De conseruanda bona valetudine, opusculum scholae Salernitanae, ad regem Angliae, cum Arnoldi Nouicensis ... enarrationibus vtilissimis

발행: 1587년

분량: 641페이지

출처: archive.org

분류: 미분류

301쪽

DE CONfERVANDA Dum coquis , antidotum pyra

sunt: sed cruda venenum. Cruda grauant stomachum, Teleuant,sed cocta grauatum,

Post pyra da pomum,post pomum

vade cacatum. Hic docetur in primis,ut super pyrorum esuvinu bibatur, idq; tu uetus, in odoratum. Atq; eius qui de ratio reddita est supra c.7.Pyra. α sanguinem sero. so replent succo,anslationesq; accolicos cruciatus suscitant. Uinu ergo, cum calfaciat,tenuet,fletus discutiat;& sero sana redundantiam consumat, super ipsis couenientissime bibitur. Deinde nuce uomeno medicinam esse traditur : de quo copiose supra c.I3.Secudo ac tertio uersu dri pyra absq; uino comania esse uirus,hoc est,nocere humatrina'rae: cu- .ius ratio ia heddita est, ne quis interim

simpliciter,ut de illis, q excessu qualit

tu Clementor u,quaru mistione constat, aut propria qualitate sueforma ut uocat)occulta venena esse noscutur, ita depyris quoq; suspitet:Sie.m comanta pernicie subinde vel noxa aliqua ii ferrent. ac proinde arbor ea senes merito detestabilis esset, adeoq; ob idipsum excin- deda atq; in igne coni icienda . Quarto versu innuitur.pyra recetiadi cruda esse

302쪽

, VALETUDINE. Ho

enenu,l. nocere humanae naturq: Nam

extra hoc φ sanguine seroso atq, ebulliete replet succo,inflationes di colicos cruciatus excitat, phlegmata et ac scabie generat. Cocta vero mira antidoton , i.remedium praestant, perinde atq; illa paulo ante pressare diximus,quae cum vino manderentur. Atq; hqc sane ultim b post alios cibos loco sum Da potissimu sunt. ita nanq; excrementoru subductionem adiuuant. Quinto versu docetur, crudorum pyrom esum graue esse st6macho.

Ipsum. n. non a concoctionis tm opere

distrahit, sed satibus et distendit. Cocta. vero econ tra rio gra ua t um sto machum

leuant m reficiunt, inq; suum pristinuvigorem restituunt,Vltimo tandcm versu hoc imprimis praecipitur, t uinu suppyrorum esu bibatur: cuius quidem rotam reddita est. Deinde , ut a pomorum est aluus subducatura quarem Avice.Σ. Gn.c. 369. sc ferme scribens cofirmat, Poma dulcia dc acida, ubi in stomacho crassum inuenerint succum a quandoq; incidui ipsum δε per egestioncm expur gant . Quae sententia apud Oribasium quoq; reperitur.lib. . Synopseos ad Eustachium struca. 29. A cida, inquit,cu invenis lauta succucrassum inueniunt, dem incidendo aluum subducunt,dc ob eam causim fsces liquefaciunt . Quae dulci succo sunt praedita,ea sine acrimo

303쪽

DE CONIERVANDA

nia facilius descendunt . Quinctiam adsignari potest ratio, nepe quod poma

fatum in uentriculo excitent,ilatus -- ro per aluum facile ducat . De cerasis. cap. X L.

SI cerasum comedas, tibi consere

grandia dona. Expurgat stomach um, nucleus lapidem tibi tollit. Hinc melior toto corpore san uis inest.

Tria ex ceraserum esu comoda, thoc loco recensentu r. Ac Prinium J quidem . ceraso quod stomachum expurgent: idq; de ii rum com lis potissimu intelli gendum,quq una cumoda. nucleis manduntur.Ad eum namq; modum ut nonnullis placet ingesta abstergent & emundat. SecumluinJ od nuclei Corum: cum inde expressusIuccus siue lac sumitur peculiari quadam proprietate lapidem non in renibus tm , sed Mi. uesica quoq; frangant& expellant. TertiumJuero,qubd quae ipsorum velut caro est, a primum generet sanguine, cor roboret,e impiiiguet. Et hoc ceria cxperientia testatur,& demonstrat ratio

Si quidem in passeribus,qui cerasis plurimum delectantur. eo ipὶ tepore quo haec matura sunt iecuscula non paulo maiora quam alias reperiuntur. Vnde hepa r

304쪽

hepar frequentiore cerasorii usu augeriae roborari certo colligit Sed hic notan du,r duplicia sunt cercia, crassa nimirari parua: ac crassa rursus duplicia , nepodulcia de potica ,si ' acerba. Dulcia oia di parua insalu priora siti, facile corrumpunt,& lublicos in corpore ghrat. Crai

da. n. pediculo costat logiore, bacca etia acsteris crassiore, gustu acerbo, &admo du acido,colore Ipetuo rufescente, necvne in atrum urgcnte. Italis orti diata'

Haec tenera ad ch ct fragilia sunt, ut nisi sub arbore sua comedantur, facile gestatu collidantur di marcescat: Quare non nisi recentia, atque in principi tm mesta sumenda sunt. Abstergendi stomacti ciendae appetentiae ui praedita sunt. Alia deniq; crassa, nigra,& maximὸ orum potica sunt: quae in copluribus italis locis

Marashe uulgo nuncupantur, a lapolesiae dilia .v non iniucudi amaroris tantii tum resipiat. Ea summo post alios cibos loco edenda sunt,ita ut os ventriculi poticitate sua claudat: quo clauso cococtio dc melius dc citius peragitur.Galenus haebita cerasorum Ois generis rone libr. 7. sis p. medi Aa p. IV.ea hisce paucis Istria xit: Cerasus arbor fructus fert non paris adstrictionis inoibi particulatim platis participe. Na&in haru, sicuti et malo-Lum granatorii, di malorum, quibusda

305쪽

austira qualitas, in quibusdam uero dulcis, in nonulis aut acida exuperat. Quinetiam ip sor una dulcia ea, quae nonducocta sunt,ac matura,quaedam admodum sunt acerba, quaedam similiter moris. acida Sed in moris immaturis acida qualitas acerbam exu perat, in cerastis no semper. Ergo quae dulciora sunt, magis quete in testinis sunt, subducant, sed minus grata stomacho sunt'. Contra a instera .Quaecunq; vero acida sunt,ea pituitosis emementosisq; stomachis sunt apta Si quidemi austeris magis desiacant, ct no iihil et incidui. IPorro ipsius arboris gummi commune oibus viscosis μDiordacitatis perlib. medicaminibus. facul tale obtinet, di ad arterias exasperatas accommoda est.Proprie aut si

dem,quod quidam subscribunt, verum est, ulis vexatos adiuuat. Nam sic illi tenuium partium inesset facultas. quaedam. Haec ille Plura Dioscorides libr. I cI 29. Plinius libr. I s. c. I s. &Simeon sem bita syntagmates. De prunis . cap.XLL

F Rigid sunt , Iarant, multum

prosunt tibi pruna.

Duae prunorum, facultates hie res Pro .. runtur. Ac prior quide, quod corpus mediocriter refrigerent. Dulcia. n. quem

306쪽

VALETUDINE. II 6

admodum libr.2.de medi. simp.purga. c. 1 9. a Melae scribitur calido frigido temperata, aut paulo frigidiora: humida ordine z. μεσα. i. dulcacida , frigida principio secundi. Oia in refrigerant. Quare Lusitant,qui calida incolui regione, carnium sua tu cocturae pruna plerunq; immiscent,di potissimum Damascena. Posterior uero,* aluum moueant: Et hoc Galenus quidem lib. a. de ali. facul e. 3I. - ita scribens cofirmat. Corpori, inquit, ex hoc fructu minimu alimeti accedit: utilis inest iis,quibus propositu est, ventrem mediocriter humectare ac refrigerare.l psum in cultumiditatis,tum Iemo, ris sui gratia subducit . mod certe de

. maturis intelligendum: cruda.n.quead - modum Avicenna testatur,no paru adstrictionis prae sic serunt.Et q3ranqua pUt sterior haec prunorum facultates, no se- eu Satque prior etia,Damascenis sere attribuatu , Armenis th potius adscribenda crat, ut quae: Auicenna di Mesue testib. praetcrea caetera magis alieret, largiusq;sbluant,Vsui vero maxime sunt matura immatura minus. Optim ut inter ipsa,& humanae naturae conuenientissima sunt oblonga, carne cum dura tum exi- gua , siccitate nonnulla participantia , cortice exteriore tenui, sapore non prorsus dulcia, sed μυα, id est', dulcacida, qualia Damascena cum primis haben-

307쪽

DE CONSERVANDA

tur.Ηaec. n. mediocriter humectat ac refrigerant. Multa eorro S uaria prunorum genera reperiuntur , non Oium inlisus approbat: Et ex ipsis agrcstra quaedam parua,dura,acerbaq, & cibo iniucunda, Galeno et'γριοκοκκὰ 11λα, vulgo pruneola siue prunula nominatur. Germanich,Meen. Horu fructus, inquit Galenus lib. 7. de tam p. medic. facult.cap. 3 s. identer aststrretorius est, venti eq;

sistit. Quo sit, ut aquam non ulli uentri sistendo accommodatissimam inde Hici a nt. Caererum pruna, quae uentris subducendi gratia sumuntur,in aqua frigida priusἀ,ingerantur, aliquandiu prae-

maceranda sunt. Ita nanq; praeparata magis tum humectat, tum refrigeranr, adcoq; ad appetentia,q uae collapsa fuerit,excitandam , ct ad flauam praeterea bilem, quae in uentre habetur,detergenda ac subducenda accomodatiora si ut:

Quare biliosis ctiam non solum febrib. sed aliis quoq; moibis salubria redduntur. Pruna recentia atque humida siccis ualetius quide alterat, sed excrementitium magis di peioris succi corpori pretbent alimentum, Sicce ueris non solum

adnutitionem accommodiora sunt, veTum magis et magis corroborat.'de

prunis hoc loco diximus, id e de cerasis

. quoq; aliquot intelligi pol,sed horu humiditas 2 illoru subtilior ac minus icta

308쪽

est: quosc, at minus etia alant . De pranis Dioscorides lib. I .c. I 37. Galenus&Mesues locis paulo ante citatis Αuila cena lib. 2 CauO.cap.

P e perficis, demis, ct pusulis.c. XLI L

ΡErsica cum musto vobis datur ordine iusto Sumere, sic est mos nucibus f

clando racemos.

Passula non spleni, tussi valet , est

bona reniis Duo praecepta cum primis hoc loco

traduntur.

Ac primu quide, ut mustiim cu persi- eis bibatur ut sane persica simul cu musto exhibeantur .. Mustu namq; calfacit admodu, ebullitionemq; in corpore efficit , sed persica ebullitione hanc atque calfactionem frigiditate sua cohibene di moderantur. Contra veris persicis,cuvehementius refrigerent, merito adli betur mustum,quippe quod frigiduate

eorum, ne ventriculo noxa inferant,ca-

Iore suo facile mitiget ac temperet. De persicis supra cap. I.

SE C v N D v M vero, ut uarum xacemi cum nucibus edantur. quod de aridis potissimum dc antiquis nucibus inrs telligem

309쪽

telligendu est : virides etenim ac humIde r se salubres cesenti Antiquae vero Aaridae excclienter siccat adeoq; ob ole sam sua qualitate pio pt E in corporib.accendunt. l uie igit uuaru recenai cu ipsis mandedi veniun ut si exiccationi atq; inflammationi humiditate sua resistat LDenacibus eo piose supra cap. 13. TERT I o deinde versu tradit passalas siue uuas passas irent officere. Ipsum enim coi ratione dulciu otum obstru ut atq; laedant. Hinc Galenus in libro de attenuante dista cap. 9 in eum modum

scriptum reliquiti Vuae passa si noni sint adsti ingentes, lieni quidem & hepati tumentibus non conducunt: thoraci thaer ulmonis affectibus ςoducunt.Renibus etiam cὀnier u i.t,eos. n.la uani S abster gent, urinamq; cient .Renes nanq; muluta ad ipsos derivata humiditate mudaretur Sed de his quoque supra cap.2. De sicubus . cap. XLII L.

cataplasinare cedunta Iunge papauet ei, confractae foris trahit olla

Hic quae ficuum cataplasinatis modo impositarum facultates. referuntur et Ac 'Mor qui de ii, quia cum aqua siue alio quopi Am conueluctivi lIquore decoctae hami daedia

310쪽

VALETUDINE.

.humidaeque i m positae, strophulas,glades

. atque tumores discutiant. Per scrophu. las vero, quod modum doctissime a Iano Cornario in c. 8 lib. I. Macri scribit, Latinis no recepto adeo uocabuso, strumae intelliguntur. Vi aut ex Graeca uois factum esse. sicut. n. Graeci χοιραδαs

appet lant, quas nos str amas dici m us, sic visum fuit huic, qui primus scophas ap. pellauit eos glandularu circa collum ac guttur tumores, Graeca uocis eymo eη Prime re em et o τοιχοὶ ραν appellatae sunt , hoc est, a porcis ac suisbus,vel quod ,Αuicen.3. 4. tract. z. ca.9. teste , ob edacitate haud raro circa hoc animal reperjantur,ues quod earu figura porcis plurimu adsimilet. Per Gla ides accipiendus hoc loco abscessus, ut Guidoni Caul iaco placet utcunq; mollis, unicus, mobilis, & separatus a partibus circuniacetibus in emunctorijs pla. ru mq; na sceS. vulgo Hagedrusen, e glandis forma, qua praeseferre vi nomen claturam accepit Lege Io.Taga ulti u lib. i. instituit.chiru.c. Iri Porro per tumores quaelibet in flationes in qua uis corporis Parte exortae intelligi possunt. His em omnibus curandi& ac maturandis ficus

in aqua cum momero aceti, ut penetratione earum adi uuet, decoquedae sunt, donec mollescat.: mox liquore Per colariasfuso ficus ipsae in moriario contun

SEARCH

MENU NAVIGATION