Gabrielis Cossartii Orationes et carmina

161쪽

r11 Ex Tae M i R A L I stium imperant. Quid ais, bonarum partium patrone 3 Idonea stilicet erat haec caula, in qua te tam ambitiose actarem idonea illa religio, cui defendendae, cui praedicanda tantum tempus impenderes 3 Qua certe oratione fiet, ut laudes tuas deinceps boni omnes in opprobriorum loco numeraturi

sint, qua factum est , ut gloriosimi mihi duxerim,

eodem ore me maledictis, Calvinianam pestem laudibus onerari. Quanti redemptum voleS, nunquam pro amo dixille quam altis tenebris semestrem illum partum damnatum cupies. Sed quid agas 3 acta est alea. Quod seperest, hoc in posterum cave, ut sis, dia deligendis causis prudentior in pudentior in tractandis. Verum quia non Ram unius , sed ordinis siti caulam agere se professiis est orator quia per Ram latus , prosesibres a me caeteros peti. ex unius probro , factam universis contumeliam profestias est faciam , ut intelligatis deinceps, n*n minus hebetem eum in defendendo profesibrum ordine, quam in vindicando Ram fuisse Equidem se hominis judicium miratus, qui causas simul duas agendas sitstepit quarum altera pejor erat, quam ut defendi posset, altera melior, quam ut defendi deberet. Nam, turpior est Ramus, quam ut vir ei probus faveat; integrior est.atque laudatior regiorum prosus rum ordo, quam ut defensione indigeat. Cedo enim , a quo, cqua tandem injuria est ordo ille violatus 'amum, inquit, dum notasti universiis a te ordo eadem

macula notatus est. Novum crimen , Auditores nova, insolens, a nemine praeterquam pro

festate isto lata lex sui si cujus est publicum manifestumque scelus is monumentis omnibus comtinatum, commemorari a quoqu- irco '

162쪽

tiis , ela quondam addictus illesierat, dedecus non possit. Quod si ita est quae tandem usurpari verbis,& in exemplum adduci flagitia poterunt Cum

enim steterum auctores omnium , aut in ordine

aliquo sodalitate vixerint , aut cognationis , quod arctius est vinculum is assinitatis necessitudine quadam cum aliis sint nexuque conjuneri r erunt semper , qui laeses se ac violatos expostulent, si qua crimina dedecora sermone perstringantur. Quo quid dici es a ratione abhorrentius, Mutilitati vitae , conformandisque hominum moribus magis contrarium infestumque possit ΦAn heses se Augustiniani patres expostulant, Cum haereticus, cum seopulus religionis, cum ecclesiae pernicie Lutherus appellaturi An conquestu est unquam Noviodunensis clerus , eum Ioannem Calvinum, desertorem Christianae religionis, praedonem sacrorum, Europae procellam ac turbinem

appellari audiit on faetim sibi injuriam clamat illustrissimus Epistoporum ordo cum Iacobus Spi-

semius , cum Andreas Duditius , cum Antonius

Dedominis , inter hostes Christiani nominis Me perfidos ab ecclesiae signis transfugas numerantur ZAn indignatur eminentissimus cardinalium sena tu , cum Odonem Castilionam audit Calvinianis partibus studuisse mullus antehac ex iis ordinibus. commemorari sirorum malesacta vetuit meque, si qua iis labes inhaeserat, ea se putat aspersum, dum

quotidianis sermonibus renarratur.

Publici juris exempla ista sent prostant erudiem dae postreitati periit ordini seo eorum honos , cum iis ipsis perstetera sua periit. Non jam ex collegio vel desitate ulla, sed ex annalium gente sunt. Ius habet in eos seum historiari eosque nobis ad praeceptionum, ad tragoediarum, ad sermonum om-

163쪽

nium argumenta commodat. Unus legitimam hanc possessionem, annalibus, historiis, memoriae nostra praeripere tentat hodiernus orator quia toga sirae umbra Petrum Ramum protegit, uti rem vult esse, quam si antistitum insulis, Romanorumque procerum purpura tegeretur.

At certe quidquid usquam est cordatorum homianum , hoc impensius solet improbitatem aliquam damnare dc abominari flagitia, cum ab uno quopiam ex ordine aut collegio sito prosecta runt. Quo videtur labes illa propior , atque conjunctior, hoc eam vehementius refugiunt xaspernantur , nequa possint sespicione communionis amari , atque ut de universi sanitate corporis, integritate constet, si quod in eo putridum infectiamque membrum fuerit, longe a se causaque sita disjungunt. Tu perditi hominis causam cum ordinis tui causa impi catam vis esse qui ab illa secietate, omnique honoris commercio , flagitiis sitis avulsiis est hunc quasi postliminio revocatum , eandem rursiis in bdalitatem intrudis, quae nisi funestari ab illo non potest. Prosesibrum ordinem violavici quidit, quia, si seperis placet, Ramum, Ramum esse dixi. Ego vero tuis a te sectam injuriam contendo, dum jussisseepto patrocinio te ordinis tui vindicem prosessius es. Nam si quis filisset in illo coetu tam peregrinus qui te probum, sincerum oratorem putasset.

non calumniatorem prosesidio, non famosissimae maledicentiae declamatorem cis cum te dicentem audiisset, quid existimasset aliud, quam te collegarum tuorum nomine Ram patrocinari, ordinem tuum Ramo universem favere manciis notam, si non esset eorum perspecta integritas, innocentia , inurebas Eos accusabas , dum lianc

164쪽

'D E 'E N in Iaseorum defensionem institueres , ipsi se adversus

calumniam tuam una probitatis sitae sama desendebant. Quid est quod ut Rami causam adjuves , partem in eos invidia atque offensionis exoneras Norant hominis mores , doctrinam norant deprecabantur communionem nominis atque famae: tu eorum famam cum Rami honore atque nomine

vis esse conjunctam perinde quasi nihil habeant per

sese verae Incerae laudis, nisi ementitamin adulterinam,ex falsa persenati Ram probitate mutuentur. Hoc iterum atque iterum assevero. Nemo majorem ordini tuo maculam inussit, quam qua hodie oratione tua illata est. Tu collegas tuos , viros integerrimos, quorum par est doctrinae pietatisque laus,Rameae doctrinae fautores facias mi eos L inero, dic Calvino, dic caeteris haeretici nominis doctoribus sitffragari quid foedius in eos confinges, quam cum huic Calviniano nepoti studere, hujus fovere doctrinam, perseadere conatus est Λ eorum interest, Ram collegae quondam siti honorem , per fas, per nefas tueri, Prosesib regius, opinor, Carpentarius erat, quo quem hostem Ramus capitaliorem habuit Extant plena vehementissimis in Ramum orationibus , ejus volumina, quibus perniciosam illius doctrinam exagitat ratus sui, collegarumque honoris interesse, ne tam exitialibus doc rinis savere censerentur. Prosesib item regius Genebrardus fuit, quo viro quid varietate doctrinae instructius quid vitae sanctimonia probatius suis Quod de Rami doctrina judicium tulerit, audiistis. Quid autem agebat Genebrardus quid cogitabat sic ordinis ui honori proselibr regius consiliebat Suo sitorumque honori bene consultum vir sapientissimus duxit, si omnem a sedalitate sua erroris & nequitia siuspicionem uJ

165쪽

x1 3x TEMPORALIs removeret Theologus enim, uarisiensis theologus Genebrardus iuit , qua in facultate quod nullum sit gradum adeptus, artiumque magisterio contentus ii noster ille Ram desenser, qui tamen inhiat ad honores illas academicosci satis hoc prodit indici, quam sit theologicarum literarum cxpers ἔ quanto aequius in Genebrardi judicii, quam in sivi , acquieiuere de Petri Rami theologia debeat. Cui viro si maledixeris Francisce, quod tam severo judicio Ramum affigat erit hoc scilicet ordini tuo gloriosem, te proselibrum regiorum alteri favere, quia Calvinianus fuit,alteri, quia est eximie catholiacus,adversari. Eo patrocinium tuum recidet, ut ordia nem tuum , dum nis defendis artibus, crimineris. Vide autem quam infelix patronus hodie sueris, non tantum in illa Orcinis tui causa, sed etiam in tota declamatione, qua lites plurimas magnus ard lio turbulenter movisti omnes dum adversus te-

ipsem agis, amisistia Nam ut specimen tibi aliquod

tuarum in te incursionum exhibeam : pro Parisiensiacademia, multa, ut mihi quidem relatum est, dixisti: quo consili, nonne videbas te pro adversi rio ipsius Ramo diceres Ramum defendis p contra Parisiensem academiam facis Academiam tueris adversaris amori ejus doctrinam damnasci mihi allaboras. Quo te vertas qui stupor ille tuus, qui furor est 3 quae unquam oratio vehementius secum ipsa conflixit inge vero , pro Iansenlapis an commodius dixisti, cfelicius' quorum hominum causim quod tueri te professus es, quis valde miretur, quando Calvinianam defendisti sed hoc miror.

plus ei te defensione tua, quam omnes antehac adaversarios, omni virtute atque industri , nocuisse. Nam quae tanta tua vel perfidia, vel inconsideranotia fuit, ut quod ad hanc diem illi tacuerant, quod si

166쪽

D E FAE U MI O. objectum ab inimico fuisset, acerrime restitassent versiis doctrinae novitatem habui , ostensus , a se petitos arbitrari. Quae de novarum contumacia perduellione sectarum, de Calvinianae factionis pria mordiis , de purioris theologiae, vita sanctioris ementita professione , de clandestinis conventibus, de conjurationibus in rempublicam , de civilium bellorum facibus a me dicta sunt, iis se designari quisquam, nisi male sibi conscius , crederet sive

autem eorum esters arcana, sive salse quaedam comminisceris vide , quam tua sit in eos injuriosa declamatio, suam stabita conversione accusator ex patrono sis factus Sua ipsis exprobrantur crimina, quoties Calviniana narrantur L natur iis suppliria, quisquis petitas ab haereticis poenas commemorat ZQuis hoc ante te dixerat quis tantum de illa ho-nainum gente suspicabatur, quantum tu fateris, non adactus , non impulsus , ne rogatus quidem , sed voluntarius, an testis Dan delator Est autem, cur vobis ab eo timeatis, auditores , qui se doctrinaristius fautorem tam audacter, minuerecunde professiis est. Ego si quando hominis alicujus orationibus interessem, qui Calvinianae cauta patronus suis is, quem pupugisset oratio adverses doctrinae novitatem habites id caverem primum ante Omnia unum caverem , ne his ille sermonibus , vel ex Calvino, vel simili quodam ex sonte, aliquid pestiGserae novitatis aspergeret. Id enim prosecto , id oratione sua quaerebat, ut factum novitati convicium ulcisceretur id deinde alterum , ut foetum maledictis stomachum is nos estisnderet Rami causa, non propositum, sed occaso fuit. Aditum hunc sibi patere commodum du-

ait ad calumniandum libπius,in in omni probro

167쪽

XxTgMUO RAIIsrum genere bacchandum. Quid enim maledicentiae vos, qui aderatis , testor praetermisit suae

inserta non simi, intrusa mendacia tantiqua recentia sit , aliena omnia effudit. Tanti erat, dum publicam illam maledicendi professionem exerceret. Sed erant illa viri minime mali mendacis adeo stolide mentiebatues ut mirum sit, quitandiu se in arte illa exexcuit, tam parum profecisse. Quae quidem omnia retexere necive fas in tanta multitudines, neque porro necesse est, cum ipsa sita inanitate vanescant. Humiliora sim quaedam , indigna gravitate orationisci turpiora nonnulla in molesta verecundis auribus, quae tamen ipse quam finxit turpiter, tam parum pudenter in honestorum hominum coetu explicuit. Vide autem , Francisce, quanto aequiores in re humanioresque simus. De te moribusque tuis mutita nobis, ut minimum dicam , parum commoda,

narrata simi nunquam vulgavimus. Multis ex academia sedalibus tuis invisem te indolas ista reddit,

odiorum asperitates, Bademus ut si quid in te importunius est , placide serant Vitae tuae acta subministrarunt nobis alij sperabant ad ignominiam tuam edendaci non facimus Hodie te dicentem discipuli nostri riserunt. Veniebant ad me identiadem, certis quibus iam intervallis temporum , qui

de oratione tua renuntiarent aiebantque minime politam csse minime latinam incondite atque temere nullis grammaticae , nullis rhetoricae legibus serri nullo vocum delectu, nulla concinnitate nu-mCrorum modo nimium abjectam , modo plus aequo tumentem ubique laciniosam hoc ad nos pueri ipsi reserebant eos ego Voce una compesceis

bam proseta est regius. Quid aliud amici M

168쪽

eausa fieri a nobis dicique potuisset Quam hoc

iniquum est, dum honori tuo tam studiose consillimus, te in nostrum hostiliter incurrere At nobis , nominique nostro si parcendum non duxisti: tibi certe parcere ipse debueras Quem putas esse hominum sensiam , dum te convicia teterrimis faucibus in nos evomentem audiunt Quid te assequi declamatione tua putas 3 ut exclament sceleratos Iesilitas ranaesint vel ineptiores, vel atrociores calumniar. Hic, si nestis, illorum senses, haec verba sent: o faecem l o setae lis maledicum Do ingratum i qui eos a quibus est olim, in humiliore fortuna beneficiis affectus , tam indigne adhibet. Observant nunquam esse , in academica ulla coi cione , ab ullo qui liberaliter educatus esset, nunquam nisi ab hominibus vilissimis honestatis

omnis expertibus, contumeliosum illud in nos dicendi genus usurpatum. Quod dum a te frequenta tum vident, cogita quae de te judicia sint quae nomini tuo labes adhaerestat. Vide qui sis, Francisce non jam es ex illo grege tenuiorum hominum, cui jus est quoddam in omnia scurrarum, & balatronum conuiuia, durere impune obtrectando licet conditionem olim tuam ista fortasse decuissent. Nunc ero, cum regi Proselibes, cum vir spectabilis factus es cur non totus elegans evadiso totus honestus totus alius,

atque olim fuisti mur illam maledictorum faecem ex vetere tua supellectile servasti Spes est aut νά spes est, Auditores , brevi excutiendum ab eo, quidquid exprimis illis moribus concretum adhuc inositumque aperest. Et in dies certe fit elegantior rmitigatur sensim, expolitur hominis ingenium: deducit vernilem illam licentiam. Dediscit, inquama nam qui nuper inter altaria dum esseta

169쪽

ctor amplissimus, nulli convicio parcebat . rabio sium eum hodie oportebat in auditorio suo videri,

nisi ponere aliquid de pristina indole coepisset hoc

autem auctio latrociorem eum illic non fuisse, quam inter aras fuerat Pars haec humanitatis est, non fuisse inhumaniorem.

Ex quo fructum hunc hodie cepit , quod tempe

raverim ipse mihi , remisse cum eo leniterque agendum statuerim. Auctiistis, quam non iracunda , quam placabilis , quam benigna oratio mea suerit. Et vereor quidem , ne in illa Calvinianae doctrinae causa, quam vehementius selent moder

rissimi quique tractare, mollior ego , indulgentiorque sim viliis. Sed nimirum lenitate videri malim . quam asperitate peccasse. AD FRANCISCUM DUM ONSTIER. Oiit, a mam tuam, ut audio, recognoscis impigre Qui in lucem ornatior prodeat , diurnis nocturnisque laboribus expolis i cupide italam exspecto. Eam a maledictis insignioribus, amiscorum hortatu, repurgas in antecessum gratulor. De Rami vita, quod ante factum oportuerat, consuluntur antiquarij, omnes bibliothecarum foruli

vestigantur diligentiam hanc , quamvis sera est

laudo. Unum , quo tuis amicorumque laboribus Parcas, moneo me insedes iis corrogandis testimoniis , quibus doceas, catholicum aliquando Ramum fuisse . hoc enim non ambigimus sed ea conquiras una, quae talem eum convincant suisse post annum superioris Leculi septuagesimum , quo tantum anno calvinianam professionem didit Luculentorum hujusmodi testimoniorum segetem ubi repexeris Romam mittes ut eorum ex fide Tridentinus index mendetur. Vale.

170쪽

REGI CHRISTIANISSIMO.

Nuncupatoria Conculorum. SANO τuM Majestati tuae munus offero, RET

CHRIsTIANIssIME , conciliorum canones, Vecreta pontificum quorum par

tem cum obtulisset olim Carolo Magno Hadrianus pontifex, dignum Romana, dignum Gallica majestate donum dedisse visus est Regi tradebat Dei vicarius , quod regum fidei Deus ipse commisit. Cum enim tutores eos curandis populorum bonis instituerit religionem certe , qua nihil est in omni bonorum genere praestantius, ipserum tutelae ante omnia commendavit. Hinc adeo semma iis divinitus delata potestas est, qua ieipublicae cum im perio praeessent, essent ecclesiae praesidio Lutea- ωm autoritate Jura sita sancirent, divina tuerentur haberetque rex canestis, quod ait Sixtus III pontifex , terrarum reges suo numini foede

Quae cum sit Christianorum regum communis, Christianissimorum praecipua laus - eamque suum ipsis nomen, tot pro meritis concessum, tot immortalibus consecratum monumentis , sempiternam asseratri tum ita proprie tua est, Rex augustissime, ut Christianissimus si hereditario jure non dicereris, dici merito tuo potuisses. Quan