장음표시 사용
291쪽
nt Co Fisgst VANDA si csisti petur, terminet ille dapes.s si phy sicen non ignorant, haec
testificantur. In prioribus guobus Verilbus τροσω- iωι α est. Fingitur enim caseus seipsum aduersus malignos vicinos ac muperatores defendere. ignari,inquies, Medi ei,hoe est, indocti ac medicinae rudes, dicunt me videt ieet caseum in 'niuersum nocuum esses quum ipsi in ignoret
causam,cur humanis 'aturae nocere di-
car.Allusum aut up ad illud qd ab Hippocrate in libro de Veteri medicina seraptum est in hunc modii: Atqui, inquIt, mihi necessarium esse ur,ut ois medicus de natura sciat &oi studio annitatur,
ut cognoscat , si modo aliquid eoru qas heri debent recth praestare Velit. Qui- de homo ea q comeά utitur ac bibulus. mparatus,& quid cuiqs ab Vno quoq;
continget ac accideti & non simpliciter sic existi inare, τ malum adultum est canust Dolorem. n. affert idpicto ex ipso. Sed quem dolore,& propter quid,& cuibarii intra homine eristenti incumrnh-da existiti Nam di alia multa edulia ae pecula natura mala sunt, & assiciunt hominem non eodem modo. Proferatur autem mihi verbi causa aliquid ,velut 'inum meracum multum potum,homitium aliquo modo subilem reddit Ec
292쪽
omnes qui uiderint hoc fatentur de gnoscunt Phaec est uis vini, dcis ipsum est causa, &in quas in homine paries maxime possit nouimus. Tale iram veritatem ei de aliis ostedere nolo. Etenim Cassius, qn quidem hunc in exemplumla mpsi,non oes homines laedit, sed sunt qui ex ipso repleti,ne tantillum quidem offenduntur,imo gracilibus mirabiliter etiam conferre proditur. Sunt autem a difficulter summouentes ipsum ab eo liberantur.Ηorum uero naturae disserunt
disseruntque etiam iuxta hoc,* est in corpore caseo contrarium. Nam a caseo excitatur di commouetur , in his quibus eiusmodi humor multus in corpore exi quo magis hic potens cst, eo ma-
gis verisimile est ipsos male affligi. Si vero toti humanae naturae malus s siet, omnes utique laederet. Haec aut si quis nouisset, non ineuit ei et ea, neq; sane pate retur Hactenus Hippocrater. Secundo deinde loco dui recensentur
utilitates ab ingesto caseo. Quarum pri ma quidem est,iplum debilitatem abscindere stomac ni ubi sciendum th, qd non quilibet statim caleus cuius subueniat stomacho casei siquidem in certis
quibusdam casibus Des ex aequo nocenr, stomocho nimirum rare texturae . ac illi
quoq; ab ex toga aegritudine adhuc debi. lis se colligit)sed recens, mollis ac pauci Ientotis
293쪽
senioris particeps,quemadmodum ad Alman. c. i s. s. hazes testatur , calido atq; sicco stomacho apprime confert. exustione. n. cal iditate, dc si echatem eius frigiditatis ac humiditatis ratione reprimit,& mandat.Contra uero eidem , uetus admodum acris, citique multum coa
guli iniectum est manifesth officit. Sio macho aur,cuius pelliculis multa infar ea sunt phlagmata , plurimum cosert caseus qui iii ueterauit, & ob id qua priuς acrior atq; ardentior euasit, phlegmata enim acrimonia sua incidit, absteigi idcinfra subducit. Rursus uero reces ac mor
Secunda est,caseum priori loco exhE senduin is, quibus vetarer maiotem in modum oluitur , posteriori uero quibus ideo b ic. aecillitatem no rnder. In uniuersum nanque adstringentia si prius ante alia cibum aut edant,aur bibatur , alium coprimunt. Qui b. aut ob imbecillita is uenter non inder, ii moli endi virtute pdica nempe olera, aut pisces, haud id genus aliud psumcnt: deinde adstin
gen tia quoru sit numero castus et ac po'nitur ova dum ipsum fit mant ac robo sani, ex acor sum in uentriculi sun dum.
ubi coi coctionis ossicina est, prope itur. adq; excretionem tande incitant, id qd ex uere medicinae peritis neminem late suarbitror.vide Galenum libr. a. dealb
294쪽
anen. facul. cap. 22. ubi rationem tradi cur rhetors cuidam adstringenti b. post alios cibos laxantes sumptis uenter fuerit solutus. Huiusce rei meminit et Paulus lib. r.cap. gr. De acido casco' ita scribit Aetius lib. z.ca p.ror. Recens caseuss'
qui ex acido lacte sit,& ob id offuga lactinos appet latur,oium optimus censendus est . 'Nam &in cibo iucundissimus est, stomacho innoxius pis Oib. aliis ea scis existit milius εgre concoquitur, ει minus cgi Etransit , neque uelo ualde crassi succi est , quo crimine in comuneces casci sunt infames. His addit Rhaetes acidum caleum exigua mole ultimo post alios cibos loco ingcstum roborareos uentriculi atque auferre etiam an oce aian ac nauscam, quae cx dulcib. di pinguibus cibis prouenian De modo edensi ter bisendi. MCXVI IL
I Nie prandendum sit saepe pa-
ter piadcnducenandumve inuicem moedo edatur, modo bibatur id est, inter edendum s pius quidem, sed parum bibal ur,neque polus ν quemadmodu supra quoque V t minus argrotes non inter fercLla potes. Praecipitur imprimis hoc loco, Vr ii
295쪽
quoque cap. 3 2. distum est,eo disse. ratur,dum uenter cibo expletus uideat. Deinde uero ut eo tempore, quod inter prandium ae coenam intercedit, potus,
quoad eius fieri pot,euitetur , dc maxi. me si ingestus cibus in uentriculo noduconcoctus fuerit, nisi magna cogente necessitate.interrumpitur enim di impeditur primo sumpti cibi concoctio, ita ut eum incoctum euentriculo descendere contingat appetentia cibi in coena sume di deiicitur, oc corpus grauatur, de ad dispolitionem, in qua homo neque sanus, neque aeger dici queat, siue qualis ea est, quae febrim praecedere solet, adducitur.
Vt uites pq nam de potibus incipe
Coenam a potu inchoandam esse hie adseritur. Sunt qui huc modo exponat, Si uis uitare poena inci. infirmitatem, in principio coenae bibas prius e comedas. Sed inepta prorsus ac inualida est haec expositio.Secundum Medicos. n.coenam a cibosepotu auspicari conducibilius est.Neque Anguli ipsi,quibus praesens liber dicatus est,eiusmodi morem consuetudinemve servant. Quacunque. n diei hora bibere uoluerint, bolum fere siue frustulu panis praesumunm. re quod dicitur, sic intelligendum potius uid tur:Inci2e cψzaam a rotu.ba cibo liquido
296쪽
do & concoctu facili . Et hoc est,*ait Hippocrates in aphorismis libr. 2 apho. 1 1.Facilius est impleri potu quam cibo. Atq: eius ide rei haec assignari pol ratio: Quia si cibus liquidus & concoctu facilippostremo sumeret loco, concoctione eius multo citius , u crassi ac dum, qui orius ingestus fuerit, perfici cotingeret. Somnus. n qui coenam subsequitur mi-ru in modu concocti ne adiuuat.Hacq; ob causam liquidus cibus, quia ob crat- sum illu nondu ex toto concoctu,ad exitu peruenire nequeat, nimis adureretur aut certe si exierit,crassum illu, sed incoctum adhuc secum traheret, periculuq; ita et,qui comederit,non uulgare paret. De recto ciboru ordine nonnihi, etiam supra c. s. diximus. porro de que stione hac,Vtiua potu cςna inchoanda sit,lege Conciliatorem different. I I 8.
Post pisces nux sit, post carnes
caseus adsit. Unica nux prodest,nocet altera,ter
aetia hoc loco peraguntur: primus na cuque uersus duo praece a complectitur. post pi-Quorum primum , quidem esis vibra. Dost esum piscium nuces ih casei locum ς fibstituan
297쪽
substituantur. Quod tribus serme mo- .dis probari solet. Ac primo quidem propterea, quod nuces collectionem phleg. malis, ql ex frequenti piscium csu generat, caliditate ac siccitate sua discutiant& dispersa : Atq; hinc quod inuere, si nimirum quadragenario ieiunio coipora macerantur,summo statim post alios cibos loco nunces exhibeant.
Deinde ea et re φ pisces frigidioris fethhumidiorisque lint lcmperaturi, adeoque diffic lius ob id ipsum coco quantur tardius subducantur, dc pio piissisne inventriculo corrupant ac putrescat. Nuces vero,cue uideter ex calfaciant atque do siccent,eorum concinionein adiuuent, prauitate ni corrigant,& ad mediocre tε peramentum perducant. Tertio vero ob
eam quoque causam, quod pisces interdum ueneni nonnihil in se contineant: nuces aut,& copiose admodum ostendimus sit pra c. 33. uenenis aduersentur. SE C v N D v M,vd post carniu esum nonuces, sed caseus exhibeatur . Caseus nim praestat ut cibus adfundum ventriculi, ubi concoctionis opus potissinatim uiget, promptius descedat. Quod de eo sane caseo maxime intelligendum est a medium locum inter recentem ac ueterem sortitus sit:
i In secundo deinde. uersu de triplici agitur nuce; quarum una quidem pro
298쪽
risse,altera nocere, tertia uero mortem inferre dicitur. Primam autem eam no- nulli antelligut,quae ob odoris praestantiam Moschara uulgo appellatio, haec siccat dc excalfacisiordi ne secundo compluto. Adstringit, oris suauitatem commemdat, di foetentis animae uiros commansa abolet. Letigines in facie emendat, visum acuat,ventriculum di iecur roborat licnem absumit,vrinam ciet, fluentem
aluum sistit flatus discutit, ct frigidis uteri asscctibus mirifice prodest. Per alteram accipiat uel nucem auellanam,quae Jepto caruon, i caruonPonticon .sa I e-cis appellatur, uel eam, quae in commu-
ni est usu Sc caruo u basilico. Graeco Latin vero iuglans dicitur. Quarum illa quidem nocere ob id tradiderunt, quod
aegrae concoquatur , cibis in uentriculo supernate uomitus excitet, flatus generei,de largius cstata caput tentet. Hanc
verb,qδ pari modis cococtu dissicilis, stomacho inutilis, bilios L,S tussienti b. ini mica sit,capitis; dolorem inferat . Ob
hancq; ipsam sane causam, nucra etiam dicia nocendo Grammatici autumnat, Graecoru quid a carua, quod carubaria nid est, capiti grauedinem faciant, nominari tradunt. Per tertiam vero iocose non ulli nucem interpretantur balistae. qd
ni imrum repentinam inserat mortem,
Vctu si alia nucem intelligunt, Me-ihella in
299쪽
stellam: quippe quae uenenum sit na
colicon .i. tempore inducens. Quarto. n. refrigerat excessu , ita ut drachmarum duaru podere esitata statim interimat, minore uero me sura temulentia faciat.
Quos qui de affectus praestat etia in canibus, quibus necandis aptissima habetur. Lege Rhaeten lib. 3. ea. 3o.ad Αl. Serapionem de sim. med.c. 36s. dc Avicen. 2. G.
Guel 2. Porro ut grati etiam discipuli uicibus fungar, Georgii sturtiadae medici eruditione dc experientia clarissimi, meique olim in re medica praeceptoris obseruandissimi, de tribus hisce nucibus opinionem huic quoque loco inseram. Is igitus per nucem hie aliud nihil qua Iuglande intelligendum adferebat: per
unica a de,paucas numero quae citra denarium cosisterent,per altera qui paulo largiore copia ingerentur: per tertiam uero,quae immoderatissime fumerent. SE CvNDvM hane igitur interpretationem unica nux prodesse dicenda est, vel Ψ nuces letalibus aduersentur venenis. uel l uiridum ac recentium nuclei depellatim ante alios cibos sumpti ventrem lenitet subducant: torrefatii vero aliqua tutu atq; a reliquo cibo comanducati ciborum in corporis distributionε adiuuent.Αltera nocere: quod nimirum concoctu sintd1 fficiles , ac caput 'immoderatiore via tentcnti. Tertia vero
300쪽
morte inferre, quod praeteriam dicta incommoda δυσετερίαν etia ad istum in geste modum generent; quae ni si praeci pili oc compendiario auxilio cohibeat, mortem breui inferat. TERTIO demum versiculo praecipit, Vt post oui cuiusque recentis atque mollis esum haustu lusin praecipue vini, sumatur.Eiusque rei duplex fere adsignatur ratio. Ac prior quidem, quod ovum recens ac molle succi sit optimi &concoctu facilis, paruaque mole ut su p. c. 6 ostedimus, plurimo corpus reficiat alime toe,idq; vitello suo potissimum : vinum aut cum natura eo delectetur maxime, praesta ut a membris auidius attrahat, celasiusq; ita permeat. Posti rior vero, quod ovum tardius descendat per gula quae Graecis proprio nomine, giso so- os, ab Olofero, faghma, cibus,quod cium& potum in ventriculum transuehat, Arabibus Meri nuncupatur) vinum autem descensum eius adiuuet . De oris. XXXIX.
Fert pyra nostra pyrus, sine uinossent pyra Virus.