장음표시 사용
251쪽
Plutareh.δε re recte dicitur' insaniae contubernalis ebri sor μι eomes ira. ' An est quicquam similius insaniae,' 'Αρ quam ira, quam bene Ennius initium dixit insa- . G. 18. - Delegabo tibi Epicurum. ab illo fiet numera tio. Immodica ira gignit insaniam. Quid est enim, quo non progrediatur eodem ira, quo rurorὸ Itaque iratos proprie dicimus exisse de potestate, id est, de consipo, de ratione, de mente.' Ῥιν Sas. ' Nuneface suppositaservescit sanguis, o 3- Scintillant oculi, dicisque facisque, quod ipse, Non sani esse hominis, non sanus iuret Orses. Inter desipientia eausas eu etiam philtrum. Corn. Nepos scribit Lucullo mentem motam, quod veneno esset a liberto Callisthene potionatus. Dedisse Callisthenem illi venenum, ut impensius ab eo diligeretur, quod amatorium existimabat e .se: at ita id solvisse de alienasse mentem ejus, ut viventis etiam procuraret facultates frater.' Nee data profuerint pallentia phili puellis, Philtra nocent animis viisque furoris habent. Ita etiam praeter Lucretium, Corn. Gallum, ' creditur Cajus Caligula potionatus a Caesonia uxore, amatorio quidem medicamento, sed quod in fur
rem verterit.' tamen Me tolerabile, si non Et furere incipias, ut avunculus ille Nerons, Cui totam tremuli frontem Casonia pulli
Infudit. - ν ' I-insaniam publicam, & hanc quae medicis traditur, nihil interest: nisi quod haec morbo lab rat, illa opinionibus falsis. Altera caussas furoris traxit ex valetudine, altera animi mala valetudo est. Sativorum bulborum semen antiqui bibem. dum insanientibus dabant: ' succum quoque mal
vae cyathis quaternis, ' ' nigrum elleborum, tonicam.
252쪽
' Lac muliebre potum peculiariter valet contra insaniam, quae facta sit hyoscyami potu. Melancholica desipientia quadruplex, melancho- Desipientialia, mania, lycanthropia, o hydrophobia. Melancholis Melancholia cis causa esscientcntro ac faeculento
humore in cerebrum irrepente, dicta .Femelio ea etymon, aementis alienatio, cum metu es' moestitia. eausi, nomine incurrit reprehensionem Mercuri lis; nisi dicamus, inquis, Fernelium nomine mentis, ut Latine loqueretur, intellexisse imaginationem. Recte tamen oe proprie mentu voce usus nobis iidetur Fem. pro principe anima facultate , qua is intelligentia a quibus m vocaςur, ornomine δε- νοίας Gracis quandoque exprimitur. Ita Paulo ΤΛ-
lένοιο . Neque in versione vitavit vocem mentu, Memacus, cum ita transfert: Melancholia mentis alienatio est sine febre, ex melancholico maxia me humore nascens, qui mentem occupaverit. Ita ex Paulo vetustiores Medici.
' In selle nigro infahiae caussa homini. Uine & ' P . 3, 37 in mores crimen bilis nomine. magnum est in hac parte virus, cum se fundit in animum, signa. Indubitata Hippocrati signa= moestitia & metus. c.. b.2 3. Hinc Melancholici plerumque se fugae lolitudini- ρ que mandant. Talis Tellerophon aps Homerum
mi miser in campis momens errabat Aleis, Ipse suum cor edens, hominum vestigia vitans. Quidam multa is aliena cogitatione fingunto , inani tractu phantasticae motionis. Itaque Orestes in tragindia haec dicens, rμῆορ, Adsta re, μὴ 'πίτο μμ
1il. Iliad. 7 3 ciere. 3 Tusc.
253쪽
Aυ --αυ- πλη ον θλάς προ μ ν . o mater, obsecro te, ne incutim mihi Has sanguinolentas colubrino virgines, pone me discurrunt, inquam, pone me,
tanquam in furore ista dicit, neque videt quicquam putat modo. Itaque Electra ei dicit:
Cernens eorum, qua cernere putas, nihil. Sed ut idem Tragicus: acr Καννο- οῖ, ἁλια
mammis deesset morbus, ipsa opinio . Morbi malum ingens atque ineluctabile est. . . ' Hic se vitreum credit, metuitque sibi sollicitus ab astantibus. Ille ranas in ventre coaxantes se a dire jurat. Alter se granum hordei esse arbitratur; timetque, ne gallinae pabulum fiat. Est , qui montes sibi incubantes sentit, & sub tanto onere dum gemit, jacet immobilis. Apud Trallianum mulie cuia , culta se digito totum orbem gestare affirmaret, ausa non fuit illum inflectere , verita ne tota mundi machina laberetur. Alii multa absurda confuse atque perturbate obloquuntur ν alii ne loquendum quidem sibi esse putant, sed omnem vitam in taciturnitate transigem dam. Iiad Niobe fingitu lapidea, propter aeternum scredo) in luctu silentium. Nee luctum modo, ut Niobe: sed amorem, e ternam causam agnoscit Melancholis. Sic vide nimario hominem immutarier . Ex amore, ut non cognoscas eundem esse.
Dictu mirum, esse quosdam sano ad omnia ingenio , praeterquam ad aliquod unum, ut ille
254쪽
T AER A P E UT I CE. 2SI. haud ignobilis Argis, Qui se credebat miros audire tragoedos, Epist. 2. In vacuo latus sessor, plausorque theatro: Catera qui vitae servaret munia recto More, bonus sanἰ vicinus, amabilis hostes, oci
Hic ubi cognatorum opibus curisque resectus, Expulit elleboro morbum bilemque meraco,
Et redit ad sese ue Pol me occidistis amici,
- Non servastis, ait, cuisic extorta voluptas, Et demptus per vim mentis grati mus error.' Senetio filii ingenii confusi ac turbulenti, qui RS area Sua- cupiebat grandia dicere , adeo ut novissimo hujus sor. 2. rei morbo teneretur & rideretur. Nam & servos nolebat habere nisi grandes, & argentea vasa non nisi grandia. Credatis mihi velim non jocanti, eo
pervenit insania ejus, ut calceos quoque majores . - . .
sumeretificus non esset nisi mariscas. Concubinam ingentis staturae habebat, omnia probabat grandia. Et impositum est cognomentum, de vocari coepit ἀ
Milesias virgines quodam tempore atrox animi Plutareh.da de absurda incedit perturbatio. qua de caussa, in- viri Mcertum: nisi quod putabatur aeris temperies vene- .: no infecta, &ad insaniam excitandam parata, mutationem istam animorum atque abalienationem effecisse. Subito omnes mortis cupiditas, & ad vitam suspendio fidiendam furiosus impetus egit. &multae clam consecutae sunt, quod Volebant. Verba& lacrymae parentum, amicorumque alloquia nihil agebant, sed sese interficiendis omnem ipsis cu- ,-- stodientium industriam atque,calliditatem vincebant. ita ut calamitas divinitus immis P ct reme diis humanis videretur validior, donec quidam h mo prudens legem promulgavit, quae. juberet O mnes, quae sibi suspendio mortem conscivissent,nudas persorum efferti. Haec lex sancita non inhibuit
255쪽
alia quoque adhibenda. , Datur melancholicis se- mlitia .s. rum lactis ad tertias partes decoctum, & sub dio refrigeratum . Bibitur autem essicacissime heminis perintervalla si gulis diebus quinis: melius a potu
gestari. Granum sesamae datur in vino dulci ad detra- 'ctiones, quantum tribus digitis capitur,miscentque ellebori albi unum & dimidium obolum,purgationem eam adhibentes. i Brassicam silvestre mederi melancholicis Chry- uom ros. sippus autor est.' Rcetum scillinum iis perquam utile:iton maL ivae succus cyathis ternis tepidus. Idem 1o.1r.' Melancholicos autem sanari, si ex corio chamae- ο leontis herbae succus bibatur, quidam putant. Melancholicissimum vituli in vino decoctum, Tu N , . remedio est. Hae de Melancholia. mo simagis exuratur hu- Mania. mor ille melancholicus latra bilis, indeque Manis. Causia int.' Atra bili percita est: Nulla res tam delirantes homines concinnat cito. Graeci autem unde appellent, non sicile 'Cirero f. dixerim. eam tamen ipsam distinguimus nos me- ras', lius,quam illi. hanc enim insaniam, quae juncta stultitiae, patet latius, a furore disjungimus. Graeci v lunt illi quidem,sed parum valent verbo. quem nos furorem, illi vocant: quasi vero atrabili selum mens, ac non tape vel iracundia graviore, vel timore, vel dolore moveatur. Vbi in Ciserone taxat Mercurialis, ' 'quod furo- δ i. praλiQrem dixerit esse melancholiam, cum sit Mania. Sed
verto apud Graecos spe confundi. Ac licet Hipp. Gal. ea plerumque disinguant, ct melancholiam pro eo noris, quem jam descripsimus, ct νῆν ,- - 'mus, mutum in furioso delirio usursint, tamen ipse . Hipp.
256쪽
Hipp. ' κ u pro melancholia ponit, Galem in Com. interprete. Et e contrario etiam Hippocrati πιλανθ - κῶς dicuntur, quifuriosa is vehementi mentis emotione percellunturi in Prorrh. ubi scribit Gai μελαγχλαα inmmν dici et . . , id ea melancholicam mentis emotionem vehementem isserinam. Stua etiam μελαγπλικηφροσυνη appellatur 'Gal. 9per μελα-λικα et exprimitur ibidem Hippocrati. Ad hae alia fortὲ respiciens Cicero, non distinxit melancholiam a mania voce. ma derivatur ab via ν, Aor. L. verbi ραπινομM, Dro, insanio. Maniam extrinsecus inserra sunt cibipravitari potus intemperantia. 4 In exercitu Antonii extrema fame milites versi ad radices & olera, pauca inveniebant usitati generis: &quum cogerentur experiri, quae nunquam gustaverant, primum inciderunt in herbam perManiam ad mortem ducentem. quisquis enim hanc in cibo sumpserat , aliorum negotiorum ignarus &immemor, unum agebat: movebat & vertebat omnem lapidem, putans se rem valde seriam agere. ita totus campus repletus est effodientibus & transmoventibus lapides: tandem evomendo bilem moriebantur, quando etiam Vinum, quod solum erat remedio, defecerat.' Cum Scythis consiletudinem habuisse Cleomenem ajunt, atque ex eo nimiam didicisse potandi intemperantiam, seque ob id mania eum correptum arbitrari. recte Pythagoras dixit, in Ebrie talem Maniae esse meditationem. Imbi am' Μικω φαστ μανίαν -- τί πι μέλην. Ebrietatem ferunt parvam maniam esse.' Historia lepidissima quam ex Timaeo Athenaeus commemorat, de domo, quam temulenti j venes in triremem versam credebant , inter para doxa
257쪽
T M E R A P E V T I C E. 2IFdoxa philosophorum, aut poetarum figmenta censeri non debet. Est illa quidem mirabilis, sed quae
tamen non excedat fidem veri. Nam obruti vino i x
homines, non selum duplices Thebas videre seliti,
verum etiam quae cernunt moveri omnia, & continue agitari putant. Ratio & caussa ejus est cerebri agitatio & perturbatio, quam patitur ab exhalationibus vini eo ascendentibus, exitumque frustra quaerentibus. Cerebri igitur προφηficiebar, ut triclinium commotum & videre pu
Historiam ipsam,quia lepida'mira, huc assera: ,
Juvenes quidam usque adeo mania dementati sunt, ebrietate ac vino aestuantes, ut in triremi na- t 'vigare se crederent, horrenda tempestate in mari jactata: tantumq; e mentis potestate deciderunt, ut domus vasa omnia & stragula foras ejicerent velut in mare, navis, quam tempestas affligebat, ut illis videbatur, exonerandae caussa, jussuque gubernatoris. Congregatis ad id spectaculum multis, ut proje tam supellectilem diriperent, ne illorum quidem concursu tanta juvenum cessavit mania . Postridie vero prosectis ad illas ardes praetoribus,inclinati juvenes adhuc nauseabundi iis, qui interrogabant, magistratibus responderunt, tempestate se vexatos, navem ut allevarent, sarcinas supervacuas in mare abjecisse: mirantibusque praetoribus tam attonitum illorum stuporem, unus ex iis qui major natu caeteris videbatur: Ego, inquit, viri Tritones, metu consternatus, sub infimo navis tabulato quam maxime licuit', abditus jacui. Perenni mentis allienationi judices cum ignovissent, objurgatos, ac monitos ne postea se vino ingurgitarent, dimiserunt: illi vero se gratiam habituros professi, dixere, si portum attingerent, tempestatis periculo defuncti, ipsis qui servassent, & tam opportune auspicatoque
258쪽
catoque sibi apparuissent, in publico cum marinis
diis statuam dicaturos. Manis GusL InteFnaM Mama caussam posuimus atram bilem ine. ' Hic merδ Aloidefuriis exarserat atro Virg.8. Felle dolor. Maniae signa Mania θ tomata praciare Prometheo vinctore symp Iustii exprest Io, ubi ita exclamat,
Heu, heu, heu, heu, heu, Rursus me sideratio, ct attoniti rores accendunt, oestriquestimulus
Pungit vehemens. . Cor merometu animum percellit. In orbem oculi rotantur. Enra autem cursum rapior, rabiei
Impetu insano, lingua impotem. Confusa autem voces allidunt temeret Aeerba ad fluctus calamitatis. Me in Comoedia Romanari FLint. σα - Hegio, sit quod ego tibi dixi: gliscit rastes, eam tibi, ardent oculi. Vide tu sita maeulari ravus maculis luridis' Atra bilis agitat hominem. Prognostic. ' Signum lethale in furoris morbo , risis Sardo-
ILisei . b. 8 omnium,quae sunt in medicina pericu-dis. losissimum, hominibus hujusmodi mederi, & ad Masse.
259쪽
affectos accedere. Fit enim non raro, ut exaestuan- ite malo , rabiem in proximos emittant. Cumque multa sint facienda Medicis, praestruenda via poti ni, praeparandum corpus, quo facilius recipiat medicationem, totiusque corporis habitus curandus, inaniendo, extenuando, cibis idoneis alendo, ad quidvis utile movendo, somnos considerando,quietes ciendo: his in rebus alio morbo laborantes ficile parent, at Maniaci, ob animi libertatem intra habiles sunt, gubernatu difficiles, & curatione vix expugnabiles.' Non potest hac res ellebori iugero obtinerier. y TL-LM Quare rectepracipit Medictos, nach. Ad me face ut deferatur, ibi meo arbitratu potero curare hominem.
Elleborumpotabitfaxo aliquot viginti dies. ' Melampodis fama, divinationis artibus nota est. Ab hoc appellatur unum ellebori genusMelampodion. Aliqui pastorem eodem nomine invenisse . . tradunt , capras purgari pasto illo animadvertentem , datoq; lacte earum sanasse Proetidas serentes. Huius generis es Ucanthropia, quando quis imm Lycanthr ginatur se in lupum conversum. 4 Sunt qui vere ho- piae essentia.
mines in lupos mutari, is postea humanam rursus 'frmam assumere credunt. Od insoriis Clysis a 'C. , Η.M.
Circe restitutis agnovisse videri possit Horatim: Od. io.' Setosa duris exuere pellibus . 'E'd. i7. Laboris remiges inusti Volente Circe membra: tunc mens se sonus Relapsuri atque notin in vultus honor.' Dicuntur Neuri semel quotannis singuli ad ali- IImrit. 4.quot dies effici lupi, & rursus in pristinum habitum redire. quod tamen dicentes mihi non persuadent. Nam ' homines in lupos verti , rursimque resti si Plin. 8.χα. tui sibi, falsum esse confidenter existimare debemus, aut credere omnia , quae fabulosa tot seculis
260쪽
, comperimus. Unde tamen ista vulgo infixa sit ma in tantum , ut in maledictis versipelles habeat, indicabitur. Euanthes tradit Arcadas scribere , ex gente Antaei cujusdam sorte familiae lectum adst gnum quoddam regionis ejus duci, vestituque in
quercu suspense tranare, atque abire in deserta, transfigurarique in lupum, & cum caeteris ejusdem generis congregari per annos Ix. Qim in tempore si homine se abstinuerit, reverti ad idem stagnum:& cum tranaverit, effigiem recipere , ad pristinum habitum addito novem annorum senio. Agriopas narrat Demaenetum Parrhasium in sacrificio, quod Arcades Iovi Lyceo humana etiam tum hostia fa- , ciebant, immolati pueri exta degustasse, & in lupum se convertisse: eundem decimo anno restitutum athleticae, certasse in pugilatu, victoremque Olympia reversum. Flaut. Nec verum , quodolim ea dilum Amph. Fabularier, mutatosAnticos in Arcadia homines; Et suas bellum mansitasse, nec unquam denuo Cognitos. parentibus l. Anima enim humana non potea informare eo . psu bruti, nec anima lupi vel asini corpus homnus, eum qualibet forma certam ac sibi convenienti m . do di sitam ridi peculiarem requirat materiam. mare consistit tantum in depravata imaginati
Iob.Fineel. i. ne. λ' Patavii lupus sibi videbatur agricola, annocta laxLI. multosque in agris insiliit, trucidavitque. Tandem non sine multa dissicultate captus, confidenter asseveravit se verum esse lupum, discrimen solum existere in pelle cum pilis inversa. Q pro' ipter quidam omnem exuti humanitatem, vereque sipi truces, voracesque, tibias, & ejus brachia gladio feriunt, amputantque, veritatem rei exploratu ti: cognita vero hominis innocentia, eum chirurgis