장음표시 사용
91쪽
perniciem , ad consortium Ecclesiae gentes vocari curaverit Deus,ut multo magis Voluerit, gentium alacritate in amplectendo Evangelio,proVocare Iudaeos, ad sanctam aemulati nem, ut apsi Evangelio crederento salvarentur: unde sequi, turillos, licet aliquandiu contumaces&contradicentes, non tamen ita impegisse ut salvari amplius non possent.. XLII.
Ut vero clarissime monstret, non opus fuisse Iapsu Iudaeo tum ad salutem gentium procurandam, pergit v.Ω. Si vero e rum sus divitiae sunt mundi his diminutio eorum divitiaegentium; Panto magi lenitudo eorum Sententia horum verborum manifesta est, haec scilicet Si lapsus Judaeorum gentibus
fuit salutaris, hac nemperatione, quodApostoli,partim fugiem te tyrannidem Iudaeorum, Confer Matth.IO.V.J.4 Act. 8. v. i.
1. partim pertae sit ingratitudinis ipsorum, Act. Is. v. 46. non ta-men sine instinctu mandato Dei , Evangelium de Christo gentibus an nunciarunc quanto magis gentium salus promotata fuisset, si omnesJudaei, vel plurimi eorum, Evangelium fuis sent amplexibilludq; unanimes gentibus praedicassent. Etenim igentiles, quos Iudaei infideles adversus Apostolos concitaverunt, atq; sic a fide Evangelii absterruerunt, Act.Iq.V. a. q. c. In
v.3 13 provocati insigniter fuissent, exemplo fidelium 4on cordium Judaeorum,ad Evangelium amplectendum.
Hinc ad gentes sermonem convertens Apostolus, ita loquitur,v.13.'I . Vobis enim dicogentibi ,qPatem ego quidem sumgentium so solus, ministerium meum stupro squomodota aemulationemprovocem carnem meam ut aliquot ex ili alvos faciam. Docet his Verbis se ossicium suum illustrare , idtest, strenue facere dc e ornare tum summa sedulitate in revelando hominibus consilium Dei de ipsorum salute, tum pia Tani fiavita, tam augusto munxre digna, non tantum urgentes, quibus a Deo peculiariter destinatus fuit Apostolus, ad fidem Chiisti perduceret, sed etiam ut consangVin eo suo Judaeos ad aemu lationem fidei sum gentium pro Vocaret, utq; hac ratione ali-qyos esJudaeis hactenus contumacibus, Christo lucraretur,.
92쪽
YLIV. Dici Apostolus se omni conatu id agere. , ut aliquot ex
consanguineis suis, qui impegerunt, salvos facere queat. Non igitur statuit ex absolui a Dei voluntate , de necessitate quadam fatali,decretam esse certis hominibus certam condemnationem. Confer quod est supra C. IO.v.I.2. l.
XLV. Commendatur dignitas sacri ministerii, cum dicit Apostolus, se salv re recipientes Evangelium. Ita ad Timotheum scribit 1. Epist. .v.16. Attende tibi & doctrinae, insta in illis. Hoc enim faciens, teipsum salvabis, S eos, Qui te audiunt. Non igitur separandum est ossicium Spiritus sancti a praedication Hai, cum Evangelium sit potentia ad salutem omni credenti, Rom. I. UA6.S Verbum, quod ministri an nunciant, sit verbum fidei, cap.Io. v. 8 per quod homines in Christum credunt, oh.I7.V.2O. Hanc sacri muneris dignitatem, si minister verbi divini non oscitanter perpenderit, mirifice animabitur ad ornandum&illustrandum ossicium suum, ut quam plurimos Christo lucretur, ipsis una cum illis coronam vitae reportet.
Ne vero existimarent gentiles, salutem suam impediri resipiscentia Judaeorum , ita porro loquitur Paulus v. 13. Nam si rejeritio eorum eri reconciliatio mundi, qpidassumptio , nisui ex mortuis. Rejectio Judaeorum secuta ipsorum incredulitatem, fuit occasio vocationis: reconciliationis gentilium, qui tamen exemploJudaeorum non leviter offendebantur , quod illi non reciperent Messiam, ipsis peculiariter promisium. contra,vult Apostolus dicere, si quam plurimi ex Judaeis conversi, unas de ino ore Christum mundi salvatorem celebrent, hoc illorum exemplo gentiles invitabuntur, ad fidem amplectendam, atq; hoc modo acceptio Judaeorum, gentibus erit vita ex mortuis,hoc est, alliciet eos, ut Evangelium de Christo reci: piant, atq; sic ex regno mortis in regnumChristi transferantur XLVII.
inod hactenus prolixe disputavit Apostolus meum scit
93쪽
noo repudiasse pupulum suum, sed reservasse sibi reliquiis,s
cu cium electionem gratia: ad haec Deum eo penitus reje ciste eos, qui in illum diem contumaciter oppo1uerunt seEvangelio, sed invitare eo se emplo fidelium gent turri ad resipiscentiam Talutem hoc ipsum jam probat a natura promissionum divinarum, quas docet non tantum concernere patres, quibus factae sunt, sed etiam eorum posteros. Proponit autem hoc argumentum sub gemina similitudine, vers 16. AF Himitia XLIIX. Per primitias intelligit sanctos Patriarchas, per massam
post eritatem eorum,&hoc vult diceres Quemadmodum primitiae frugum Deo oblatae, ex institutione divina, Lev. 23. V. Io.
ad 1 .descripta; ipsae fanctae fuerunt, i creliquam massam sanctificarunt: ita vi promissionis divinae Abrahamo factae, Gen. 17.v.7. non tantum ipsi sancti PatriarchaeDeo grati fuerunt,sed etiam posteris eortam ad eandem gratiam aditus patet. XLIX.
Eodem usus est argumento D. Petrus, cum Iudaei die Pentecostes, audita concione elus, compungerentur corde&dicerent Apostolic Quid faciemus viri fratres Poenitentiam agite, respondit Petrus, dc baptizetur unusquisq; vestrum ii nomine Iesu in remissionem peccatorum. Vobis enim ficta est promissio,& liberis vestris, Act.2.V.37.J8.3'.
Eodem modo voce radicis intelliguntur fideles Iudaeoruni patres, qui per foedus gratuitum sancti fuerunt coram Demper ramos autem posteri illorum, quibus ejusdem foedetrix vi hunc 'fiei Christi: privilegia sanctorum offeruntur.
Neq; ulterius extendi debent hac Pauli verba , quandisii lis probare volumus sanctitatem liberorum, vi nascuntur eas fidelibus parentibus. Concipiuntur tales liberi in peccato, Psal. I.v.6. Nascuntur immundi de immundis Jo i .v . . 'ro eccarnedoh.3.v. 6. gaudent ita terim prat infidelium liberis
94쪽
insigni hoe privilegio, quod pateat illis accessus Ecclesian ,
di ad media, quibus homines inseruntur Christo, idq;vi benedictionis, quae omnibus credentibus cum Abrahamo fidelium patreeommunis est, juxta illud Gal.3.v. 7 dc, in i sunt ex fide, hi sunt filii Abrahae, lenedicuntur cum fideli Abrahamo. LII.
Dixerat Apostolus lapsu Iudaeorum gentibus salutem
contigisse. Ne vero inde arriperent gentiles occasionem su..perbiendi& contemnendi Iudaeos, quod , illi rejectis, ipsi ad
participationem gratiae vocati essent, in hunc modum eos alia
loquitur,v. ir ino si aliqui ex nam des arilisunt, tu autem, cum oleaster esses, insertuwespro M , artice factu es nudicis σμn edinis e in Noliguriari adversus ramos. LIII. Explicatio terminorum, quibus hic utitur Paulus sententiam verborum ejus planiorem reddet. Et oleae quidem voce intelligit Ecclesiam, quam appellationem mutuatus est ex . 6. cap. II. Ierem. ubi Propheta Ecclesiam Iudaicam sic affatu . Vineam virentem,pulati ra&fructus speciosos vocavit Domi rius nomen tuum per radicem,ut versu proxime praecedenti, denotantur sancti patres, Abraham dia ac Jacob, c. quibus illustres promissiones primum factae sunt Rami, ex sanctis Patribus tanqNam exradice oriundi ,sunt Iudae , quorum aliqui defracti dicuntur,id est,ex Ecclesia sanctorum communione,
per incredulitatem, ut v. Zo. dicitur, exclusi. Pinguedo oleae sunt privilegia eximia illa benefici, quibus gaudent viva Ecclesiae membra,utpote,gratuita peccatorum remissio,imputatio justitiae Christi,filialis adoptio, laetitia spiritualis, animosa spes gloriae revelandae,&c Oleastri nomine intelliguntur gentiles, qui antequam insererentur Ecclesiae, in participatum bonorum ejus venirent,instar oleastri, id est , plane infrugiferi fuerunt,ut ut nonnulli eorum externam pietatis speciem
prae se ferrent, quemadmodum oleaster specie quidem forma Heam refert. LIV. Haec terminorum expliςatio aperit nobis mentem Apo-
95쪽
stoli&sententiam Metaphora, qua utitur. Vult enim hoediscere Vos gentiles, qui ad communionem Ecclesitae admisi estis, non debetis insolescere adversus Judaeos, quod quidam eorum per incredulitatem suam gratia Dei exciderunt, ut propterea velitis insultare ruinae illorum, exprobrare illis suum infortunium: sed cogitate valesipti olim fuistis, nempe instar oleastri non ab ullo fructu commendabiles, quando cit. eratis abalienati a Republica fraelis,hospites testamentorum , foederis, spem non habentes, expertes Dei & Christi inmundo, Eph.2. v. a. atq; agnoscite sim gulare beneficium divinae gratiae, quod modo facti estis cives sanctorum, ibidem . I'. quodqVe translati estis e potestate tenebrarum, in regnum filii Dei dilecti digni habiti parte sortis sanctoruin lumine, Col. I.V.u. Is. Cogitanda hic nobis, tum extrema corruptio naturae hu- irranae, quod omnes simus arbores in frugiferae, Luc.I3.v.6 imo malae ruetus putridos ferentes, sati.7.v. 7. terra proferens spinas: tribulos,Heb. 6.v. 8. tum immensa beatitudo, quae' bis ex mera Dei gratia contingit, quando per baptismum' fidem Ecclesiae christo inscrti, succum ex ipso trahimus , ut fructus Deo gratos edamus: Et videndum diligenter ne negligamus gratiam datam nobis, sed multo magis eandem suscitemus, ulcerta reddatur vocatio: electio nostra a. Pet. I. V. O. Confer verba Christi,Ioh. t .v. u. sequent & quod paulus ha
Monemur etiam, quod non debeamus insultare homini aberranti a veritate ualutis via, sed potius miserari ejus cecitatem,illiq; succurreri, quantum est in nostra potestate. Hoc suadet Apostolus noster, Gal. o. v. i. Si occupatus fuerit homo
in aliovo delicto, vos, qui spirituales estis, instaurate hujusmodi spiritu mansueto Specialiter hoc requiritur a ministroverbi divini, iuxta Paulum 2.Tim. 2.V.24.seq.
LVII. Verum pergit Apostolus d aliam rationem subjungit ,
96쪽
qvagentium fidelibus humilitatem dc modestiam vult per svadere, versu 18. his verbis propositam mod gloriaris, tu non radicempoms, sed nudix te in asi diceret veluti absurdumta retramos, ct quidem insititios gloriari contra radicem , quae eos portat, illis j succum suppeditat; ita absurdum est vos gentiles efferri .adversus Iudaeos, a quorum patribus ingentia illa beneficia per promissiones, ipsis memini eorum faetas, in vos tanquam surculos nuper insitos derivantur, cum interim Iudaei nihil vobis acceperint. Agnoscendum est igitur vobis gentibus tantum beneficium neq; Iudaeis insultandum, ne contu melia illa redundet in sanctos eorum patres, qVorum promissione privilegiis vos modo gaudetis. LVIII. Sed more suo interspergit Paulus objectionem, vagentes ad fidem conversae utebantur, ad defensionem gloriationis suae adversus Iudaeos. Dic ergo,inqvHV. I9- tacti u/7tMπmi, ut ego insererer Videbantur sibi gentiles fidem amplexi , non temere Iudeos incredulos despicere, side salute sibi data advertasus illos gloriari, sed existimabant se eo agnoscerevi celebrare judicium Dei, qui Iudaeos rejecerat, gentibus in eorum Ocui , ad consortium Ecclesiae: communionem beneficiorum Chri
Objectioni huic respondet,. et C. ita loquens. Bene,fropcfrincreduliratem defnuctisunt, tu aute destas. His verbis concedit quidem Deum hoc ordine usum esse, ut gentes in locum abjectorum Iudaeorum successerint negat tamen hanc fuisseveram causam abjectionis Judaeorum,ut lentes assumerentur, vel assumptionis gentium quod Iudaei gratia excidissent; sed monet oculos&animum advertendum ad incredulitatem Judaeorum, ob quam illi ex olea populi Dei excisi sunt, atq; adfidem gentium, per quam ipsae sunt insitae Ecclesi P. LX. Hinc elicit tertium argumentum , quod gentibus causam humilitatis praebebit, dum ita pergit versu eodem 41. Notia ι 1 Uere sed time. Si enim Deus natunalibus num: non peper
97쪽
cit,neforte nec tibipa=cat. Vult Apostolus ut gentes intueantur justi iam Dei in abjectione Iudaeorium relucentem indeque discere non efferri animo , sed cum timore tremore salutem suam operari. Non autem jubet eos dubitare de salute sua , cujus fiducia credentibus certa immota esse debet : sed dehortatur a confidentiari securitate , atq; piam di humilem tam propriae infirmitatis, quam justitiae divinae consideratione suadet, unde accenditur infidelium animis timor filialis , qui sollicite cavet, ne quid committat filii Dei indignum, neve securitate aut peccatis aliis gratiam coelestis patris amittat.
Ad hunc timorem in generandum cordibus fidelium,ita , ratiocinatur Deus, qui non pepercit Iudaeis, in Ecclesia a sanctis patribus Melecto populo oriundis , sed eos propter incredulitatem ejecit; neq; parcet vobis, ramis insititiis ex oleastro decerptis ii infidelitate similes Judaeorum evadatis, quod facilε potest fieri, si obliti humilitatis reverentiae numinis,in securitatem &superbiam prolapsi fueritis. LXII Monemur hoc loco,ut ad animum sumamus exempla irae kseveritatis divinae, quae statuit, partim in populo Iudaico, filio suo primogenit O, EX Od.4.V. 22. Jerem. I.v.' partim in Ecclesiis Asiae: Graeciae, plantatis ministerio Apostolorum ballisque, atq; di camus reverenter habere tempus gratiosae visitationis nostrae, ne contemptu neglectuve incomparabilis beneficii, indignationem divinam adversus nos provocantes, iisdem aliquando calami t. stibus cum illis involvamur. Ad eundem imo dum Christus, Luc.IJ, I,&c.- Apostolus noster I. Cor. IO, 6. deinceps, exempla se Veritatis divinae intueri, atq; ad salutarent usum referre docuit .
Huc pertinet etiam qVOdseqVitur 22. Vide ergo boni α- fem severiantem Dei. In eos, 'pi ceciderunt, severitatem in telat .ro bonitatem permanseris in bonitates Alioquis tu exe deris.
Ratio hujus in promptu est. Veluti enim Deus benigne recipit
98쪽
Gmnes, qui permanent in bonitates id est, qui per fidem manent in eo statu, in quem per Dei benignitatem evecti sunt , ex quacunq; demum gente originem ducant cita deficientes abi psius bonitate misericordia per incredulitatem, a se repellit, sive illi ex Judaeis,sive ex gentibus descendant. LXIV. Habemus hic illustrem locum contra eos, qui affirmanta credentes fidem amittere non posse. Docet enim Apostolus, quod qui fide stant in bonitate Dei, excindent , sit non permanserint in illa bonitate ino modo,quaeso, hoc dicere potuisset, si in ea fuisset sententia, quod semel regeniti, gratia regenerationisin fide excidere nequeant. Huc facit, quod I. Cor. 9.v. ult. scribit, se castigare&subigere carnem suam , ne aliis praedicans, ipse reprobus fiat quai llicitudine vacuus fuissset, si semel illuminati, nulla ratione possent fieri reprobi. Confer
Et quorsum Spiritus sancti admonitiones 4. Cor. 6.V. I. Phil. 2. V.Ι2 Apoc. 3.V. II qVae suis locis videantur, si gratia salus semel data non pos et amitti . LXV.
Subiungitur quartum argumentum ,reVocans gentes Judaeorum contemptu, quodi 23. ita habet. Sed milii,s non permanserint in incrediditate, inserentur. Potes enim ilios Deus rursus inserere. Quibus verbis Apostolus tum vult allicere Iudaeorum animos, ad auscultandum praedicationem Evangelii, tum reprimere insolentiam gentium , qua Iudaeos prae se contemnebant. LXVL Judaeis enim,' Vos dixerat propter incredulitatem a DEO rejectos esse, spem restitutionis facit, exposita conditione , quae ex parte ipsorum requirebatur, si nempe non permanerent i incredulitate; atq; hac ratione invitat eos ad fidem gratuitae justitiae, quam Deus Apostolorum ministerio omnibus hominibus oblatam volebat. Et sane dubium nulli esse debet, quin plurimi Iudaeorum, hoc audito lecto ve, tum Vivente Paulo, tum
sequentibus temporibus, Evangelium amplexi&salvi facti sint.
99쪽
LXVII. Monemur, ne temere desperemis de ullius hominis eo n- versione,cum Paulus assirmet Iudaeos, uratissimos hostes E angelicae doctrinae, ad resipiscentiam reverti Christo inseri posse inae cogitatio permovebit verbi divini ministros , ut
tolerent malos, cum omni mansuetudine corripiant contradicentes, siquando Deus det illis poenitentiam, ad cognoscendam veritatem, ut resipiscant a Diaboli laqueis, a quo captivi tenentur juxta ipsius Voluntatem ,2Iim.2.V. 23.26.
LXIIX. Gentium autem fideles iisdem verbis hortatur ut ne Iudaeos incredulos despiciant, sed cogitent illos rursus Ecclesiae inseri, atq; sic ejusdem, cum gentibus, gratiae participes fieri, ejusdemq; promis a gloriae cohaeredes evadere posse. Cujus Apostolicae monitionis nos etiam meminisse decet, quoties videmus proximum vel errare a Veritate ,Vel non ambulare digne Evangelio me talem unquam fastuose contemnamus; sed bene potius de ipsius conversione sperantes,tum precibus devotis salutem ejus Deo commendare, tum pia .modesta conversatione ipsum ad resipiscentiam invitare non desistamus LXIX.
Quod vero additia deDeo, qui potens esse dicitur Iudaeos, quantumvis in istum diem incredulos, rursus inserere , si illi non permanserint in infidelitate, admonet nos nostrae infirmitatis, quae tanta est, ut non possimus propriis viribus adgratiam, qua excidimus redires; sed opus habeamus virtutem EI ad salutarem conveIssionem. Huc pertinet illud Ierem cap. 3I. v.18. Con Verte me, Domine, convertar, quoniam tu es Deus
meus. Verum hic non est expectanda absoluta aliqua&extraordinari potentia Dei, qVanos lapsos convertet . qualis lucet in Paullo paucorum aliorum conversione: sed adverte re debemus animum administerium Verbum reconciliatio nis, quod posuit Deus inter nos, per 'VOd Vult operari in cordibus nostris,tum seriam peccatorum agnitionem dolorem de illis, tum veram: salvificam fidem , cum sancto novae obce-ἐientiae studio. Con -
100쪽
LXX. Confirmat autem Apostolus spem restitutionis Iu deorum a facili,v.et . his verbis: Namsi tu ex naturiati excisu es oleasrs,
contra naturam extus es m bonam olivam , quanto magis quisiecundum naturam, insierentvrsuae olivae Insitio gentium in Ecclesiam dicitur facta esse contra naturam, quia lux verbi divini subito illis affulsit, cum antea habitassent in densissimis tenebris. E contra vero dicuntur Judaei secundum naturam inseri, quod oriundi essent ex electo Dei populo, atq; in coetu Ecclesiae, ubi Moses trophet 'VOtidie legebantur, educati. Hinc talis est argumenti hujus sententia. Vandoquidem gentiles,
qui alieni fuerunt a Republica Israelis, in Ecclesiam assumpti sunt,nemo dubitare debet, quin Iudaei, licet modo increduli,ad Ecclesiam aggregari pos int, cum ad Rempublicam Israelis pertineant, pars sint ejus populi, cui Deus se multis seculis tam
gloriose revelavita . LXxI. Sed pergit Apostolus in eodem argumento de Iudaeorum conversione, eamq; docet non tantum Deci possibilem facilem esse, quod modo v.23. 24.dixerat sedo certo eventuram. Ita enim loquituri. 23. initio 26. Nolo enim vos igno=mre,fκπ- tres, m sterium hoc fit ne sitis vobis ipsi apientes J quia coecitas ex parte contigit Issueti, donecplenitudo gentium intriaret, co-mnis I et albinflet Sermo hic est D. Paulo de illustri aggregationeJudaeorum ad Ecclesiam Christi 'vam doctrinam my sterium vocat , eo quod videretur fidelibus gentium non tantum dissicilior, sed iere incredibilis, propter summam istius
populi, in errore prae concepto dc odio Christi, pertinaciam . Innuit vero se facere mentionem huius illustris restitutionis Judaeorum, ut gentilium insolentiam coerceret,qua de electione sua immodice gloriabantur, Iudaeos vero aspernabantur , tanquam penitus a Deo rejectos , in quem etiam finem tota haec ad gentiles admonitio instituta fui .
LXXII. Sed operae pretium est expendere ipsa verba Apostoli, quibus