Idea medicinae veterum. Ioh. Beverovicius concinnavit

발행: 1637년

분량: 403페이지

출처: archive.org

분류: 미분류

271쪽

THERAPEVTICE. 269CH.Aur.Aut quod nonnulli existimarent Comitiam tua damone apprehendi: aut a corripiendo sursum, ut illud ἔπι morbi secum denotet. Elephantiasin. quod nullo remedio superari queat.Caducum,a subi-ro casu. Fulgorem, quod haud aliter ac Digure

subitaneo maximoque consternati agri concidantia. . Contagiosum vetulim credidi . ' Hinc eo laboramus fugiebant, ' ne familiam inficerent rus able- abant. Despuimus quoque comitiales morbos,

ocest, contagia regerimus, 'unde ratio nominis, 'Mὸreo,iat. Morbus qui insputatur. Cur Comitialem appella- s. Var. Lect. I. ierint, explicat Serenus his versibus Piaut Capt.

Easubiti Jecies morbi, cui nomen ab illo ea, Quod fieri nobis suffragia justa recuset.

Sape etenim membris acri languore caducis, Concilium populi labes horrenda diremit. non ideo Comitialem dici putant, quod dirimerentur comitia, si quis repente epilepsia corriperetur: sed quod in concionibus maxime elucescat epilepsia, & ea tum facile homines prehendantur, idque propter metum, quo solent ii teneri, qui in concionem prodeunt aliquid dicturi. In conci ne enim, inquiebat Alcibiades, esse aliquid divinum videtur conesonant 1.Lunaticum,quod ad Luna φα- e conversiones excitetur. ' Si Luna male nexit collocata, aut Spasticos, aut Lunaticos, aut Caducos facit.' Ipse Deus memorat dubia per tempora Luna Conceptum talem, quem saepe ruina profudit.

Hine hoc morbo correpti Graecis σεληνιακέι, πληροnuncupati. . Iisdem etiam υπώπιοι. 'πι- 'schius: ἐπιληπlω, έπωτω, - ταίπον vocat, id est, caussarium,qui morbo comitiali vexatur. quem caducum & cadivum Latini recentiores dixgre. nam cadivus est tmληHO , vel πqω-ς. acado, cadivus. ut a vaco, vacivus. a noceo, nocivus.

272쪽

Epilepsiae

roωτον autem vocat Hesychius eum , qui morbo comitiali laborat , quod is morbus sonticus Latinis diceretur. Sonticus autem est vel iano nam sontes sunt insontes αναήπιοι. inde Sonticus morbus de Comitiali; & sontici, vel παιτω Hesychio, qui illo morbo tentantur.Glossi veteres: Sonticus morbus, ' Sonticum tamen morbum in xiti tabulis interpretantur eum, qui noceat. ' Hispani Epilepsiam nuncupant Gota coral, quoniam aegrotantes ferunt in accessionis inLtio, cum thoracis motus vitiatur animali facultate non transmissa liberὸ, veluti guttam aquae frigidaea capite descendere in cor, cum tamen nihil aliud sit, quod sentiunt, praeter impedimentum distentionis thoracis & refrigerii cordis. Arabes Alferetia

dixerunt.

Dilapsia in totius eorporis distentis crebra, qua homo subito concidit, sensuum omnium atque meημtis functionibus interceptis. Animo autem videmus , animo cernimus: oculi, ceu vasa quaedam, visibilem ejus partem accipiunt, atq; transi ittunt. Sic magna cogitatio obcaecat, abducto intus visu. Sic in morbo comitiali aperti nihil cernunt, animo caligante. Concussione exorassuma moventur: Hi fiunt, qua eleganter prosequitur Lucretius: ' Quinetiam subita vi morbi spe coactus Ante oculos aliquis nostros, ut fulminis ictu Cocii sit; Θssumas agit, ingemit,intremit artus; Desipit, extentat nermos, torquetur, anhelat, Inconstanteris in iactando membra fatigat: Nimirum, quia vis morbi distracta per artus Turbat agens animassumant, utinaquore salso Ventorum validis ferviscunt viribus unda. Exprimitur porro gemitus ; quia membra dolore, Ad ciunturi o omnino, quod semina voci Eiciun-

273쪽

THERAPEVTICE. 271 Eieiuntur, ct ore foras glomerata feruntur, . . . r. ma quasi consuerunt, ct sunt munita viar. Desipientia sit, quia vis animi atque anima i. Conturbatur; ut docui, divisa seorsum Disjectatur eodem illo distracta veneno. .

Inde, ubi iam morbi se flexit causa, reditque

In latebri ater corrupti corporis humore

Tum quasi vacillans primum consurgit; ctemnis

Paullatim redit in sensus, animamque receptat.

Fuit Diopsia magnis aliquot viris familiaris

ea ' Julius Caesar bis inter res gerendas correptus 3 Suri . est. ' Fertur etiam Cambyses, qui in praecipuos dO- φ Herodot. 3.mesticorum insaniit, ab ipsis natalibus grandi labo--3 rasse morbo, quem quidam sacrum nominant: ut haud ab re fuerit,cujus corpus magna egritudine in. validu esset, ejus ne mentem quidem sanam suisse.' Soli homines Aristoteli ex animalium genere i Trabl. Epileptici fiunt: Plinio ' Coturnices comitialem Oiqrbum despui suetum, solae animalium sentiunt, praeter hominem: addit Plutarch. capras: eas, &oves ' Hippocr. equos Abortus: alii ' accipitres & mor

. 'ilipticorum circuitus non idem in omnibus, sed . ,

quandos tardior essepotes. Hinc Legislator: ' Quan- Rhodig. c. do quis servum vendidit phrenesi, vel calculo, vel int Lem' stranguria, vel eo morbo, quem sacrum appellant, V - qi, O aut alia quavis plurimis occulta di longa & aegre sarnabili corporis sive mentis aegritudine laborantem, si medicus aut gymnasticus emit, reddere non li-ςeat. Sed nec etiam quando venditor emptori cuivis veritatem praedixerit. Sin autem artifex aliquis hujusmodi rerum peritus , ignaro & rudi cuipiam tale aliquid vendidit, qui emit, intra sex menses in aliis, in morbo vero sacro usq; ad annum integrum reddere possit.' Gagates autem lapis deprel endit sonticum 'Plin. i'. 3

274쪽

ilepsiae

Antecedens. 3 riaiorin eo Externa.' elim 2O. II.

172 MED. VET. PAR s III.

morbum sussitus. ' utrisibet cervi cornibus a censis, odore comitiales morbi deprehenduntur: utri sulphuris nid're, ac bituminis.' Epilapsiae caussam proximam ct continente miradunt esse angustiam meatuum, per quos spiritus fertur, ob quam is tape intercipitur: pro argumento usurpant vocis tenuitatem. Ita caprae huic malo obnoxiae, & homines eo correpti exilem vocem edunt balatui similem. Causa antecedens , qua angustiam illam infert, plerumque pituita alba atra bili mixta. y Alba vero pituita, propter ampullarum spiritum intus inclusa difficilis, ad exteriorem cutem delapsa, mitior, sed corpus variis sordibus aspergit, albisque inficit maculis , atque morbos alios ejusmodi generat. Atrae vero bili permixta, cum divinissimos capitis meatus illabitur, dissipare eos solet atque turbare. Si dormientibus id contingat, mitior: sin vigilantibus, expulsu dissicilior. Cum vero factae naturae languor hic sit, haud ab re sacer morbus est appellatus. Inter externas causas refertur apium . - in puerperiis ab eo cibo comitiales fieri, qui ubera hauriunt. Illud tamen in hoc assectu laudat Galenus.= Epileptici, si in frigore versentur, vertigine cor .ripiuntur, & agitatione morbum arguente.' Qui Comitiali vitio solent corripi, jam adventare valetudinem intelligunt, si calor summa des ruit, & incertum lumen, nervorumque trepidatio est, si memoria sublabitur, caputque versaturi.Solitis itaque remediis incipientem casium occupant,& odore gustuque, quicquid est, quod alienat animos, repellitur, aut fomentis contra frigus rigoremque pugnatur: aut si parum medicina profecit, vitaverunt turbam & sine teste ceciderunt. Proderit morbum suum nosse, & vires ejus, antequam se tientur, opprimere. Quare

275쪽

nuare ' Comitiali morbo, melancholis,aut po- Praeseritatio. dagra detentorum filiis exercitationes , victus ra- tionem, & medicamenta necessario accommoda.mus, non quod aegrotent , sed ne hoc fiat. Ita enim magnum insum exiguo semine dissipando avertimus.

Ita ' Iulius Caesar eomitiali morbo obnoxius im- Iim in um..becillitatis medicinam quisivit militiam, indefati- -- gatis itineribus, tenui victu, & tectum non sebeun- ido resistens aegritudini, corpusque adversiis injuriam validum custodiens. . . ' Αnissim recens cum polenta illinunt infantibus PM. eto. i comitiale vitium aut contrassiones sentientibus. Pythagoras quidem negat corripi vitio comitiali in

manu habentes. Curatio.

'Res odoratae prostratos comitiali .mOrbs excia 'ilutareb d. tant quidem, non tamen morbo liberant: quare is Ira. . alia adhibenda.= Credunt comitialem morbum sanare, si quis P .io. c. allio in cibo utatur ac potione. I' Dederunt & comitialibus bibendum sutae decoctae succum in cyathis quatuor ante accessiones,

quarum seu intolerabile est: assiosisque c tam in cibo.' Pulegium comitialibus in aceto datur cyathi 'niar

mensura.

Piperitis contra morbos comitiales tabituri Ibitat . Heraclion tunditur in pila comitialilius mola 'bis, acetabuli mensurain vino albo. i 'Portulaea comitialibus cibo vel potu prodest: Ibid. 1 o.

' ' Id quod purpureum est ex violis, comitialibus Idem ii. 19. detur, maxime pueris in aqua potum sex ι i', Anthyllion bibitur in comitiali morbo, . cum melle&aceto, quatRor drachmis; '' Laser in vino; ' ρ vitis albae radix decoci; 'ρ ligni Lotos ramenta Rq.uem 2 .et,

s in

276쪽

in vino.' ' Acetum scillinum comitialibus perquinutile: ut is ' populi nigrae semen ex aceto. Drusum constat candido elleboro liberatum comitiali morbo in Anticyra insula. Ibi enim tutissimὸ sumitur, quoniam sesamoides admiscent.

Italia veratrum Vocat.' Comitiales sanant panacis radices potae cum coagulo vituli marini, ita ut sint panacis tres partes. ε Anonidis radix comitialibus datur in Oxyme-

lite deeocta ad dimidias.' Sanguine ipsius hominis, ex quacunque parte emisso, efficacissimὸ ora illini tradunt comitiali

morbo lapsorum.

' Comitiali morbo testes ursinos edisse prodest, vel aprinos bibisse ex lacte equino, aut ex aqua: item aprinam urinam Sc ex aceto mulso: essicacius, quae inaruerit in vesica sua. Dantur & suum testiculi: inveterati tritique in suis lacte, praeeedente vini ab tinentia. ω sequente continuis diebus. Dantur ὀζleporis sale custoditi pulmones, eum thuris tertii parte, in i ino albo, per dies xxx. Item coagula ejuGdem. Asini cerebrum ex aqua mulsa, intumatum prius in foliis, semuncia per dies: vel ungularum ejus cinis cochlearibus binis toto mense potus.Item testes sale asservati, & a ersi potioni, in asinorum maxime lacte, vel ex aqua. Membrana partus earum, istaecipue si marem pepererint, olfactata accedente Abrbo comitialiunt,resistit.Sunt qui e m re nigroque cor edendum cum pane sub dio prima aut secunda luna praecipiant. Alii carnem, aliqui sanguinem aceto dilutum per dies xL. bibendum. Quidam utinam equi aquae serrariae ex ossicinis miscent, eademque potione de lymphaticis medentur. Comitialibus datur & lactis equini potus,lichenque in aceto mulso bibendus. Dantur & carnes caprina: in rodi hominis tostae, ut voluint Magi. Sevum e '

277쪽

hi tallieulo sellis reconditum , ita ne terraimattin gat, potu vero sib limine ex aqua. Morbum ipsium deprehendit caprini cornus vel cervini usti nidor. .' Cerebrum caprae Magi per anulum aureum traje- uiae is .mim,priusquam lac detur,infamibus instillant comtra comitiales, caeterosque infantium morbos. Quidam mustelae cineres dant quotidie in potuc 'lutilissimum comitialibus morbis oesypum cum myrrhae momento & vini cyathis duobus dilutum magnitudine nucis avellam abalineo potum. Testudinis sanguisadversus comiti2e2 morbos ' Id. 3 1. . manditur cum polenta. Quidam & morbis comitialibus utiliter dari = M. ις. ii. putant lapidem Samium; Bem ' castorea. ου , Luinetiam inspuendo curari creditur, non modo arceri. unde apud Comicum: δ Et illie si qui fluuitur morbiu interdum ve- 7 Plauti

Et mm morbum mihi esse i ut qui me opus sit im

mibus i putari saluti fuit, atque aliisproficit , -

- Littemon calvaria interfecti, neq; cremat ro pitiavit aquam e fonte noctu comitialibus morbis. i' Clavum ferreum defigere,in quo loco primum 'uid Qeaput defixerit corruens morbo comitiali, absollari torium ejus mali dicitur. IAeubus est gravis corporis oppressio ctaracturna Incubi essem. su Neisias, ressirationem ossendens vocem T inter- tia. eipiens. Hinc Latinuab incubando,ut Gracis ς, ab ἔφαλε. .id est,insiliendo, mcολὴ,aurasi somel iis sio dicitur: cum qui malo hoc corripiun- -3 3tur, se ab aliquo incumbente premi somnient. Hinc, Themison , alii πνιγμὰν ἀνύπνιον, Diosc. πιιγμους υπνων nominarunt, quod

278쪽

hoe asse laborantes in somno suscari vide ore. Plinius Strangulationes nocturnas, ' Faunorum inquiete ludibria, ' nocturnam lymphationem ap- . t pellat. Sedansint Damonet incubi 'sucetibi, vide

316. de re' a Cardanum,' Bodinum, ε Debis alios. 'Sed V r ' ' hune morbum neque Deum,neque semideum sed 'λ-' EMlepsiae tentationem,id est,praeludium esse, Sor

' nu, probavit Posterioribus Graecis Babylycarius, Magio x s. ct Hispanis Lapedisilla dicitur: nobis. De Nacti-

7 i-- risobum elegante scribit poeta: Symp 0m i ijlisti in somnis oculos ubi languida prostia. Nocte quies, nequicquam avidos extendere cursus e n. ' Velle videmur , ct iumediis conatibus agri Succidimus, non lingua valet, non corpore nota .. Susciunt vires, i nec rum, aut verba sequuntur. Apoplexiae O bara πληγα - -- , nomina. - ἔμπλη si ν nominatum quod qui mr υπ- Essenxu, ripitur, melat ictu fulminis autodere percussus, repente corruat, unde DBrutio Scribonio Laeto ,

Dderati, qui hoc malo persulsi uim fulminis: Ce Caussa. Ρ, Sanguinis Eutropio, ct Sextρ Vimri ι ' pet' Salma oti quem scilicet impetu ruentis sangm vitales

in Capitρli . . iobstruentis momento quis eripitur do susspeatur. Morbus attonitus S Attoni; quorum corpus & mens stupet. Idem suo rem re 3.1ς. Paralysin etiam hunc asse istu appellatum Prognosti' Solet plerumque lethalis es. cum Vesentinianus dum iliadorvinierationi, ''Pμμι - .sponderet, subito effusio anguinis, quae Grας. 38' .. Apoplexis vocatur, voce amissa, sensu integer, ex piravit. E. b, 8. Antoninus dum cum fratre in vehiculo' 'U' ' , subito sanguine ictus est casu moibit quem Graeci Apoplexin vocant. Insanguinea opimia bonum, sed anceps rem dium

279쪽

THERAPEVTICE. 277dium Vena sectio, qua etiam adhibis in Turio Vero:

Subito in vehiculo morbo, quem Apoplexin vocant, correptus Lucius, depositus e vehiculo, detracto sanguine Altinum perductus, quum triduum mutus vixisset, apud Utinum periit. Tarditu quandoque ad se redeunt, quare non ei bseptiltura mandandi Ap plectico malo reus. Nam ' Joannes Scotus apoplexia correptus, nimis festinato funere,pro mortuo tumulatus,quum redeun- te vita sero morbi impetum natura discuteret, finistra ad petendam opem, miserabili mugitu edito, pulsatoque diu sepulchri lapide, elissio tandem capite periit. Opimia nisi interimat , seisi ferὸ in Parast terminari, quapartis in reflatio, uti Apoplexia totiuae corporis, sine motu, ct su: quam vocem etiam Hipp. ad peculiarem paralysin tra ulit. Dicitur

autem Παώλυας, ἶ-Heu, reseisi. Eadem' παρεας, --; θἀμi-ηγέα, quando omnia unius lateris membra r seisuntur. Paradisin quandoque infert ebrietas. Ita ' Lacydespbilosophus mortuus est ex paralysi: quam ex immodica potatione contraxerat. Cui eo nomine his mersibin parentatum et Ao, Λακυδε, φών ἔκλυν, ως--H' σαφες ἡν, Διονυs , οταν πολυς ἐς μελ δε Λυα λη. δεο σὴ μηπι Λυαμ εφυ. Fama est, Lacyde, pedibus quod traxeris atras Exceptum Bacchum Ditis iamque fores. Scilicet hoc verum ea, penetrat quum corpora , Bacchum

Solvere membra, ideo non sat s isse fuit. i' Paralysin caventibus pinguia glirium decoctorum & soricum utilissima tradunt esse.

essentia. Nomina.

Praeservatio. 6 Plin. O. Ioa

280쪽

ar Id 24.7 stupor. ejus caussa. Torpedo. 3 claudian. 3. Dur. Ia .

278 MED. V ετ. PAR s III. ' Colocynthis insua clysteribus paralysi medetur.

Erasistrati schola clamat, brassica nihil esse uti . lius stomacho nervisque, ideo & earalyticis & tr mulis dari jubet.ἰ Rubia, qua tinguntur lanae, pellesque pertaciuntur , in medicina sanat ischiadico & parsyticos , ita ut bibentes laventur quotidie: Medetur paralyticis elleborum nigrum, mulsum , ' vettonica, iberis, 'absinthium. hippophaestonis su

cus,' castoreum.

'.' Testudinum in coeno & paludibus vivetitium evulsio carnes coquuntiarinaquae congio, sale modice addito: ita decoctarum ad tertias partes succus, paralysin & articularios morbos sentientibus bibitur. 1 Extrinsecus ' ' liquida pice perunguntur adspas.

mos, paralyses, nervorum dolores.

Est is quum imperfecta paralysi sen motus torpet is hebescit, his propriὸ Stupor appellatur.

- , mne Narcistis inneis, nervis inimicus, narce, iden, supore dictus, non a fabulose puer Idem praestare dicitur ' -r etiam procul&. e longinquo, vel si hasta virgave atti0gatur, quamvis praevalidos lacertos torpescere, quamlibet ad cursum veloces alligari pedes.' i Oιώ honiniamitam mira torpedinis artem. Audiit, merito senatas nomine vires Ista quidem mollis, segnique obnixa natatu. 'LIReptat is attritis vix langui serpit arenis. Sed latus armavit gelido natura veneuo Et frigu , quo cunct rigent, armata medullis Miscuit,ogroprias hyemes per miscera duxit.&c. Et meminit capti sui, longeque per unda Pigra venenatu essundit famina venis.'. Per sttam vis alta meat, sec. Victricemque ligat concisio sanguine dextram.

SEARCH

MENU NAVIGATION