemplaria Romae conservata fuisse . Nec audiendus est Ralii Eius in Praefatione ad Dialogos Antonii Auguilini g. II. ubi multa proferteontra id Nieolai sanctissimi , doctissmi telii-inonium. Eatabant igitur tempore Siricii Papae , id et . eirea fine in quarti saeculi. tum Romae , tum aliis locis . multa exemplaria sepistolarum ali antiquioribus quibuslibet Pontificibus scriptarum , quae proinde a Gelasio Papa
generatim commendantur. 8c probant ut . Quare nullo jure plerique retentiores omnino eI-
pungunt plerasque , aut fere omnes Pontifici-hu Siticio antiquioribus adseripta r quidquid sit de centonibus pollea iisdem assutis , aut antea a quopiam temerario, vel sciolo.
XXXIX. Neque obstat, quod Dionysius
Exiguus suam Collectionem in elicia verit ab Epitiolis Sirieti. Ideo enim id sectile putandus eli , quia Collectio sepistolarum aliorum omnium Ponti fieum Siticio antiquiorum . iam ab alio facta suetat, & apud omnes sere vulgata cratis Neque enim aliud cogitare snunt rationes paullo ante a nobis propositae . Idque denotare videtur idem Dionssus in altera Prae- satione ad suam Collectionem , sive Epilloia ad Julianum Pre, byterum . Edita a b ane leo Florente. oc Christophoro Juitello , ex Codi-ee Jaeohi si Cnondi . , recula a Labbeo To. i. col. 3. in qua ait e Praeteritorum Seuis Apo- soneae Praefa Ium Consistita . qua vaIui euria.dingentiaque eoticti . ct in utim dum redigentor dinem, titulis disinxi eo=ep stit, ita sim, taxat , at stietiArtim Potiri Am , fio I
A T, siti, ti,a titi inerortim se pie Icrminum rem. Non enim ait, se omniura Pontis cum . praecedentium Conitituta collegisse, nee omnia illa, sed quotquot ab ipso reperiri potuerunt. Qualia eerte ex ills mari non debent, quae prae manibus quorumlibet erant Con fit ut 1 Dainas, paullo ante Siriesum Eeesesam gubernanti . . , ct aliorum Ponti seum Damaso antiquicrum et
sed sola ista , quae Dionisus ipse priuato stil-dio ae labore hinc S inde exquis erat. Ea vero fuerunt sola illa Deeteta quae in Epitiolis suis Sitieius, de polleriote, Romanae Eeelesiae Praesules ediderunt spatio eentum triginta cire iter annorum usque ad tempus ipso. Dionysi . Et quidem non omnes illas eollegii tu videtur, sed potius praeterini sile plures quorundam eorum,
praesertim In noeeniti, Leonis , , Gelasi, sive
quoniam satis vulgatae erant , pleraeque saltem earum , sive quia nonnullarum alias invenire
XL. Nimirum , ut eoni litit supra Duleritai t. Collectio prima , ae vetus Canonum facta est circa medium quarti seeuli. Porro fleuit iuxta Maream an Opuseulis recens a Baluato editis , Di ieri. De VI egionibat, Canone, Ni-eaeni, Et Sardieenserum collecti in unum fuere ; ita etiam compilatae tune eenieri debent Apitiolae Romanorum Pontificum . quotquot fuere uoque ad Concilium Sardicente celebratum an . cccxiv i. tempore Iulii Papae . Unde hujus Apistolae, ae praedeceii bruin ipsus , colle elae ille eensendae sunt simul eum iis Canonibus.
sive in eodem Codiee . sve in alio . XLI. Deinde vero Ponti seiae spistolae pol
obitum Julii scriptae , tempore Imperatorum Christianorum, a Liberio, Feliee Il. 5: Dama-so . ab anno cectit i. ad ece Lxxxv. quo Sirseius Pontifex electus eii, Helle adiungi potu erunt praeredenti Collectioni, de ita factum censeri iure potest, ut propterea Dionysius opus non habuerit terendi Collectionem iliarum omnium de praeeedentium , satis vulgatam, di omnium manibus tritam; sed dumtaxat Epitiolarum Si-rieti . ct posteriorum Pontis eum ab anno ipso
cccLTII v. usque ad Oxx. aut vitreiter , quae de plurimae erant . At dispersae habebantur , ut peoinde non nisi eum ingenti saliore ab ipso exquiri , de adunari potuerint . Noe . inquam , videntur denotare verba illa et In t qaot a me pracepta reperta stit. Non enim ea censeri
debent, quae iam alii usque ad tempus Siri eticollegetant: sed quae ipse priuato studio, , labore reperire, atque in unum volumen redigere liuduerat . simul eum Conciliis mousque
XL . Itaque ex eo quod Dionysius Collectionem Epistolarum Decretalium inchoaversi a tempore Sirieti Papae . non esscitur, aut nothas
aut suspeelae s dei sui se ipsi Epitiolas praecedenii una
120쪽
titim Pontis eum . Alioqui subdititiae habendae
forent nonnullae aliae illorum praetermidae ali ipso Dionysio, quae tamen vel apud reeentiores emunctio iis triti exploratae habentur . Tali, ea
Ipiuola illa insigni, S. Clementis Papae ad Corintilios , memorata ab tremo Lib. C. go. Eusebio Lib. Hilior. Cap. 38.3c Hieronymo Lib. De Seriptor Eeel Tales duae aliae S. Cornelii Papae
ad Fabium ii piseopum Antioelienum, citatae, Nmagnam partem et loriptae ab eodem Euseb. Lib. Hi i. Cap. 3 g. sicuti be aliae duae indieatae ab Hieronymo in eodem Libro . Peaeterea Stephanus
Papa, testibus Cypriano in Epist. ad Pompeium, S Elisebio Lib. Iliacit. Cap. seripsit Epitio-Iam qirandam, De non rebaptirandit Necteriis eis,cuius nee memini te videtur Dionysius idem
tis eum Romanorum allegatis a vineenco Lirinensi in Commonitorio, de pluribu aliis memoratis ab Eusebio . S. Athanalio . ac Theodoreto bee. quae in Codiee Dionysiano non leguntuc , , tamen nemo doctorum hominum illas suppositioni, arguit. Idem igitur diei pote: i de alii a Dionysio non collecti . . se i ab Itidoro tantum . vide supra num. . Nee simile vero eii ,
quod ex e ripiaria earum , praesectim a Dimata Sirleii proximo deee .lore scriptarii in tot auini. , non extarent authenti ea in scrinis Romanae Eeclesiae, neque ubique sere terraeum vulgata haberentur. Isidorus vero longe ampliorem omnium, sive Concisiorum, siue Epiuolarum, Collectionum eurauit; quae praetcrea haberet quidquid p aetermiserat Dionysius de prioribus taeuiseulis. , quaecumque ab anno circiter o xx. usquevd templi S. Gregorii ex is piciosis Deere talibus addita suerunt Dii Dion, sanam Collectionem, S praeterea Concilia potieriora usque ad Hispa-
sensi ii. celeri r itum anno neu ia. Praes e ipso S. Isidoro . In quo certe prae . tando plurimum laboris , di operae impendere Oportuit. Neque enim tunc tam facile exemplaria quorumlibet Librorum, aut Scriptorum obtinebantur , ac
longe pollea beneficio arti t 3 pographicae . XLIII. Denique argumentum ipsum Ar-ehi praesulis Mareae desumptum ex eo quod veterum Pcntiti eum Epistolae non extent in Dionysiana Collectione, non modo inscia se ea . quod
Dialecti ei ureoticium appellant, de nulliu, roboris ede monent a sed etiam veternum , , Oli in
obieeium c quamvis alio eontilio ) a nonnullis Ips seopi, Gai statum Nicolao I. Papae. N ab hoc palam contritum in Epitiola ad illo omne; quae
halbetur in eoinmanium Conciliorum editioni-hu , , in Labbeant nominatim Tom vi ii. col.
rtim admitteti ut d caut . quia in C lite Cu-nbutis (nimirum Dionysiano a noti habentur adscriptae et ergo nee Gregorii Sincti . nee allias
alterius, qui ante, OeI 'os ipsisis fuit, est oli
siano Codice, etiam a victo ab alii; postea, extarent plurimae Epistolae Pontis eum antiquiorum, de po seriorum Gregorio; adhuc tamen deerant inultae aliae exploratae 3: omnium inanibus tritae)ergo doctrinas eorti M. ct satieDonei de eodies-hesi Dis eradatit. Ut otiis tet me ratias secuis
sunt, pos quam uos halentor aeseriae 3 bie re
estetit Nieolauc in Episeoporum Galliarum argu mentum istud vetus , quod Marea, , alii ol,
trudunt veluti novum , quodque penitus ener-
totum Exeursum sequentem . XLIV. Hae itaque via, ex ratione arbitramur . satis rationabiliter , , suste defendi po lec eum delectu tamen , atque adhibitis ea utionibus in progredii indieandis ) hpidola, illas vetetum Pontificum Sitieio antiquiorum, praeter plurima at ia , quae in eundem seopum observarunt Turrianus, Binius, Bellai minus ex parte,
sive quoad aliquas earum, bc Saul layus cui alios mittam) omnino legendi. Nescio autem quo jure estetur contra illas doctissimus Archipraesul Antoniti Augustinus quasi eas releeerit in Notis ad Capitula Hadriani l. Papae. Nam potius ibidem tertio quoque verbo illas alienat, Se ex aliis tollimonii, totius antiquitatis confirmat, ut se-gere lieet To. vi. editionis Conei liorum Lab-beanae eol. is es. Se seqq. quamvis semel , aut iterum nonnihil dubitet de una , vel alia illarum . quod idem Labbe curiosius ad marginem indicare euravit ad ii em iis detrahenda meo in potius ad eam confrinandam potui:let allegare totum sere conteitum illius doctissimi praesutis . uti nos praedabimus late intra toto F. e ueta
XLV. A Ctore non probante reum absolvi II debere . iura clamant . Quarc Ut a x. Isidoris, eolligens Epistolail Pontis eum amisi liorum Siricio deelaretur liber a sces illima nota mangonii , de interpos alio ais, aut etiam suppolitioni, illarum . satis ea. quae eumque in illum argumenta olim ab Hinc marci, postea a recentioribus obiecta frierunt, enerviae eae, , quae idoneam exceptionem habeant, uti
hactenus ottendimus, no i solum ii . re pondente, , verum ci praeterea multiplicitee eonfirmantes quidquid line diximus. At vero nunc ea superabundanti placet earum veterum spitiolarum di=rum .idineta excursione breui . , summarix, solum coniirmare ii an in i lis si das argumenti, .
quibus olim uisa, suit sancti ill n is, cdoctissmus Papa. Nieolaurum I. c hane ' uippe saudem omnes ipsi tribuunt )a sue .sus Mine marum , de plures alio Galliarum Episcoporum,qui Rhotadum Fpiseopum Suellionensem . atque alterum Hinc maritin Laudunensem deposuerimis , appellantibus 5edem Apostoli eam , atque allegantibu . veteres illa, priseortim Ponticeum Eoi totas , icquibus maiores caudae, , iudieia spiseopor ima
declarantur reserenda ad Romanum pontificem. ut ab eo finiantur , re iterunt modis omni bit, ;non quidem eo quod dicerent aut elictimarent. illa elle eonficia. omnino , aut in te epotat 1s ,
sed ex aliis ea pitibus, , praesertim quia non habebantur in Codice . seu Collectioi e Canoniam
XLVI, Contra eam excepticinem, renitentiamque iure merito exarsit Nicolaus Papa , atque