장음표시 사용
231쪽
morum aequando ru facultate. Iis maxi me conuenit, qui vita in occio ac quiete
degunt, quiq; leuiori ingenio ac mete
sunt. Colore vivida comparat,voce clarificat, genitali semin adiicit , dc cerebri substantia auget. lusculu eoru opti ma leprosis medicina est. Ad hqc gallorum cum gallinis nondum coeuntiu testes,deperditas in morbis vires mirifice restituunt;d ob causam hecticis,& m rasino laborantibus morborum is dititurnitate macre factis utiliter exhiben- . tur.Insuper & semen prolificum suppeditanti& Venereas roborant vlies. Decrepitorum aut precipue galloria caro nitrosa & falsa cibo inepta, medicamento se est iure suo maxime, potissimu vero gallorum rufo tu qui ad motum sint alacres,ad coitum ardentes,ad dimicandum fortes , obesorum S macrorumedij, quoque vetustiores,eo magis sunt medicamento si. Pl ura Mesues libr. a.de medicamen.simp. purgan.distinct. I. capit.. 23.Simeon Set hic in Syntagina.& Αui- Capus. cenna. a. Canon.capite . 296. SECvNDA, Capo siue capus:hoc nomine seminarem Salu vocant, cum fuerit castratus, sicuti a M. Varrone lib. 3. c. 9.R Columella lIb. 8. c. a. de rustica traditur.Hic,n.in cibis gratior est ut pote remoto Veneris usu pinguior, atq; salubriolis alime a redditur . Quare cum voluptate
232쪽
volu ptate assumitura, ventriculo, ac fa cilius concoquitur. De hoc Platina libr. . de honest. uolupi. Oium auium laudes quantum ad obson ia pertinet, νna caro gallinacea comprehesia est, quid .n. popinis asserunt reliquae altiles, qS non unus captus in se habeat, siue elixu, siue assum velisi Eius auis patina stomacha iuuat, pectus lenit, uocem sonoram facit, corpus obesat,&c. TERTIA, Turtur: huius quoque in m cibis annumeranda est, nulla oino ex parte danandis,q neq; tennes neq; crassi sunt, sed uelliti in symmetria, omnisqs excessus mediocritate consistunt. De ea Galen .ca. 7. libri,de attenuante diaeta, in hune scribit modu: Qui non exercetur, mandandae ei e Mint modi ch non modo gallinae sed columbae et,ac turtures, tam cisi turtur tempe iamento est sicca dic
potissimum qui in motibus degit Laq;
uesci quis potetit cis innoxie. recens in turtur non modo non med coda, sed
nec perdix, nec alia ola, quq caine habet moderate sicca , sed ubi unum diem ad minus suspenderis, ita dcinum mandas licet. Porro palumbes, pister j lcarne habent columbis,& perdicibis, S turturibus duriorem,difficilem etiam ad coisquendam & ex sementitia habet. Perdices uerb,ac turtures, neque durisimas habent carncs,neque concoctu dissicilca
233쪽
prauo ucco uitiosas, sed de ipsa tu. durities; si mortuae uno die asseruentur sacith vincitur, fiuntq; friabiles oino atque in ciulpa ete. Alimentu.n. corpori dat laudabile, sanguinemq;- minimε visco sum generat, di crassi ac tenuis mediu. Proinde quibus salubris cibus curae est, eos, ut arbitror, his uti conueniet. Haec
ille. Pluta Galenus in si bro de cibis boni dc mali succi cap. s. di Rhaetes aphorismo. lib. 3. apho R. PQ it A RTA,quorunda opinione sturnus est,quem ψωρ ν Graeci uocant: auis
nigra,albis maculis distincta magnitudine merulae. Eius generi proprium cateruatim uolare,& quodam piis orbae circumagi,oibus in mediu agme tendetibus, sicuti ab Aristotele lib. s.ca. 26: de historia animalium, de a Plinio libr. Io.C.2 . traditur, Germanice s een Spreeu. J
nino J Galenus: libr. ,. cap. I 6.de sanitate tuenda, intei perdices, attagenas merulas,& turdos,quae quidem boni succi esse ab Oibus existimatur, sturnos et commemorata cum in a multi, illaudabilis esse alimenti iud cetur, quippe qui melancholicum atque uitiosum generat sue
cum,& cicuta quae uenenu eue ab o bus statuitur, uescantur, us: est apud Galen. libr. I. ea. 2.& lib. 7.c. I 7 de sim p. medica.
iacul. Huic obiectioni Aloysius Mu deu
234쪽
Iasic occurrendum putat. Nempe Galenum in G de sanitat. tuend.in calculi renum uitio sturnos tant tenuis alimenti approbasse, itemque palumbes di passerculos, R in turribus nidificat, Graeci uocant . Vel sturnos non ita fortasse improbi succi esse, pr sertim iuue, Culos,ut uulgus putat quaedam nanque sunt animalia quae adhuc in tenella aeta te existentia, ni sunt succi, ut uituli hedi,si uero annosa fiant, praui . Haec e- .nim, ut ait GaIlib. 3.de alimen .facult.c.
ride concoctionis,dc boni succi, & nutritionis laude carent , Multo autcm ma
gis Galono credendum est, e uulgo ita
inconsulte aliquam generalem profereti. sententiam. Ncq; et quod veneno pascantur ab ho tu eiu abstinendu est. N nulla. n. animalia sunt,qus licet uent nisquandoq; nutriantur, boni in sunt succi, quemadmodum de sturnisi a comemoratis costat. His . n.cicilia nutrimetu est, homini medicamenia.. Siquide sturnoru natura cicuta in sub tantiam sua vertere pol quod hominu non pol. Sutth quibus Starna, hoc loco magis arri- Starnac' deat,ut per ea auis accipiatur grandiuscula, magnitudine anseris, colore cinereo,cuius caro succi sit laudabilis, praesertim iuuenculae. Atq;ata sane Rha Ecflib. 3 ad N mansorem ea. Io. intellexisse uidetur,ubilianc reliquo aut um genergPrastrens
235쪽
prilares in eum prope modum scriptureliquit: Starnae caro inter aues leuissi ma,atq ; his,qui attenuante victus rarione delectantur,conuenientissima inueniuntur. Vel per Starnam auis forma &magnitudine pusillae perdicis intellige da est. Sic Rabbi Moses accepisse vi,ita ad Iudaeos inquiens: Pari modo nec starnae esto nostro conuenire putandae sunt quia ventrem constringunt . Sed hanc proprietatem alii perdicibus adscribui. Nam carnes earu, licuti a Simeone Sethi dc Rhaae loco paulo ante citato,asseritur,ventrem sistunt .Quinetiam Baldachus quidam non contemnendus autor starnas mirifich commendans tabula.is. de rebus non naturalibus; ita fere scribit, Starnae, phasianorum, ac perdicum nature propinquae sunt , ct. secundum ordinem sese in temperamento & sub . tilitate habent. Pilitantissimae n. sunt si rinae, mox phasiant, deinde perdices ut quae reliquis excellentius desiccent. Docet praeterea Ioatines Michael Sauo isnarola,ab harum trium esu abstinenduesse, tum iis qui quamlibet actionem for em ac vehementem obeum, tum sanis etiam, ut si quando morbus aliquis inciderit,habeant quod ultra coiisuetudinem ad edendum imitet, I N T Aa coluba, auis uulgo nota,
quae cum biliosam admodu habeat c se
236쪽
nem , sanguinem moderato crassiorem 'calidiorem necessario gignit:atq; ob id sebres non unqua facit. Quare in pastillis potius cum aceto, aut omphaciorci coriandro pi sparata, V assa mandenda est: ita namque exuperantia calidita-- tisci' ad συιλαετρLν comoderationeq; reducitur. Renes frigiditate doletas iuuat,,femini genitali S sanguini adi jciit , sed caput atq; oculos laedit. Quinetiam
lepra, si frequentius usurpetur,generare fertur. No minimum vero reliquis pulli eius volucres tu succi probitate , tum csicoctionis facilitate praestant. Inuolucres. n. calidam humidam habent carne atq; excrementitiam, & maxime domestici. Ex columbis. n.ut Oribasius tradit lib. . ad Eustachium cap. I. agrestes domesticisi praestanciores sunt,&oino agrestia domesticis praecellunt. Electiores quoq; pulli sunt per Uer & Autum- . num qui per Aestate atq; Hyemem cx- elusi fotiq; Porro antiqui&annosae nos tu colnirabae, verum dc turtures, tu obcaliditatis di siccitatis excessumatu vero&coctionis difficultatem vitandς sunt. Plura Sinteon Sethi in Syntag. Rhaaes
Sε x T A , Qui scula et vulgare nomen missu . a sono fictum noterici Qualea vocant, L Cotur
Latinis ut Festus ait dicta e Coturnix, itidem ' .
237쪽
itidem a voce,a qua multiS auibus no- mina indita sunt,ortieta a Graecis appel-. latur, Germanice, ee quac KeL Gal.
Gille, Hisp Codorniet. Caro eius iuxta Auerrhois sniam, temperata est, ad cali. ditate in paulo propesior,ac tenuis sub statiae,optimiq; succi: quare sanis,ac iis qui conualescunt, alimentum est ad bonam ualetudinem accommodatissimu . Verum Psello. Isaaco, atq; aliis quibus a dam non aspernandis Medicinae scripto ribus Coturnixa uis est, tum ad concoctionem, tu ad succi bonitatem inhabi.
Iis: ut quae de veratrum comedat, morbo comitiali corripiatur: unde Avicenna. a. Cano .c. I sq.ab eius usu suadet abristinendum veluti a tetanum & spasma inducente.Vbi notandum is, Avicenna,
non ob id solum coturnicis cibu improbare,* elleboro nutriatur, sed et i ta- qis facultas spasmum ac tetanu generaridi,illius infit sub'antiq. Hac ratione igitur Galli coturnices cum molli ac pi gui caseo pastillatas edere cosueuerunt.' Pot et per coturnicem intelligi alia qua damauis perdicae aliquantulum maior genis rostro, dc pedibus rubenti color reliqua vero pennarum facie ad leuco - Phaeum vergente,quae Italoru uulgo Co turnix appellatur: estq; de Alpinara uotacrii genere,& in syIuestribus , dcfrigi dis locis,moarib utq; versetur M. neque
238쪽
neque ab Italicis regionibus unquam recidit. Cuius autem speciei apud veteres fuerit, nondum satis copertum habetur sed ex gustu,& odoratu , dc loci natura .
In quo continue comoratur, dc ex iis abus pascitur na illa grati admodu sunt od 'ris boni S laudabilis esse alimenti
iussicanda est,&propterea in cibis merito ex petenda. io sane modo Rhaetcs etiam ii. 3. c. Io. Ad Alman. coturnicem accepisse vF,cum ei secundu post starnabonitatis locu tribuit. De utraq; colu nice cum plurima tum cognitu pulcherrima habet Aloysius Mundella epist. 6.S E P T I M A, Phasianus, que a Phaside a mne apud Colchos, ubi primum cognitus est,ita nuncuparunt. Issc est decantata olum libris auis,quam primalere in mesis esse iudicant Si carnis bonitatem,a sc'po de tempera metis ciborum iudicia auspicantur, succi n. probitate dc iucundita ac longe caeteris ancellis,ne' solum ad robur quoque cocilian
da accomodatissima est. Caro. n. iuuenculi ac pinguis coualescentibus & morbo tu diuturnitate macrefactis optimus cibus est. Sed ob nimium atq; immensum precium Principium duntaxat me sis atq; magnatum dicata est Meminit Phasiani Galenus lib. 3 . de alim.facul ta. c. I 8.sic Inquies: Caro Phasianorum, qd ad concoctionem dc nutrimentum alta
239쪽
net , gallinis est similis, voluptate in an edendo superat: dc sicciore constant te-pera meto, ut qui in sicciore degat aere, Fc magis execratur. Lege plura de hoe apud Simeonem Sethi, de Rhamn lipho ri tib . . apho. IMerula. O C Υ A v v M , Merula: quae quidem auis est nigro penaru colore : rostro rixtilo. sturni magnitudine Κοττυγος a Grecis dicitur, Germanich, een Merie, GaIlich, viae Mierle , Hispanice, . Qtanquam vero h qc a Galeno , Oribansio atque Aegineta inter optimi succi
alimenta conumeratur, carnem tamen,
quam perdicis & attagenis est, durio a rem obtinet. Quare ipsa iuuencula ac pinguis madenda est. Turdi quoque reliquq id genus aviculae montanae,
oes in hane classem referendae sunt. ortu σο NONA, ορτυγοuin τρας ea auis est tu turis magnitudine, pennarui colore,nec quicquam a coturnice differens , rostrulongius est & acutius, crura pedesq; satis It prae corporis spacio longos obibnet , quinetia frugi uora est, dc aduena, antequam coturnices haud uspiam audias meq; coturnices te amplius uisurusperes,ubi haec audiri desiit. Vox mitifi-ehest coaxantium ranarum clamori no absimilis, nisi φ subtilior multoo ac tior fit. Caro eius optinaum gignit succum,ubi per diem suspenderis . Gibertus
240쪽
tus Iogolius in eruditissimo suo de aurbus Dialogo, eande esse putat cum V chramo, quem S ccrecum Germanich,id est,em Smertet Ut SeresKe nucupamus. ορτυγομητρα aut Grecis dicta est,t corturnicibus per maria terrasq; aduolantibus dux& rex itineris esse soleat, ab ο ρτυξ, id est coturnix, & υότρια, id est,
matrix. Plura Aristoteles lib. g. cap. I a. de historia anima. Plinius libr. Io. c. 33. natura l. histo. Salinus c. 18.& Alliensus
D E C I M A, Perdix.huius quoq; caro medii fere temperamenti est , S concoctu facilis, Rbumq; succu gignit, preserti m si non illico post occisionem , sed
unum ad minus diem suspensa comedatur.Sic enim quod durum in se continet,abiicit,& friabilis redditur, quemadmodum ex Galeno paulo ante ostensum est. Sanguinem copiosum ac tenue generat , adeoq; crassiore,si forte in corpore inuenerit,extenuat:idq; ais potissimum pristanti quq ut in reliquo auium genere, ita in hoc quoq; facilius concoquuntur. Et uno verbo, optimae quidealete sunt auiu iuuenu saginatarum , pessimi vero macilentarum & antiquaru . Alimen tu aut perdicum optimum est ijs qui se non exercent. dc qui vitam degunt ociosam, quiq; imbecilliores depualidi sunt, tum etiam attenua ut e vi-