Monumenta Patauina, Sertorii Vrsati studio collecta, digesta, explicata, suisque iconibus expressa

발행: 1652년

분량: 415페이지

출처: archive.org

분류: 로마

41쪽

Lib. I. Sech. I. Is

mendosa eius inscriptione, fuse apud Cauacium VPortenarium. lib. I fol. 16. V. et J Vt CLARISSIMUS Senator erat liadorus. Primi ordinis Senatores dicuntur Tllud res, secundi Spectabiles, terti Ciarissimi os lib. s. at . .

t ribtis est attributum , ouc iam imperante Tiberio introduZjum erat So m i c. i. lummodo Patrii j Clari si mi erant, si recte uerrinus Piso Soactus: Sub Amrustis Senatori ordinis horai ines, ab equite es, plebe obscuriore Cla De Bomm.ris morum titulo seiungi coepere . Vnde enator uua liberi omnes vi. ij j j Clarissimi dicebantur. Ordo iste prscipuos magis latus habebat, in-st simpβη. ter quos primus Consula HS. si Senator IN L. INLvSTRIS, ut veteres scribebant, Senatorum titulus erat ri post reliquos serius, ut modo dixi, inuentus. Huius etiam ordi Scer miri, oliri erant magistratus: nempe Pr fecti, Palatini, Comites, Walij quam- /m et plurimi; de quibus ad Clitiam utriusque Imper j lectorem remitto idem ibi Lut de de Privilegij Illustrium, ruta illis morum cnec non ad Cassio h dorum , de modo , quo viri illustres designabantur. Illustres omnes Clariit morum quoque titulo gaudebant, idque essiciebat auctoritas Senatcria; at non contairso Claris imi omnes Illustre saturabantur , qui 1.ir. bis hic titulus suas digia i iis habebat , quas adeptus qui non esset , illia 2 .R. Clastras non dicebatur . Claristina enim epitheton ordynem Senatorium De uota'. signiscare, illustiis vero administrationem Guerrinus Soactus putat P. P. Pro P R AE FEC UIR E TU R ID, non pro Patre Patri Q, tali lcr eus u- quibus placet, duas illas litteras accipio. Dignitas haec penes viros illu- pq I stre suit, primuinq; locum habuit, ita ut idem fuerit Praefectus Prctorio, Pomponio teste, qui sub Restibus Tribunus celeres hi de sub Dictatore somN LM ag ter equitum, Cumque , ut Asconio placet , omni magistratus, triis, 1is, cui parebat exercitus, Praetor diceretur, hinc in ca stris Praetorium a. - bernaculum, Porta praetoria, hodie quoque Praefectu Praetorio L. iras C.

Ideoque Pr .rfectus Praetorio militibus praeerat, de praecipue eis, quibus

Caesarum culto dia fuerat commissa Praetorio Praefecti tantum aucto- lib. 11.ritatis adepti sunt, ut cuncta Imperi negotia tractarent Testis si sub , ,

Tiberio Seianus. Constantinus vero immensam Praefecto sum potesta-I .UerVtem in lutes distribuit, ac diminuit, raro duobus quatuor consti id ital tuit. Attamen viguit ita semper eorum fallusae auctoritas, Ut de Pr c meum iu

secto Praetorio apud Caulodorum ita Theodoricus Rex verba tacta et s. aedam huic dignitati, Cnobiscum iura communia sunt. Qui hanc in Tartar lib. xc in plura cupit, legat Cassiodorum, de Pancirolum locissa in dictis. DO Forma dicendi corrupti seculi pro Ar WE, Vt in duobus

Stilichonis monumentis Romae politis apud Graterum Videre eit s.cti. PATRITI USU Romulus condit Roma, rebus diuinis rice administratis, legibus datis, asyloque aperto Vrbis magnitudinem crescho isto .ub.i. re pelsiniciens, Vt narrat Liuius, cum iam vitium haud fetu iteret, con

siliu

42쪽

Filium deinde et imbus parat. Centum creat Senatores, in quia numerus satis era rasu quia soli centum eiant , qui creari patres cssent a Patres cci te ab honcre, latrici ciis progenies eorum appellati. Vnde Ovidius. Iura dabat epulo Senicr finitaque certis

S. Pastor. Legitus est aetas sedi inde petatur honos. Et medius iuuenti m neon indignantibus ipsis Ibat: et interior si ccmes unus erat.

Verba quis auderet coram sene digna rubore Ticeres censuram lon a senecta dabat. Remulus hcc et idit: siccitaque corpora Patres Dixit ad hos Urbis summa relata noua es . Plutarch Horum proprii, quidem tantum calcei Lunati erant;&, si Isido i ii, lti vera proseriri Patricios calceos Romulus reperit IIII corrigiarum , Et nisbiog. assutaque Luna sis fili Patrici utebantur luna autem in eis non ide- ' P rix nam, sed notam centenari numeri gnificabat, Tuc initio Patri ba cinat res centum fuerunt A Consciistis iis c Patr: bus qui ortum duxerunt, Patrici omnes dicti sunt, Romana Republica vigente Uerum Imperio in Orientem translato, in constitutionibus recentiorum Imperatorum, Patrici Imperatorum conssiliarij, quasi eorum patres,ljst. Hi II e ACcati sunt, On CSq, Patriciatus ab imperatoribus mox et datus fue-c cisti rit, in vitae tempus reliquum homini sit coaevus, ornatus indiuiduus, in1 hi, C. de gulum fidele, quod nescit anete deserere, suam de mundo homines contio-

coci,c, quemadmodum scripsit illi odorus in promi otione addi-

lib. v. n. 2. Inltatem Pistractatus.

HANC IASILICAM J Utica mori cacos, et , hoc e rege 1ii. s. dicta et liasticum regale Festus ait . Unde Isidortis: Ias ica prius

Et M' E mocabantur eoum habitaculari mn de , nomon hibent. Nam cacriAcci ex , ' sitic regiae habitationes munc autem luco Diuina templa I ab

Flicae uominantur, quia ibi regi omnium Deo cultus, et sacrificia osseruntur in Basilici; ipsis ius dicebatur Romae, inter quaSma X in --t conmSit r. ib. i. spicua Pauli, de qua Statius: u laterum passus hinc ulla templa tuentur;

J in bellige, sublimis regia Pauli. Z Item Iulia, de qua C. Plinius secundus Ulpia , qaae in numisnatis

Traiani tam argenteis, quam aereis conspicitur saliaeque multae, de qui, bus apud P victorem de regionibus Vrbis, mapud Pantiliatum ita sin Urbe Roma sqSANCTAE IUSTINAEU Uitaliani, non Regis, ut male ubdam opinati sunt, sed Patrici Patauini, suin mi inter primos, sermpedignae eius Uxoris filia fuit Iustina, precibus Sancti Pros docimi primi Paratam ira piscopi suscepta: qua de causa Uitalianus, verpedigi a sacro fonte abluti sunt Parentibus defunctis, a Nerone Christi Sciatam totibus

43쪽

toribus infenso Maximianus quidam Patauiuiu missus, Iustinae Christianum cultum profitenti, post varias sed irritas minas, Pectus taladio dis las,

transfigis ullit, nonis Octobris Imperi Neronis anno duodecimo, aut i i s. s. decimo tertios si Portenario credendum . Lib.ycap. r.

Characteres crucibus appensi annos videntur indicare eruditissinio ciui nostro Iacobo Philippo Tomasino Aemoniae Praesuli, viro

antiquitatum peritia nulli secundo, ad Patris suorunique ciuiui nolo noti 'r-riam nato, maximetque apud me semper auctoritatis . Motus forsan '' qi sy'. sui verbis Ioannis Pieri Valeriani in Hyeroglyplaicis Manifestum Lib. 3 .cap. ei millenari num cri notat , quae tam antiquis in marmoribus in icitur, ' 'haud fuisse figuram quod obseruatur apud omnes antiquarum notarum interpreces, hex ijs, quae ad dicta lib. 3 p. II. subnectit idem Pse rius si pollicis eiusdem suffragio lateri vel dorso tu ua eiusdem indicis superinducta fit, v igno facto digiti ambo, quantum fieri potet ,

extendantur , indice tanquam horologi cuiuspiam gnomone prominente, qu id aginta fluit scabantur . Sed cum annorum supputatio, quae ex illis Characteribus iuxta eius explanationem , vel ex alia quapiam interpretatione resultat, neque cum annis Vrbis conditae, neque cum furi . datione Patauij, aut cum annis salutis, vel cum Consulatu Opilionis, siue cum structura , aut restauratione templi conueniat , quid sibi velint characteres illi ibere me fateor ignorare. At cum me D1uum esse cognoscam, feliciori cuipiam Oedipo huius aenigmatis eno. dationem libentissime committo. Sunt tamen, qui existiment, notas

illis hil aliud esse, quam quibus principium ae finis in

sacri literis denotatur , interposita salutari crucis nota et quae literae etiam in num talis Christianorum Imperatorum inferioris aeui cernuntur: ita tamen, ut a dextro latere praeponatur omega, postponatur alphas scilicet ut respiciat ad sinistrum latus, in quo utraque liter ordine suo collocatur. Quem morem priscorum fuisse Christianorum , aperte denotant ipsorum monumenta, coemeterijs Romae effossa: in quibus acruce pendentia A de si conspiciuntur: ut in m subterranea Sosi ampli sume deprehendi potest.

a. Fragmentum, quod sequitur, fortassis non ita pridem repertum fuit, cum fundamenta porticus , qua ad si cellum patet aditus, ponerentur . Nimirum vis hei absides , Ioculamenta lateritia politi operis, obeliscorum fragmenta , tabulae lapideae decempedales , aliaque vetustatis monumentata quae omnia fuissent effossa, ni periculum b Sqdificijs impositis obstitisset . Templo Concordi ab Antenore conis structo hec omnia fuisse inserta putabantur . Ceterum pulcherrimis liquit

no monumentum literis conlpIcuum se praebet ecquo etiam mu cap. a.

illatori Auguralem Pataui dignitatem Victuisse constat Quarum is OVAE' I. autem Ciuitatum proprio fuerit, Pan uinius Sigonius Osten ta ea . . C dunt.

44쪽

c uri Corneli Auguris,conterranei nostri splendidissimi, meminit Lu

canu S.

Euganeo si vera fides memorantibus e cietur Ph M is . illi sedens, Aponus terris ubi fumifer exit,

taue e latenorei dispergitur Unda Timavi, Planit sumnia dies, geritur res maxima dixit: Noe Atti . Impia concurrunt Pompei, C Caesaris arma,car. lib. ii de eodem Aulus G lius miranda haec narrat C. Caesar, res re b peius die per ciuile tellum ignis collatis in The Iit con

fixeri ut res accidit ataui uis Transpadana Italia memorari digna cernelius cuidam Sacerdos, uoco nobilis, Sacerdoti religioni.bus venierandus, et castitat vitet sanctus, repente mota mente conspicere se procul dixit pugnam acerrimam pugnari ac deinde cedere alios , alios mrtrere: caedem , iustam , tela volantia, in aurationem pugnae, impressionein gemitus, 'ulucra, proinde , Ut si ipse in pratio versaretur, corammii de re sese vociferatus esto ac postea subito exclamauit, Caesarem vicis In Vita Ca se . Audit aperte Plutarchus, ipsum e capite detraxisse coronam, nons ' amplius repositurum, nisi de veritate constaret. Quae omnia post Iu-- R lium Obsequentem, sub Consulatu Lucis Pauli,&Caij Marcelli, Coe-

Lib. cap. lius Rhodiginus in Patavinorum gloriam confirmat. Praenomen LUCII denotatur, c est eius , qui primus fuit, Uarde Ling. qui oriente luce natus est vel a Lucumonibus Etruscis disi tum est multa L enim aliae ab his oriri Panu inius tradidit ut Lucius Tarquinius Pri-POh, scus, qui Lucumo priUS vocabatur , quod idem Liuius affirmat; Lu-

. Vt q. No. cercsequites, Trib USI Uce ruri quamquam Lucerum nominis ori-hib. i. inissa Us incerta est, Liuio an Otore.

Huic porro inscriptioni nihil luperest memoria dignum , niti quod vitio loci breui ipsi cininari licebi excidi uim: cum reostra aetate. Fol.31 .n. literae vix conspiciatntur; S ubi apud Gruterum P obseruatur, FAB, ut est in saxo, reponendum sit. Inscriptio, qua quarto spectatur loco, ex arca, in testimonium maritalis abctus posita, ad urnae oleariae sum nunc translata est. Culinam quippe ingrestus, si ad dexteram paulo deflexerit, in cella penaria arcam istam videbit inter duas alias: quarum pariter vita duorum Abbatum , ex Liminia antiquistima potenti Simaque Pataui familia, cineribus rimum dicata, hodie oleum recondit. Nottiam vero si quis curiosior expenda , mensuram eius expedum longitudine , duorum altitudine, totidemque cum semisse lati-

Lib. I cla s. tudine deprehendet Hanc reuera Vnam cardeonius geminatam ' f' Sy ponit: primamque Ioannis arca noua obseruatione , paucis immutatis, hoc titulo exhibet. in

45쪽

Lib. I. Sech L is

ta Templo Dii suctina

DOMITIAE ATTILIANAE CONIUGI EVIXIT AN . XLVII

FI A LAETUS A. C. A. ET SIBI N. CCCC

XXVIII

Alteram sua annotatione , quam hei descripsimus. Vtrumq; ve ro titulum mutilum, ac mendosum ab eo relictum, ipsumqto Gru Fot Ty8.n s. terum secutum ess abunde monstrat nostra delineatio. B. M. BENE MERENT Paulus Diaconus legit BONAE MEMO-8c me RIAE autem Probus,&Aldus P. F., qui etiam BONAE MvLIERI abet. MLFL J FLAVIOS a FLAvo denominatos, nomenq; gentilitium esse a cognominibus desumptu Panuinius docet Nomen tamen suis alie Not.Explic. quando fatetur ipse his verbis Nomina autem qua recentioribus temporibus De m. pro praenominibus usurpata sunt fuerunt, ut ex antiquis monumentis ob /'vi , .. seruaui, V E LIVS CL OL UD IUS, Q. Rom. Rom. FLeAVIVS . quibus addit et Asos ille non nisi labefactata Republica usurpatus, tantummodo por Diocletiani tempora. Ex quibus tempus constructionis arcae huius facili elicitur. CCCC XXVIII per numerum istum quid auctor monumenti intellexerit, prorsus dicere non ausim. At cum in depreditis rebus, vel ipsa Vetustate obrutis, liceat unicuique quid sentia libere proferrea cum nulli scribendi generi venia iustior debeatur , quam Antiquitatum indagationi, Valerii Probiis Aldi P. F. fultus auistorita De Non

ginti octo erogatos fuisse. Et huius generis etiam est saxum hoc, quod habet Gruterus, ex Helvetiorum pago Tyla depromptum. Lot. io 'dDEAE AVENT T. TERTIUS SEVERU sCUR COLONIDEM ALLCUI INCOLAE AVENTICENS PRIM OMNIUM et ri OR

46쪽

OB EIUS VER ASE MERITA TABULAM . ARG.

P. . . . POSUERDONUM . D. S. P. EX HS CC L D. XL Qq postremae literae, in indicibus ad Gruterum , a Iosepho Scaligero concinnatis, capite De Notaesum ac Literarum Singularium omcum e nreuiatarum Interpretatione , sic explanantur . De sua pecunia vcl, de s o posui ex sestertiorum nummorum ducentis tumiuaginta muti bus quingenti duadraginta.

47쪽

Lib. I. Sed h. I.

INgens coenobiuria, S. Stephano Protomartyri sacrum , a religiosis Virginibus sub Diui Benedicti institutione habitatur. Cuius origo

quamuis parum sit certari eius tamen antiquitatem peram si 1 decia-iant testimonia, in tabellis apud ipsas magna cura seruatis. Sunt nempe hoc in loco instrumenta censuum data sub anno septimo Henri. ci secundi anno MXXX ad Imperium evecti , Donationum etiam sententia sub annum Christi, LXIi X. Henrici V. Imperatoris in Monasteri favorem . Annuis vero prouentibus locupleti Isinum maioribus opibus auxerunt Moniales , quae Clim extra OMNI v MSANCTOR v portam habitabant, vulgo Saricta Maria de isto m-ba nunc Upad T; quae anno M CD LIX, in D. Stepsiani Monasterium receptae , bona huc omnia transtulere . Auctoritaque in dies Virginum numero, Idificium anno M DC XXXIIX ampliatum fuit, Uicario Capitulari Abbate Albertino Barisonio Archypresbytero Pata- uino, utro genetas splendore, atque eruditione claro, , dum liqc condo, Ponti is Maximi Ibi NOCENTI DECiM beneficio ad Ceneotensem piscopacum electon Abbatissa Margarita Polcastra, Protectoribus Aloyla de Strata Philost ph. ac Medita doctore de Ursato Ursato qui te patre meo: quorum cura dum noua struuntur cubiculi is, huius maxune, utpote antiquitatum cultoris eximii, diligentia laxum hoc itastum horti muro fuit impositum .

VCtiuum monumentum fuisse Dis Manibus dicatum ex eo credere audeor, quod dum fundamenta noui Templi S. Stephani iacerentur, eo isdem serme loco effossa sim spectatae magnitudinis areae, in quibus, a nostris maioribus proditum mihi est, cineres , .numismata fuisle reperta Nunquid fuerunt trientes ad Acherontis naulum ortia functorum inditi In hanc rem Iuvenalis. Ut illi

48쪽

Iam sedet in ripa, tetrumque nouitius horret vorthmea, nec sperat uenosi gurgitis alnum Infelix, nec habet quem porriggi ore trientem. In area quoque aedium Ioannis Dominici Salari Medici numquam interiturae memoriae, e templi huius regione, quam plurimas diuersae formae urnas lateritias reperire licuit. Ex quo pronum est credere, locum mortuorum cineribus reponendis fuisse testinatum Quod etiam innuit, istam inscriptionem ibi a Patre meo traditam expen-

dens, Doctissimus omasinus. Ubi silere haud possum, saxum istud

seu Tabel minime rutile repertum m fundamentis Templi , imple habet, cuarq - anno, D Cula manus extrema fuit addita, sed in hortis, ubi noua structura anno M DC XXXu III. fieri coepit.

PUBLICIUS J Poptii CiAM gentem,sic antique dictam qui- - i doquidem Publi antiquitus obli vocabantum plebeiam,& , ex eanhrum iviil. Consul S Malleolum Bibulum cognominatos fuisse, Panu inius o Aoma Vrsinus testantur Haec o C. Publicium Bibulum Meruit , ut Senatus decreto ipsi posterisque eius, virtutis , inhonoris causa, locus monumenti publice daretur quem in urbe concessum fuisse, putat hohu fh Visimus ex inscriptione, quam sub Capitolio in monumento quadra-blic. to ex lapide Tiburtino visim ipse exhibet. FESTVS Faustum' fectum his ij,tellectibus discernuntur: etenim faustum qu si a fauendo dictum, ac per hoc prosperum, di propitium, Unde contra infauctum minax, O impresperum 'elium vero solenni- 'ue laetum , feriatum. Ex quibus opinor RES VI cognomen , vel ex 1ib . eo eo ortum , quod ut ait o luimus durnebus In suis Aduersarijs , pro . fausto homine, auspicato, talo dicatur, translatione ducta a di(bus sectis vel ex eo quod iactat Murcius ad illud Terentianum irca

o festus dies hominis Nempe ex ii acunditate illius, qui hoc cognomme fuit praeditus: ipse enim illud dictum explicat. o homo mihi iucundissime.

gelorum nuncupabatur, munificentissimus Gaustinus Transalgardus Episcopus Patauinus coenobilis Sanctae Iustinae inter caetera donauita ut antiqua eius donationis tabula in coenobi archivoras r- usitata via eruditissimo Cauacio ad verbum tradita testatur Ex qua Vl L .: haec in rein nostram. Ego in De Omnipotentis nomine Gaustinus Pa- so thu lib. tauicnsi Ecclesia Episcopus donamus et confirmamus ad Monacterium

49쪽

Lib. I. Sed . I. 23

Saucta iustitia Virginis , ecclesiam Sanctorum Archangelorum, sua elustructa est foris ciuitate Pataui in loco, qui dicitur et antio, cumsissi.nibus Uerum curet, extino a monachorum disciplina, ditiistinam Di-uae Iustinae Abbatiam Summi Pontifices presbyteris in commendam, ut vocant, concessi sistent, ijs temporibus est credibile ecclesiam an- ctorum Archangelorum separatam a monasterio Sanct Iustinc uios Cac electum Praepositum, qui sacris praeesset cuius dignitas hodieq; perdurat Anno tandem, CD LXXIX. cum non nullsSannuis pro Vngares.uentibus aedem hanc Sixtus IV. Pontifex Maximu coenobilis an- m. h. . et Spiritus Venetijs eo pacto donauit , ut Praepositum alerent. Ino ibi. pr diolo itaque, quod in vico antij possident, anno Christi Dph. vigesimo die Decembris , cum altius terra foderetur , repertum fuit pulcherrimum, quod exhibeo, monumentum, quatuor pedes altum, Vnum cum semisse latum, ab omni temporis iniuria intactum: quod in parietibus coenobi Diui Michaelis Monachi reponendum ceno

50쪽

, COLII A J Vrsini, antii ni fide Romae Coelia gens Plebeia

I sectitiq. fuiL, Consulesque, Caldos, Rusos cognominatos, habuit., 'm vhi praenominis est nota . Auli vero praenomen, ut by De Rom. gonius de Panu inius ex Valerio habent, illi assumebant, qui Tibsa- emtibus nascebantur. Addit tamen ex Quintiliano Panu inius, ab olla 2 om. Aulos praenominatos fuisse; cum ollam veteres aulam dixerint, Fabio teste. E quo praenomine Aulorti gente emanasse Pan uinius auctor est. 1.u Sit Ti OPTATVS Videlicet electus ad libertatem , namque idem WV q. O. valere haec nomina tradit Nonius . Cognomen itaque Optati su secro erat iste Aulus Caelius, quod fortassis inter alios seruos fuerat ad ma- . IVA β num iiIionem electus Vel etiam Optatus erat dictus, quia inter ser-

rat. lib. S. C per te flamentum legato optatus fuerat , ut antiquitus mos rere-1 . ii th bat: hac tamen cautione, ut seruus Optatus, nec optimus, nec pessimus

gat. I. esset.

D. S. F. J Scilicet DF v FECIT.IN. F. P. XX. R. P. XX. J Hoc est IN FRONTE PEDES I-GINT RETRO PEDES VIGINTI. Quae dicendi forma paulo post explicabitur. Mulieris stolatae haec est effgies si stola, ut Isidoro placet, e MR

iis i tronale perimentum , quod coopertos te e scapula a dextro latere in i 'tium humerum mittitur Matronarum habitus stola fulti quamuis Nonius asserat Stolam veteres non honectam vestem solum ,sed etiam omnem, W qua corpus tegeret, dixere . Nam Festo auctore, Mationas appetiabantissifere, quibus stolas habendi ius erat. Imo Barnabas Bristantus vir Iuris prudentiae in antiquam dignitatem restituendae natus, Tertulliani trans us auctoritati, ostendit meretricibus turpibusque di inhonestis mulie- Sesere e ribus stolarum usu legibus interdictum fuisse: habetque de diuerso ma- uti Ab. tronarum, Meretricum vestitu elegantissimum tractatum ad quem cap lubens lectorem remitto.

SEARCH

MENU NAVIGATION