De conseruanda bona valetudine, opusculum scholae Salernitanae, ad regem Angliae, cum Arnoldi Nouicensis ... enarrationibus vtilissimis

발행: 1587년

분량: 641페이지

출처: archive.org

분류: 미분류

261쪽

Ia membra,quo fortasse citra uini ad miniculum minim h penetra sient,non sine sanitatis dispendio secum trahat. Intelligendum igitur de uino forti non modum penetrante, quod saepius atq; modice comodς ciborum permistionis gratia sumitur.Hoc.n. praestate Coru corrigit concoctoriam facultatem roborat,

frigidosque dc phlegmaticos humores cocoquendo benignos reddit: quo sit,ut casei ntque anguillarum quae aegrhadmodum conficiuntur, concoctioni non parum proliciat. Caeterv neq; illud silentio hoc loco inuoluendum, nempe uinum non in aci- suilla rumodo, sed quo tu libeti et pisciuesu exhibendu: quippe frigidioris humidiorisq; temperamenti sunt oes, adeoq; dissi ei lius ob id ipsum conficiuntur, tardius m transeunte uino igitur saepius ae modice sumpto facile emedant, atq; ad

σημμετρίαν perducuntur. Hinc non te- meie hactenus hoc usurpatum: Expiscibus vinos quid Cm aqua foueri, mortuos uero uino condiri oportere. De cibo potuique in prandio arq; caeua per-- structione sue alternative. c. XXXII.

IN ter prandendum sit saepe partimque bibendum. Si sumas ouum molle sit, atquO

nouum.

Hinc

262쪽

VALETUDINE. ix.

. Πine duo traduntur pricepta. PRIM vM , de cibi Potus in prandio

atq, cinalmistione Due alternatione, Inter prandendu nanq; coenandumve in vice modo edendu. Godo bibendum est

ac ne id quide large dico piose, sed saepe

potius dc parc . Neques n. a umenta nobis in hoc imitando sunt, quae tum demubibui, cu cibo reaturata fuerint: sed potio subinde interponenda est,qm cibus permist ione potionis mollior redditus per membra nutritioni deseruientia,facilius pervehitur. Vbi notandum, triplicem a Medi eis Potηstri constitui potum. Αe primum qui de permixti uu uocari, quod unanimi ru cum cibis ingeratur.Alterum delatiuum, qa concoctione in ventrectam confecta dc absoluta, in hepate vero inchoata,vi cibi penetratione adi uuet, exhibeatur. Tertiu uero sitis sedatiuum, quo in ex- plenda siti utimur. igitur de potu hoc loco traduntur, ea de permixtiuo accipienda sunt.Ηic. n. interponi s pius Per --

ac amisceri cibis debet, neq; ad sine pra ximus. dii uel cint, siue dum sitis urgeat saluo in aliorum iudicio dissetedus est. Imo vero crebrius et ab illis assumi det, qui cibis actu uel potentia sicciori b. vescuntur, quique uehementius sese atq; immo

dcratius cxercendo siccum pane vorant, non sii coPiose, ne concoctio impedi. h. v. simi-

263쪽

simile. n. quid da succederet, qualea qua in lebetem feruetem s pius large dicopiose infundentibus solet: quippe caloris vis in coquendo hebetaretur. Sitis aut sedativus potus circa pradii vel coene finem , naturq congruere magis vi, tuc. n.ob calidi siccique cibi aestuationem vera sitis vrget. Namq; verisimile non est eodem ac breui temporis momento, infestari naturam esurie sitiq;simul ,eo q) h c irritetur a calore, illa stimuletur a frigore interno . Estque hic potus augendus, vel minuedus, prout ipsa sitis expostulat.

Atqui delativus prima coctione iam peracta,atq; et paulo anted aliud quidpiam edatur, propinadus est,psertim cuprius ingestus cibus consistentia fuerit crassiora; neq; differendus est, dum sitis

Oboriatur. Ventriculu. n.ad reliqua suscipiendum cibu reddit expeditiorem, ac eoru et, quae in ventriculo continetitur, distribiitionem ad hepar plurimuiuuat No th immoderatius eo abutendu est, ut mitture c5 coqui possit. Siquide incoctus ad hepar non transit. Quod veru utiq; erit, si in delativi locum non substituatur aqua. in illa. n. necesse non est, ut coli coctio expectet , privsst ad hepar trasmeet. Rationabiliter vero in potu delativo ceu et in Smixtiuo no aqua,

sed vinum propinari det,aut aliud quiad

264쪽

id ino sit analogon,veluti ceruisia, melicraton,aut ex certasis ues m Iis, aut simili quopiam fructus generectis is potiones : quibus ih oibus ti inuest praeserendu . Facile. n. essicit alimenti

inoia mebra distribitrionem: unde inon inepte rxhinathstrosiis. ab Hippocrate , nuncupantur ut copiose admodum supra c. 13.& 27.ostendimus.

Sed quia de commoda cibi potusque permissione satis ia diximus Illud mini λ

me omittendum aest,t nonnullis, ut rectum placercui deo,nempe ut iuxta crassiore,sicciorem ,ες frigidiorem ei bu de utroq; potu ta delatilio, Ξ per mixti uolargius assumamus,dc ut rursus circa calidiorem, subtiliore,atq; humidiorem, parcius.Et iteru,ut uinu subtile vasen'; cum cibo natura, crasso, duro. ac frigido bibamus,& ε diuerso,ut calidioribus concoctionique magis parentibus cibis vinu debilius adivngamus. Quae ratio si stabit,voletiore uino iuxta carne utemur bubula si pulloru gallinaceoru, ileq; iuxta pisces, qua carnes arii maliu terrestitu. SEcvNDv M praeceptum de ovis erat nempe ut recentia ac mollia ingeram'scuius ro reddita est sit pra cap. g.

De Pisiis. cap. XIII. Isum laudandum nunc sum psi mus ac reprobandum.

265쪽

nocivum,

Pellibus ablatis sunt bona ipsita

saxis,

Inquisitione dignum uidetur, quod de ipsis hoc loco traditur : nempe ipsa

laude mereri qiique, nonnunqua uero dcvituperium. Vbi scire anteo a conuenit ipsa duas habere facultates,adstrictiorianimi tum S purgatoria; quani haec certhin ipsorum vclut carne est, illa uero corticibus. Laudantur igitur quae adempto cortice mandunt: culpantur quae non decorticata ingexuntur, Priore. n. modo sumpta, ut in diatis uniuersalibus Isaacus id ipsum confirmat uentrem subducunt; altero vero magis condensant Ssdstringunt plurimum m ita tulenti spiritus paxiunt, ita ut pugna quaeda ac tormina in intestinis excitentur purgat Oxia quide facultate succum excernere uolente,adstrictoria uero xetinete; hincq; intus aulisitur natura,ab utroque holii diu cxara, Eorro si ipsa coxtice spoliata mandatur , tunc purgatoriae actiones

maxim conferunt, Quod de pisis hie' dicitur, idem de omlibus fisini e leguminibus, puta labiis, lentibus, phaseolis, cis qua sunt similia, praecipue tamen corticem habcntibus erassiorem, ut de sabiast cicexibus nigriν,intelligendu est. Hac ninquo

266쪽

VALETUDINE.

manque ratione legumina ola, quemas modum lib/.de vict. ratan morb. acuti apho.93.Hippocrates a testatur, statuosa sunt,&cruda,Scocta,&fricta,& ma- cerata.& uirida . Cortex praeterea in o m

'ibus peiorem generat succum, e quae

ipsbru uelut caro est. In piserum generei reperiuntur quaedam alba rotunda, corticetenui,leui acfragιli,quar tametsi Nna cum corticibus innoxiὰ mandiqueant,praestat in ut decorticentur.yL gumina uirida adhuc di nondum eactem a tu ra, ualde tenuem habent co rticcm. ac minus i s diserimen inest, quod ad cortice ite& carne attinet, faciliusque concoquunt' re quare ea nonnulli sanis corporibus, e matura atq; exiccata magis conuenire arbitrati sunt: quod inaveritate alienum vξ .Na ea admodu esse excrem 'tilia , S substantiae corruptioni magis obnoxiae: constat: quo fit ut a senis non usquequaq; citra noxam sumi Aueant.Hoc in negari non pol,quod tura & exiccata cum ab extimis corticib. purgata uerint, ad victus salubris rationem,quana recentia non decorticata,accommodatiora snt, & e diuerso itida quam exiccata cortice no spoliata. Porro quum omnium leguminum substantia inflet concoctioni renitatur crassiq;& praui succi alimentum in corpus disse fundat , merito a uictus salubris ratio-

267쪽

ne excluditur. Brodium tamen siue ius ulum eorum , eo et statum cum omni de alimenti & concoctionis prauitate deponat, uentrem subducat urina cieat uenarsi atq; visceru obstructiones amolia tur,adeoq; ad uasoru etia,quae colatoria uulgo vocantur, nempe hepatis, renum civesicae, emundationem sit efficacissimum, non parum commoditatis inuictus salubris ratione habere dinoscitur. Cuius proinde uim ieiuniorum tempore, qh crassis atque obstruentibus uti- Inur cibis,frequetiore csseco uenit. Multiplex porro aς varius hominibus legu-aninu usus esse solet. Non ulli. n.cum salsis carnibus esitant.' que modii Galenus lib. I .cap. 2 s. de alimesacul .non probat.

Nam hae quoque sanguine crassiorem &melancholicu magis generant. Qua propter non est his copiosius urendii, & maximh si cui corpus sit aut melancholicu,

cui crasso,aut prauo succo abundet. Pesi

si me autem coci diuitibus legumina sa a dpgrant, quandoquidem legumina aud quaqua ni in crassantium mistione postulant sed humidorum potius , di

quae ipsorum crassitie incidant. Quibus uero sapa comiscetur, iecoris obst ructiones solent gignere, viscerisq; huius aelienis inflamationes inangent, nisi mei le addito, meliora fiant. Perspicuum aute est,qu od & scirrosos uisceris ii tri u su

268쪽

VALETUDINE.

9 assectus sapa exacerbat. Vt autem.legum minaesui , accommodatoria fiant, a di: gis nutriant,& clarum prauumq; succu ' amittant, in hunctere modu coquenda is veniunt. Sub nocte in aquam scruentem Pisor , infundatur, ac primo quidem manibus eoctio. ii diutule confricentur,ut a cortice lCparetur,deinde per totam noctem in eadem ie macerando temperentur, sequetrii uerbi die duabus uot tribus ebullitionibus in , eodem liquore, diu tertia quartaue aquae portio absumatur,percoquantur. Aqua. autem adhibere oportet leuissimam,ina , pluuiale. Nam & hac citius coquent, Fei molliora euadent,&concoctioni minus, facessent negotii. Ius decocti.colo tandes transfundendu& ad usus reseruandum. i in quo νbidi quantu cuiqό libuerit,aca cipiendu, cumqscinnamo υ denuo Mil. croco teperadu ad lentum ig e H oc et rati pacto terream naturam magi , cx parte

deponet Nonulli duas partes aingiberisi unam piperis , aliquantu. n.cymini adi s ciunt,quo facili us secedat ad extremum i aliadae ti uinive, & butyri admiscentisi . atq; unica iterue bullitione coquut, spui .imam interea diligenter auferentes.

i quide in principio refectionis poti iliviui sumendum. Illud post temo minime pret, tereundum,quod biodium siue iustus tum cicerum di pisorum alboru multo sit praestantius , dc humanae naturae a

269쪽

Mmmodatius , quemadmodum de tota eorum substantia. De Lαε talidorum . Cap.XXXIIII

LAc φθiσiκρὰ sanuni, caprinum postque cameli.

Rc nutritiuum: plus omnibus est. usini hum, Plus nil tritiuam, vaccinum sit,quo

que ouinum.

Ad sit si febris,caput A doleat, fis-

ondum est.

Eanlii Hic praecepta quaedam traduntur de . His . electiore lactis genere,quare nux uideli-cet hoc est, tabidis emaciatis..heciaca febre laborantib.&quomodocique consumptis,sit conductorum. Cibi. n.his ipsis,qS calore natiuum imbecillu, obtineant,concoctu faciles conueniunt boni ite ac multrali metiaut corpus ema elatu instaurent:sed liquidi & tenues, ut vias ob siccitate contractus facilius sit - beant,dc penetret. obfebrimquφq; refri mrent nonihil ,'&ob ulceris sanie deter geat,&obsbsutione coti nui, glutinent.. Quas dotes oes Eetlac: facile. n.coqu itur ac olum qu alimenti gla in mimus,lac,. butyro&caseo multu nutrit: optimumi

optimi est sucei:serum casei 5c butyri liquidum est,subfrigidum, est, ut libro

270쪽

eap.ro.& lib. io. cap. 7. de simpl. medici facult.terget sapore dulci butyrose sub statiae de acrimonia seri glutinat caseo, &eodem ac butyro est empe asticum. Quapropter nonnulIi Galeno in libro. de cibis boni & ilia Ii succi,capit 9.teste, pulmonis ulceribus affectos potione. tantum lactis curari putant, antea scili,cet quam ea ipsa vulcera amplientur ealIuaque fiant.

Ac primum quidem praeceptum ess - ' de lacte caprino, quod utile esse phthisi pr/m m

iniuria,siquidem inter caetera lactis genera modera te se habet. cum non adis.

Imodum pingue erassumque sit , ob id medium quoque esse censetur,quod in corporibus nostris praestas Secundum de camelino qubd illis nutus est serosiscis humoris magis paseticepy, quo fit, ut minus tum nutriatis tum emaciatis conferat. Ηydropicis ta- me , di quibus hepar male affectum est. non param commoditatis adnit, prae fertinat sis uerit camcli nuperrime enias. Eonaimq; hepar , siquid Auicendiar credimus, iencitur atque insta uiatur Tertium, de asinino e A si nae naque inter caetera brutoriam genera lac ..um. praebent ad propositos assectiis accomoaatissima, quippe cum tenuissimu siris

SEARCH

MENU NAVIGATION