장음표시 사용
111쪽
MED. PR. ACTICAE aliquandiu obruitur. Attamen leuior quidam rigor semitertianae & nonnullis
ex continuarum genere competit, Vt cx-
Lib. i. ad perientia docet & Gal ipse testatur. An οἰδμῆρ potius dicendum interpolatae cuiusdam febris primam esse inuasionem quae mox a continua excipiatur, atque inde fieri ut rigor videatur continuam praecedere Intermit, Ergo intermittentis febris indicium erit
2sIta inuasio cum frigore, horrore, vel rigore signa. quam appell*nt. Reliqua sis gna cuiusque speciesse supradictis colligi possunt: est enim eadem συμ μα-
των congeries, sed in continuis graui rum qitam intermittentibus. Porto harum omnium duplex natura costituitur, et, sid- aliarum quq γνωια .i.legitimae vel gene- . natura rosae & ά, inaciis. i. iustae vel exquisitae, a--μῖ- ' liarum qu et nothae .i.spuriae& non exquisitae dicuntur. Tertianae Tertianam legitimam esse ex primo iudieii.' statim paroxysmo deprehendas, si quod eius proprium est cum vehementi rigore velut acri quadam re pungente Jnuadat, deinde seruor aut ardor excitetur multus & acerrimus, pulsus euadat magnus , vehemens, celer, frequens & aestuans, omnis inaequalitatis praeterquam
sebrilis expers, quae in uno pulsu deprehendu
112쪽
henditur. Vehemens sitis vrget , maxima est inquietudo & iactatio, lingua &totum corpus aridissimum, urinae r se aut subruia: nam vehementer crudas esse. i. aquosas omnino contrarium est tertian s, ut docet GalenuS. Tandem Ladolata
euomitur bilis, quod tamen proprium huius febris non est,ut idem putauit) vel sidor erumpit. Est autem paroxysmus l5gissimus undecim vel duodecim horarum:frequentilis quinque,sex,septem vel octo. Vbi sebris conquieuit, relinquitur
propria febrium in arteriarum motu inaequalitas. Haec omnia si assuerint aut eorum maxima pars vel praecipua , certum erit febrem sere tertianam exquisitam: idque multo magis, si ea tempestate plurimi tertianis eiusmodi corripiantur. Easdem sere causas habet quas sebris ar- Causae. dens & prorsus iisdem naturis conuenit: minime vero periculosa est. Quinimo,ut
ait Cal. omnium intermittentium man-Ibidem Msuetissima, ut etiam breuissima, deprehe inditur,quippe septimum paroxysmum no in. .
praetergreditur, saepe delinit quarto : vix tamen sine iecoris offensione fit, quod multam & calidiorem bilem tunc suppeditat. Vrinae incipiunt vidcri concoctae 'tertio vel quarto die.
113쪽
Μ MED. PRACTIC AEVictus maxime humidus & refrigerans ut in causo instituendus, quia bilis
lib. t. a. sincerior huius fomes est. Gal. concedit sit ψῆρ ex auibus eas qu et molli sui carne:ex aliis Vero quae tales non sunt, alas: item gallorum testes, suum pedes & cerebella, porcellorum siue nefrendum carnes cΟ- quendo prope liquefactas, oua sorbilia maximeque eorum lutea,quod facilius galbumina coquantur , & fructus quicunque non sunt operosae concoctionis. Cibi vero copiam esse vult, quantam ae ger optime possit concoquere : verunta men parcior omnino esse debet, cum te gitima tertiana acutorum morborum naturam sapiat: &, ut idem praecipit, si non multum delicatus fuerit aeger, ipseque morbus breuior futurus, mox ab initio tenuior victus institui debet, ut do Aph.ib. cuit Hipp. Α vino prorsus arcet GaletasM.t. nus, donec morbus concoquatur: tunc claue. vero paucum,tenue S dilutum concedit primum,deinde liberalius, quando morbi solutio instat: vetustum vero &cali- victu, hi dum natura Vinum prorsus interdicit.
et ois prae-Porro in tota victus ratione plurimum mutab interae conueniunt intermittentes febresmniu in- omnes:quibus ideo sere communia sunt quae sequuntur praecepta. Plenior victus conceda
114쪽
LIBER SECUNDUS. M, concedatur quibus diebus intermittit ac cessio,vt vires futurum paroxysmum facilius sustineant: in ipsa vero exacerbatione vel proxime hanc nihil propinandum, ut dum inani ventriculo febris corripiet , ipsa negotij minus facessat. Ergo
tanto ante paroxysmum tempore cib tur aegrotus , si hora conueniens est, quanto videbitur probe cococtus e ventriculo descendere posse. Id fuerit vi- plurimum sex vel octo horarum qui bus vigilat spatium: ac tum quidem frugalior pastus is esse debet. Si tamen aeger delicatior esse videatur & ex bilis mordacioris ventriculum lacessentis occasione syncopae obnoxius, hunc vel initio paroxysmi tenui cibo, ut pulli iustulo, reficere oportet. Conuenientis . simum cibi tempus est, hora una post exaectam declinationem. Potationi vero indulgendum est in paroxysmo : neque enim illius abstinentia praecipitur: Le-quentior tamen & parcior nocet, quia febrem accendit magis. Praestat uno aut altero haustu largiore contentum csic aegrotantem , modo is in accessionis vigore Usurpetur, non dum rigor,horror vel frigus viget, aut incrementum solicitat.Somnus iisdem temporibus nocen-
115쪽
98 MED. PRACTI CAEtissimus est: neque vero prius dormienduquam adsit declinatio,per qua si obrepat somnus & futurus est sudor,hic multo copiosior manabit,& υρεξ α fiet exactior. Reliqua In caeteris obseruetur quicquid adue in E ii sus calidam intemperiem praescriptum tentium sitit. Et quod ad euacuationem attinet, --ἔ- -ψ' nulla paroxysta hora ea est molienda, preter sudore in quibus iure is expectatur& vomitum,qui spote alias finiente,alias inchoante paroxysmo contingit externaque ope solicitadus est, si quando seriat e irrita & molesta fuerit nausea: quippe&breuior & mitior ab hoc fiet paroxyΩ mus. Quibus autem modis prouocetur, in stiperioribus abunde suit explicatum. Sed iam febris tertianae legitimae peculi
rem curationem aggrediamur peculiaris Instituta probe victus ratione,a phi
iesui id botomia est incipiendum, perinde atque puratio. in febribus continuis.Ergo si aluus est libera , primo die quietis,non paroxysimi, multo minus eiusdem hora, sanguis hauriatur pro viribus aegri & plothora ad ij vj. vel viij. Practici quidam verentur hic sanguinis missionem, quia putant tali r medio ex intermittente fieri continuam: Practico- quoniam scilicet humores biliosi in cor poris habitu quibusdam horis putrescenis
116쪽
LIBER SECUMDus. Dies,Vt volunt,inanita vasa subeat, in quibus deinceps illi putrescant assiduamque brem committant. Sed duplici nomine hallucinantur:primum ν materia Abrilis no sit distincta sedibus, seu colimias,seu
intermittentes foueat, ut in Paradoxis a , ' ἔbude probauimus. Deinde,quia ex ipso- 'rum sententia humor qui interpolatas se-bres excitat a maiorib' & minoAbus vasis in corporis habitum espuit. In illis siquidem conlinetur toto intermissionis'. 'tempore: hoc vero,non parox mi tep re, sanguis emittitur. Die sequenti multo ante paroxysmum, si tardior is futurus' praeuideatur, ut horis pomeridianis, me dicamentum leuiter purgans cocedi poterit. Hoc enim expulsa materiae aliqua portione accessionem reddet mitiorem,
modo sit de iis quae pcrse, non tantum per accidens restigerare possunt. Huiusmodi suerit quod sequitur: F succorum eiadiuta ,cich.ladi . viol. an. 3 iij. coquendo depuratis infunde s. mentum psyllij 3 si.extrahatur muccago, cui adde medulis siliqpar AEgyptiae recens ex tractae in fumo decoct.praedictorum sec-corum j ij. pulpae tamarind. 3 j. s. anisi 5 j. dacrydij optime praeparati Θ ij. 0- rupi viol. ex multis infusionibus q. s. si. G. h.
117쪽
opiata: detur pro Vna yico et t. cum sic charo in forma boli, vel dissoluta dcc ctione praedictarum herbarum aut ψ.sem .siig. ma. quo modo refrigerantior uadet i l Caeteris dictys extra paroxysimum conuenient clysteres aluum emolliente & refrigerantes praesertim sit astrictiorca fuerit) quibus etiam humor magnam partem deorsum vergens liberius excer- Lib. r. ad natur. Gal. his atque diurexicis conten-μφφμμ' tus est , ad bilis' quantulamcunque eduis etionem, donec coctionis notae appa- Absitailii Nant rutunc verb propinat absinthij co-- mam in mulso maceratam. Nos Vero
ab initio de suprascripta optata dabitamus , si tertio morbi die pharmaco locus
esse possit: sin minus, quarto Vnum ex minoratiuis χολαφυγοις antea descriptis concedetur. Deinde syrupis ad causoninstitutis biliosi humoris coctionem ac celerabimus: qua iam manifesta rhab. ' insusum leuiter expressum offeremus cum strupo ros.. laxat. Potionis huius descriptionem repete ex curations calidae intemperiei hepatis, a qua myrobalanos detrahes, ne maior astrictio noceat morbo nondum soluto .Eodem tempore Ibidem. concedit Gal. balneum calidum cx aqua
118쪽
potabili, quod bilis aliquid deducit, hii
meetat & refrigerat: atque' tr balneo fluis .ineunt
delectetur, cum Eou hec dare fidesonet, si bis die lauethr. Nam signis eoβiohi ς morbi apparetitibus inquit 'si se uen-'
tius litteris, non erraueris uuatio rem
balnei aquae dulcis ac tepidi veI eius quod initio descripsi usus erit peroppor tunus die intermissionii qui grauissi mum paroxysmum sequeti',nimi dii statu morbi & summo vigore. Cum pa-TOXysmus 'unus aut alter ' minifestissi imam diminutionem' habu eriti l febren iam declinantem Rhetox unituram signi sicat c eiulacm .balndi it ratibadmodum iuvabit, quo sudor il resta memanet. cibus vero no Plaecel, lneu, permittant se Dictibnibi. 'Vni Enu . Uri et diis ναλαςικοῖο ex ollita ch Hae iiii6, - . .. . amygdalino dulci, liliaceo a que sinitibiis: aut aliis utantu; remediis' sit rascriptis, nec modo sudores moueitatari sed ' lactiam diureticis, ut morbi'reliquiae fient tus excludantur. Si ἡ naribus hauri rhapia hoc etiam' in morbo critica pryscrtim duando ab initio bH ibotouila' iis 2 2L. aut alui deiectio' biliosi1 bimi F6n
sulendum, nec his immodicae fuerint uendae.
119쪽
io, MED. PRACTICAE , excretiones eae sisti debebunt: quin poti4s cum parsiores & temere interceptae videbuntur , eas prouocare praestiterit., Haemorrhagiam quide, nasium puncti , are,cohi cqpapressione & rubrorum com spectit. Vρmitum vero praescripto antea vomitorior deleatonem denique aliquo ex χολαφύγοις suprascriptiso maxime a tem paulo' ante xecensito, cui rhabarbarum. V myrobalani insunt. Exacta crisi persanatόque morbo,vetes tutius gexatur , consultum fuerit conu lessentem asiquot dies victus rationem. eandem quam morbi tempore ob sexu re,& vino albo tenuissimo uti. Αt- Corrigen-que Vrina admodum ruse videbitur,d bςp hepati inlim intemperies corrigend peties. rit. epithematis inunctionibusque quae
ad id iam antea praescriptae sunt. .Eadem Lib δ επ' quoque toto morb; decyrsu proderunt, ut hepar a sua 'ffensiqne vindicetur. Po Electam. stremo sonueniet electarium de tribus Anthis inane assumendum:& quando rinae olori naturali restituta fuerit, elect. diarinodo, quod est valdst hepaticum, ut G . diarrhodo hepatis retitus quam Abbatis
nuncupetur: his enim ipsum roborabitur, ' si quou an febre tertiana calore immodico
Ia itate plurimum laboralle constat.
120쪽
LIBER SECUNDVS. to De Tertiana nona. Cap. X. Ertiana spuria est, quae legitimae notas omnes vel praecipuas non habet. Ab horrore vel frigore potius quam rigore inj
i cipiti aliquando ne frigus quidem ipsum
percipitur. Calor nec tam cito Qxtror' isum diffunditur, & mitior est : unde nec magna inquiete fatigatur, nec multum signa siti premitur aeger. Capitis grauitas omnium maxime displicet, estque . inisomnum propensitas sere incultabilis, . praesertim initio paroxysmi, quo tem tipore pulsus admodum frequens non est: sed nec in ipso statu adeo velox aut innaequalis est, ut in legitima. Urina speci a itur subrufa aut pallidior & mediocris consistentiae: Accessionem copiosior sidor non sinit, sed potius mador aut in ,
sensilis fuliginum excretio: nonnun riquam vomitus bilis non sincerae. Sunt vero accessiones du0decim horarum spatio longiores, ut nonirato diem integrum perseuerent,aut longius excurrant. Est etiam uniuersus morbus diuturnior, .r c nonnunquam bimestris aut trimestrig. Galenus vidit, cui olim autumno coe-Vb. r. ait pisset, vere cessauerit. Non est mera- sit ψς