장음표시 사용
131쪽
Mithridatico bello intraturus Posidonii sapientiae professione clari domum , fores percuti de more a lictore vetuit: & fasces literarum ianuae submisit is, cui se oriens Occidensque submiserat. Cato censorius, in illa nobili trium sapientiae procerum ab Athenis legatione, audito Carneade, quam primum legatos eos censuit dimittendos , quoniam illo viro argumentante, quid Ve- ei esset haud facise discerni posset. Quanta morum commutatio Ille semper alioquin universos ex Italia pellendos censuit Gra, Cos : at pronepos ejus Uticensis Cato, unum ex tribunatu militum philosophum, alterum ex Cypria legatione deportavit. Eamdemque linguam ex duobus Catonia hus, in illo abiecisse, in hoc importasse, memorabile est. Sed & nostrorum gloriam
Prior Africanus Q. Ennii statuam sepulcro suo imponi jussit: clarumque illud
nomen, immo Vero spolium ex tertia o his parte raptum, in cinere supremo cum poetae titulo legi. Divus Augustus carmina Virgilii cremari contra testamenti ejus verecundiam vetuit: majusque ita vati testimonium comtigit , quam si ipse sua probavisset. M. Varronis in bibliotheca, quae prima in orbe ab Asinio Pollione ex manubiis publicata Romae est, unius viventis post
132쪽
HI s T O R. Lib. VII. I 23 mago est: haud minore ut equidem reor
gloria, Principe oratore & cive, ex illi ingeniorum, quae tunc fuit, multitudine, uni hanc coronam dante, quam cum eidem Magnus Pompeius piratico ex bello navalem dedit. Innumerabilia deinde sunt exem. Pla Romana , si persequi libeat: cum plures una gens in quocumque genere exumios tulerit, quam ceterae terrae.
Sed & quo te, M. Tulli, piaculo taceami quoVe maximε excellentem insigni Praedicemi quo potius, quam universi populi illius gentis amplissimo testimonio.
N e tota vita tua consulatus tantum operibus electist Te dicente legem agrariam, hoc est, alimenta sua abdicaverunt tribus: te suadente, Roscio theatralis auctori le- S ignoverunt, notatasque se discrimine 1edis aequo animo tulerunt z te orante. proscriptorum liberos honores petere puduit : tuum Catilina fugit ingenium: tu M. Antonium proscripsisti. Salve primus omnium parens patriae appellate, primus in toga triumphum linguaeque lauream me rite , & facundiae Latiarumque literarum parens: atque ut dictator Caesar, hostis quondam tuus , de te scripsit omnium triumphorum lauream adepte majorem, quanto plus est, ingenii Romani terminos in tantum promovisse, quam imperii, re liquis animi bonis.
133쪽
3I. Praestitere ceteros mortales sapientia, ob id Cati, Corculi, apud Romanos cognominati. Apud Graecos Socrates, Oraculo Apollinis Pythii praelatus cunctis. XXXII. 32. Rursus mortales oraculorum societatem dedere Chiloni Laceda monio , tria praecepta ejus Delphis consecrando , aureis literis, quae sunt haec: vi Nosse se quemque: & nihil nimium c pere: comitemque aeris alieni atque li-Μ tis, esse miseriam D. Quin & funus ejus , clim victore filio Olympiae exspirasset gam dio , tota Graecia prosecuta est. XXXIII. 33. Divinitas ,& quaedam caelitum societas nobilissima, ex feminis in Sibylla fuit: ex viris in Melampode apud Graecos, apud Romanos in Marcio.
XXXIV. 3 4. Vir optimus semel a condito sevo judicatus est Scipio Nasica, a jurato senatu. Idem in toga candida bis repulsa notatus a populo. In summa, et in patria mori non licuit: non hercules m gis , quam extra Vincula illi sapientissimo
ab Apolline judicato Socrati. XXXV. 3s. Pudicissima femina semel,
matronarum sententia, judicata est Sulpicia Paterculi filia, uxor Fulvii Flacci: electa ex centum praeceptis, quae simulacrum Veneris ex Sibyllinis libris dedica-- . Iterum, religionis experimento, Clau-
dia, inducta Romam deum Matre.
134쪽
. XXXVI. 36. Pietatis exempla infinita quidem toto orbe exstitere : sed Romae unum, cui comparari cuncta non queant. Humilis in plebe, & ideo ignobilis puerpera,
supplicii causa carcere incluSa matre, cum impetrasset aditum, a janitore semper e custa , ne quid inferret cibi, deprehensa est uberibus 1uis alens eam. Quo miraculo, matris salus donata pietati est, ambaeque perpetuis alimentis, & locus ille eidem Consecratus deae, C. Quinctio, M . Ac lio coss. templo Pietatis exstructo in illius carceris sede , ubi nunc Marcelli theatrum est. Gracchorum pater anguibus prehensis in domo, cum responderetur, v ipsum D victurum alterius sexus interempto u et M Immo vero, inquit, meum necate : Co D nelia enim juvenis est, & parere adhuc potest D. Hoc erat uxori parcere, & reipublicae consulere. Idque mox consecutum est. M. Lepidus Apuleiae uxoris caritate
post repudium obiit. P. Rutilius morbo levi impeditus, nuntiata fratris repulsa in consulatus petitione, illico exspiravit. P. Ca. tienus Plotinus patronum adeo dilexit, ut heres omnibus bonis institutus, in rogum ejus se jaceret. XXXVII. 37. Variarum artium scientia innumerabiles enituere, quoS tamen attingi par sit florem hominum libantibus :Astrologia Berosus , cui ob divinas prae-
135쪽
r 16 C. PLINII NATUR. dictiones Athenienses publich in gymna
sio statuam inaurata lingua statuere. Gramismatica Apollodorus , cui Amphictyones Graeciae honorem habuere. Hippocrates medicina: qui venientem ab Illyriis pestilentiam praedixit, discipulosque ad auxiliandum circa urbes dimisit: quod ob meritum honores illi, quos Herculi, decrevit Graecia. Eamdem scientiam in Cleombroto Ceo Ptolemaeus rex Megalensibus sacris donavit C. talentis , servato Antiocho rege. Magna & Critobulo fama est, extracta Phi. lippi regis oculo sagitta, & citra deformitatem oris curata orbitate luminis. Sum ma autem Asclepiadi Prusiensi, condita nova secta, spretis legatis & pollicitationubus Mithridatis regis, reperta ratione , qua vinum aegris mederetur, relato e funere homine & servato: sed maximh sponsione facta cum fortuna, ne medicus credere. tur , si umquam invalidus ullo modo suisset ipse : & victor, suprema in senecta lapsu scalarum exanimatus est. XXXVIII. Grande & Archimedi geometricae ac machinalis scientiae testimonium M. Marcelli contigit, interdicto, clim SP
racusae caperentur, ne Violaretur unus:
nisi fefellisset imperium militaris imprudentia. Laudatus est & Chersiphron Gnosisius, aede Ephesiae Dianae admirabili fabricata : Philon , Athenis armamentari
136쪽
mIlle navium, Ctesibius pneumatica ratione & hydraulicis organis repertis: Dinocrates metatus Alexandro condente in AEgypto Alexandriam. Idem hic imper tor edixit, ne quis ipsum alius, quam Apelles, pingeret: quam Pyrgoteles, scul- , Peret: quam Lysippus, ex aere duceret: quae artes pluribus inclaruere exemplis.
XXXIX. 38. Aristidis Thebani picto
ris unam tabulam, centum talentis rex Α,
talus licitus est. Octoginta emit duas Caesar dictator, Medeam & Aiacem Tim machi, in templo Veneris Genetricis di. Caturus. Candaules rex, Butarchi pict ram Magnetum exitii, haud mediocris spa. iii, pari rependit auro. Rhodum non incendit rex Demetrius, Expugnator cognominatus , ne tabulam Protogenis cremaret, a Parte ea muri locatam. Praxiteles marmo.
Te nobilitatus est, Gnidiaque Venere, praecipvh vesano amore cujusdam juvenis insigni : & Nicomedis aestimatione regis, grandi Gnidiorum aere alieno permutare eam conati. Phidiae Iupiter Olympius quotidie testimonium perhibet: Mentori Capitolinus, & Diana Ephesia, quibus fuere
XL. 39. Pretium hominis in servitio eniti maximum ad hane diem quod equuem compererim fuit grammaticae artis
Daphni, Gnatio Pisaurense vendente, &F iv
137쪽
M. Scauro principe civitatis H-S. DCC. licente. Excessere hoc in nostro aevo ne modich histriones , sed libertatem suam mercati. Quippe cum jam apud maiores Roscius histrio: H-S. D. annua meritasse prodatur : nisi quis in hoc loco desiderat Armeniaci belli, paulo ante propter Tiridatem gesti, dispensatorem , quem Nero H-S. CXXX. manumisit. Sed hoc pretium belli, non hominis fuit: tam hercule, quam libidinis , non formae, PaeZontem e spadonibus Sejano H-S. D. mercante a C. Lut rio Prisco. Quam quidem injuriam lucri- fecit ille mercatus in luctu civitatis, quinniam arguere nulli Vacabat. XLI. 4o.Gentium in toto orbe praestantissima una omnium , virtute, haud dubiERomana exstitit. Felicitas cui praecipua suerit homini, non est humani judicii: cum prosperitatem ipsam alius alio modo , &suopte ingenio quisque terminet. Si verum facere judicium volumus, ac repudiata omni fortunae ambitione decernere , mortalium nemo est felix. Abunde agitur, ab que indulgenter fortuna decidit cum eo,
qui jure dici non infelix potest. Quippe
ut alia non sint, certe, ne lassescat fortuna , metus est: quo semel recepto , solida felicitas non est. Quid quod nemo mo talium omnibus horis sapit λ utinamque falsum hoc, & non a Vate dictum quam pi
138쪽
rimi iudicenti Vana mortalitas, &ad circumscribendum seipsam ingeniosa, computat more Thraciae gentis : quae calculos colore distinctos, pro experimento cujusque diei in urnam condit , ac supremo die separatos dinumerat, atque ita de quoque pronuntiat. Quid quod iste calculi candore illo laudatus dies, originem mali habuit λ Quam multos accepta adflixere imperiat quam multos bona perdidere, S ultimis mersere suppliciis i ista nimirum bona, si cui inter illa hora in gaudio fuit. Ita est prosecto , alius de alio judicat dies,& tamen supremus de omnibus : ideoque nullis credendum est. Quid quod bona
malis paria non sunt, etiam pari numero: nec laetitia ulla minimo maerore pensanda eΗeu vana & imprudens diligentiat numerus dierum comparatur: ubi quaeritur pon
XLII. 4r. Una feminarum in omni aevo Lampido Lacedaemonia reperitur , quae regis filia, regis uxor, regis mater fuerit. Una Berenice , quae filia , soror , mater olympionicarum. Una familia Curionum , in qua tres continua serie oratores exst terunt. Una Fabiorum , in qua tres coni
nui principes senatus, M. Fabius Ambuiatus, Fabius Rullianus filius , Q. Fabius
XLIII. 42. Cetera exempla sortunae va
139쪽
riantis innumera sunt. Etenim quae Deli magna gaudia, nisi ex malis i aut quae mala immenta, nisi ex ingentibus gaudiis λ43. Servavit proscriptum a Sulla M. Fidustium senatorem, annis XXXVI. sed iterum proscriptus. Superstes Sullae vixit , sed usque ad Antonium : constatque nulli alia de causa ab eo proscriptum, quam quia proscriptus fuisset. XLIV. Triumphare P. Ventidium de Parthis voluit quidem solum, sed eumdem in triumpho Asculano Cn. Pompeii Strahonis duxit puerum e quamquam Mas rius auctor est his in triumpho duinimi Cicero, mulionem castrensem suffaraneum fuisse: plurimi, juventam inopem in caliga militari tolerasse. Fuit & Balbus Cornelius major consul, sed accusatus, atque de jure virgarum in eum , iudicum in
consilium missus : primus externorum , atque etiam in oceano genitorum usus
illo honore, quem majores Latio quoque negaverunt. Est & L. Fulvius inter insignia exempla, Tusculanorum rebellantium consul: eodemque honore , cum transisset, exornatus confestim a populo Romano: ut solus eodem anno, quo fuerat hostis,omae triumphavit ex iis , quorum consul
Unus hominum ad hoc aevi Felicis sibἔτognomen adseruit L. Sulla, civili nempe
140쪽
sanguine, ac patriae oppugnatione adoptatum. Et quibus felicitatis inductus argu mentis t quod proscribere tot millia cis Vium ac trucidare potuisset. o prava interpretatio , & futuro tempore infelix lNon melioris sortis tunc fuere pereuntes, quorum miseremur hodie, clim Sullam nemo non oderiti Age, non exitus Vitae ejus , omnium proscriptorum ab illo e lamitate crudelior fuit, erodente se ipso
corpore, & supplicia sibi gignente Z Quod
ut dissimulaverit, & supremo somnio ejus cui immortuus quodammodo est cred mus , ab uno illo invidiam gloria victam: hoc tamen nempe selicitati suae defuisse com fessus est, quod Capitolium non dedica visset. XLV. Quintus Metellus in ea oratione, quam habuit supremis laudibus patris sui . Metelli, pontificis, bis consulis, dictatoris , magistri equitum, quindecimviri agris dandis, qui primus elephantos, ex primo Punico bello duxit in triumpho, Icriptum reliquit, u decem maximas resn optimasque, in quibus quaerendis sapien-
ν tes aetatem exigerent, consummasse eum.
B Voluisse enim primarium bellatorem esse ,
M optimum oratorem , fortissimum impe v ratorem, auspicio suo maximas res ginae ri, maximo honore uti, summa sapiemn tia esse, summum senatorem habeti, P