Marculfi monachi aliorumque auctorum Formulae veteres, editae ab illustrissimo viro Hieronymo Bignonio advocato regio, cum notis ejus auctioribus & emendatioribus. Accessit Liber legis salicae olim editus a clarissimo viro Francisco Pithoeo nunc vero

발행: 1665년

분량: 716페이지

출처: archive.org

분류: 미분류

571쪽

DλI E ECCLESIAE, REGIS ET REGNI, ASΤREAE AC THEMIDISCAusAM VICTRICEM PERORANDO STARE FECIT SEMPER,

A CNE CADERET ALIQUANDO OMNINO, PER SCRIPTA A v REA ET CEDRO DIGNAsAPIENTER, PER FILIOs PUBLICAE FELICITATI SANCTE EDUCTOS FELICITER PROVIDIT. AD COELESTEM POSTEA IvSTITIAE CORONAM INTEGERRIMIS MORIBUS QUAESITAM, AGONIBUS L E G I T I M IS COMPARATAM, LAvDATISSIMIS LABORIBUS DEBITAM FIDELIS ATHLETA PERREXIT: INDE COMMENDATAS HvIC LOCULOSA CRAS EXVVIAS REPETITURUS; QUANDO IUDEX IVDICVM

IN PORTIs SEDERITCvM SENATORIBvS TERRAE. TU INTERIM VIRO SANCTO LUCEM IN EXTINCTAM, RELIGIONIS ASYLOQUIETEM INCONCUSSAM, AFFLICTORVM REFUGIO SOLIDAM PRECARE FELICITATEM; PIETATI AUTEM AC POS OMNIBUS PAREM SEMPER EXOPTA DEFENSOREM.

De Bened ehina S. Mauri Congregatione merito quam optimὀP. Id. April. Λω. M. DC. L V I.

- F. ROBERTUS QATRE MARI Vs

eiusdem Congregavionis Monachus B IG NON IAE GENTI D D I C TIS S I 20 S.

Dicite iusto quoniam bene, quoitiam mictum adinventionum suarum comedet. ID. s. , Diot ilo b, t Ooste

572쪽

HIERONYMI

N OTAE

FORMULA RUM LIBROS II.

Et caeteros Formularum Muctores.

EVERENT IssIMO PAPAE LANDER sco I Auctoris iaculum, aetatem & institutum ex hac epistola discimus , quae ab alio expectare frustra esset i se enim Marculitim nomine , professione monachum fuisse , & septuaginta annis maiorem disertὶ testatur. At cum Landerico . cuius iussa id suscepisse fatetur, opus suum inscribit, tempus certissime designat. Ille namque Landericus, etsi ciuitatis, mi praefuit, nomen non addatur , alius a Landerico Parisiorum antistite esse non potest: quem Chlodoueo seu Ludovico D goberti F. Raege elatuisse constat, circa annum Christi Dc Lx. cuius tandem sanctissimam memor in Ecclesia Patisieosis iv. Ud. Iunii quotannis recolit. -d vero Landericum Papam appellet, iaculi

573쪽

CAP. 1.

more loquutus est Marculius t omnes quippe tum Episcopi Papae vocabantur. Id ex Sidonio , qui passim omnes Galliae Episcopos P pas Unominat, palam est: tum ex Gregorio Turonensi, apud quem non semel haec vox eodem sensu reperitur. &epistolae Chlodo uel Regis ad Synodum Aurelianensem I. naec legitur epilogus: Orate pro meaomni sancti or Apostolica sede Papa Fortunatus quoque Venantius Pictituentis Episcopus, eiusdem aeui scriptor, Leuntium Bur- degalensem& Gregorium Turonensem Papas passim vocat. Quan dia Synodus Turonensis II. sub Chariberto R. c. a I. Epaunenses canones memorans , a Papa Auito, qui Viennensis Episcopus fuit, ct caeteris sopis, conscriptos esse ait. QMd a Graeca voce , quae patrem significat deductum, & veteribus usitatissimum fuisse ex Cypriano, Ain naso , Rufino, Hieronymo de Augustino , iam nemo nescit. Neque verb Iustiniani saeculo, ut quidam putant, aut circa Gregorij Magni tempora ut alii, illud exoleuisse dici potest. Nam& plerique multis pbstantiis praesertim extra Italiam scriptores, Papae nomen omnibus Episcopis tribuerunt. Extant inter caetera veteres Tortarii Floriacensis versus, ante sexcentos annos conscripti, de transsatione B. Mauri, quibus quidam inducitur Britannus Episcopus,dum causam fugae reddit, dicens melius esse fugere, quam me Barbarico Papam contradere ludo. Donec in Synodo Romana primus, ut a doctissimo Cardinale obseruatum est, Gregorius VII. Pontifex Romanus constituit, ut Papae nomen unius

esset in orbe Christiano: quod inter eius dictatus li. 1. Registri videre est.

reuerentissimo exemplo, non reuerendissimo, ne operarum vitium putes. Ea arvo o I Gregorius Turonens. de miracul. lib. a. cap. a. Clim starent omnes in hebetitate mentis attoniti.

TAM IN PALATIO QUAM IN PAGO J In palatio, de negotiis scilicet quae ante Regem expediuntur, & de quinus chartae Regales fiunt, quae primo libro traduntur. In pago seu in unaquaque ciuitare, ante Comitem vel iudicem loci, quae chartae pagenses dicuntur ει secundo libro proponuntur, qua de re latilis libro secundo. IN A N et E A J id emn posterum, dehinc, veteribus Gallis en auant, unde natum Italicum inanti. ae dictio non huius tantum auctoris propria, qui sexcentis locis ea uritur, sed&omnium fere eiusdem aeui&sequentium auctorum. Itaque nil frequentius fin synodis, capitulis, annalibus oc chronicis: quod semel annotasse visum est. P RivxLEG iv M' Privilegi j nomine heic significatur instrumenis tum libertatis ab Episcopo monasterio tributae, quam Vulgb exemptio nem dicimus, quo innsu hanc vocem a plerisque usurpatam esse video. Porrb haec formula testatur, iam tum ην su fuisse eiusmodi libertates,

di ab Episcopis, quorum praecipiatiuererat, conscribi de indulgeri seli-

574쪽

Munera non etiam potuerunt flectere mentem: Soluere non mores pormi male uada voluptas rTanta viro fuerat vis ct constantia Rem so Diuum B I a N O N E eanam ; tua facta fidelii Posterit, referet, nitido numeranda lapillos Et mita cfir mentis purus memorabere Fastis. Exemplis ventura tura formabitur OGM , More Patrum nisi nostrorum peiora sequatur. uid referam docta tenuit quas Pandis Artes stinumeros Ritus, LUG, Mor que vetustos,

Et seriptis ditasse suis insignibus orbem y

Plura recensendi non iam locus; hune sibi luctus occupat, oppresso cohibens in pectore laudes. Nec mora, praecipiti merguntur lumina fletu, Lugubresque dolor premit ingens corde quemla At Dolor sextremum saltem hunc concede laborem, Aualida Bum B i o N O N i scalpere dextra; B i o M o N V s Regni sylendor, Patriaeque volvtas , -- Musarum Numen, sacri decus omne Senatus, Debuerat, qui Morte sua tot caussa malorum est, Vel nunquam, vel sero magis decumbere morte. Sed iuuat ancipites animi compescere curas; Namque alius paribus studiis, ct robore mentis , Moliturin opus tantum succedit adempto, BI O N o M v s magni Genitoris nobilis Hares. Ptidie Kal. Maij M. DC. LVIε

D. BARRINI REGI A CONSILIIS

dc libellorum supplicum Magistri.

EbquMD. BIGNON ius elegerit locum sepulturae in Coemeterio. CON ni et v K hoe tumulo Regis regnἰque patronus, Defensor vidua, pauperas atq- parens. BI O N O N Iv M dixisse sat est, quis nesiit itam e . Corpore parum erat, tot- at ingenιum: Doctrinam si restietas, quis plenior alti 'Si mores, nemo sanctior eise potest. uippe duo vium semper eontraria iunxit, Cunctarum rerum notitiam, absque typho: Nec suuat hunc vixisse humilem, moriendo superbor Instruit, hoc humili sarcophagoque iacens:

575쪽

Sed frustra niIi tegitur so restite terra,

Nam ratum sancto coelum erit urna viro.

Ad Nobilissiinum Clarissimumque virum B IGNONIUM, Illustrissimo Senatus Ordini nuper cooptatum

EPIGRAMMA. LV a et B A T Nemu, erudelia fata vocabatta sed tum occiderat noster est iste parens. r. ne capax mentis Medicorum exhauserat araes. Artibus hi ue memor 1μnteferebat opem. Irascor, Meaicina, tibi, quod nulla parasti 'Pocula, praelarum queis tuerere caput. Hi mes sed fata moeni. mortalibus agris Commodat ad tempus lumina rara Desu. . iast ubi praesi vos terris vicere labores, In eo lum reuocatgloria lata τι f. Non tamen haec muleent Themidem, minuuntve dolores,

Fletibus assiduis ora rigare iuuat. Decidit heu Regni columen BI G N O N I V s, isquit, Et nos occidimus θα populique satus. Vt vidit gnatos ; hunc munia Regis obire, Et traetare parem bella paterna sororuum consiliis med.a fulgere Senatu, rauem prius Orator suaserat eloquio.

576쪽

Protinin excutians conceptum eorde dolorem. Ecce, ait, ιn natu spirat vir Aue pater. En iuuenum praecox prudentiat terit annos.

Pondis inest animis ingenitusque vigori me patriae viget eloquio, sanctumque Senatum Arrigit ia voces consilioque regit. Ide aetate minor quem purpura vestit, iniquas Componit liter, betaque jaua domat. Promittit patrium robur, tu que tenacem Propositi mentem , si bene nota μα. Annorum seriem compensat docta iuuentus Et serjata diu tot monumenta fenum. cimequid Aristoteles abstrusus condidit antris Deregit , ct nouit quam sapit alta Plato. diuos aut Roma vetus vel Gracia iactat alum os, A puero sudij conciliauit amor Necnon rimatur quos Gens Hebraea Magistros Suspicit, ct veteres fudit amatque os. Testis ego rigido quem latum examine vidi.

O vui or serti blandior ipse mea. Di lci legum gaudebat fluere nodos,

Prielia ridebas ingeniique cruceri Crescite magnanιmi iuuenes. decora ampla Senatus, Nestoreos annis vincite uterque dies: Haredes pater inuenit virtutis auita, Ostendunt tales secula rara viros.

Hoc precabatur illustrissimis fratribus pro ossicio suo N. LELETiεα Doctor Med. Facult. Parisiensis.

Amplissimi Viri H1ERONYM 1 Bici No Ni in Suprema Parisiensii Curia Advocati Regij

T v M v L V S. OV o o cineri, B r c N O N E, tuo pia reddere certae mata quos vi us sis dedignatus honores, Parce, neι ιngentis flatia parua doloris

577쪽

a 6 . IN OBITUM

Uicta inuideia matri. Tu tingua Iogarentiae . Regis O Imperj. Patria te vitaice DimVim priscam in tanta morum tenuere ruina. Vnum Romuleis, unum te Gallia Graias omnιbus antemtit; cum tu simul unus haberes

priscis insigne decus dispersa dedere. Usem natura suis ornauit largior unquam

Muneribus 'vel qtuis variis magis artibus auxit Sedulus acceptas naturae munere dotes 'tam uid Graiorum monimenta immensa recondunt, Et quacumque latent Romanis abdita tibras,

Eidquid habent vasti sinuosa volumina Iuris;

Fontibus ex ipsis teneris vigil adbibis annis Mox meliora iuuat sacris impendere chartis Tempora. st antiquos penitus peruoluere Patres. Totque licet varae mentis penetralia forma Imp erent, non illa tamen sine lumine moles,

Nec congesta simul temere simulachra iacebanto Stabant quaque sua constructa sede figura rinualibet hine sese facilis, eum posceret usus, Promebatque, oraque tuo festina subibat.

ne tua longinquas peruasit gloria terraι; Et quotquot virtutis amor, vel Apollinis arare Sollicitiint , cunctι studiis ardentibus vltro Tecum Ierpetuo petierunt foedere iungi; Musarumque ducem coluit te quisque suorum Primitiis operum, cum m non inutias omnes Arbiter exciperos,oscriptis scripta repensans

Docta per innumeras ageres commercia gente At quorum decus exorrem tutoris egebat,

Hos fouisse tui gaudebas nominis umbra, renera tuto possent adolescere laudes. Sic te diuitiis multi, cultuque superbo meerunt; nustus tot se iactauit amicis. Nullius inuidia est minus ausa Licessere famam,

columis licet hac nunquam virtutis amica. uid loquar, ut tibi mite daret facundia mitis Imperium 'partem incumbens seu pronus in unam, Pertraheres tecum magna consulta Senatust Seu magis incertas velles suspendere mentes, Ancipitci dubro librans examine causas. Sic tua nonnunquam visa est sententia vinci,

578쪽

SAc Ros PERCIPIAT GRADv s J Monachi quippe clerici non sunt. l. generaliter o. C. de Episcop. de cleric. Nam primis saeculis monachos extra clerum fidisse indubitatum est. Ideo can. 4. Synodi Calchedonensis, ecclesiasticis , aut saeculatibus negotiis se immiscete prohibentur, μήτε 1 ηεπι- κωνωνω. Vnde & eodem can. &can. g. in poenis non depositione , ut clerici, sed excommunicatione cum laicis puniuntur. Adhucque in Synodo Ticinensi anni Dcccxxxvi I i. in qua Carolus Imperator renunciatus est, Mici---chiperpetuo anathenuit eriantur,clia Ilocus ex lat& apud Almoini continuatorem lib. s. c. 3s. B. Hieronymus ad H liodorum de laude vitae solitariae , pluribus aliam docet esse causam monachorum, aliam clericorum , hos pascere, illos pasci. Mod infinitis Patrum testimoniis probari posset, nisi certo certius esset monachos clericos non fuisse, usque ad tempus Zozimi & Syricii Romanorum pontificum, quorum hic epist. I. c. 23. ad Himerium, innuere videtur , licentiam se praestare monachis morum grauitate & fidei institutione commendatis, ut possint clericorum ossiciis aggregari. Inter

opera Hieronymi legitur Epiphani j ad Ioannem Hierosolymitanum epistola, ab eo Latine reddita, in qua refertur Epiphanium ordinasse presbyterum monachis quibusdam Syriae poscentibus, qui eis dominica sacramenta conficeret.

aut gradus clericorum minores aut maiores , Abas iam dicti monasterii elegerit diae intra aut extra monasterium sine aliquapnemu acceptione constituimus consecrare.

ALTARE BENEDICAT ET SANCTvM CHRIs MA ANNIssINavLIS SI VOLVERINT POSTULARE PRO REUERENTIA LOCI sINE PRETIO CONCEDAT J Priuileg. Berthenidi. Altaria ad saepedictum monasterium, vel tabulas δε- fuerint , Episcopus Ambianensis Ecclesia in Dei nomine benedicat, erctrisma sacrum conficiat sine pretio , ct annis singulu pro reuerentia sanctorumsine ullo preris , muneris causa concedat. Priuileg. Landerici, sin cessitis eis fuerit, ex nostra ct successorum nostrorum Episcopatu , sine pretio chrisma ct oleum suscipiant. Et quod de chrismate sine pretio dicitur, recte id & secundum canones: Synodi Barcinonensis sub Recaredo R c. 1. ut cum chri mapresisteris dior sanis pro neophytis confirmanias datur, nihil pro liquoris pretio accipiatur. Meldensis seu verius Parisiensis ea. 49 Vt nemo Episcoporum, vel quilibet minister Ecclesiasticus , pn pter sacram chrisma aliquid muneris accipiat, neque denarios vel quaelibet munuscula. Synodi Cabilonensis II. sub Carolo M. can. 16. ex quo

Gratian. can. statuimus. I. qu. I. NvLLAM PENITvS ALIAM POTESTATEM IN MONASTE.

579쪽

Mangelica Regio misere, seu a quibuslibet Christianis in . in mancia fias, vineis, 13Iuis . auro , argen o , vel vestibiu . vel quibUlibet o ei ebus ad radictum monasterium pertinentibus, a quibuslibet OZvis, aut deinceps collatura sunt ,fφὶ dictum mona ierium, vel monachi ibidem degentes vita nostrae tereporibin, seus cessorum no iborum, nec egra, nec ullus pontifex, aut ali ruit ex ordine clericorum ordinatores Axinianensis Eces M, suis usibus usurpare, aut minorare, aut ad riuitatem aliquas speries δε- ferre praesumat. Quae summatim & ad verbum serε reseruntur a Nicolao I. PP ep. 1 . qtia illud Ambianensis Episcopi priuilegium confirmat. Illud ipsum cauetur Synodo Valentina, qtiae Basilicae S. Marcelli,&S. Sympnoriani togatu Gunichranni R. libertatem concedit, Si quid per qua cumque austoritates , aut scripturarum epistolas, praefatus Dominus Rex , vel supra nuncupata iugalis sua, siliaque eorum, siue in ministeria. illariorum, siue in quibustumque 'eriebus, qua a diuinum cultum pertinere noscuntur, contuli se vel adhuc conferre voluerint, neque as Episc pis locorum, neque potestas Regia quacumque tempore fuccessura, de eorum voluntate quicquam minorare, aut auferre praesumat. Quὸ siquis hoc quο cum rue tempore temerare, aut auferre praesumpserit, υeluti necator pau

perum , anathemate , .

ΑRerrini Acos IJ Quippe illi res temporales & Ecclesiae opes dispensabant. Prudentius Peristephanon , de B. Laurentio, quem Leui- eam primum E septem-vitis dicit:

Calestis arcanum domus Fidis gubernans clauibus Vatiasque dispensans opes. IN ALTARIO OFFERTUM J Solemne tunc temporis erat, res donatas Ecclesiae vel traditas , aut saltem earum instrumenta altari imponere. Infra c. a. aut de clyrtione in altaria. Synodi Aureliaci. I. camis. Vide his quae in aetario oblatione fidelium conferuntur , medie tem E . piscopus sibi vindicet. & c. i . de his qua in aetario accesserant. Gregorius Turonens de mirac. lib. i. cap. 6 I. Homo deuotus Iaheam ex aura purissimo cum omni apparat ι studiosissione fabricatum, super altare Basilica illius, S. Natarii in posuit, orans ut in causis suis mari is virtus ἀν- tur adesse. Leg. Alaman. tit. t. ubi de charta donationis ad Ecclesiam, Coram sacerrite, qui ad eandem Ecclesiam deseruit super altare ponat. Leg. Baiuuarior. tit. I. Ur tunc ipsem epistolam ponat super adtrare , or sic tradat pecuniam. Ideo de Carolus M. R. faetii donatione Ecclesiae Romanae, eam superaltare S. Petri, or postmodum intus in sancta eius eonfusone polair, inqtiit Anastasius in Hadriano. Eius rei sol mula traditur in Capitulis Benedicti Levitae lib. s. c. 18s. Et ipsam scripturam coram ast ri aut supra tenet, dicens eiusdem loci sacerdotibus atque custodibus , effero Deo atrua deduo omnes res, qua bac in chartula tenentar inferre. Ita vet. instri

580쪽

instrumento Maioris Monaster. apud Pithoeum ,- π de more superati reposinsent. In tabular. Corbeiae fa tam donum permanus Roberti Flandria consulis, necnon Gaustodi Pari urum praefisus seper ritare S. P

tri imposuit. Quis referri posset illud, qui altari seruit vivat de altari.

AvFERRE PRAEsVMAT J Illud nominatim cauendum monachis fuit, alioqui iure veteri id omne quod Ecclesiis totius dioecesis offerebatur Episci, po cedebat, Synodi Aurelianensis III. sub Child

berto can. F. Siqua oblationes , in quibustibet rebtis atque corporibus coia

laeta fuerint Basilicis in riuitatibus constitutis , ad potestatem Dissopi r digantur, est in eius sit arbitrio, quod ad reparationem Basilicae , aut obseruantium ibi substantiam deputetur. de facultatibus vero parochiarum, vel Basilicarum in pagis ciuitatum constitutis , singulorum locorum comfuetudo feruetur. Synodus Cabilonensis apud Gratianum , Decretum est, utomnes Ecclesia cum dotibus suis er decimis, or omnibus suis in Episcopi potestate consistane, or ad eius ordinationem semperpertineant. Vertim clim omnia sibi vindicarent Episcopi, canonibus demum prouisum fuit, ut certa parte ab Episcopis praecepta, reliquum immune Ecclesiis seu parochiis superesset: qua de re elegans est constitutio in Concilio Carpenchoratensi sub Caesario Arelatensi: Synodi Aurelianensis I. ca. 16. Demon alteriis vetb Concilio Ilerdensi can. 3. statutum est ut qua in iure monasterj de facultatibus offeruntur , in nullo Horesana legeas Episcopis contingantur, quod quidem an tum in Gallia obtinuerit, nescio, csim idipsum nominatim in omnibus monasteriorum priuilegiis exactissime cautum sit, quod alioqui frustra esset. Extat in tabulario Corbeiae Benedicti III. PP. epistola, qua eius coenobij priuilegia confirmantur , quae idipsum statuit: cuius verba, quae huc faciunt, qudd nondum edita, ac ne quidem ulla illius Pontificis epistola, de non minus piε quam eleganter scripta sint , exscribere non pigebit. Sic igitur habent e Cumque Galliarum permaxime Ecclesias fidelium eollationibus a Domino constet esse ditatas , ut nemo sit ferἡ Episcoporum . cui sua sumptus Ecclesia satis superque non β ant, cuius gratia neces studinis , qua seruorum Christi sint v rus collata , in suos committere sumptus pnaesumant ' Si enim cleritarum qui de propriis habundant rediaribus communicatio prohibetur cum eis qua eonferuntur Ecclesiae, ne dum

illi acceperint, qui de propriis halandant, eorum qui nihil habent inopia non leuetur , qua conscientia Episcopus sua sumptous Ecclesia fustriens , qua feruor m Dei fuerint usibus collata praesumat contingere ' nec veretur quod per prophetam Dominus exprobrat sacerdotibus , disens , Rapina pauperis in domibus vestris. Pauperes enim Christi esse quis nemat, qui contemnentes substantiam mundi , saluatoris nostri vestigia sectantes, qui cὴm esset diuespra nobis pauper effectus est,sancta professionis titulum sibi diuitias arbitrantur ' Quisiquis igitur aliquid horum , quae fuerint

SEARCH

MENU NAVIGATION