장음표시 사용
161쪽
cor est in Clericorum bonis inquirendis; pe mittitque iis de perceptis fructitan testati. Q uero Lligioso alicui Ordini adscribitur, is qua libet de re testandi taculinem emistit si t quae vocant substantialui vota ediderit v ne ies paupertatis. castitatis. de obediem e. - .
162쪽
Udicum in ca se Io fomedi sio ex sum risdictione. procedit. Est autem jurisdictata potestas de civiali sive criminali i Maeandi di i beata exequendi, Dividitur vero in tam,rem , &Ecclesiasticam . Ecclesiasti vero .distinguu r in spiritualem , qua Ecclesia utitur adu condemnandos errores , & doctrinam emendandam , atquem id in lim ad reo' copetendos . sevitarias exequendas . Iudicium constat ex actore . reo, judice, ae causa, de qua astur, C. forum au M. S. ac dividitur primo in spiritu Ie , in quo de re , aut jure spirituali agitur h
163쪽
rso IN svi TU Tio NEstemporale, in quo agitur de re temporali, mixtum, quod ex utroque trahit; rursus aliud est judicium delegatum, aliud ordinarium ; orditu rium est, quod coram judice ordinario exercetur.
Est autem ordinarius judex, qui universalem jurisdictionem habet, sive jure sim, sive superioris beneficio, quales sunt Episcopus, 'Aressiepiscopus, Legatus, qui & jurisdietionem sitam alteri dei gare possunt, quales Legati Sedis Apostolicae, qui habent & ipsi jus delegandi, rem sint instar o dinariorum. (il Iudicium delegatum est id, quod coram judice delegato exercetur: Iudex autem delegatus est is, qui non habet jurisdietionem juressio, sive iure Magistratus, hi mandatam sibi ab alio, nempe a judice ordinario, quapropter no potest eam iurisdictionem alteri mandare , t a )nisi delegarus sit a Principe, tum enim lataei
gare alium poterit. 3 i Est etiam judicium vel
civile, ubi de bonis , & juribus agitur, vel cessiminale , ubi agitur de delitas. Dividitur praeterea judicium in petitorium, di possessorium. - Petit rium est , in quo de proprietate agitur . vel de alio iure smrsiam a po'ssione, ves' quasi 'r po sessio est rerum eo oralium , puta praediorum aequasi possessio est incorporalium, uti tanta us, servitutis. ( Dicimur autem agere petitorio , si petamus haeredit rem, vindicemus seisitutem , vel quocumque de jure, 'puta eligendi . aut de dominio distulamus. iudicium possessorium est,
a Divo Pio in prine. n. iae re iudiet C. . ubi DD.
gnificasti deossi tale ( L. . in intub Gloss. de acquir. vel amitt. pia . I. si . . qui. diurno in sciae si servitus vindic.
164쪽
in quo de lata possessione quaeritiu , nempe posudeat ne quis , an non des adipiscenda , retunenda, & recuperanda possessione, reservata quaestione dominii ad maturius examen. Ete fim nihil habet commune possessio cum proprietate, ( liacet possim utrumque judicium' cumulari . Separata vero quaestio de possessione praestat , ut possi me probata, adversario incumbat probare jus iuum in petitorio, quo non probato, res manebit apud posse rem . t f) Tandem judicium dividitur in ex- traordinarium, dc ordinarium Extraordinarium, quod & lammarium dicitur, est, in quo negliguntur solemnia , & labrilia judiciorum, servatis tantummodo iubstantialibus , nempe iis, sine quibus veritas non cognoscitur, & alia sunt judicia possessoria, causae electionum, haereseos, in quibus lassicit adducere probationes necessarias , citare , iurare de calumnia , - & sententiam pro
ferre in scriptis, judice stante , vel sedente . ordinarium vero est, ubi solemniter procedituri servatis omnibus judicialibus a .
t s Cap. s. c. de eaus. pos . & lPropr. l. naturaliter s. nihil commune ff. de acquirenda
possest scis eommodum possessionis institui. de interdictis lib.
vltim. Cod. si servitus vindieetur (eta L. pax de moment. C. I. momentanea Coae unde .i
C. novie de iudie. Clem. a de v. g.
165쪽
TITULUS II. P curator ex Ulpiani definitione is est, qui
alismi ngotia mandans domini administrat . . Sunt autem Hominores ves extraiudiciales, ad negotia extra judicium gerenda, vel tu sales ad suscipserasas, & agitandas in judicio causas nomine alieno . constitia in procuratores in judiariis possiuit, quicumque non Dolabentur . Pr hibetur vero ptimo. minor xxv. annis ex iure comitiani v ut plures existuvant: ( i 3 in Uriis . vero minor M. Secundo, Muller 'opter sexus
. demptores duium . s i inimo , Excommunia e . sexto, Fiscus, Univeisitas. & Gustra , ne publica potentia privarum adversarium rumprimant. 3 3 septimo , qui reipublicae gratia est ablatum. vo, Episcinas , universi Sacerdotes, & -- nachi , exceptis Monasterii causis , ne a Divino Ministerio abstrahamuro (6J Nono . Regulariter Clerici prohibentur apud iudicem tauIarem p stulare, nisi pro Ecclesiae suae causa, vel necessiatate coacti pro coniunetis, aut miserabilibus perasonis. Non tamen in omnibus causis dari
166쪽
dum, sive es defendendum(s j Expiret autem
procurationis mandatum pluribus modis et primo , morte niandantis, te integra, is J re auigni non inti ra , sive site contestata , potest mandarum expirare, si pr*lmis, vel alius pro P clesia, vel beniacio procuratorem constituerit. Nam Pra fato , ves alio decedente , sedeque vacante , lis non progreditur . t io J Serendo morte ipsius procuratoto, mandatum enim non transit adhaeredem. pertio, diutuo, diuessu constituentis , Me sinuti si ) arto , per revoc* ionem adontino saetam , hie nondum tantestata . nam lite contestata , procura r dontinus litia e tur, nonnisi ex iusta causit levorandus , veluti u
ARbitex est in jpre , qui consenis partium . sine iurisdictione , sine iudiciali forma de eorumversa, iudici*que cognoscit. Est autem vql Arbiter juris , quindo asicujus arbitrium eligitur iure, vel statut uet . aut conspetudine ita j
167쪽
rs INsTi TUTIONE bente; ut evenit inter coniunctos invicem litigaturos , qui etiam dicitur Arbiter necessarius: vel est Arbiter voluntarius , qui suscipitur sponte la partibus, ut sine ulla judiciali figura, apud eum disceptetur, & appellatur etiam arbitrator , &amicabilis compositor: cujus arbitrium, quia pro 'sus in eo negligitur orianis tarma iuris, non appellatione , sed boni viri arbitratu corrigitur . ( i ae vel Arbitet suscipitur etiam voluntate partium.& in eum 'compromittitur , ut servetur forma juris, & is quidem simpliciter Arbiter dicitui . cujus arbitria sunt tostar ludiciorum. Di- citur autem Arbiter receptus, quia in eum fuit compromissum, & is causam ex compromim recepit, adjecta poena contra eum, qui sententiae non paruerit. Iure tamen Codicis; etiamsi nullai na intervenerit, ut Arbitri sententia obliget , ratis erit fuisse homologatam, siue adprobatam , aut expresse , puta per subscriptionem partium , aut tacite per decem. dierum lapsum , quo sp xio, si partes tacueri , sententia tenentur. ( ai Verum Iure Canonico si poena sit adjecta , pinterit adversus dissentientem agi ad poenae laluti nem ; sin minus, contra non parentem agendum erit, ad id, quod interest, refectis sumptibus luris . ( 3 3 Seterum si arbitrium, vel laudum ta- este, vel expresse adprobatum fuerit, vel jurejurando firmatum , parendum ei erit ab utraque
parte, vehiti sententiae ludicis: (
t a ) L. societatem s. arbitrorum ff. pro socio. , 3 L. eum antea Cod.-rh
3 C. per tuas de arbitris. o ) C. et &C. per tuas de armetris c. s. de pactis in s. in lat. tit. de jurej .
168쪽
aureiat est actus J udicialis , . quo jussu Iudicis quis in judicium sui iuris experiundi causa voca. tue, atque ab ea quodlibet iudicium est Inchiandum. Est autem vel realis , qualisnerat apud veterest, per manus injectionem . in eum qui vocatus ih. ius ire nollet, vel verbalis, quae proacedit ab , aucistritate Judicis . . euju, iussu vel bis . Vel li Urip. quis n iudicium . Tocatur I .iive . per
satellitem vocetur, aut nuntium, aut apparito' rems; sive per pisconem , tubam , aut campanain; cve propositis edictu ., quae dicitur voca fio , & citatio 'edietatis , eaque i tuta emittitur . cum quis nequit alio modo citari , sive ob socidericulum, aut dii antiam , sive ob iei saluahiis lugam . t i ) Hine edictalis citatio , ut a. notialsam hi tali perveniat, proponi debet su sochi via cinis , nam Ct socis remotioribus non cogit .(a) Itein citatio est vel suris, cum ipsc Iex tetaminum , aut diem ad aliquid faciendum statui t , quo elapso, quis damnum sicurrit, (3j vel ho. minis, cum quis manda o Iudicis, ut diximus , in Ius vocatur. Rursus'citatio est vel simplex .
vel peremtoria. Simplex est, quae citato non ante contumaciam adscribit, quam post tres tera mitios
169쪽
is3 Insvi TUTIOR Dini nos certis dierum intervallis praefinitos , intervalla delam dies singula continebant jure vereri, at jure novo continent triginta; ( quaeramen arbitrio Iudicis pro loci , ac rei qualitatere guntur, aut laxantur, ( i 3 Peremtoria curatis quae instar est omnium simul simplicium, quarum spatium restringit, easque ita phtimit . ut si ad tonstiturum diem citatus non comparuerit, contumax h arui, ( 6 Ut a tem citatio recte procedat, haec sani observanda, Primo, teri debet instante parte, exceptis publicis musis; ubi Iudex ex ossicio procedit .( secundo, continere debet mandatum iudaeis competentii, sive ordinatii, sive delegari, ne alii quin sit inefficae, ( re delegatus inserere de- suae delegationis litteras, ec tenorem. (y Tinio, exprimendum est nomeri , te cognomen citati, ne in incipis pellatia quis decipiatur .
Quarto, indieatida saltem est lis, causa, propter quam reus citatur, ut se possit ad judicium eomparare. Io Qiuinto , notandus est judicii locus; ut reus secum de fori competentia, & securitate accessus deliberare queat. ( II 3 Sexto ,
di quando iudex L st tertium E. de iudie. s 3 Leg. nonnumquam in fimae dei iudie. Cap. consuluit de osse. deleg. C. 3. de
n c. C. 25. ad petitionem de accii L. et a C. qualiter p . de amis.
ralis L notorium de sem. ex re iudic
170쪽
CANONIO A. IsTinsetereus est dies iudicio dictus, ne reus iadiem comparere cogatur, in quo venire ad Iudicem non tenerar. Ubi autem Nuncius euandi mandatum acceperit, debet citation exequi , sive mandatum implere , ipso reo citato 3 aE si ejus conveniendi lacultas non fiat , citato prius procuratore, vel relicto in domo rei citationis exemplo, quam copiam vocant, aut in vicinia, ut citatio innotescat. (ia od ubi fuerit ex eurus , debet id in acta referre, sive relationem
citationis executae apud acta pinlica facere, (i 3 cui relvioni creditur propter ipsius fidem publia
ee electam. Eflectus autem citationis sunt. Priamo, ut qui citatus non comparuerit, dolosus puretur, de con umax, ideoque certit poenis in
eum animadvertatur, ( r Secundo , perpetuat
Iudieis desegati jurisdict mem, s is ) unde si
post citationem quis alterius Iudaeis forum foratiatur, in ea causa jus revocandi demum non habeat , sue non potest actorem trahere ad n vum forum, cui subesse coepit. (I63 Tertio, interrumpit praescriptionem . ( i uario , pendentiam inducit, ita ut nihil interea possit innovari. Citari vero quis debet apud suum, de competentem Iudicem, non vero apud eum, cui iuritatinora non subest . Hinc oportet attingere liquid de foro competenti . Forum autem quis