장음표시 사용
141쪽
i- MED. PRACTICAE prouocantur. Tandem coctionis notis manifeste apparentibus ut in statu sunt manifestissimae) Artioribus medicame iis quae atros humores fugant subinde non semel purgatio tentatur, si necesse fuerit.i.a natura ipsa non satisfiat. V mitus prouocatur a cibo: quibus vero is est dissicilis, valentior purgatio instituisVixanda tur.Ego caetera lubens admitto,non item sol ibi, sertius medicamentum , ut helleborum medic aut aliud quam ab initio valentius. Nam q* μ' materia iam ficilius cedet, & in statu quiescere satius est, quam vehementioriabus saltem pharmacis uti: quibus humor calidior tenui orque.magis excandescat& συμανύωμα , augeantur. Adde quod materia, quam vis concoctrix alterare potuit,ab expultrice aut sola aut leuiore medicamento adiuta satis reiicietur. Quamobrem suaserim hoc tempore imbecilliorum purgantium usum, qualia in tertianae nothae principio commendantur. Vomitus quoque & diuretica placent, de quibus abunde supra. Fotus v ro&illitus praecordiorum iuuat, Vt vi-stera iis subiecta cum materia contenta humectentur & mollescant. Veremur siquidem horum duritiem, ac praesertim lienis, Pancreatis ac totius meserari, ut
142쪽
LIBER SECUNDVS. ras quae non raro in hac febre scirrho tentcntur: ubi scilicet inepta resolutio vel expurgatio tenuioris materiae portionis facta est,remanente crassa. Ad duritiem v ro &scirrhosam obstructionem sequitur vix unquam curandus Haec igitur ut vitemus incomoda, tum aliis temporibus & toto morbi decursu,tum vel maxime in ipso statu δεια & medium ventrem inseriorem humectabimus, molliemus, & inibi quae obstructa sunt expediemus,sequentium usu: radicum liliorum 3 iii. radicum al- Fotus. tharae 3 ij. rad.bryoniae & enulae campanae recentis, corii c. medij fraxini & tamaricis an . 3 j.cortic.radicum capparis js.herbarum capiti, communium an. M. h. virtusque bu ossi & utriusque cich. sum.& . herbarum emollientium an. i. caricarum pinguium paria. xx. s. lini& fce nigraeci an. 8 vj. s rutae S iiij. agni 3 ij. florum violae, buglossi borraginis, sambuci & genistae an.P.i.fi. decoct. De col. ueantur praedictae partes cum sitim vel spongia bis in hebdomade, idque reiectis communibus excrementis. Fotu quater aut quinquies repetito, ut decet, admoueatur sequens linimentum: timen-
143쪽
rum dulcium an .partes aequales,cerae flavae q.ssi. Enimentum.
His praecauebuntur lienis tumor durus , scirrhoiaque obstructio tum huius ipsius tum vicinarum partium. Quod si nihilominus vel incautis acciderit, curatio erit adhibenda qualem in tractatione tumorum praeter naturam dictabimus. - Inter caetera auxilia cordis epithemata dia. hoc in morbo principem locum obtinet: quibus sic muniatur princeps viscus, ut ne a vaporibus melancholicis quos pariteopiosos serues ustionemve patiens materia infestetur aut palpitatione diuex
tur cum vano timore atque nulla ex oc
casione moestitia. Conueniet autem quae in seperioribus descripta sunt epithem ta, vel similia alia e pulveribus electari rum quq hic comendauimus concinnata: atque ea in accessionibus admouebutur. Extra paroxysmum gestetur fere perpetuo sacculus in sequerem modu paratus: taculus. put .diamarg.frig. 3 si. florum bugi. borrag.nymphaeq an .Sij. .ciu.mund.Sj.
144쪽
LIBER SECUNDVS. I1 ad excipiendum. Includantur sindone kermcetino & formetur sacculus interpu-ctus simili sericco silo ad ovalem vel coni pinei figuram dimidium sere palmum
latus. Gestetur e regione cordis. In statu materia iam concocta pro- tu VLfuit multis aperire venam saluatellam V 'φ -ως catam: ea est inter annularem & medium digitum sinistis manus.Huius sectionem laudat Gal. liene laborante, quem certe constat hic male assectum esse:atque rur-1us obseruadum quod supra monuimus, crassiorne & foeculentus,an Vero tenuior anguis appareat,ut pro varia eius consistentia& puritate plus minusve sinaturernuere. Plurimum etiam cofert excitare ,
haemorrhoidas: quibus vero m odis prouocentur, tum dicomus cum de obstructione agetur. Nonnulli comendam balneum ad largiorem humectatione: quib' plane assentior, expertus quantum prosit Bilnin
quentius Vti , cum materia quae fe- 'R ς
brem fovet maximὸ peccat siiccitate: non ' - 'tamen probo eorundem conficiendi ute-dique ratione .Quippe volunt illi ab initio, tum humor adhuc crudus est, balneu quale antea descripsi conuenire: quando vero concocita est materia, velut in sta tu & dcclinatione, imponenda balneo
145쪽
r13 MED. PRACTI CAEquae calcfaciant, incidant & attenuent. Ιmo enimuero contraria huic curatio rationi consentanea est. Nam quo frigidior S crassior est omnique ex parte crudior materia,eo liberalius calcfacienda & attenuanda venit, haud secus atque ab initio: tenuior vero sicciόrque &, ut
verisimile est, calidior funa humectatio nem magis desiderat. Quod si resolutio- ni ac dissipationi prorsus studos, cincris
maiorem aceruum efficies, & materiam
discus ioni minime aptam reddes. Est ea diluenda potius humeetantibus, & comagis quo parcior euadit: cum liquidiores portiones primum absumi soleant, crassioribus & terrenis pertinaciter re-. manentibus.Sic scirrhos ex arte curamus,
scilicet alternatis medicamentis quae incidant , attenuent & aridiorem substantiam diluant, quo simul cum tenui &liquidiore pars crassa terrenaque eXhauriatur. Hoc ipsus Galcni scitum praec simpi se ptumque est: cui tamen ipse palam re
ςRu. cap. pugnare videtur, quando in curatione
febris quartanae quam scirrho non inepte compares iubet uti calidioribus inia staῖu, neque permittit in principio vel theriacon, vel aliud ex quartanae antido tis admodum calcfi ciens.Sunt haec ipsius
146쪽
LIBER SECUNDUS. ras verba : Q in per initia aliquod ex his m Lib. i. ad
dicament:s dederunt aut omnino ante G uc.
morbi statum, ex simplici quartana du- ceplicem saepe, aut sine dubio maiorem ac cidissiciliorem : ex duplici vero triplicem, tu aut omnino duas ipias dissiciliores ma-ctioressique reddiderunt. Novi enim Medi-
cum quendam , qui tribus quartanis Ia- ccboranti theriacen ante morbi vigorem cc dare sit ausiis: deinde omnibus , ut par ις
erat, ad auetis assidua febris successit, ις quae hominem iugulauit. Haec Galenus: qui ipse tamen per initia febris quartanae exhibet salsamenta & sinapi, media camentum ex tribus piperis generibus,diospoliticum & solum piper cum aqua. Adde quod sebris quartana, Vt praemo naimus , quo statui propinquior est, ebmateriam calidiorem, tenuiorem & proinde acriorem habet unde etiam vel c- mentiora tunc apparent sympto nata) &ad febris tertianae spuriae conditionem propius accedit, rigore pro horrore somtita. Quamobrem nisi calefacientia attenuanti aque diminuas, facile eo tempore duplex aut triplex fiet quartana, & ab his continua: scilicet materia ia mobilior frequentius cor lacesset , ignemq; excitabit. Optima medendi ratio est,quae qua
147쪽
73o . MED. PRACTI CAEtanam legitima in statu eo modo curat, quo tertianam spuriam in principio tra diamus. Quae vero febres quartanae usu theriaces atque similium ante morbi coctionem magis saeuiunt & excandescunt, spuriae sunt ex adustis humoribus natae: quibus admodum calefacientia nocet notantum ab initio & in augmeto, sed mutito cita magis in statu.Neque velim in talibus ullo tepore morbi vel theriacen vel
simile quippiam dare, nisi sorte in declinatione : non tamen sine humectantibus quae morbi reliquias egregie diluat. Ergo ut ad instiwtum redeamus,balneui in sta tu conueniet, quale aduersus calidam in temperiem praescripsimus: abunde videli cet humectans & paulo minus refrigeras,
additis quibusdam calefacietibus horbis, quo bene temperatum euadat in duabus primis qualitatibus. A balneo fiet totius corporis unctio ex oleo violato, liliorum aut amyxdalino dulci. At per initia huius cς morbi componetur balneum e simplicibus quae ultimo descriptum sympum constituunt,aut similibus aliis:& unctiones praescribentur ex chamae mclino, a ne thino,aut aliis ad horrorem conuenienti
bus antea propositis. Thermarum usumat qui laudant ex vapore decoctionis ca- , lida -
148쪽
Lis ER sΕCVNDVS. I 3IIidarum herbarum, quo sudor eliciatur. Et equide admitto, ubi humor susus& a tenuatus resolui aut aliqua sui portione in sudores conuerti nequit ob cutis desitatem vel constipationem: sit vero aeger satis robustus, & bis una hebdomade sudet postridie accessionis. Ide multo magis probamus in totius morbi declinatio ne ad quam tande peruenimus sub eadec si ditione virium & cutis.Tunc nullo refragante cocoditur theriaca, cuius vi reliquiae morbi absumatur & viscera corroborentur. Ad ide maxime conseret nobilissima confectio athermes, hoc est, de consectio grano tinctili affectib9 melacholicis pla- Alleterne accommodata,vt ex eius descriptione ' β' patet: necnon & consectio illa altera itude pretiosa quae ab hyacintho meruit ap- confect. pellationem, cuius descriptione restitui- de hyacinmus in nostro de Peste libello. Verum i cap.vitasta siccandi vi pollentia humcctantibus corrigi debent,iisque vel simul vol paulo
post assumptis: quippe Midius euasit corpus ex febris natura & diuturnitate,atque deinceps humectandum saginandumque est. Si quid praeterea faciendum videtur in declinatione ut nihil morbifi- α cae materiae supersit, ex aliarum febrium
149쪽
Defebri quarta spuria. Cap. XII. Puria est, quae legitimae praecipuas notas minime repraesentat: accessiones a leui rigore timcipientes habet easque breui res,sed cum mordaciore calore, vehemetiore siti & inquietudine. Hic subest humor aliquis adustus, qui bili permixtus est. Is vero ex praegressis aliis potissimumque erraticis febribus colligi solet, ut vix unquam visa sit incipies quartana spuxia,quinimb frequentissime aliam sequatur & ipsa errabunda. Miniis diutumna est, sed lestior febre exquisita sui generis. Atque multo facilius in duplicem triplicem & continuam degenerat, quando imprudenter tractatur numor, hoc est, immodice calefacientibus irritatur auget urque.
Ad huius curationem victus instituatur humectantior & quoad activas,ut appellant , qualitates magis temperatus quam calidior: ne adusti humoris velut carboreuiuiscens pestifere magis nec sine maiore dctrimento accendatur. Atque hoc praecipue di 'ςrt ab exquisita quartana, ad continuam spuriam ex bile minoris Amput vocat Avicenas,genitam propius
150쪽
LIBER SECUNDUS. Iuaccedens. Ergo qualis aer, quales cibi &potus hic conueniant, ex superioribus facile est repetere. Sunt tamen vel obiter annotanda quae praecipue animaduerti debent. Vinum conceditur bene dilutum, quod insignius quam aqua sincera humectet. Ius carnium , oua re centia & quae similiter plurimum aluntivtilissima censentur: non salsamenta vel axomata vel quippiam acre. Acetum V ro in quartana legitima perniciosissimuin ista conceditur, sed parcissimum, tum ad condimenta quae appetentiam hic valde prostratam excitent, tum ad prae sentis incedij extinctionem. Sic equidem interpretandam esse puto Arabum sententiam, qua distingunt aceti usum non conuenire natura melancholicis, sed qui ex accidenti aliquo tales evaserunt.Nempe ei humori qui proprie melancholicus dicitur fauet atrae vero bili, quae nulli naturalis est,aduersatur: de qua re nos pluribus in tractatu de febre quartana.Som- C .Rnus extra paroxysmum diuturnior omni ex parte iuuat. Sanguinis missio liberalior spuriae Curatio. quam legitimae conuenit, eo quod non Perinde veremur corpus refrigerare. Ne que vero brachij tantum sinistri venam I. 1 -