Laur. Iouberti ... Medicinae practicae priores libri tres

101쪽

LIBER SECvNDVs. 83' Ccetera vero hic praescripta non tantum pituita, sed crassos quosvis humores s gare possunt. Diminuta iam materia Iesepi vocati in septem vel octo dies praescribantur, ex strupis superius recensitis dilutis dococto maiorante vel hyssopi, melissae, cymi aut alterius cardiacae ves cephalicae herbae, ut Vocant, nunquam omissa bo

ragine. Proportio erit strupi unius j ij. i. vel duorum an. ἶ j. cum et iiij.ivel et v. decocti herbarum: vel fiat syrupus huius

3 j herbarum capillarium communium, ibugloss.borrag. & utriusque cich. an.M. i. fumariae, melissae, sampsuchi & sal uiae an.M.si. mercurialis tertiam partem Manip. unius,pastarum mutidariau paria x.prunorum dulcium & caricarum pinguiu an. paria vj.s.anisi & fcentc. an Sh: si. seminum melonum & cucurbitae an. 3 ij. storum cordialium, genistae & tam ricis an. P. i. florum salutae &ti rorisi i

102쪽

in dosib. & reiteretur P aliis quatuor. Deinde expurgetur humor praeparatus suprascripto medicamento, cui adde confectionis hamech 3 j. & ad dies sequentes parentur, optatae vel tabellae altera tes,quae non ita. refrigerent quemadmodum hactenus usurpatae, & ad humoris extenuationem faciant.

laxa. V cons scolop.cos. florum borrag.&violarum an. j j.cons capillorum Veneris, florum tamaricis & genistae an. J si. cons. sorum rorismar.& salutae an .5 ij. pul.diamarg.frig. 8 3. 6. di arrhodon 8 j. cum strupo conseruationis corticum cia vij fiat optata. 'ta pulli.diarrhodon S ij.diamarg.frig. issutisi. 3j Oi L scolopend. & florum tamaricis ah.S si cum faccharo albissimo dissoluto aqua sum.q.ffiat electarium per tabellas

Haec usque ad tertiam aut quarta hebdomadem continuabuntur: quo quidem tepore ni si finiat morbus, purgatio rursus institui debet supradicto modo , sed breuior ut scilicet post minorans pharmacum sympus ad quatuor dutaxat dies paretur: dein ps vero medicamentum purgans

103쪽

LIBER SECUNDVS. spurgans no exhibeatur praeter clysteres, quia morbus ad statum accedit. Vnde reliquum tempus inopiatis aut tabellis v-surpandis vel aula piis antedictis magna ex parte insumi debet. Facta iam cessi vel abscessu nam saepilis hoc quam illo modo finiunt febres diuturnae ut omnis reliquiarum suspicio tollatur, si vires robustiores iam esse videbutur, praescribemus

vltimum cathanicum: in quo.astringentia non deerunt, ut partes diuturni caloris sebrilis vi laxatae & eneruatae robori suo restituantur. Ad haec maxime faciunt compositiones quae myrobalanos recipiunt, ut confectio hamech & ex simplicibus rhabarbarum integrum.

misce: fiat potio. Diebus sequentibus, quando febris bone sedata fuerit & integra erit μυρεξίοι, vires confirmetur usu electo. diarrhodon, diambrae, diam oschi dulcis, diagalangae, laetificantis Galent,plyris archolicon, &similium. Atque interea frictionib.medicamentis diureticis & hydragogis vel si dorificis exhauriantur fuligines ac retia quiete morbi tenuiores, a quibus non e

104쪽

-- PRACTI cnpurgatum corpus cibos etiam laudatis, mos deprauare potest, sicque & tardius ipsum reficitur atque instauratur.

De contisma quotidiana. CVVIII. Vperest ut de continua quotidiana, quae Graecis ἀμφημερινὴ dicitur,agamus. Hanc es se puto quam Hipp. statuit ardetem ex pituita

salia. Dixerim tamen potius fieri ex bile pallida quae pituitae particeps censetur cuiusmodi φλέγμα salsum esse putat Avicennas ) pue is & mulieribus admodum familiaris,quibus etiam stequentius eiusmodi febris accidere solet: vel a bile pituitae mista, quam bilem maioris famet idem appellauit. Habet haec febris quotidianas exacerbationes, quia copiosior est bilis pituitosa: & cum facili negotio multa quotidie gignatur quibus est familiaris, ad focum subinde perueniens se

quentes ficit paroxysmos, ut nonunquabis uno die irritationem comittat.Quartana continua tanto mitior est, quanto

illa tertiana: proinde no alia signa quam supradicta quaeri debent, si modo remi siora considerentur.Similes quoque sunt causae sola magnitudine disserentes.Nam plures & grauiores quotidiana excitant,

105쪽

LIBER sECUNDUS. 8 cum materia sit ad urendum difficilis &,

ut ita dicam, virentior, quemadmodum tertianam continuam uens accensu facilis est. Eadem ratione post quartanam maxime diuturna est' quotidiana continua in saepe quadragesimum diem cxc dit : non tamen periculosa deprehendiatur, nec alioqui vehementia habet symptomata. Capitis dolor grauis plus caeteris urget, & de caro vel comate gramdius est periculu, quam de aliis sympto

matis.

Minus refrigerans minusque humer cui ctans victus hic conuenit: plenior vero ab initio instituendus, quia morbi vigor multo post futurus est. Quod ad praecipua remedia attinet, phlebotomia parcior.quam in prsdictis Dbribus cotinuis, dempta quartana, csse debet, sed largior purgatio:cumque morbus sit diuturnior, sufficit intra primae aut alterius septima nae terminum phlebotomia & purgatione minoratiua uti: quanuis certe praestaret mox ab initio horti utrunque praescribere.Itaq; prius iniecto clystere mittatur saguis,ut in quartana ad A q.pi' minus aegri viribus & plethora: deinde propinctur καλαρ υκον ex iis quae pituita bili permixta aut bile pituitosa expellui. Huius-

P. iiij.

106쪽

rs MED. PRACTICAE modi est sequens: - . ag diaphoen. vel diacariami et ii .dia- thattiea. prunas solutius S j. l, . lyrupi violati 5 3.

decoct.betonicae capiti. Veneris j iiij.

misce:fiat potio , quae detur in aurora. Rhabarbaro nuc uti nolumus ob causam paulo ante explicatam, uti neque sympo rosato laxativo. Hic non parum suspectae sunt obstructiones, id est, vere mur ne meatus, per quos libere excerni

debent bilis & pituita, horum visciditate & crassitie coarctati & occupati sint, indeque pendeat sebris occasio:dum scilicet eiusmodi humores iam excrementi- iij velut regurgitantes in vena caua aut arteria magna sint copiosissimi. Quamobre diminuta materia & iis superfluitatibus expulsis quq ventriculum & intesti- yrupi na replebant, sympus aliquis leuiter a 2jδab' tenuans, incidens & abstergens magis

ni praep - quam refrigerans praescribetur: ut corpus euadat fluxilius, & morbi materia expulitoni aptissima fiat. Quando natura tandem illam aggredietur , haud cathartico profliganda erit. Atque id est, quod nostri coquere humorem dicut: &huius gratia digestiui, ut appellant, sy- rupi describuntur. Hic conuenient ab initio

rantes.

107쪽

LIBER SECUNDUS. 8s ab initio syrupus acetosus simplex & de bygantiis:deinde acetosus cum radicibus, oxymel simplex aut compositum, & similes. Nos sequentem praescribemus Vtendum frequenterque, si videbitur,rep tendum usque ad morbi summum vigorem : in quo plane quietem habere si

lius est.

V radicum graminis, rusci, asparagi Syrupat glycyrrh. recentis & rasae an. J i. utrius que adianti, polytrichi, cndiuiae & cich. scariolae & rostri porcini an. M. i. agriamoniae, betonicar,hysi.maioranae an. M. 6.comarum absinthij & meiathar an . tertiam partem M.t. uuarum pass. a gigartis, id est, vinaceis mundatarum paria n.

artem.

Febris haec nonnunquam soluitur vicesimo die: alias &stpius quadragesimo: nimirum cum diuturnior ili morbus, pa-

108쪽

LIBER sECUN DV s. silis violati appone mel mercuriale, quia pituitosus humor vim expuli ricem h betat. Postremo si inclinet' morbus absque insipii aliqua excretione vel abscessu, medicamentum purgans cui rhabarbarum insit propinabitur, modo vires ferant & coctionis indicia minime obscura sint. capillorum Veneris &beton. an. Potio p Μ. i. comarum absinthij & fumar. ana. .' 'M. β. tamarindorum electorum S ij. cnici. i. cartami S ij. s. anisi S. j. florum cordialium & rorismatini ah. P.6.fi. de

coct.ad j iiij. Colaturae infunde per sex

chis.Θ ij.leuiter expressis adde diaphoen. S ij. sympi ros. laxat. i. misce i fiat

potio.

Quod si febris omnino desisse videatur, non vereor rhabarbarum integrum praescribere, ut insignius purget

roboretque viscera ex morbi diuturnitate laxata &eneruata. Diebus sequentiabus, donec prorsus vires resumpserit aeger, ieiunus capiat aliquot soris ante omne cibum tabulam unam diarrhodon. Atque eodem tempore procuranda erit morbi reliquiam expurgatio per insen- silcm transpiratum exercitatione aut

109쪽

να MED. PRACTI CAEfrictionibus,& per urinas diureticis me dicamentis , aut per sudores quae hic sane multo masis quam in supradietis omnibus necessaria sunt. Capis

tis grauitati & sopori in febrilium sym

ptomatum mitigatione prouidebimus. Hactenus de continuis febribus quae simplices reperiuntur.Nam si ος composita est,ut suo loco dicemus, ex conti nua & interpolata. De pestilenti vero, quae semper continua est, nos quantum ad praesens institutum pertinet vel multo iusius in tractatu de Peste nuper edito scripsimus: tametsi praecautionem magis

quam curationem attigisse videamur. At curationis & praecautionis; eadem pro pemodum remedia sunt. Iam ergo de imterpolatis agendum, ut simplices omnes ordine continuato absoluantur.

De tertiana intermittente exquisita. Cap. IX. Mnium sobrium quae humorales dicuntur praecipuam matCriam csse bilem in Paradoxis nostris aperte demostrauimus:& multiplicem earum differentiam nasci ex bilis cum aliis humoribus perquam Varia

110쪽

L1BER sECUNDVS. s, varia commixtione,quq pro diuersa proportione infinitos propemodum accessionum seu exacerbationum typos excitat. Praeterea quanuis eadem sit cuiusque materiae quancunque fabrem committalentis sedes aut, ut nostri loquuntur, minera,tamen alias esse continuas, alias intermittentes, prout materia semel in cor- Intermit- de & vicinis partibus coaceruata copio sor aut parcior nec non Viscidior cras- continuissiorve aut tenuior fuerit. Hoc enim tanta distrisu

tum discrimine distinguntur continuae tertianae, quartanae & quotidianae ab intermittentibus eiusdem eognominis. Enimueio quod hae a stigore, horrore vel rigore incipiant, id essentialem differet tiam non facit.Horum nanque sympto- matum causa est humor astatim in cor irruens: quod si valde aestuans offendu, ut in continuis, primo appulsu nonnihil obtundit, hebetat & calorem duntaxat

remittit mox vehementiorem futurum: non tamen sic occupat aut circumuenit,

ut rigorem ni si dum finitura est febris ardens) vel horrorem, vel insigne figus

committat: quod contra sit in intermittentibus , quia per intermediam quietem cor temperatius euasit, atque eius calor plane remissior ab inuadente humore