Castruccii Bonamici Commentariorum de bello Italico

121쪽

LisER SECUNDUM. 97ne , ipsumcui expugnare celum cum cohortibus xii conabatur: rapiscensem Gallorum item legatum, qui Ligusticam oram asserVabat eam, quae vergit ad occidentem selem, Cebam in maritimis alpibus ut tandem oppugnaret, Genuenses hortabantur, recteque monebant; Rabd, Ceba recepta, propter loci opportunitatem, levi incolarum, qui feroci1smi homines sint, Subalpunis infestissimi, praesidio ipsa prot gebatur ab hostibus ora, mallice

Narbonensis commeatus maxime ad

bellum necessarii facile explicabantur. Sed longe esse alia trapiscensi mens videbatur. Dum ver Genuensibus Galli imperitiam bellandi Gallis contra Genuenses incuriam objectant agendi, interque se de belli ratione disputant, belli tempus abit Oce-

122쪽

Mirapncensis indiligentia defendit, de avertit utrosque demum a bello rendo, quae suberat hyems iis in I cis aut maturior, Regi Sardiniae peropportuna, quem adversus Borbonios, viente hyeme ipsa per se altitudo Alpium , itinerum dissicultas, frigorum, niviumque immanitas, vis tutaretur. Ita celi, Cebeteque arcium oppugnationes, Mximae in maritimis, Cottiisque Alpibus opportunitatis, dilatae toties Mgitiosis hominum consiliis, ad extremum anni tempore adverse dimisi essent.

At Casilensis arx tormentis De tona tandem advectis, conititutisque, atque aliquot ollis immittis incendiariis ad deditionem compellitur . Dedititios Philippus produci os omnes rivi

123쪽

L1AER SECUNDUS. 99 gregarii erant milites, neque apud se sacramentum dixerant, Dertonam ad opus in arce faciundum mittit, rei, vos accepta fide adversus se suos que sectos arma non laturos, dimi tit incolumes . occaesum ver Pr

fectum summopere collaudat, ubdstrenue arcem defenderit, proficiscentem in Britanniam, ut esset in Caroli tuarti exercitu miles voluimetarius, non Vulgari commendatione prosequitur, quae seriem ejus, Mgnumque in Casalensi oppugnatione perspectum animum significaret. Jam hyems aderat summa, Brignotius Salius Genuens exercitui praepositus Genuam cogitabat , cui discedenti praeclarum ipse Philippus

consilii, magnitudinis animi, summi denique in patriam amoris testimo

nium dedit Copiae Genuenses, Li- a gustu

124쪽

io DE BELLO ITALICO,

gustic legione ad obsidionem arcis

Alexandrinae relicta, nonnullitque hortibus Dertonae, Placentiaeque oblocatis, relicuae cum sterio castrorum praefecto in Ligustica ora ad bnes Gallia Narbonensis hyemare jubentur. Cassi sua Malibojus hyberna

constituerat Hastam Pompriam, expugnata jam a Gallis arce, cum . conortibus Montalius legatus Gali rum tenebat Philippus cum reliquo exercitu, Gagioque in Galliam Cisalpinam regrediebatur'. Erat de it,nere ejus, ut hostibus diutius celar tur, incerta edita in vulgus fama. Aliter enim, ac ipse de Regis liblippi Patris sententia, atque auctoritate constituerat, Placentiam proficisci dicebatur , quem vulgi rumorem illa multum res adjuvabat, quis ebrxercitus Tars propcrares in lybernavid

125쪽

videbatur. Ille tridui viam progressias,

ad Castrum novum ad Iriam amnem consistere cogitur, imbribus coortis; quorum tanta erat Vis, adeoque itinera inter ut ne rupta, lente quidem, ac paulatim procedere liceret. Summas flumina ripas superaverant, pontesque interruperant omnes, restagnaverant late loca, eratque miserabilis , ne ac foedus eluvionum respectus Cum armari Viri , qui , jumenta commeatus passim aestarent in luto,

atque haud procul abesset , quin

aquis obruerentur. Victis dissicultatubus, cum Ticinum qu cohortes, alasque aliquot praemissas a Gagio fuisse diximus, copiae tandem omne convenissent, quae tempestatibus in itinere detenta fuerant, quae Placentiam ire simulaverant; ipse post

paula Philippus ebdem pervenit. Inde

126쪽

io DE BELLO ITALICO, Marchione Campo mctensi, qui ex vulnere in Dertonensi oppugnatione accepto convaluerat, cum equitibus dc Pyrochitrophoris mille Medi lanum praemista, qui adventum suum nunciaret, d caveret ab Austriacis arcem obtinentibus, Ticino ipse digressus Maxentiam venit in cum venisset, praesto ei suerunt Senatus,

Populique Mediolanensis legati publice missi, qui civitatem in ejus pol state dicerent esse, non studio partium properantes, aut subita erga Philippum benevolentia, sed tradito more in cujuscumque Principis emba jurandi, qui propius urbem, diolanum xx. passuum millia exercitum admoverit. Ille ad xiii hal.

Jan. ipse Regis Philippi Patris natali

die, Mediolanum equo invehitur brabili celebritate, in plausu. Nam

127쪽

Lisai SECUNDUS IO3M comitabantur Hominem Dux Mutinensium, agi usque , ac G nuensium legatus ominicus Pallavicinus, multique praeterea Duces c

piarum, obviam ei prodierat en tu universus effusemque vulgus printeritae jam dominationis oblitum , defuturae improvidum exultabat Philippi juVenta, OVitate apparatus, cit diis inanibus. Nulla etiam fuit regionis illius, Qvicinitatis aut notior civitas, quin partem Senatus ad Philippum miserit gratulatum, oratumque, ut in fidem, clientelam

reciperetur.

Haec dum apud Borbonios γruntur, Lictestentus, quem in Lob- covicetii locum Austriaci in Italia exercitus imperatorem successisse libro superiore demonstravimus, sua in castra pervenit. Qua cum essent Mstra

128쪽

io DE BELLO ITALICO, stra inter flumina duo, Agoniam, QSessitem, iisdem ipse quoque cessari alluvionum, atque imbrium incommodis distinebatur, magnaque

erat dissicultate affectus , qua ratione Ticinum amnem tranI1ret. Sed decedentibus paululum aquis, ubdPhilippum omnibus fere copiis,

diolanum contendisse audierat, ac re a custodibus ripas existimans adversas, ad amnem Ticinum accessit. Secus autem, atque ipse crediderat, easdem diligentissime a Vievillae ripas custoditas cum cognovisset, prumum, OnVerso itinere, Sextum v nit, quo in loco Ticinus amni ex Verbano lacu erumpit , deinde eo etiam transjectu prohibitus , quddomnia nostri loca praeoccupaVerant, mutato rursus itinere, castra adit dum, Opportuno, atque edito loco,

129쪽

L1Bri SECUNDUM IOS communit ubi vero ab Hispanis, qui Mediolanum, itemque a Gallis, qui Montemserratum tenebant, urger1 se posse a fronte, atque a tergo i det, relictis centuriis, turmisque aliquot ad legium, qui Ticini fluminis ripas asservarent, Tridinum ipse demum se recepit, ut ibi, communicatis cum Rege Sardiniae consiliis, de tota belli ratione consideratius de liberaret. At Gagius Mediolano profectus cum xx hominum millibus ad amnem Ticinum perVenerat , pontemque e

regione legii ficere se velle simulaverat. Dum autem Austriaci a gno concursu eo contendunt, dum illum ponte, transituque ut prohibeant , aggerem eXtruere, tormenta collocare ripas denique communire festinant, ipse magnam equitum par- tem,

130쪽

1ος DE BELLO ITALICO,

tem, qui suos in equos singuli singulos pedites imponerent , Occulte, celeriterque progredi jubet , praefectisque eorum, quid fieri velit, ostendit. Hi , cum ad locum pervenis sent, qui Gula sicca appellatur, ad reperto, equites, peditesque ita, uti erat magi praeceptum, flumen

transeunt , raptimque ponte essiciunt, munitionemque ad capita pontis instituunt. Qua re nunciata a

gius extempl movet, reliquumque

eodem ponte transducit exercitum

Transductum in duas partes distribuit, partem legii subsistere

jubet, partem ita collocat, ut e bano lacu, Ticinoque amne hostes intercludantur . Decepti Austriaci 11-mulatione pontis, subitoque equitum, peditumque nostrorum transitu perturbati statim profugiunt, OVariamque