장음표시 사용
111쪽
1o8 IOANNIS MΕvRSI Idum esse, se standem meram neque ipsos adeo his Dordemus, ordinum ductor , manu eo ansaruos, ut dem omnino ullam haleant. poten- strenuus: ac biduo post legatus Lanceloti L Ru riam regis quod proponeret, eam longe maxi- Brederodii , Theodorus Brassemannus .mamscire, nec se profecto pares putare: at nec Cum verojam, soluta glacie,ad vicinas umissum tam iniquum, ut clientes, siubditosque, o bes exitus reditusque multo dissicilior effet, siquis devotos, perditum ire adeo inclementer Mutinensium olim exemplo,columbis uti
velit. porro civeS eXhortantur, ne remp. incoepere;quae exportatae,cum literis su suam desierant, immo contra annitantur, ut ac- ter alas assi xis, revolarent. Vt autem obiace am a majoribus libertatem poseris tradant. sessis, ita quoque obsessoribus gravis obsi-Dum haec ad Harlemum geruntur,saepius dio ; & discedere castris certe voluissent. in Zelandia pugnatum ; gensque ad pa- verum Albanus urgere graviter,filiumque triar libertatem asserendam animosa, na- Toletanum magis etiam confirmare missis valibus proeliis multa sortiter cum felici Chevereaurio cum sua legione; adhaec exitu ausa est. Quadam nocte Aniver- promittere aliam Lopesii Figueroae, &piam devecti, naves aliquot ad crepidis xxv signa Hispanorum.id enim regem du-nem fluminis alligatas,catenis diruptis,ab- catus Mediolanensis praesidi, Ludovico duxere. dein Middelburgum,& Ramme- Requesensio, imperasse. nec multo posthenum, obsedere. cumque Albanus libe- Lopesius Acuna venit, cum legionis Londirandis Sanchium Avitam classem adorna- gobardicae signis XI I, & aliis xi II Figii rejussisset,& is, imperata exequens, cum rore. tum etiam Bernardinus Mendosa Lui navibus desinente Februario oram sol- adsuit, ab Albano misitis, qui ejus jussitvisset, adventantem ingenti proelio sude- in plena militum corona Toletanum ad
runt.eaque pugna nave S minores fere om- coeptam semel obsidionem forti animones periere; quae majores, aegre AntVer- exequendam concitaret. nam se desere piam refugere.Tam insignis Victoriae nun- ret, ipsum se, quantumvis aegrum, mox in ca-tium, datis v I I Kal. Mart. literis, Auriacus His adfuturum. Cr ,s valetudo vetaret, uxo-Hollandire urbibus mittit, gratum omni- rem fam , ψω matrem, ex usania evoca-hus, & Harlemensibus opportunum; qui turum; potius quam expugnandae urbis gl
erectiores animis, ineunte mense Martio, riam amitteret. igitur, vinulis memor, parem tormentis agere statuunt. Ante ur- irem cogitaret, or tot trophaea, quae nepori hem obses res magnam molem excita- viam nunc corruptum iret. EXin crebrae eru-verant,valde sane obsessis infestam;sed Ιο- ptiones,& eversi cunei plurimi, cum mul-annes Cuningamus Scotus, Balsurii lega- ta obsidentium strage. ac sic occisi Ioa tus, crebris ictibus die non toto univer- nes Uerga, primus centurio legionis Nea-sam disjecit. xi Kal. Aprileis instar c I I politanae,Sanchius Lodonius Braccamoi c I I c I I frumenti modii navigio in ur- tianae, Stephanus Quix ada, & Barthol bem importati. ac triduo post e praesidia- maeus Campocassius, ingenii clarus,& c riis erupere Io c c c , & cum iis, egregii strorum muniendorum insignis. vulnerati adfectus cives aliquot; qui, hostem plu- Goignius, NOircarmius, & Ioannes Ayaribus locis adorti, magnam stragem edi- Ia. iv Kal. ab Amstelodamensibus instruderunt, cauis amplius I I ccc, & tento- cta naves X LI v lacum occupant,perfossoriis incensis plus ccc , abducta insuper aggere, ubi in eum Ya influit. praeterea ad ingens praeda; tormenta bellica minora Fucam,ut statio illis tuta esset,locum mu-VII, pulverisque copia magna. signa niunt, ac Guletae nomen faciunt. quamob- I x, equi XXX, caeteri pecoris magnus rem obsessi,ut viam aliquam vi aperirent, numerus. vestes plurimae; & argentea, at- triremem tertiam, ducibus Binchorstio deque aurea, supellex. item arma omnis ge- Maureginaldo, Cagam mittunt. unde poneris,multis sustectura. inter caesos Carva- stea v Eid. Aprileis Auriaci naves centum talis,& Cremonerius,rei tormentariae prae- numero Fucam Venere. cumque duodepositus, cui successit Valentiuus Pardaeus cim oppidani emisissent, adverso conatu, MOta. Vulneratus Franciscus Toletanus. aegre milite reducto, cas hostibus permi-cX Oppidauis tantum v 111 desiderati; in sere. Nec magis tamen consternati quar
112쪽
G v L. A v R. L I B. VIII. roytam mox triremem instruunt, cumpc- accedere,quod in Anglia pax firmata intercia tades longam , camque ad diem x v i i Kal. Philippum & Eligabetham, spem auxilii in kη m Majas produxere. Interim Auriaci classis ea insula impetrandi perturbaret. Tum in
Hemstedam venit,ubi cum militem expo- Fucam versa arma ; quam egregie diu de-nendum oppidani rati cssent, misere, qui sensam, ter repulsis obsessoribus, cum dein suppctias ferrent,II cccL. sed, hoste sorti- ficeret commeatus, tormentariusque pul ter repellente, cum accedere propius non vis, nec suppetiarum spes restaret, aegre liceret, recessere. quo certamine Stetn- tandem dediderunt. Auriacum valde resbachius, ac Vaderus, a suis vulnerati. nec angebat,& cura assidua de selvenda obsi- multo post alio loco cII cII expositi; sed dione. Hanc ob rem Ioannem Clusium ad cum tardius oppidani erupissent, re inse- Sonotum cum literis mittit, omnemque sta iterum discessiim est. led hoc egregio operam navare jubet. atque is,ut in remp. Baliarii facinore mox pensatum. is noctii erat egregius, parere Promptu S, cum CC egressus cum Scotis suis, civiumque non- piis aliquot, & fossoribus, Diemenum aD nullis, camisiis supra arma indutis , Ru- gerem,qui Amstelodamum & Mudam instemburgum expugnat, victorque signa tcrjacet, improvisus hosti occupat;& concaptiva I v in urbem refert. & postridie an- vulso emissario;magnaque utrinque ducta nisi locum recipere Hispant,majore etiam fossa, milites II ccc imponit. tum fossores suorum strage repelluntur. nec successu multos addit, qui locum opere festinato meliore iterum biduo post conantur. Ex- communirent. Deinde , relictis in praesi- tremo mense,cum cuneus incensus obsese dium triremibus v, & navibus aliis, protisores aliquot sustulisset, explosis vicissim nus Edamum abit; auxilia justa, fossores tormentis,interfecti Hadrianus Iansenius, que,& commeatum,curaturus. ac dum id ordinum ditistor, & Christophorus Sca- agit, Amstelodamenses, qui rei nuntium gius. ac postridie, facta eruptione,stipato- jam acceperant,gnari,quantum in eo locorum Auriaci duinor, Margotinus. Per hoc momentum esset,& impeditum obsessori-
tempus nummos argenteos obsessi cu- hus commeatum deinceps fore; cum xxit
dunt, dc insignia urbis suae , gladium binis navibus hostem aggressi, triremes duas, utrinque stellis interstinctu, in antica par- navesque alias quatuor capiunt; reliquis te exprimunt; in postica symbolum suum, fuga vix clapsis, ac sub aggere se tuenti-VINCIT v IMvIR Tv s. In pervigilio Pen- bus, & tormentis auxiliarium. quamvis illi tecostes rursum obsessores caput,a corpo- graviter quoque oppugnati;dum via Ain re separatum , trans moenia jaciunt, & in- 1telodamensi signa tria, Mudensi unum, ascribunt; Antonii Olivarii esse, qui ad Montes fronte & tergo fortiter incumbunt, ac la- inmadendos Ludovicum Nassovium s licitasset. tus utrunque naves invadunt. Sed his So- is ab Amstelodamensibus interceptus,dum notus, graviter eos laborare gnarus, mox aggerem , qui Nardenum ducit, ne se, cum x L navibus stippetias tulit. & initio vehi inde commeatus posset, perfodere victor,in fugam Amstelodamenses eginat, cum delectis aliquot moliretur. dc pretium cum submissae naves majores pugnam i necis ab Albano positum fuerat,idque To- staurarent, fractis animis, continere suos Ietanus selvit. Iam angusta annona erat,in- non potuit, quin victoriam satis certam tercluso commeatu. igitur ostiatim inqui- hosti traderent. ipse solus inter confertos runt, quid quisque domi occultaret. dein- fortiter facicns, ac desertus, vix evasit. &de vero etiam ordinant, ac dierim viris qui. indignatus, turpiter suos sertunam favendem libram panis,foeminis, puerisque,seli- tem destituisse,ut infamiam repararet, ol-hram decernunt: scortilla,ac lixas,placen- lectis ocius amplius LXXX navibus, subvetas e buna edere jubent; quibus reliquam nire obsessis cupiebat amque in itinere e- quoque famem alii saturarent. dein cere- rat, cum desertum a suis aggerem nuntia- visiς pretium ponunt,&floreno meliorem tuta inde, ut consilia cujusque ab eventu Coqui vetant. Nec propterea tamen illis fere perperam aestimantur, petitus gravi
animus fatiscere, donec postea Auriaci calumnia, ceu parum prudenter, aliisque classis profligata, captaeque naves xxi. huc inconsultis, rem gessisset. & juvare prof&
113쪽
iso I O A N N I S M si v R S I Igus miles:qui querela publica pro se usus, rum, id Auriaco Iotum permistere; in cuiuspr
suae ignaviae culpam ducis praetexebat. dentia, o quitate, acquiseret. Sed A uria- quamobrem ille rem universam Auriaco cus, qui turbari illic nollet, aut occasio indicat; idem Clusio faciente, quem con- nem aliquam hosti dari, opprimenda ini-silii conscium habebat. nec ossicio Bar- tia ratus, Petrum Rychium illuc misit;qui, delitas defuit. ac petere Sonotus , mitteret quod facto opus esset, exploraret; ac Sin Philippum LMarnixium Aldegondium, aut alse notum admoneret, publicae securitatis, sequem ejus not. e vim,qui inquireret. Huic Ve- quietisse. e caussa, utpraefecturam invidosum ro minus gratum , isto quidem tempore, abdicarer ; ac cum Vena, quam permittere irdissidium;quo remp. per se imbecillam sis, si vellit, commutaret. cui Sonoius ι non iis , concordia firmare opus. & injuriam aegritatis avidum ; ac ponere pridem eam vo- Sonori factam, meritorum hactenus prae- luisse ι nisi assecIm in C. Hacum, remque pinclaro,perdolebat. Igitur scriptis ad eum li- blicam, retinuisset. Mim rei ipsum sibi testim teris, bene deinceps sterare, abelai gnarum sibi, esse , qu pluries dimitti orantem continuare quo assecta remp. amplexus esses, ac liberratem --ου ,o isset. nunc autem ut EDd fuceret, ejus visset. idcinro, tam manifesto discrimine, cum non levi famae sta detrimento, nunquam
pro egregio assectu ueo, privatam ossensim illi imperaturum putasse. cst vero , s c d edar,
condonaret; nec tam alieno tempore laborantem quam Veriae dignitatem fore t id iudicare in desertum iret. quod F aliqui per invidiam male proclivi. quamobrem rogare ipsum, nuntiarui uris innocenti culpam imponerent ibi tamen rerum statum, se in recederet, ut exi maiionis plus credis esse , nec iudiciis aliorum temere sese suae rationem habere velit. quod sipraefectura ceri. Istis verbis confirmatior paullum S dere porro iuberet, paratum obsequi, ed deinceps notus ; sed non odium tamen ejus, aut in- aliam nusiam admissimum. idque antis honesi, vidia, intermittere. ac vulgatum etiam fideique, apud .equos rerum arbitros, clarum
falso vincula ei injecta fuisse. hac de cau- satis indisium fore. Ita Ryckius discedens,
s a Caresus Bois tus missius , qui de tota re rem Auriaco omnem exponit; isque recognosceret ; ac composita simultate, in dire eum jubet , & Sonoto potestatem commune consultaret. isque mox de exin prorogare: tum collegra tres adjungere, peditione, in Diemenum aggerem facta, qui cum urbium Hollandiar borealis do anxie inquirere; & consilia, clam Sonolo, legatis remp. administrandam juvarent. de rep. habere. tum invito quoque eo ca- Carolo Boisoto seorsim munus ordin ptivum dimittere , quem Edami in custo- tum. etsi nec sic tranquilla omnia ; cum dia attinere ipse jusserat. quod cum mul- maneret inter utrumque aemulatio, quam to magis offenderet, ac omnino existima- diversus populi affectus excitabat. Iamret, Boisolum,dignitatis aemulum, hoc u- autem indies magis premi obsessi ι & Ain, num agere, ut, populi benivolentia adju- riacum, ordinesque, liberandae urbis c tus, praefectura ipsum everteret ; denuo Fa angebat. ac maturandum sine erat, apud Auriacum queritur: indignum meria oppidanis extrema quaeque patientibus. iis proemium reddi, cst ad omnes exemplum pem sed tam areta obsidio erat , ut vix sper tinere , quibud muneris deserenae 3usa causa re quicquam liceret. & castra hostis v praeberetur,metuentibus,m calumniasimili obm lide contra Vim munierat. intus magna obruti, pro gratia inensem, propriamis ignomi- rerum Omnium penuria erat a &, quae it nium referrent. Dein Aldegondium, & lam sequitur, fames. ac, frumento defi- quos aequiores putaret, per literas orat; ciente, cibus esse equorum uaccarumque darent operum , ne quid homini innocenti fa- pelles, carnes telinae, eque cannabis se-- μa, qua nil cartin haberet, cederetur. para- mine panes. his deliciis vitam miseri tot tum plane inuriaco obsequi; se provincia,si rare. Igitur unum hoc restabat, obsidere
publice expediat, etiam i cedere; quam non,iu- obsessores, ac commeatum interclud
findip. causi, su cepisset. quamvis quidem alium re . hanc in rem Diemenus agger cumsbi in eam dignitatem Ab pisui, quum labore momenti multum haberet, Sonotum ju- suo mclximo, es periculo , peperisset, longe ini- bet iterum eum occupare , ac communi- qui im m Dret. quicquid tamen Mym θ - re.dein parte ab alia Batenburgicum quo
114쪽
Da Ia que mittit, qui cum justis copiis Oudex MV hercam , pagum in via Vltrajectina, ad primum Amstelodamo lapidem , statim
invaderet, ac commeatum prohiberet.
isque post levia aliquot proelia partem unam occupatam propere munit. sed cum templum ,.& coemeterium, Franciscus Ualdesus praecepisset, locumquo ante muniisset, irritus hic conatus fuit. & delecti item quingenti Schon hovia missi, quos cohortes peditum quinque , navibus vc-ctae, sequebantur; in quibus etiam commeatus , & tormenta. ni cum Breukelam venissent, in Vectae ripa positum pagum, munire ocius locum incipiunt, arcique Oppositae Gunterstciniae delectos quadraginta imponunt. sed conatum antevertit Ioannes Baptista Taxis, qui tum Vltrajecti
forte frumentariam rem curabat. is enim,
simul nuntius venit, ut invalida adhuc initia perturbaret , assumpta Maximiliani Melodunii equitum ala , & duobus peditum signis, arcisque aliquot praesidiariis, quos Ioannes Deςa addebat, e vestigio illuc prosectus, nullo negotio hostem su-dit, opera inchoata destruxit, liberamque commeatui subvehendo viam fecit. hinc tentata in propinquo munitione juXta novum emissarium, media inter Vltrajectum& Amstelodamum via, orta seditio militaris, quamvis statim mox composita, hoc consilium impedivit. Sonotus vero, ut jussus erat, postridie Kal. Iunias media nocte, paucis suorum desideratis, aggerem Diemenum iterum invasit;& occupatum, ac castellis us munitum, usque ad deditionem urbis tenuit. sed quia submista ab Amstelodamentibus triremes quinque,
magnusque aliarum navium numerus, suorum ignavia, lacum tamen proximum tenebant , inutilis quoque tam arduus hic conatus fuit. Interim obsessis allatae percolumbas literas sepe animos, jam paullatim labascentes, confirmarunt; dum&Iiberationem, & constantiae quoque praemia, pollicentur. ac promissis recreati, in- . terdum mora desperabant, inter spem metumque medii. cuncta quidem A uri cm tentare, ac mentem animi in quamcunque rem intendere; sed consilio, quam eventu, meliore. & jam passim provinci
tes quoque ipsi commiserari; plurimique, L 1 A. v I I l. 11
ut obsessis subvenirent, ultro sele offereis Liabant: nullo stipendio, sed in cives. paa μη δ triamque solo assectu. Ab oppidanis ni hilo segnius, factis sype cxcursionibus, di micatum ; saepe etiam cunei incensi multos subvertere. acciditque aliquando, uti . Uemius, Cognatusque, in discrimen sane
CXtremum adducerentur; nam ruina involuti, ac pene obruti, vix suis adjutantibus , terramque injectam deducentibus , evasere. Per hoc tempus obsessores no vum machinae genus struunt. ligneum c stellum statuunt, malis quatuor subnixum: quod rudentibus attractis elevatum, silpra moenia militem attolleret, commodo inde cum obsessis pugnaturum. id dum parant , Marcus Toletanus, parum cauto murum inspectans, sciopeti ictu interfici tur. inde iii Non. Iun. Petrus velascus cum c c c aliquot imponitur. sed vix his siclopera exploserant, cum obsessi contrario ictu sunes dissecant. inde nutans statim machina, Hispanos oppugnanteS evertit. Postridie emisiae columbae , quae mox literas referrent; & in summa rerum inopia
rursum ordinata annona, ac, continua
to militibus pane, cives buna vesci jussi. cumque Hispani insultarent; nec panem
ipsis, nec cerevisam, restare: ceu abunde omnia essent, jentaculum illis eXtra portam Ziliam misere. tum duplices etiam nummos cusere; denis assibus, & vicenis, aestimatos. dein, cum populus quereretur, iliterarum, quas columbae in urbem afferrent, argumenta occultari; ut animos, vana spe lactatos, in longiores aerumnas differrent : permissum illi ut sex eligeret, qui allatas etiam inspicerent. x vis Kal. Iulias obsessores cuneum incendunt, qua ruina ex obsessis x L periere. biduo post, deducentibus sciopetariis, Tserarili , & Gotinus, Fucam emissi, qui Auriaco statum
urbis nutiarent. ac uterque in X rescribunt, ne quid animum destonderent; commigrasse Leidam Autiacum, mj propior liberari
nem corum accuraret. Eo ipso tempore vallum novum a Margaritae, usque ad Ioannis portam, instituitur. v Kal. aliquot Io ccamisia armis stiperinducta , Fucam progressi, cum auxilium ab Auriaci classe eraspectassent, conatu irrito, recessere. ac postridie,allatis literis, excitatiore animo,
115쪽
xia IOANNIS MEvRSII cibi, mille viri, itidem instructi, denuo urbe a tergo hostem invaderent. sed hic quo-cia D ikη-- exiere. sed nec tunc adjuti quicquam, que frustra habiti, animum plane despon- V Km spem deinceps amisere. Inde colloquia derunt. Certe Auriaco animus erat, ese instituta Kal. Iuliis; &auspicati Peleca- trema tentare; & copias ipse ducere vel-nus, ac Cornelius Mathaeus, ductores. te, si per ordines licuisset. sed hi gnari, cumque prodire praesectus urbis jubere- ut sortuna princeps utitur, ita fere populitur, sub horam quintam vespertinam ne- virtutem esse ue metuebant ne, si quid ad-gotium incoepere,pro Toletano Eberstet- versi accideret,in discrimen resp. tota asnius, cum quatuor aliis; ex oppidanis mis, duceretur. ideoque negotium omne BD si consul Ioannes Vlietius, ductoresque tenburgico commissum. Is, collectis i Steinbachius, Rosonius,& Pelecanus. sed, star quater mille armatis, inter quos cives re infecta, utrinque discessum. v Non. Leidenses, Delphenses, Roterodamen- exerto e turri vexillo nigro, angustias suas ses, aliisque ex urbibus plurimi, qui in mi- classiariis indicarunt. ac postridie, tormen- litiam hanc ultro venerant, v I Eid. motistis omnibus verberata graviter urbe, sub Saxenhemo castris, in hostem tendit. ac ' vesperam iterum de dedenda colloquun- in prima quidem acie centum equites at tur, nullo successu. Pridie Non. rursum A tecedere; dein magnum agmen, ex Hobturri signum nigrum ostenderunt. & tunc landis, ac Zelandis, constitutum, cum militerae advenere, quae tentandam ea nocte noribus tormentis septem subsequit tum liberationem ferrent. itaque frequentes Galli, Angli, Scoti, aliique. inde carri cir- etiam egressi, ut auxilia adjuvarent, cum citer c c c cum annona, & reliquo belli diu multumque exspectassent, spe dejecti, instrumento.posthaec Germanorum equi- rediere. tum . ad colloquium tertio vem tum ala una agmen claudere. Vbi ad si, tum est; rem acturis Ebersteinio,& Bossu- vana accessissent, prima munitione vacua,
vio, cum iv aliis; quibus oppositi ex o, cum, fugisse hostem rati, porro ducerent; sessis Vlietius, Steinbachius, Rosonius, minus cautos ex insidiis ille adortus, prinSohaeus, Pelecanus, & Cornelius Mat- missum equitem ocius fudit. isque in pedi-thaeus. sed neutiquam melior eventus star, tes subsequentes, belli fere insolentes, cum praesidiarios sine armis non exituros ctis equis, aciem suorum ipse turbans, fa- aflirmarent. Ipsis Nonis auxiliares urbem citem Hispanis victoriam praebuit. qui s versus classem ducunt; & egressi oppida- gientibus incumbentes,quoscunque coinni, suppetias suas promoturi. quod ubi prehendere possent, obtruncare. eaque Hispani conspexere , concitato ad arma pugna cecidere septingenti; atque in iis emilite, impetum eorum revocarunt. v II Delphensi civitate centum tredecim. caesi
Eid. vexillum e turri album suspendunt, item Balemburgicus, Cloelingus, & Ca & ductorem Nicolaum Bernardum emit. lous. Τserarisius saucius, L eidam evasit. tunt, qui oraret; insequentem inartis diem pluribus beneficium noctis prosuit. capti
commeatum ad stemium, in faucibus Spami currus cum annona universi, ac tormenta positam, vulgo Tonnam Batavi dicunt, vi dedu- campestria v II, in arcem Cliviam com-cerent; nec enim famem tolerare ultra posse. ac portata. tum signa i x, quae postridie orpostridie missae literae, a Bernardo qum pidanis obsesseres ostentare. Pauci morque ipso subsignatae, quibus hortari eos tem Balemburgici deplorare;qui temulem Auriacus; vinulis hactenus tam insignes, μμ tum, o auctorem claris huius, appellaret alii rem in biduum spem proferrent. omnem se dasse contra excusar fortiter satisfecisse ipsum, rum operam, qua liberare eosposset. itaque, re- sedconsilia hosti prodita. Reliquiae cladis in creatis animis, etsi de urbe deserenda jam praesidia distributae, & desertum Saxen- plerique cogitassent, paulisper tamen sus- hemum, ubi posita fuerant castra. neque timere. Biduo post promissa iterat, & liberandae urbis posthac ulla spes supernocte proxima,simulata juxta Fucam im- fuit; etsi Auriacus tentandam iterum
Pressione, alio mox translatis armis,impe- tunam esse existimaret. Eo nuntio serio tum in silvam facturum quamobrem e- tandem de dedenda urbe actum, cum a
gressi clo cio oppidant,ac praesidiarit,ut lata spes salutis omnis esset; & fames maxima ,
116쪽
latam. nam plane constantiam oppidanorum impugnaret. Ac initio deserere urbem, &obsessoriam castra perrumpere , Visum
erat , foeminis, puerisque relictis: quibus
hostem, etsi crudelem, Parciturum tamen
sperabant. sed consilii hujus famam imbellis sexus tanto Uulatu excepit, ut spectaculum triste viros a sententia dimoveret. inde aliud mox decretum;ut in fronte collocatis septem siclopetariorum signis,uiam
vi facturis, magistratus, & oppidani, qui
se hosti credere nollent, cum UXoribus, liberisque, sequerentur. post hos novem signa incederent, agmen clausura. &in procinctu omnes esse, cum de gratia facienda allatus nuntius cohortes Germanicas aliorsum impellit. ac postridie rursum
Gallorum quinque signa,quibus mixti oppidani, tentare eruptionem parata, pontis desectu destitere. idemque irrito conatu postea adhuc semel tentatum. Ergo adversa omnia experti, Iu Ei l. Toletani arbitrio urbem dedunt. eaque ne diripere- . tur, promissa ccx L florenorum C I I, equibus c quidem cIo intra diem duodecimum, reliqua CXL intra proximum tri- mestre solverentur. Res transacta a binis
consulibus, item Steinbachio, Rosonio, ac Vadero. & Rosonius, futuri prudens, cum conditio displiceret, militibus suis
rem exponit. iique indignati, clausis portis , ingredi obsessores vetant. qui tamen alia parte admissi, ut impetum sedarent, bene sperare omnes jubent: majore clementia usurum Toletanum , quam promittere sibi auderent. Id ubi Bordetus intellexit, homo, Gallus, diustor militum, animo pariter &manu strenuus, qui in Montibus militaverat, ne ludibrium hosti daret, ad famulum conversus; hactenus, inquit, ides in horum tam praeclarao, exiren-m infelici obsequere. simul, porrecto siclopeto, pectus offert; &transverberare jubet. cumque attonitus triste imperium deprecari conaretur, porro urget, ne se hosti inclementi trucidandum prodere vellit. Igitur aegre tandem obtemperat. alii serunt, illo obsequium pernegante, sua manu, verso in semet siclopeto, cecidisse. Laudando sane virtutis exemplo, si priscis seculis obtigisset. Ergo II IEid. urbem dedunt. illicoque cives pari-
ter, militesque, arma in curia ponere jussi: eis la& illi quidem, in Ziliae monasterium ire , Mixui.
hi, in templum Bahenissae. foeminis templum majus assignatum. Germani, ac Scoti, in moenibus manere; unde postridie, in
urbem ingresso Toletano, ad Catharinae& Vrsulae fana sevocati. quo ipsb die ad cives, in monasterio Ziliae sepositos, Romerus accedens, bono esse animo hortatur;vitam omnibus salvam fore. Eid. mensis venit Amstelodamo Albanus ; sed, lustrata circum urbe, e vestigio retrogressus, intrare noluit. Ac tunc initium carnificinae factum fuit; c c c Belgis gladio, aut laqueo, intersectis. tum praeseetias urbis Ripperda,cum legato, & qui Steinbachion concionibus , gladio percussi. inde
dae civium vitae, prima c florenorum cII exhibita; urgente maxime Philippo Martinio, olim ejusdem urbis consule. & iunciterum extra portam Scalcovicanam in nonnullos saevitum. ac postridie ccc percussi, in quibus oppidani plures ; &co
cionator, Simon Simonius. dein Lancelointus Brederodius Veenhusus, Rosonius, &Britani aerarii quaestor, Scotae ad supplicium producti. capti item, qui religionis causa solum verterant , & in iis Κlesius
consul, Iacobus Gerardus thesaurarius, Arnoldus Coemannus, Florentius Gulielmius, aliique. nec adhuc finis lanienae. v et Kal. comprehensi praetor Hadrianus Ian- senius; Ioannes Vlictius, & Gerardus Stu- verius, Cossi tum senatores, & ductores civitatis. qui Fucam tenuerant praesidiarii,
ac vitam 1alvam sore pacti, per ludibrium fame enecti. Exortae quoque inter Hispanos ipsos turbae, dum de praeda, & stipendio, altercantur; quae mense proximo a Vitellio vix compositae. Interim pluries in captivos milites saevitum,occisique vario supplicio plus II cccc. at Hispani,ceu egregio aliquo facinore, augent numerum ι & interfecta instar cII cII narrant. Balsurio concessa vita, ea lege, ut Auriacum interficeret , sed is, postquam evasisset,ianquam turpi juramento nil obnoxius , re detecta, prioris militiae sacramentum non deseruit. Hic exitus obsb. dionis suit, pro libertate tam praeclare toleratae ; in qua sortiter extrema omnia
117쪽
passi obsessi, & tormentorum cc III evasit. reliqui, in carcere habiti, indies cra In etc C c L x imas excepere. qui initio circiter mortem exspectantes, mense Novembri L in ac Io cIo cII cIo serro, ac fame, ad Amstelodamum sunt devecti, illic jussit c Isio redacti. Sed obsessoribus haec Albani occidendi; nisi Bossii vii consa
victoria nullo modo incruenta. quippe guinei, qui tunc Hornae in vinculis habe- caesi praestantissimi belli. duces numero ri, liberationem impetrassent. Vrbi captae multi, & gregariae militiae cc Ino cIo cum praesidio Germanorum Licquius linc I I. Lazari Mulieri legio vis Eid. Sext. ponitur. Sed hanc cladem mox Gertru- ferata Auriaci militia, cum vitae gratiam disberga pensavit. quam Poletus, con- impetrasset, a cLx equitibus in Getriam scen ad portam Bredanam muro, excu- deducitur. quod ubi Sonoto exploratum, biarum raritate, sine negotio occupavit. qui Diemenum aggerem tenebat, duce In praesidio signa duo Belgarum erant; Gualtero Hegemanno, tribus triremibus eaque sere obtruncata. civem neminem selopetarios aliquot imponit. isque statim victor laesit; ac data TZerarisio praefectu- nil opinantes noctu adortus, antequam ra. Hartemo capto, castra Hispanus Alc- sumere arma possent, Hispanis omnibus mariam transtulit. Monuerat pridem om- profligatis, liberatos custodia Germanos nes in eo tractu urbes Auriacus, sedulo se- ad Sonotum protinus duxit; qui armatu- se communirent,ac maxime illa,quae tunc rus illos erat, valde pronos, & ulciscendae, prima hostem sustinere deberet. munie ut prae se ferebant, injuriae avidos. sed, darum urbium curam, Philippo Vandem captivis adhuc ductoribus, cum, accepta Ano dederat; Iacobo Cabellavio, Alcm rei fama, extremum supplicium Toleta- riae praefecturam. sed is, cum intromittinus minaretur, exorato aegre temporis vellet, cum una saltem cohorte sua restitit
spatio, Iacobus Steinbachius, Christo- paulisper magistratus ; aegreque tandem, phorus vaderus, Schramus Brunsvicensis, Auriaci suasu,intromisit. ac vix id factum, .& Christophorus Guntherus, ocius ad il- cum ecce Hispani pedites cim cII, equi-los Ioannem Bebecotum,& AleXandrum tes ccc, urbem cingunt. contra quos
Murdianum, cum literis mittunt, orant- erumpentes praesidiarii, levi proelio mox que; vestem fidei datae meminisse, nec innocem decertant; & suburbio jam occupato e res in periculum vitae adducerent. cogitarent pellentes, id incendunt. Biduo post motis persuris infamiam, o ultorem noxae Deum. His castris, exusta Egmunda,& pecore copio- impulsi, a militia discessere. Pridie Eid. se abacto,rursum se Harlemum recipiunt; solenni pompa Toletanus urbem intrat; ac caeteris copiis, illic tumultuantibus, se&, dedicato Bavonis templo, coram ipso adjungunt. e quibus Hispani decem,veste Godefridus Merieus, ejus loci episcopus, mercatorum rumpta, clam Auriacum ac- sacrum peragit,certisque capitibus ad ser- cedentes, primo gentem sunt professi; vandas ecclesiae immunitates sacramento inde Harlemum reddituros promisere, si obstringit. Tunc intermissa mensem unum mercedem quadraginta millia Drenorum carnificina instauratur; civesque multi, daret. sed, aerario tunc angusto , blande cum ductoribus Belgarum, magno oppi- ille excusare, gratiasque pro affectu , &danorum dolore , Scotam abducti. dein ossicio, summas agere. Albanus, tam to protracti e valetudinario milites, vulnere ga Hariemi obsidione attrito vehementer aut morbo imbelles , in area subjecta ca- aerario, stipendia solvere militi non pol pitis supplicio assiciuntur. mox,diplomate rat, cui x x v III menses debebantur. expromulgato, reliquis omnibus praeteri- Hispania a multo tempore nil allatum; ditorum gratia facta pronuntiatur. tantum exiguum, quod provinciae tribuebant. quinquaginta septem excepti, eorumque quas si paullo magis premeret, periculum nomina edita. atque ex illis sex occisi. erat, ne etiam ad Auriacum deficerent. tres in custodia exspirarunt. unus cum deinde, ut brevi potestatem depositurus,
duabus Sebastiani Craenhessii filiabus per- ne tentare quidem voluit. Igitur publi- mutatus; Ioannes Uietius, molitoris veste cato Vltrajecti diplomate, iterum regis occultatus, deceptis custodibus, clam clementiam praedicat ; &, paratam cunctis
118쪽
cis is veniam, si ad antiquum obsequium redirent. dere quidem omnes speraverat; sed, cum cis in
L m quodsi rebel me pergerent, extrema omnia ex- tardius,vento exiguo, adventarent,praeci- LX ums curent. Et quamquam blanditiis istis, pite impetu effusis oppidanis, evasere. &aut minis, nihil effectum; amictus tamen Bossuvius arcis Medemiacensis praese- tunc Hollandiae, & potissimum horealis, ctum , Cornelium Risis icum, per literas
status crat. tantusque passim metus inva- sollicitat; se dedere arcem urbemque is et, serat, ut, rebus suis convasatis, plurimi praemium beneficit ingens, se veniampraeterat fugerent. hoc cum Auriaco Sonotus, reip. rum fore. verum maturandum esse ; nam iam causa auxius, indicaret, is rescribit ; nolget Leidam ob deri ; cst decretum , magnis copiis animum despondere ; ac, virtutis e retinens, borealem Holgandiam invadere. 1gitur ocim,quid porro omnia accuraret. obnoxias casibus res hu- scrurus, ne 'onderet. Et ille tunc Enchus armamra, nec ideo ramen cui quam constantiam aberat; quique literas has attulerat, se sub- impelli debere. multum quidem in Ham mo Γ- duXerat. inde redux , convocato magistraberando momenti fuisse, eamque in rem quidvis tu, eas legit. tum, removendae suspicioni, tentasse istae, jam eo expugnato, de rep. dese- rei gestae Sonotum certiorem facit. Interare, neque viri, nec periti rerum est. resare rim Zelandi Middelburgum, Amemudam, urbes adhuc plurimas, longe sine munitiores, & Ramme kenum, magnis animis obside se extrema pati certas. consideret caelo; ac, s bant. & Albanus, classe instructa, liberasses omnes profligatae plane essent, assuturum e re, commeatumque inferre nisus, Vario machina Deum i periurii, osaevitiae, ultorem conatu semper tamen frustra fuit. Bello- quodstipendia in mensim quemque curanda pu- vacus, mari in illis insulis praefectus, cum raret, id ofecto demirari. quem enim regum, Mondragonio, paratis L xxx navibus, aut imperatorum, unqua erisse ' est, nec apud mense Augusto iterum tentans, a Carolo Aganum exi, exploratum; qui Hi panis mensis & Ludovico Boi tis , fratribus fortissi-x x v III debeat.porro,quando sieto auinali oc- mis, impeditus, mutato itinere, ad Wes, cupando classem hostis appararet, daret operum, capellam militem exponit, & annonam ne quid hic resp. detrimenti caperet. fortiter Z propere importat e ac Christophorum landos facere, qui Ramme enum expugnassent. Mondragonium, insignem militiae virum, horum exemplo animum maret nec rem aut cum Belgarum xv cohortibus praesidio miram suam, desereret. Iam Alcmaria, uti addit. nihilominus Rammehenum, cum
. dictum est, castra sua Hispani moverant ; ptaesectus Arnemudam petiisset, illic vim& oppidanis datum respirandi tempus. hostilem metuens,intercipiunt. ita fervere idcirco, litetis aliis datis, Sonotum Auria- ubique bellum. nam Albanus, successsicus, & borealis Hollandiar Ordines, serio rem jam exspectans, priusquam decede-
monet; uterentur occasione, ct lcmariam, ret, insigni aliquo facinore claram pote- egregium trucius istim propugnaculum, anno- statem deponere cupiebat. itaque eXtreisna, ac praesidio, manent. tum seorsim ma- mum contra Hollandiam, ac Zelandiam, gistratui quoque scribit; necessaria omnia omnes undique copias vertere. deinde curarent, impensam ex aerario publico recept ad vim fraudem etiam, ac promissa, ad-ri. Itaque illico de commeatu sibi prospi- hibere; quibus non minore cura ubique seciunt, & oppidanis quoque singulis fru- Auriacus opponere ; clericorum ac promentum comparandum indicunt. itidem fugorum pariter bonis, ac multiplici tri- Leidani faciunt, ab altera Harlemi parte buto populi, adjutus. tum I x viri ordina pari intervallo proximi. Per id tempus ii, qui illi a consiliis essent, Iacobus Dou- Amstelodami Albanus erat. ac classem, sia, Paulus Busius, Petrus Wastellus, Ia- qua fretum australe invaderet, instruebat. cobus Musius, Henricus Duillius, Guliel-re Billius quoque, agri Groningensis prae- mus Ioannes Reinerius, Ioannes Iacobus sectus, cum navibus aliquot, Cespite in- Rosendatius , Sebastianus Losenius, &stratis, qui subter militem occultaret, Laevinus Κersmaeckerus. hisque actuarii Enchusam capere constituerat. sed miles additi, Antonius Gentisius, & Henricus quidam, Sneca per noctem dilapsiis, insi- Persinius. Per haec Bossuvius classem ar-dias Sonoto proditi atque is comprehen- mare, & in Frisia quoque Billius i v tri-- remes.
119쪽
remes. idque Auriacus exploratum So- tum tenebat; Polvillerius, cum aliis unde- cis Unolo indicat, ut se contra ipse instrueret, cim,pagum Pancratii. ad Κoedicam Che- Lxxur. δ& praeverteret. ideoque Doco Martina, vereauixius, Licquiusque, cum viginti; Frisico mari ab Auriaco praefectus, cum Bergae decem, sub Capresio; una cum re- v liburnicis Amasiam flumen occupare; siquo equitatu. Neoporti viginti duae, sub ut triremes, aut Groninga prodituras, aut Ebersteinio, ac Frons rgio. universim Deissilia, prohiberet. sed excitata mox cxxi erant; in quis militum XVI CII. In tempestas, flante Coro, praeter caeteram urbe autem, qui tam multis repugnarent, hominum, pecorum, segetumque, ingen- Valde pauci ; & vix imus contra octonost tem cladem, omnes tota Frisia naves dis- oppidani mille trecenti, praesidiarii octin-sipavit, ac submersit. Dum Bossuvius bel- genti. ad haec inquilini pauci , rusticique ιlo se navali parat, destinato Toletano,qui homines belli imperiti, qui ex agris huc
terra copias alias duceret ; Tambergius, confugerant. Statim obsessi ad Sonotum legatus ejus, in Waleriandia Brouckam literas mittunt, nuntiantque ; et si undique occupat: inde Lansmeram , Sanderdor- aditu pene interclusio, o munitione ad speculum pam, & Zuderwoudam. ac seclusi inter se amissa,hosem tamen sustinere,oe extrema mprovinciales, terrestri itinere intercepto, que, paratos. quando autem majorepraesidio, ac non advehere commeatum, nisi freto au- pumere nitrato, reliquoque instrumento indi
strali, poterant. jamque Harlemi, Chia- rent, ut quam primum suppeditaret. tum com*ni Vitellii opera, compositus militaris fultum arbitruri, ne ulterius hostas irrumperet, tumultus. ideo, ad obsidendam Alcma- ut oppositum mari aggerem perforarent. Adriam, denuo copias educere placuit. & has literas ille respondet ; indolere ipsorum xiii Kal. Septembr. missi a Toletano calῖ, atque ad primum rei nuntium Rurchame- equites, qui urbem cingerenti primoque rium desinase, qui praesidium urbis maret. appulsu impositas canali domos duas, u- fled hunc, relictastorum metu decula, inerrita hi rhus coriaria parari, ut commeatum prohibitum suis . nihilominus non labori, aut
interciperet, Medivitia expugnat. sed e- sanguini suo partaturum,ut liberare obsessos posirumpentes oppidani unam ex iis recupe- fiet: ac sum Auriaco perscripsisse, ct consilium , ratam, cum duabus moletrinis, igne exu- ac suppetias, posulasse. constirent autem, cirrunt ; alteram, sortiter propugnante Hi- viri essent. quodque de maris aggeribus scripsis spano, & auxilia submittente, coacti re- sent, si res exigeret, factum iri; se iam ante, ut linquere. In ea pugna Medi villa cecidit. emissaria panderentur, ultro mandasse. dein ad Milites,qui ad Scermeram positi, eo loco, praefectum Cabellavium ejusdem assi
quo specula exstat,metu omnes diffugere. menti literas addit. Etiam vicinae urbes qua munitione potitus hostis , ad extre- hortari, ne,capto Hartemo,constemati animummum canalis claustrum mersa nave, com- abjicerent ; quin causam publicam cogitarent,
meatui importando aditum obsepsit. Ad se pro patriae libertate fortiter facerent latere rei famam Theodorus Sonoius Ruichave- turque. omnino fore, ut Iugum Vspanicae sesertum cum sua cohorte in urbem proficisci vitutis brevi excuterent: nam cum copiis longe jusserat; sed, quia desertum ad speculam maximis e Germania Ludovicum Nassovium locum Hispanus invaserat, exclusus fuit. adventare. ea res animum oppidanis co nec multo post universis copiis urbs ob- firmavit. Interim Sonotus nil praetermit-sessa' quam arctissime. & Toletanus ipse tere, quod ad Remp. pertineret; & om- cum Philippo Noircarmio Iuliano Rome- nibus modis creditam sibi borealem HON. ro, Consalvo Braccamontio, Petro ve- landiam communire satagebat. utque ar-Iasco, Petro Toletano, Goignio, Stepha- cere hostem posset, quatuor locis provi no Ibarra, & Valentino Pardaeo Mota, clam munit; & castellis Rustemburgi. Ouidorpii erat; ac cohortes circum qua- Broucae, Schoreidami, ac Crabbendami .draginta duae. quibus additae octo aliae, ex excitatis, qui diu noctuque excubarent, Italia pridem tu supplementum missae.tum C c, aut c C c, singulis imposuit. dein O- Centum quinquaginta equites. Ferdinan- terticum, ob navatam Hispanis operam .dus frater,cum octo cohortibus,Huiswen cum ad urbem obsidendam primum vo
120쪽
a V L. A v R. nissent, exuri jussit. & Auriacus, duce
Gardio, auxilia misit; Germanorum, Gabiorumque, cohortes viii. Hispani sedulo vallum promovent; &, cum fossores deessent, cives Hartemo evocatos circi ter C c C, inclementi per initia ipsa imperio , cum benigne haberi miseros aequum esset, tristi ministerio deputant. At oin pidani , quam nil timerent, crebris eruintionibus sunt testati. inter caetera xvis Kal. Octobr. proximam urbi munitionem valide turbant; & egressi, Ioannem Hieronymum captum abducunt; qui consilia Toletani oblesiis prodidit. monitum esse a patre inibano, nisi urbem terria oppugnatione capereposset, ut mature se reciperet, copi que in Brabantiam reduceret. ideoquepatuisse, -- presionem quatuor simul locis facere. eamque in rem pontes omnes, ct apparatum pugnae rei quum, praesto esse. priusquam autem dipugna tionem incipias, murum urbis adponam μιμcam, er turrim rubrum, multis tormentorumiatibus deruturum. ad parum australem, pomum sesse injecturum; adsenses, navibus rem gesurum esse: ac quidem, s vi expugnet, ad internecionem omnes caelum iri. & postridie visa initia. posita contra portam Frisicam
tormenta novem; contra turrim rubram septem. verum terra ea parte argillosa,& depressa, crebrisque pluviis, ac per emissaria aperta immissis aquis pene submersa, multum hic impedimenti habuere.
mox pontes quoque, & caetera oppugnationis instrumenta, ostentari. X I v Kal.
Octobr. post cII cIo amplius ictus
tormentorum edita ingenti ruina ad portam Frisicam, &. turrim rubram, tribus horis post meridiem ingens sane certamen coepit; utrinque animis pro victoria, aut libertate, obstinatis. utque majorem oppidanis metum obsessores incuterent,& vires distraherent, ad portam quoque Caninefatum, & salinas, instaurare pugnam velle simulabant. oppugnare urbem jussae legiones duae, quibus Lopesius Α- cuna, tunc Harlemi fato functus, pridem Praeerat. quicunque in ruinam evaserant, interfecti. quatuor fere horis pugnatum est; cum perpauci, multo plurimis oppositi, urbem suam intrepide defenderent. nec loco cedere quisquam visus; nisi caesus, aut graviter saucius. in partem Pugnae
sceminae, virgines, pueri denique, pari ase cro tasNu accessere; & arma alacres ministra L mi re, saxa, uncos, circulos candentes, oleum, picem ardentem, liquidum plum bum , serventem aquam, Sc calcem Vi- .vam. bis Hispani pugnam renovarunt, &fortissime toties dejecti. ad turrim rubram majore incommodo ab defensorisbus pugnabatur. nam ad salinas tormenta duo constituta terga illorum feriebant. nec quicquam tamen ideo territi, hostem, a fronte magna virtute oppugnantem , constantissime repulerunt. cecidere CX obsessoribus cIo ccc interque eos Di,
dacus Felix,& Franciscus Bobadilla. Blas cus Nonius Carvaialis, cum strenue aliquamdiu pugnasset, tandem selopeti ictu
dejectus, non multo post ex vulnere o iit. tanta autem strages erat, ut Manuel Cabeca Vaca, instaurare oppugnationem jussus, eniti per cadaverum acervoS non potuerit. ex obsessis, quod vix quis credat, tam fervente & longo conflictu, XXXVI I tantum caesi, x I ri praesidiarii, & oppidani x x t v, plures, ut ex hoste ἀ . quoque, vulnerati. Exin de urbe capienda obsessores desperare; invito ultra pugnae milite. cujus virtus neque Proemio, neque minis, excitari deinceps potuit.
quin nonnulli, quia ad urbem oppugnandam iterum perduci non possent, .a dumetoribus intersecti. Sonotus, ut obsessis succurreret, emissaria aperire Fridericum Sevenderium jusserat. isque id Zipae, Crabbendami, & Erisinoudae, etsi obnitentibus rusticis, procuraverat. tum est tae quoque literae ab Auriaco, quibus virtutis ergo collaudatos porro ad constan- . tiam hortatur, & auxilia certa promi
tit; aggeresque, si necessitas ita postulet,
quod nocturnis ignibus indicarent, perfossurum. atque id Sonolo quoque numtiat. sed qui has ferret, cum ad urbem accessisset, ab excubiis deprehensiis, terristusque, ut se eriperet, eas abjecit. itaque in manus Toletani pervenere. & in bonum casus vertit. nam etsi literas interceptas aegre sane obsessis accideret; tamen
hostis, qui consilii poenitentia jam disces
sum cogitare, eo magis, immissis aquis mergi veritus, cedere compulsus. idemque tormenta mature deduci coepta, ac L navi