장음표시 사용
251쪽
pore aculei,sed siue leues sint rat , siue asperq, oes uncos aculeos in cauda gestant,sicuti in rubo, cynosbato,& rosis aernuntur.Piscis est durae cranis , conco, difficilis , sed alimenti firmi de seni. Germa.em Roch, Galli Hisp. . Riva. Guliel. Ronde. lib. Non nulli Galbionem reserui in baculo conis lusorum piscium classem, ut eum hoer note intelligamus νqui Germ. 'οψcber' vocatur. qui & ipse durae carnis est Pae: senns . Alii textus habet Gobio, de quo talen. lib. de alim .facu L c. 18. Gobio, inquit,littoralis est piscis,ex eoru nuntie' em,qui parui perpetuo manet. Suavissimus ac concoctu facillimus, simulque ad distributione & succi bonitace optimE
se Iluc referendi videntur piscul o quos 'resten est Erlyton Germanice vocamus16c quotquot tales occurrui, nόi rape iucundi,boni succi,&ad coquenil in v faciles. . T- D B e 1 M v S , Truta' Hicolum,qui ' indui 'tibus aquis generant, pisciuiqua ticunei: uum gentium iuditio longe no, bilissimu vhabetur. Variusadmodu est, purpurcis guttis siue maculis totum dorsum speciose pingentib. carne inte rius rubra,quemadmoduin salmone edi
conspicu,AE culdubio is piscissit et Auso si tabu M ar vocatus',quu dicit.
252쪽
Purpureisq; Satast fellarus tergore guttis. Celebratur apud homines, tangvoluptate cibos reliquos supereta Carnem habeat vaIde friabile, vi,qua nihil neq; Ientoris,neq; pinguedinis insit, quo fit . ut stli mentum,quod ex eo sumitur, hominum et corporibus saluberrimu esse censeat. Hue,quod ad sucei bonitate attinet a schi ς et & auratε quos GH ei ORoteoesisten Germanich nucupamus, reserendi sunt. Porio Truta Gallicu est:
nam vulgo. Truirte voea iit , Hispanice, I rucha, Germanice,een Foret. Uerum hactenus singulatim de piscibus. Nunc ueneratim etiam atque uniuerse nonnihil de praestantia ipsorum dicemus. S c i E N D v M igitur imprimis,ali viniis, mentu, quod ex piscibus uenit,tquem electis .. admodu idipsum lib.3.c. Ps .de alim'.facul. Galen .arte statur, san mine gignere consistentia tenuiore, si quod pedestri- bus animalibus sumit , adeo' Vt non afflueter nutriat,oc celerius discutiat, magis in excrementit tu est.Phlegmatici. s.
id est, frigidioris humidiorisv te peramenti sunt pisces. Ob eande in causam quida ipsos concoctu difficiles esse, ac turdi transitus cesuerunt, quippe rati ne frigiditatis lenti et sunt, atq; diutius ob id vetriculo immoratur,& cococti ni repugnant: quo fit, ut saepius corrum parit, di putrescendo sitim generet. Car
253쪽
t Ium itaq; laudabilia alimentum hoe nomine, quam piscium salubrius est.
SECvNDo vero hoc et sciendum. nempe pelagicos hoc estimarinos modo caeterae bonς notae consentiant in urctus salubris ratione,e qui in aquis duIcibus nati sunt,esse meIiores . Alimentdm. n. quod praestant minus excrementitium cst.&carni una turg Spinquius. Hi uero cum pelagici caeteris paribus=a nuviatiles sint carne duriore a consentaneum est, eosdem difficilius et concoqui de re Iut,ac magis nutrire, sanguine inq; gignere puriorem. Aegris in obcoco tricis facultatis imbecillitatem flauiatiles accommodatiores sunt TE κ T I o sciendum, ex piscibus tamarinis iu fluviati Iibus , eligedos essessi
carne sint minimum muccosa aut leta,
sed ,alba ,suaui, subtili,friabili, odorata, quae tardε putrescat, dc qui non degunt in paIudib.lacubusque,atqν id genus locis limosis ac serdidis, nee in aquis limosas herbas 3c mali succi radices habentibus. Petiimam enim habent carnem, sin eiusmodi Iocis degunt. Et gendi vero non admodum tuu ne , neque pregrandes, neque pinguedinc multa respersit sed ut in suo genere
carnosi de cellertini cursus. Ex in uinis praestantiores habentur,
qui in niaminibus longius amari dist, si bus
254쪽
tib. capiuntur, utique si caeterae laudabilia pisci ut notae no abfuerintalitae quoque notis consentienti b. qaanto spinis agnati ac squamis horridiores fuerint, tanto praestantiores, et esse par est Spina ru . n. squa naa ru ulti t ud o su b stantiae puritatem arguit. Praeterea optimi sunt ex pelagicis,qui uiuut in mari puro ac profundiore, uentorumque porcellis magis agitato ,& qct fluuios multos, inagnos excipit. Mare in mari 'n- .etico se Balthio nutrit,i is pstane, qui in marinor tuo siue Meridionali capiunt. Eorum aut,qui in fluuis gignuntur, salii briores sunt, qui in iis gignutur,in quibu aqua rapidὸ fluit,ac copiosa est. Ex quibus i a dictis liquido constar, quupiscium probi malive censeri debeant. Cetacet. n.ae bestiales cuiusmodi poreus & canis marinus. delphinus, dc mo-xhua potissimum habentur. culaudabilium pisciu nolis,nimi tu albedihe, sub tilitatene friabilitate careant M in cibo
sint pror sus iniucundi,& ad coquendis difficiles, exiguumque boni quidem alia nents,excrementi aut pIurimu reddut, ct prςsuritim recentes. Quare mirum no . est . si prauum suum in eoru corporib.gquotid se illis uescunt. congregat. Quos in si qni meliorem no suppetiete copia. edere cogamur , magnopere cauedum νne is, o a captu inge latur, scd seruadi
255쪽
sant per dies aliquot,dum caro eorum mollescat, adeoq; citra substati pecorruptionem tenerescat. Id quod fieri selet ubi leuiter sale conspersi fuerint. Quo modo sapidiores etiam ac multou an- . te pstantiores euadere lib. 3. de alim facul. c. 24.& Δo. Galen.autor est. Quicdd. n. muccosum , aut uiro sum gustu rela- runt,id totum deponunt.
Ex piscibus marinis rata & gornus in . laudabilium classet cesentur , carnem. n. habent consistentia purissima. Deinde uero Passer 3c Sol ea, quorum in caro lerior est,minus is tum alba, tum fria bi-Meriem lis,& crassior, sapore et atq; odore min
e5 mendabilis. Mertengo th, siue meria ono, que α φυ ι Graeci uocant, secundus forte a rata deberetur locus, minore. n. participat crassitie ac lentore, qua Pasiser & Solea, & substantia utcunque friabilis est,sed si odorem,sa potem,colore, substantiae puri rare Sc mollitie speei es, . bonitate nonihil a Gorno ae Raia desi- Morb- cere uidebitur. Ide de harego iudicium est. Mortiua iuuenis bonitate praedictis
satis Spinquar, sed si diligerius ad praescriptas laudabilium piscin notas exigatur, crassior multo atque lentior inuenietur. Salmones aut rhombi s vulgo Gallo turboli )6c ma erelli siue macrelli, Ma rei loge a reliquis bonitate deficiunt, sunt ιεν- erum multo c rassiores, magisq; lenti,&
256쪽
eoncoctu difficiliores, nes; copetui nisi vehementiore exercitio fatigatis, robus is, ac iuuenibus , idq; magis etia si sidsalsedinis ipsis comisceatur, quo lento crassities, dc frigiditas eoru remittantur
Ex piscibus aut aquae dulcisclucius &perca mediocres laudatissimi sunta praesertim si pter dictas bonitatis notas pinguedinis non o ino expertes fuerint. S cundum post illos locum obtinet. Vedosa, carnem th habet non perinde albam subtilem,& friabilem, saepiusque in stagnis, quam fluuiis reperitur. Illud porro summatim nosse et expedit,* pisces fluviatiles, modo caetera c5 sentiat,tu ad bonos humores gignedos, tum et ad Iustus ipsius uoluptate,caeteris multo sint pstantio ira, si in aqua profunda, petrosa aut aspera, ad Boream spectante,ac rapidὶ fluente degant, prae sertim si urbis alicuis am plissimae latrina ru,balneorti, culina ruq; loturae N purgamenta in illam no defluat, neq; & vestes de alia eiusdem generis in ea abluantur. Multo uero magis,si praeterea & haerbarum ac bonarum radicu copia abundet.Cancri uero tam marini, e fluuiatiles,sicuti lib 3.de alimen .sacul. cap.3 3.a Galeno traditur,dura in totu carne con. stant,ideoq; & ad coquendum sunt difficiles,& firmi alimenti, aegre tamen in
257쪽
In piscibus quoq; id coiter memoria
tenere oportet,i recetes ualde nutriant de humect/ nt,mamas lacte repleant, s
men proli ficu fu preditent, adeoq; uenstrem excirent, dc biliosis eorporibus sine accomodatissim s. Caeterum abstin cndu
ob ipsorum eiu post quamlibet actionε
forte ac uehementem,qui nanq, intemporis ingeruntur,eos & male concoqui, ec dum in iecurae uenas distribuuntur, succum generare crudum , qui non facile in probum finguinem mutetur, a ratione alienum no est. Praeterea vero , cahaec ipsorum et natura fit, ut tardus pertranseant, cura non minima adhibenda
est, ne in uentriculum incidant debilem aut prauis succis uitiatum, quippe qui tu neq; belle cocoquantur, de facilius fere una cu a Iiis in vetriculo existet ib.corrupanL Neq i te una cu carni, nee Iam
cini is,neq; su mmo post alios cibos loco
si quid Aui cenae credimus,edendi sunt. Postremo uero hoc et sciendu , t crassioris succi pisces intra mediocritatem saliti, recentibus sint praeserendi. Uerum recens faIiti,Gal.lib. 3.de alimen. facultis c. 24. teste.iam diu salitis sunt meliores Pisces et laudabiles exiguo sale consprrss,atq; moderate su mpti,appeten tiam .si sis ais delectetur, reuocant dc roborant.
258쪽
u e Anguilia , ct nonnihil etiam de caseo. cap. XX XL
Vocibus anguilIae prauae sunt,
si comedantur, Qui Physicen non ignorant, haeG testificantur. Caseus,anguillae, nimis obsunt, si
bas. AnguilIam uocibus nocere hoc in lo- ' traditur: idq; rationi b. tum medicis, philosophicis coprobat. Limosus.n. Piscis est crassici, lenti succi, obstructio. nes facit, longiusq; a memoratis paulo .nte probi piscis indiciis recedit , quod Galenus et in libro de cibis boni & malita cci. c. I s. in hunc modum scribens attestatur , Anguillae nunquam boni succifunt, tametsi pur0 in humore versenturneduineo qui urbiu sordes& purgamεta in se recipit. Idesere& in lib. de attenua di et 2.cap.O. confirmare uidetur. Anguillae,inquiens,& molliu pars maxima,tametsi carnem habet mollem, i in succo lento ac Pitu itoso abundar, iis, gfalubri victus ratione uti volunt, plurimum est noxia . Pari modo de mus eris
259쪽
cuntur, sentiendum est. Na& ipsae nihi- Iamprelo secius qua anguillae plurimum crassi succi gignunt: tametsi paruulae lapretae non perinde malae & periculosae sint. Minore. n. ut sensus ipse iudex est ,crassitie&Ientore participant. Quo fit,ut hi pisces,licet non ingratum ori saporem os ferant qS salua theoru reuerentia dictum uelim,qui in eoru usu diu perseuerant) admodu sint periculosi. Siquidem
generatio eoru in aquis serpetum generationi in terris respondet, non sive ve. neni suspicione. Unde et M. Varrilibr. q. de lingua Latina, nomen habent, P an guib. ad similentur. Atq; hac certe rone capita dc caudae, ac similiter interior pina aut quae venenum in se contineat,n IL Anguil lo modo ededa sunt. Couenies aut erit Ierectis ob succi crassitiem ae letore, ut in optimo vino imi nersae necentur, atq; cu i toculo deinde optimarunai specierum, sicuti ab Apitianae scholae sectatorib. solent, praeparentur:ac primo ede duabus ebullitionibus in vino.&aquapbulliant, ibi is e reiectis tandem ad pei sectionem - coquantur. Vel gela inde in patina fiat, vel pastillatura. vel assatura , idque cum . falsamento competenti: in hyeme quidecum viridi fortibus specie b. vino. in aestate vero eum dc bilibus speciebus, omphacio, dc aceto. Commodius in abe-
. Ausmodi piscium eiu abstinetur. Stoma
260쪽
puu sentiunt nocumentum ex eoru ob
soniis, qui a renulas mingere consucue runt, qm illsanguillari glutino in cal- Anguit culos cogi &anstringi videantur Poda- ω esius gra quoque laborati b. manifcste offici ut, calcuti. nec ullis morbis madetur, sic ut inique sir nox natura fecisse videatur , quq tam suave refutandi s expuendisq; piscibus indiderit saporem. Medici omni ex loco, omnique tepore dc praesertim circa solstitiuanguilas detestantur. Sequitur deinde, caseum atq; auguillas plurimum nocere si comedantur: Psane de iis, quae magna mole ingerutura intelligendum est . Causa quidem de caseo supra cap. 7.De anguillis vero in praesenti capite habentur. Postremo loco hoc et adseritur nepe
prauitatem eorum uberiore ac frequentiore uini potu corrigi atq; emendari:
quod minime in de vino subtilli ac penetrante, neq; ite de eo quod in potus de latiui vicem substituitur, intelligenduest. Tale nanq; cu cibis mali succi bibendum non est,quemadmodum 3. I. doct. 3. c. 8. Avicenna sic ferme scribens diligeter admodum monuit: Neq; cu cibis praui succti nec antea illi conficiantur, neq; ab eorundem concoctione vinum
protinus bibendu est:gppel mali chymi cibos in ola statim corporis ex icta o