장음표시 사용
261쪽
THERAPEVTICE. 2S9- me Mania steries Arabibus Chatrab dicitur , a Lycanthrop.
bestola, qua irrequieto modo super arum modo huc, nomina. modo illuc, absque ordine vagatur. Latini, ut quidam volunt, Tipulam vocant, insectum in palustri- ου locisfrequens. Vulgo Gracis λυκι λλωπία appellatur, id ea, hominis in lupum conversio. Alii Melancholiam, Maniam, sive Insaniam lupinam, quidam λυκέωνα. mo etiam pertinent κυν-h- ία ,γκλει λωπια, cum quis ex atra bila fuligine se Lycanthrop. credit in canem , vel felem mutatum. ' Plinius & ΛΕdouardus scribunt, cerebrum ursi devoratum gi' pro Dombis. gnere imaginationes, quasi in ursum quis transmu- xi. tatus sit. Id nostro hoc seculo cuidam Hispano nobili oblatum filisse edendum traditur, qui per deserta ac montes vagabatur,se in ursum esse conversum phantasia vitiata ratus.' Bresar puella quaedam, cum publice specta- rein ieh. . reta carnifice latronem capite truncari, territa in cmρUrors.
epilepsiam incidit , atque post, cum alia remedia non juvarent, nescio a quo perseasa, felis sanguinem loco medicamenti hausit: quo facto,puella fetis naturam induit ex intervallo, & quod id animal in aedibus solet, id illa imitata est voce, saltu gestu, cum mures in silentio venaretur, in angustissimis etiam, quibus posset, foraminibus. Alius suillo sanguine pastus, luto delectabatur ad fastidium usque. Exemplum hujm imaginaria mutationis unum addam ex antiquitate. 'Proeti & Stenobeae,sive An- Τ mtiopae, secundum Homerum, filiae, cum se Iunoni in pulchritudine praetulissent, illa irata hunc err rem earum immisit mentibus, ut se vaccas putarent. Has Melampus postea purgasse perhibetur, 'ut iam ex Plinio diximu . , Α' Proetides implerunt falsis mugitibus agros. Hydrophobia morbus novus statuitur, de pri- Plutareh. s. mum impluisseAsclepiadis aetate,qua Ciceronis. Probcs.
262쪽
hiae essentia. Caussa. RisIL .
metus aqua, o toma est morsus biosicanis. Quia vero temperamentum eius calidum
' Hinc canibus blandis rabies venit. Et ex 'spuma canum, quibus unda timori est, propagatur. 4 Rjunt vero non solum in rabiem verti,&aquam formidare, quoscunque rabidi canes momorderint : sed si quem homo morsus momorderit, eum quoque morsum non minus canino valiturum, illumque eodem modo formidaturum. Etenim cum
morsu simul aliquid assessionis istius trusit in alium, propagatur morbus, fitque insaniae istius multiplex luccessio. Caussam huius timoris explicat Paulus Sileariarius:
Si quem dira canis lymphato dente momo Mit, Creditur ille in aquis ora videre sera. Se falsam esse, non semel observavi.' Anno cII la xxxv. in ducatu VVirtenbergensi, caupo quidam hospitibus carnes porci, rabidi canis morsu infestati, edendas proposuit, parum hospit liter. Ubi homines, ejus rei ignari, comederunt, mox versi in rabiem, mutuis se morsibus lacer
Disseisis admodum huius assectus curatio: imo poeta Medicina Nonfrmidatis auxiliatur aquis. In canis rabidi morsu tuetur a pavore aquae capitis canini cinis illitus vulneri. Idem & in potione proficit. Aliqui & vermem e cadavere canino adal
ligavere. Est limus salivae sub lingua rabiosi canis, qui datus in potu, fieri hydrophobon non patitur. Hoc quod Tarsi gessit Apollonius, tanquam.
263쪽
memoria dignum decantatur. Rabiosis canis ad lescentem obviam factum momordit: quo morsu ua caninos mores deflexin adolescens. Latrabat enim sedebatque veluti canis,& ceu quadrupes gradiebatur, manibus tanquam pedibus utens; jamque dies triginta hoc morbo laborabat. Veniens igitur Tarsum Apollonius, cum adolescentis infortunium agnovisset, civibus praecepit, ut canem, qui illum momorderat, inquirerent: illi vero nunquam se canem illum vidisse jurabant, quod extra civitatis muros deprehensus a cane suisset adolescens, dum sese jaculando exerceret ; nec postquam in mombum inciderat, ex eo scire potuerat quisquam, quae forma, quaeve statura canis suisset. Paulum igitur cunctatus Apollonius, o Damis, inquit, is canis albus est, &villosus, & custodiendis ovibus accommodatus. Stat autem tremebundus juxta sontem quendam: aquam enim & cupit & timet: ipsum autem ducito ad fluminis ripam, ubi palaestrae exercentur, hoc tantum ejus auribus immurmurans, quod a me vocatur. Paulo post canis a Damide tralius ad Apollonii pedes procubuit, ejulans, ceu qui supplices altaribus admoverentur: illum autem manibus mulcens Apollonius, penes ipsum adolescentem constituit, quem ex manu detinebat. Tunc ad eos, qui aderant, conversus, Ne vos, inquit, magnum arcanum lateat, sciatis animam Telephi Mysii in hunc puerum translatam esse, & seta ab ipso hoc exposcere. His dictis canem lambere morsum jussit, ut idem medicus esset, qui vulneris antea autor fuerat.' Vulnus Achilleo qua quondam fecerat hosti,
Vulneris auxilium Pelias hasta tulit. cum egisset, adolescens ad patrem conversus est: matrem recognovit: aequales quoque salutavit, nominavit,& baustam ex Cydno aquam bibit.
264쪽
Memoriae abolitio. 3 Plin.7.24 Causita. Luer. Q
Neque vero canis curationem neglexit Apollonius: sed pro illo sanando fluvium precatus, in eum conjecit canem. Is vero fluvium ingressus , cum in eo natans aliquamdiu moratus esset, in ripa consistens ululavit , quod rabiosi canes facere non consueverunt,& auribus demissis caudam vibrabat, tanquam& ipse sese convaluisse agnosceret. Medicameniatum namque rabiei est aqua, si eam attingere rabiosus audeat. Hinc mersio in mare, vel flumen vulgo probatur. Sed cavendum ne dum aqua sanare volumus, geliada enecemus. Dibemali tempestate nonnullis accidisse nουi,solida hujus matris exemplo: ' Iupiter ingentes qui das adimisque dolores, Mater ait pueri menses iam quinque cubantis, Frigidas puerum quartana reliquerit: illo Mane die, quo tu indicis jejunia, nudus In Tiberi stabit. casus, medicusve Diarit
aegrum ex precipiti: mater delira necabit,
In gelida fixum ripa, febrimque reducet.' Ad canis rabidi morsum unicum remedium oraculo quodam nuper repertum est, radix sylvestris rota, quae Cynorrhodon appellatur.' Memoria necessarium maxime vitae honum.
Nec aliud est aeque fiagile in homine, morborum& casus injurias atque etiam metus sentiens, alias particulatim, alias universa. Ictus lapide oblitus est literas tantum. Ex praealto tecto lapsus, matris &astinium , propinquorumque cepit oblivionem. Alius aegrotus, servorum etiam: sui vero nominis Messala Corvinus orator. Itaque saepe deficere tentat, ac meditatur, vel quieto corpore & valido. Somno quoque serpente computat, ut inanis mens quaerat, ubi sit loςi.' Atque e stam quosdam cepere oblivia rerum
Cunctarum, nequese possent cognoscere ut ipsi. Quidam
265쪽
THERAPEVTICE. 263midam unius modo rei memoriam mittunt.' Athenis vir quidam eriditissimus, cum ictum ' maLMare. lapidis capite excepisset, caetera omnia tenacissima memoria retinens, literarumJantummodo,quibus praecipue inservierat, oblitus est. Dirum, malignumque vulnus in animo percussi, quasi de industria scrutatis sensibus in eum potissimum locum, quo maxime laetabatur, acerbitate erupit, singularem doctrinam hominis pleno invidiae funere effe
' Galactiten memoriam adimere dicunt. ' PM.27. Io.' In Boeotia ad Trophonium deum juxta su Τ-3men Orchomenon duo sunt sontes, quorum alter . memoriam, alter oblivionem affert, inde nominibus inventis, scilicet, Non ego si biberes secura pocula Lethes, ' Ovid. i. da Excidere hac credam pectore posse tuo. Pqut Α- Lethe fingitur a Poetis somni soror, quiasomnus oblivionem inducit. Lucianus suam, quam fingit, 'Somni civitatem, circumfundit vis Lethe. mam iuxta Lethes tacitus perlabitur amnis, si Lucan. 9.I ernis, ut fama, trahens oblivia venis. Somnus quidem naturalis, cerebri se animalis Somni causi facultatis quies ea: at nonnaturalis oppleto fit ce- ,rebro, ab halituoso quodam vapore, vel humore co- smn.ct istit.
lisse. ille simpliciter Somnus, quasi sonus a sepio,vel
hic Sopor, iscem, soporis no- Plinius Invenio etiamnum unum junci genus, quod euripicen vocant. hujus semine Qmnium allici, sed modum servandum, ne sopor fiat. Prater humorem, aut vaporem illum cerebri ven- Causse.
triculoso ruentem longe diversa altisoporis causse.' E nigro papavere sopor gignitur scapo inciso, ut Diagoras suadet, cum turgescit; ut tollas, cum deflorescit hora diei sereni, hoc est, cum ros in eo exaruerit. Incidi jubent sub capite & calyce. Succus
266쪽
3 Valeri Max. s. I 2. Plui. Mario. Curatio.'Lucr. c.
hie largus densatur , & in pastillos tritus inumbra siccatur, non vi soporifera modo, verum si copiosior hauriatur, etiam mortifera per se innum: opion vocant. Sic scimus interemptum Licinii Cecinnae praetorii viri patrem in Hispania Bavili , cum valetudo impatibilis odium vitae fecisset: item plerosq; alios. Lethalem quoque soporem inducit morsus pulm' Sic quasi somno soluta interiit Cleopatra Vranti regina. Et ' Demetrius ab aspide manum morsiis, veluti dormitans ex vita migravit. Idem prolat carbonum vapor non ventilatus.' Catulus Cimbrici triumphi C. Mario partia ceps a senatu datus, ab hoc eodem Mario postea propter civiles dissensiones mori jussus; recenti cauce illito , multoque igni percalfacto cubiculo sei clusum peremit. Huic ea se remedium prascribit naturalis poetar' Carbonumque gravis vis,atque odor insinuatur Luam facile in cerebrum, nisi aquampraecepimmante,
Aut nisi membra prius perrexit frigida servus: Aut sit odor vini plaga manabili mora. L uod si forte humorem eum putredo in dens fe
brem accersat, Lethargus excitabitur,a Sopore unius febris interventu distinctus. Dicitur autem
lenta o pigra rerum omnium oblivio. Latini iisdem nominibus appellant, quibus is Veternus dicitur quamvis Plinius in raphani medicinis Veternum a Lethargo distinxisse videatur.Hispanis vocatur Mindorra dormida,quoniam phrenitidem Modorran Hne additione dicunt. E rebus exteritis ocimum insaniam facit & l thargos.' Recentes quoque uvae gravedinem capiti, m*bumqxie lethargicum faciunt. Letha
267쪽
' Lethargicos excitari labor est, hoc praetante Curatio. ut perhibent) ex aceto naribus lassis peucedani I ca 6. II.
Exestat quoque asini lichen, naribus illitus ex aceto:'caprini cornus nidor aut pilorum: jecur . aprinum. Itaque de veternosis datur. Verisimile Lethargum olfactoriis excitari, inter ΤIAso. Iriea sociassis mustelis testiculis inveteratis, aut jocinere usto. His quoque pulmonem pecudis calidum circa caput adalligari putant utile.' Castorea lethargicos odoris QTtu excitant: Sinapi quoque odore aceto misto, ute, ' coepe: ε item ' strombi in aceto putrefacti. Unica lethargicos expergiscit tactis cruribus, magisque fronte.' Hunc ego volo de tuo ponte mittere pronum, 'casuri Sipolestolidum repente excitare veternum. Commodius avarus ille excitat m,de quo alius poeta: ' Quondam lethargo grandi est oppressus: ut hares 'Iam circum loculos, b clavstu latus, ovansque i 'Curreret: hunc medicus multum celer at Helis Excitat hoc pacto. mensam poni iubet, atque undi saccos nummorum. accedere plureis Adnumerandu: homine sic erigit. addit is illud. Ni tua custodis, avidus jam hac auferet hares. Men vivo Z ut vivas igitur, vigila. 'In lethargum vergentibus coagulo balaenae, aut vituli marini ad olfactum utuntur. Dederunt rutae succum ex aceto olfaciendum.' ' Raphani Lethargicis prosunt ex aceto aut sina. Issiam
pi sumpti.' ' Amygdalae amarae nuces cum amylo & menta Id.13.8. lethargicis prosunt.
Iisdem serpylli decoctum in aceto illinitur
temporibus ac fronti cum rosaceo: eosdem Pixodore emendat.
268쪽
3 Athen. I s. Catoches, Catalepsos elyma. Nomina. Ttitur Cic. 2. cad.qu6r. Exempla.' Cardana. de
' Viticis semen instillatur in oleo decoctum e pili in lethargia.' Lethargicorum veterno prodest unguentum
aliud D toma, quo GaDehe, e Catalepsis vocatur; illud a re, detineri , occupari;
hensis dici posset, novasignificatione, sed veteri Φ --ce. Nam qui hoc malo corripiuntur, in eodem flatu, quo erant, quasi congelati permanent. Vulgo dicitur Oppressio, Apprehensio, Detentio, Lat. 9 Arabibus sepius Congelatio. Apud Averrh.I II. Gli. XLI. Aleasta ct Nabus. Rasi Stupiditas. Cal. Aurel. ii. Acut. x. testatur, Hipp. ct Dioclem appellasse
' Reserunt, in Lemno , ubi insulae cornu dividiatur, octo messores sub quercu coenantes, a fulmine percussos, atque exanimatos mansisse sub ea specie, qua discubuerant, ut unus comedere videretur, alter ori poculum manu admovere, alius bibere, cumque nigri omnes essent, imaginem statuarum totidem repraesentabant. Fertur Gomphis accidisse quiddam memorabile, repertos in officina medici mortuos senes nobiles viginti, humi jacentes cum calicibus, nullo af. sectos vulnere, similes ebriis, unum in sella sedentem ceu medicum potionem porrigentem aliis. Ιndubitatum Catalepsios exemplum affert B ehananus, licet ipse opimiam vocet: 'In mediis scalis unus ascendentium, subito stupore, correptus,
ita gradibus adhaesit, ut nec ipse ulla ratione divelli posset, de sequentibus viam praecluderet.' M. Ofilius comoediarum histrio cum populo admodum placuisset natali die suo, conviviumque haberet, edita coena calidam potionem in pultario
269쪽
THERAPEVTICE. 267 poposcit, simulque persenam ejus diei acceptam
intuens, coronam e capite suo in eam transtulit, tali habitu rigens nullo sentiente , donec accubantium proximus tepescere potionem ammoneret.
Cata sis U3potest melius exprimi, quam a Theonestofactum. ' Italiam petentes, inquit, cum alpes ' HeuH- superassemus, repente tanta vis nivium circiter horam primam decidit , ut passim milites veluti con- gelati moverentur, equites distenti & rigidi mane- ibant equo superstite, qui omnes silo loco & ordine incedebat:omnes enim veluti agglutinati suis equis, vix poterant avelli. Quod si equus aliquis obriguisset,perstabat, & undique fixus in vestigio manebat.' Memoriae proditum est, quosdam arborum 'Curtisus. truncis non solum viventibus, sed etiam colloquentibus similes conspectos, durante adhuc habitu, in quo mors quemque prehenderat:qui ut summo fri Curati gore obriguerant,ita accensis ignibus tandem sanitati restituti sunt. CAP. 'III.
Motus, sense que Symplomata. eorum causae,
ct curationes. Ertigo ea, qua omnia verti is circumagi vi- Vestigiali' dentur. unde Gracis ιλιγmo: item nomina. σηs ms L ' dici tur. Proprie Uertigo, quotiescun ventus con- INGr. 7. surgit, & terram in circuitu movet. & in vertice Caussa prox. hominis arteriae & venae ventositat. . ex resoluta
humectatione gignunt, & in oculis s rum faciunt, unde & Vertigo nuncupata est. Caussa ext'AErae granum minimum est in cortice aculea 6 Plin. 18.1 to. Cum est in pane, celerrime vertigines facit. Cuminum nihiopicum sativum datur ad ver- Curatio. tiginem, tritum in aceto. I 2 o. I s.
270쪽
Parthenium sicca cum melle & aceto imposita, bilem detrahit atram. Ob hoc contra vertigines
utilis. Sic se ' acetum scillinum; ramenta ligni lotos decocta in vino ue ' elleborus disiectis raphanizinsertus, ut supra diximus; ε hippophaestonis succus; 'rhacomat 'castorea; 'Samius lapis.' Dignior e pulegio corona vertigini, quam ἡrosis pronuntiata est. Anisum vertigines a partu cum semine cucumeris & lini pari mensura ternum digitorum, vini albi tribus cyathis discutit.. Dilepsia varia vario resectu a veteribus tribu
ψ ιν vocant. Latini Morbum Comitialem, Caducum , Sonticum, Lunaticum, Morbum qui insputatur. &ad diraeςorum imitationem, Magnum,sacrum, Herculeum, Puerorum, Epilepsiam, Fulg rem . Magnum dixerunt, Sacrum, quo ejus magnitudinem designarent. ἱseis enim magnitudinem significat: unde Θ Major morbus V Celso dictus. Alii vero alias rationes asperunt, vel quod divinus sit morbus, ct ut inquit Cat. Aurel. a Diis immis sus in viii dictam: vel quod in capite fiat , tanquam anima loco sacrato , vel cui Apuleio ' ' visum quod
animae partem rationalem, quae longe sanctissima est, violet. Alias quoque hujus nomenclatura rationes videre ea apud Arelaum. Herculeum, aut quod eo Hercules laborarit, ut placetAristoteli, ''aut potius,ob λωπι κώρουν, inexpugnabilem ejus vim,
Hippocrati, ' is inde Puerilis passio Cal. Auressa - , a tque Puerorum mater Avicenna, quod pueri frequenter eo corripiantur. Epilepsiam , F ἱ-- quod subitὸ apprehendat, vel quod mentem sensuique omnes quoprehendat ac corripiat, x Caec