M. Tulli Ciceronis In L. Catalinam orationes

발행: 1920년

분량: 134페이지

출처: archive.org

분류: 로마

61쪽

santur. Hi pueri tam lepidi a delicati non solum amare et mari neque altare et cantare sed etiam Sila vibrare et Spargere Venona didicerunt. Qui nisi exeunt, niSi pereunt, etiam Si Catilina perierit, Sol iste hoe in re publica seminarium Catilinarum futurum. ' Verum tamen quid sibi isti misori volunt

num Sua Seeum muliercula sunt in castra dueturi

quem ad modum nutem illi carere poterunt, his praesertim iam noetibuA quo autem pacto illi Appenninum atque illa pruinas ac nivos perierent nisi ideire so facilius hiemem toleraturo putant, quod

nudi in conviviis altare didicerunt. O bellum magno ,

Opere pertimeSeendum, eum uno sit habiturus Catilina Seortorum Ohortem praetoriam Instruito nune QuiriteS, contra ha tam praeel aras Catilina oeopia VeStra praeSidia VeStrosque exercitus. Et primum gladiatori illi confoeto et sauei consulos imperatoreSque VeStro Opponito, deinde contra illam naufragorum ieetam ne debilitatam manum floromtotius Italia a robur edueite. Iam vero urbe Coloniarum ne munieipiorum respondebunt Catilina tumulis silvestribus. Neque ego cetera eosi RS, Ornn menta, praeSidia Vestra cum illius latronis inopia atque geState conferre debeo. Sed si, missis his 25 robii quibus no Suppeditamur, eget ille, Senatu, equitibu RomaniS, Urbe aerario, eetigalibuS euneta Italia, provincii omnibus, exteris nationibus, si his rebus miSSi onusa ipsa qua inter Se confligunt Contendere VelimuS, X eo ipso quam valdo illi iaceant intellegere OSSumuS. EX hae enim parte

Pudor pugnat, illinc petulantia hinc pudieitia, illinc stuprurit: hines fidos, illino fraudatio. hinc lietas,

62쪽

28 TULLI CICERONI

illino Aeolus hinc constantia, illino furor hine honestas, illine turpitudo hinc continentia, illine libido; hinc denique aequitas, temperantia, fortitudo. rudentia, virtute omne certant eum iniquitate luxuria, igna Vin temeritate, cum Vitii omnibuS; O- Strem Copia eum egeState, bona ratio eum perdita, men Sanis Cum mentia, bona denique Spe eum Omnium rerum deSperatione confligit. In eius modi Certamine a proelio nonne, Si hominum studia defletant, di ipsi inmortales cogant ab his praeelariS-simis virtutibus tot et tanta ilia Superari Quae cum ita Sint, QuiriteS, VOS, quem ad modum iam antea diXi, vestra toeta vigilii custodiisque d0f0ndito;

mihi ut urbi sine vestro motu a Sine ullo tumultu satis esset praesidi CODSultum atque proViSum St. Coloni omne municipesque Vestri ortiores a me faetide lino nocturna oXeurSione Catilinae faello urbes suas finesque defendent; gladiatores, quum ibi ille manum Certissimum fore putavit, quamquam animo meliore Sunt quam par patri eiorum, OteSint tamen OStra continebuntur. Q. Metellii quem ego hoc prOSpieienSin agrum Gallicum Pieenumque praemiSi, aut opprimet

b0bit. Reliquis autem do robii QOnStituendi SomniurandiS, agendi iam ad Senatum referemUS, quem 2 vocari videtis. Nun illo qui in urbe remunSerunt atque de qui contra urbi Salutem Omniumque vostrum in urbe a Catilina relieti Sunt, quamquam Sunt OSt0S, tamen, quia nati Sunt ei VeS, monitOS etiam atque otiam Olo. Mea lenitas adhue si ui Solutior Visu est, hoc XSpectavit ut id quod latsebatorumperet Quod reliquum St, iam non OSSum obliviso meum uno osse patriam, me horum OSSeuoi utem, mihi aut cum his vivendum aut pro his

63쪽

P moriendum Nullus est Orti iustos, nulluSinsidiator uiuo si qui Xire Volunt, Oni Vere OSSUm; qui vero se in urbe ConmoVerit, euiu ego non modo saetum sed vel noeptum ullum Onutumve Contra patriam deprehendero, Sentiet in hae urbe SSe Onsules vigilant , eSS egregio magiStratuS, Sse fortem

nefariorum ne munifeStorum Celerum maiore nOStri esse voluerunt Atque noe Omnia Sio agentur ut mn Ximne re minimo motu, perieula Summa nullo tumultu bellum intestinum no domesti eum post homilium memoriam CrudeliSSimum et muXimum me

uno togato duce et imperatore Sedetur Quod ego Sio adminiStrabo, Quirites, ut si illo modo fori poterit, ne inprobii quidem quisquam in hac urbe poenam sui Celeris sufferat. od si vis manisosta se audaciae, Si inpenden patriae perieulum me ne QS-sario do hae animi lenitato deduX0rit, illud profoeto perficiam quod in tanto et tam insidioso otio vix Optandum Videtur, ut neque bonii quiSquam intereat

Quae quidem ego neque me prudentia neque u 29 manis consiliis fretu polliceor vobis, QuiriteS, Sed multis et non dubiis seorum inmortalium significationibus, quibus ego ducibu in hane Spem Sententiamque Sum ingreSSUS qui tarn non troeul, mi quondam Solebant, ab eXterno BOSte atque longinquo, sed ite praesentes Suo numine atque auXili muntomptu atquin urbi. 40eta Molondunt Quo VOS, QuiriteS, precari, Venerari, inplorare debeti ut, quam urb0m puleherrimum florentiSSimamque QSS VO-luerunt, hane omnibus hostium Opii terra marique Superati in perditissimorum ivium nefario Celere defendant.

65쪽

ORATIO TERTIA

HABIT, AD POPULUM.

Rem publicam, Quirites, Vitamque omnium e : Strum, bona, OrtunaS, Coniuge liberosque VestrOS atque hoc domi ellium clarissimi imperi, fortunatiS-Simum pulcherrimamque urbem hodierno die deorum

inmortalium Summo erga VOS amore, laboribUS, Onsiliis, perieulis meis o flamma atque ferro ne aeneo faucibus fati reptam et vobis conservatam ne reStitutam videtis. Et si non minus nobis iucundi atque inlustres sunt hi dies quibus QODServamur quam illi quibus naseimur, quod salutis certa laetitia St, naseendi inoorta condiei set quod Sine SonSu DRSeimur, eum Voluptate Servamur, proseeto, quoniam illum qui hane urbem condidit ad doos inmortalos benivolentia famaque Sustulimus, esse apud VOS OSterOSque vestro in honor dobobit is qui andom hane urbem conditam amplificatamque servavit. Nam toti urbi, templiS, delubris, oetis a moenibus Subiecto proΡe iam igne cireumdatosque restinXimus, idemque gladios in rem publieam destrietos retudimu muero-n0Sque eorum a iugulis vostris deiecimuS. Quae quoniam in senatu inlustrata, patefaeta conserta Sunt per me, Vobis iam Xponam breviter, QuiriteS,

66쪽

32 Μ. TULLI CICERONIS

ut et quanta et quam manifeSta et qua ratione investigata et conprehensa in VOS qui et ignoratis teXspectati Seire 9OSSitis. Principio, ut Catilina paueis ante diebus rupit e urbe, cum Celeri Sui socios huiuso nosarii belli acerrimos duoe Roma reliqui SSet, Semper Vigilavi et providi, QuiriteS, quem ad modum in tantis et tam abseonditis insidiis salvi

2 SSe OSSemuS. Nam tum cum e urbe Catilinam oleiebam non enim iam vereor huius orbi invidiam, cum illa magis sit timenda, quod io OXierit , Aod tum cum illum oXtorminari volobum, aut reliquam Coniuratorum manum Simul eXituram ut OA uirostitisson infirmos in illo a debile fore putabam. Atque ego, ut Vidi, quo maXim furore et Colore

Sumpsi ut quid agerent, quid molirentur Sentirem

Re Viderem, ut, quoniam auribu VeStri propter incredibilom magnitudinom Aeoloris minorem fidemia Ceret ratio mon rem ita Conprehenderem ut tum domum animis saluti vostra providerotis eum Culis malefiuium ipsum id serotis. Itaque ut Conperi legatOS

Allobrogum selli Transalpini se tumultus Galliei X-oitandi ausa a P. Lentulo esse SollieitatOS, OSque in Galliam ad suos tuos odemque itinere eum littoris mandatisquo ad Catilinum Sse mi SSOS, Omitemque ei adiunetum Sso T. Volturcium, utque

huic Aso ad Catilinam datas littoras, facultatem mihi oblatam putavi ut, quod orat dissicillimum

quodque ego Semper optabam ab dis inmortalibuS, ut tota re non solum a me Sed etiam a Senatu et Bb Obi manifesto deprehendorsetur. Itaquo hesterno die L. Flaecum et C. Pomptinum praetores, forti8SimOS

67쪽

utque amantissimo rei publicae virOS, ad me beavi, rem exposui, quid fieri placeret Ostendi. Illi autom, qui omni de re publica praeclara atque egregia

sentirent, Sine recusatione ne Sine ulla mora negotium SuSCeperunt et, eum dVeSpera Seeret, Oeeulto ad

pontem Mulvium pervenerunt atque ibi in proximis villi ita bipertito uorunt ut Tiboris inter eos et

pons interesset. Eodem autem et ipSi Sino cuiusquam suspieione multo sorte viro eduXerunt, et ego X praesectura Reatina conplures doloetos adolesoentes quorum opera utor adSidue in rei publica prasesidio eum gladiis miseram. Interim tertia foro vigilia exacta, Cum iam pontem Mulvium magno Omitatu

togati Allobrogum ingredi inciperent unaque Ol- tureius sit in eo inpetuS: ducuntur et ab illis gladii

et a nostris. Re praetoribu erat nota OliS ignorabatur a ceteris. Tum interventu Pomptini atquora Flauci pugna quae erat OnmiSSa Sedatur. Litterae qua eumque erant in eo comitatu integris signis praetoribus traduntur; ipsi ConprehenSi ad me, eum iam diluoeseorset dodueuntur. Atque horum omnium Aeolorum inprobissimum uehinatorsem Cimbrum Gabinium, statim ad me nihil dum Suspieuntem vocavi; deinde itom uocorsitus At L. Statilius et post um th0gus tardissime autem Lentulit Venit, redo quod in lotiori dandi praetor CODSuetudinem pro-Xima Oete vigilarat. Cum Summis et larissimis liuius civitatis viris qui audita re frequentes ad me mane Convenerant littera a me prius aperiri quam nil sonatum deferri lueeret, ne, Si nihil esset in-UOntum, temere a me tantus tumultu intorius civitati vi doretur, negavi me osse tueturum ut de oriculo publieo non ad Onsilium publieum rem integrum.

68쪽

deferrem Etenim, QuiriteS, Si ea quae erant ad me delata reperta OI AESSent, tumen ego non arbitrabar in tantis o publicae oriculis osse mihi nimium diligentiam pertimeSeondam. Senatum frequentem Cel08 itor, ut VidistiS, coegi. Atque interea Statim admonitu Allobrogum C. Sulpioium praetorem Ortem virum misi qui X aedibus Cothegi si quid tolorum

4 rum et gladiorum Xtulit. Introduxi Volturetum sine Gallis fidom publieam iussu Senatus odi hortatus

sum ut ea quae Seiret Sine timor indicaret. Tum illo dixit, olim ViX Se e magno timore restreRSSet, P. Lentulo se habere ad Catilinam mandata et littora ut SerVorum rueSidio uteretur, ut ad urbem quam primum Cum Xercitu Reeederet id autem oeonSilio ut eum urbem e Omnibu partibu quem

ad modum deseriptum distributumque erat in Cen- disson ouodoniquo infinitam Civium feeiSSent, praeStoosso illo qui se fugientes Xciperet et o eum his urbani dueibu eoniungorol. Introdueti autem Galli ius iurandum sibi se littora a P. Lentulo, Cethego, Statilio ad suam gentom datas SSe dixerunt, utque ita sibi ab iis se a L. Cassi esse praeSeriptum ut equitatum in Italiam quium primum mitterent; pe-dostros sibi opius non defuturas Lentulum autem sibi confirmasso sex satis Sibyllinis haruSpieumque

reSpODSi Se Aso tertium illum Cornelium ad quem regnum uita urbis utque importum p Venire SSet noeesse Cinnam ante Se et Sullam fuisse. Eundemque diXisso fatalom hiano annum sesso ad interitum huius urbi atque imperi, qui esset annus decimuS OSt Virginum abSolutionem, post Capitoli autem incen- 10 Sionem Vi QSimus. mane autem Cethego eum ceteriS

69쪽

controversiam fuisse dixerunt quod unius, set aliis Saturnalibus caedem ori atque urboni incondi plae et Cethego uimium id longum id serotur D0 5 Iongum sit, Quirites, tabella proferri iussimus qua os quoque dicebantur datae Prim Ostondimus fh0go signum cognovit O linum ineidimus lo-gimus Erat scriptum pSius manu Allobrogum Sonatui et populo HS quae eorum legati Confirmasset sacturum esse; rure ut item illi fauorent qua sibi seorum legati recepi8Sent. Tum CetheguS, qui paulo anto aliquid tamen de gladiis ac ieis quae apud

ipsum orant deprehenSa reSpondisset diXissetque o semper bonorum ferrumentorum Studiosum fuisse, roditatis littoris dobilitatus atque abieetus Onseientia repetito Onticuit Introductus Statilius cognovit tSignum et manum Suam. Eocitata sunt abolla in eandem fore Sententiam eonfossus est Tum Ostenditabollas Lentulo et quaesivi OgnOS eretne Signum. Adnuit Est vor ' inquam notum quidem Signum, imago avi tui, clarissimi viri, qui amavit unie patriam et ivo AuOS; quae quidem te a tanto Aeolore otium muta revocare debuit'. Loguntur eadem n lation ad sonatum Allobrogum populumque litterae.

Si quid do his robus die0ro Vollo, foei potestatem. Atque ille primo quidem negavit; DOS autem aliquanto, tot iam indiei oXΡOSit atque edito, Urrexit, quaesivit a Galli quid sibi esset cum iis, quam

ob rem domum suum venissent itemque a Voltureio. Qui eum illi breviter constanterque respondiSSent erquem ad eum quotienSque eniSSent, quaeSiSSentquesti, o nihilne oeum esset do satis Sibyllini locutus, tum ille subito stolore domen quanta On Seiontine i esset ostendit Num, tum id posset infitiari,

70쪽

repente praeter opinionem Omnium Confessus sest. Ita

eum non modo ingonium illud et dicendi exorcitatio qua Semper Valuit Sed etiam propter vim steteri munisosti atque deprehenSi inpudentia qua Superabat 12 Omnes inprobita Sque defeeit Voltureius vor subito littora proferri atque aperiri iubet qua sibi a sentulo ad Catilinam data osse distebat. Atque ibi Volio- mentissimo perturba tu Lentulit tamen et signum otmanum Suum OgnOVit. Erant Rutem Sine nomine, sod ita QUI SIM SCIES EX EO QUEM AD TE MISI. CURA UT VIR SIS ET COGITA QUEM IN LOCUM SIS PROGRESSUS VIDE ECQUID TIBI IAM SIT NECESSE ET CUR UT OMNIUM TIBI AUXILIA ADIUNGAS ETIAM1sF1ΜORUM' Gabinius deinde introduetus, eum primo inpudenter reSpondere coepi SSet, ad Xtremum 1a nihil se his qua Galli insimulabant negavit. Aemilii quidem, Quirites, cum illa ortissima Visa Sunt

argumenta atque indicia CeleriS, tabellae, Signa, manuS, denique uni u Cui HSque confeSSio, tum multo Certiora illa, color, Culi, VultuS, Reiturnitas Sio enim ObStupuerunt, Si terram intuebantur, Si furtim non numquam inter SOS uspieiebant ut non iam ab aliis indieari sol iudiear so ipsi vi dorsentur. Indieiis eXpositi atque editis, QuiriteS, Senatum OnSului de Summa re publica quid fieri laeseret. Dieta sunt a prinoipibus eorrima ne fortiSSimae Sententiae, qua Senatu Sine ulla arietate S SoeutuS. Et quoniam nondum est orSeriptum Senatu ConSultum, e memoria Obi S, Quirites, quid Senatu Censuerit 14 Xponum. Primum mihi gratia verbis amplissimis aguntur, quod Virtute, ConSilio, proVidentia men reSpublica maximi perieulis sit liberata. Doinde L. Flu oeus et C. Pomptinu praetoreS, quod eorum

SEARCH

MENU NAVIGATION