장음표시 사용
271쪽
sessione grauati uocatio in conditione positorum inducaturi super qua concludenti dum existimo,ipsorum uocationem: induci,ut scripsit Achyl.Pedro.cons. o. Quod
I94.Ceccus de Spoleto,nu. .uersic. Hoc habemus expressum,lib. I . Ruin. consi 28. factum super quo, nu. .li. 2.Paris. cos. S. Circa linamentum , nu. 7 2 lib. 2. Feriam. Vasq.intract. de success. creat. lib. 3.g. 3. limit. i8. num. I. ibi. 286. Decian. cons. I. praedicta,nu.3I o. lib. i. Alexand. Raud. praeclariss.Iuriscons conca s. Antiqua est q.nu .l 2.uersic.& confessionem. Pedroc. cons. 39.Cum in hac causa, nil. 37. usque
ad n u. t. Quod etiam si fideicommissum
uere non extaret, ex l .si filius, & l .ultim .is. de interrog.act.tradit Ruinus in praealleg. loco. Sed dissentit Decian.cons. I o. Circa primum,nu.77. uersic.& hoc uidetur.li.3. cui assentitur Franc. Mant.de coniect. ult. uolunt.lib. 3. tit. i.nu. 28. dicunt enim dictam opin .libere procedere, quando de fideicommisso iam inducto declarando ageretu secus autem de nouo fideicommissis inducendo. Congruitquemam lines scire praesumitur, quid testator senserit. glosis
in t .si quis a filio, g. si quis plures, ubi Iac
super addidit ex Deciani sentetia Illustrissimus ac Reuerendissimus D. Cardinalis Mantica ubi supra nu. 28 .coiecturas requiri Vndicta opinio latius procederet si in testo consessio fieret maxime si grauatus aliqua graui infirmitate laboraret tunc siquidem mentiri non praesumeretur, l. fi. C.ad I.Iul.repetund. ut per Paris. d.cos. 7 S. nu. 3 3.praedictisque adstipulari uidentur ira.dita per Sim.de Piri in tract.de inte .ult. uol.li. 3. l. 2.nu.42.in fi.usque ad nu. 6. B.3i .dc quis Do.Marc. Ant. Pereg. cuius magna est authoritas atq;eruditio,in tracide fideic.art. 43 .nu.7.M. 3 93 .multa aduersus praenarrata tradiderit, dc tadem quadaingen iosa interpraetatione resoluerit, notamen a Barioli de aliorum praecitatorum assertione recedendum sere autumo .sVM MARIUM.
I naturum Vrbu Romae bb.f. cap. as. dis nens, Eberos in conditione postes censeri vocaros, nunquid ad testametum longe ante, illud participium,postros, conditum tra
a Rota Romana dignitate ex Icari esse. I. 3 Statuti natura e e iura reficere, nisiex- pr matur,ut adpraeterata deduci debeat. 6 Participiti praeteriti vis, resolui in verbil a quo derivatur, se relatiuum subctantiae .s Statum ut exprimere ut aI praeterita trahatur, verbis praeterati temporis matur.5 Participium quodpotesipraeteratum,ctfuturum respicere, in legis dis Done, in se
7 Statutum non stam in verbo subiunctivi. sed in omni alio verba apto reficere tempus prateritum es futurum, adfuturum
tantum trahi.8 Statutum vel constitutionem Helarator Eantiqui ιuris, adpraeieruum trahi, O retrose reficere. 9 Declarantem, nihil de nouo inducere. I o Alexandrum Tartagnum molensim amno I P.Lem extremum musisse.
II Statutum habens communem opis. contrariam correctorium esse, non declaratoris. I a Statutum praeteritos actus ratione suorum
essectuum comprehendere: quod reiici ar
Is Matutum quod mortua uxore sine liberis,
vir certam dotis partem lucretur,isium riam virum comprehendere, cuius dos ante EDd uisurum dat ueni, sed vide nume. I σ.ubi is Ban opinione receditur. 17 Statutum ad oracasus, seuperquib.Statuetes interrogari ide re odissent, trabeia esse. 18 Glos opis in ael. Larius TuIus.contra expressum casum legis ibi esse. de tame Ο.υ.
2 o Statuentes Iuris reguias Imponere,nop teritis calumnias excitare debere.
at Testatoris dispositionem eum iuresalutario
conformem censeri. 2 a Teuatorem magis esi iure Batutario, quam communi conformem Intelligi. a 3 Teitatoris voluntatem, in dubio, cum adius commune, es salutarium referripate ad
municipale magis referendam esse. 24 Dispositionem eandem diuerso iure censendam non esse. a s Coniecturam confirmitatis cum Balutario iure leuem esse, m ab ea defacili recedi. 27 Tesaiorem cum iure communi quod veribat, se conformassevideri, non aurem ca tuto quod tempore iam non extiterat,
272쪽
D. Iosephi de Rusticis Tractatus
28 Tenaurem eum iure communise concordare, etiam per communem vi interpretari.
29 Glo. vi. licet Gem in dae eius Tu . sim ter acerrimos oppugnatores habuisse. 3 o Ignorantiam iuris latam culpam non esse,
sedleuem,ari leuissimam, uti contrarietate opiniona intricatum conficeretur.3 I Ignorantiam iuris ambigui, velut ignoran-liam facti praesumi.
32 Coniecturam e cientia communis opinio nis desumptam, τι quis ex ea censeatur secum iure communi conformare leuem es ecfr ab ea facile recessi. 33 Legem praesumi secum testantis voluntatevmsonam esse velli, cui in vestigiasemper Aritur.3 4 Statutum tribuens nouum sensim versis te-namentorum , non includere te Eumenia ante i Lud tutum ordinata. 33 S.'Me. ad Ledam opinionum an ractus circa vocationem liberorum in conditione positorum, itatutum condidis, eos opinionem ammatiuam approbassc,ex Roman rum ture profluentem.
36 Testriorem Uumise conformasse cum eo quod tempore testamentiputabat, non cum eo quod de iure erat. 3 7 Terminos habiles in omni materia prae una nendos esse. 3 8 Testatoremnon asimi, nec quidem in genere, de ijs cogitasse, qua extra ordinem
3 9 Glossam, Fuper in culiatepositorum in comaetione, inconstantem, varaam inuisse. 4o Testandi actum morte perfici, ct compleri. 4r Testantiium voluntates ex dis quaeris mom
tem occurrunt,non immutari: dis enim nec redit arbitrium.
qa Testatoris voluntas nunquid in Astens Bare ρ it,ct quando. 3 Actus etiam per os inormam deriarat
Tempuste mentiis dubio Pinari, circa
rem existentem,quaeporest esse tempore t flamenti, o morus testauras, ut voluntas
que Tempus nonsolute menti, sed mortis testatoris,ct post mone ei stectari, ubi de interpretatione illa agitur, ut si testator sita interrogatu ita verisimiliter dis Missu.
6 Vereba conditionem imponantia,adfuturum referri, o quando.
4r Statuit verba sic intelligenda esse, ut per distinctionem, ct si diuisionem a repugna tias uentur . ης Tempus tessament lectari, ad Fiendum quid lectator voluerit, o de quo senseris. o Te menti tempus regulariter issici. I Tempos aesens in quolibet actu intendF, distasisionem intelligi rebus si antibus.
32 Commanem loquendi iam,testatoris voluntatem interpretorem, de loquendi coivs tempore mortis vigente intelligi. 3 Communem loquendi usum, tempore conduites amenti viguisse, probandum esse. 14 Successsonem positorum in conditione ex t so originem, ac dependentiam trahere. Statutum nouum, non compraehendere de dentia o praeteritis actibus, os arasa. 6 Regressum concessum ante Concibum Larena nensse,sub ipso Concilio non com Menae. 7 Statutum trahi arie mentum ante condLium post ruti editionem te romve
uixerit, nec is amentum reuocauerit. 18 Staturum non trahi adiectamentum ante coaetum,etiamsi a tutum telata verniserat repentina morte inuasus, tes-
19 Tes amento post humi natiuitate rupto, sit 'tor diutius siveruixerit, ita ut factia ι
Eamentum mutarepotuerit, nec mutau
ris, bare dis in rutiane conuerti infidelia missum luersale, per Hausulam coaecilia
breuitati cosulerem, nullas appendices facere,comptaehensam in eo materiam latius, ac diffusius quam arbitrarer pertractata cospiciens: cum in iussu Sereniti. largariis Austriacs Roma accessissem,ut aduocationis munus pro eius Albtitudine in ardua valde, ac perdissicili ca, contra Serenisi. therinam Medices Reginam Francis, in Romana Rota vertente de anno I 8 .susciperem fuisset querni hi propositum dubium, in Rota ipsa cora R. P. D. Antonio Augustino alias4n quadam Rom. causa de Militib.de anno Is 66. ple ne cognitum , optimeque decisum: Nuni quid itatutum: Alniae Urbis, lib. 3. 2 .di sponens,quod filij in conditione positi,t cite vocati censeantur in testo longe ante illud participium positisibi locu vendicaret: visum suit non ab re etae illud intactu minime resinquere sed eius dissicultatem, asperitatemq; aliquantuluattingere,nsivi decisionem Romani Auditorij impugnare profitear,vel ei aliquid sortasse addere: cu
a Auditores t illi prisca, germanamq: I urisi
cosultorum authoritate,grauitatemq; priscierant,
273쪽
seseranti ac iuris maximum decus, & ornamentum, sed ut ipsoru dogmata sipius agitata viceq; aromatu stequentius contrita magis redoleant,veritatisq; lumen velut e speculo solarib. rad ijs repercussis, fulgentius diffindatur. Rots. n. Romana decisiones legit enucleatarum puritatem, candOrcmq: continent, cum omissis inutilib. ambagib.veritati, ac iustitiae ipsarum conditores inhaereant, eoqi magis consiliu hoc libere exequi,cum proximis tunc dieb. cande difficultatem in alio celeberrimo Auditorio super non absimili Viterbiensi causa indecisam agitari viderim,&per praeclarissimos Romanos Ad uocatos, decisione praedicta de Militib. in hac alia constanter alleari, in mediumq; afferri: holum nanque udia viroru praestantiu sapientia & viri te excitanturmec alienum est, ad eligenda i dubitatione afferunt doctos holes adhibere,& quid his de unoquoq; iuris genere placeat exquirere: splendidius siquide ab eis causs duseruntur, ut quicquid honestui ustum . sit sine ullo errore diiudicet, nec licentia utantur, ut quodcunque maximelbabile occurrat, id liceat defendere aut decidere, cu scientia quet remota a iustitia est, calliditas potius, quam sapientia sit appellanda. sed iam ad instituta pergamus. Primo letitur pro affirmativa opi .allega 3 batur,2 etsi legis,lvel statuti natura sit, tu
tura non praeterita regulariter respicere, c. fi .ubi late post alios Fcl. de cons .ml .antenu. I.& Doc. in l. oes populi .de iust.&iu. in regula illa limitatur, qn statuent prcis stentu, ad pisterita traheretur, prout in casu statuti participiti. n. illud, positi, lin
teriti est tris, i &resoluitur, idest v, positi
sint, Al .cosi I9.viso processu,nu. 3. vers. Na illa verba. lib. i. post glosin diem. I . in vessi. Si dignitatib. de prsb. Io. ph. cons.
I .cogitaueram. nu. a. lib.i. unde satis dicitur a statuto expressum, cu verbis prstes riti Uis utatur, t Sotaiun .cons. 2 I .circa Pposita qonem. in prin. lib. I. Rui .cons. 49. viso & diligenter considerato. nu. 2. lib. 3. Sarnens in c. 2. g.statuto. nu. 78. de consti. Sed sustinendo contrarium, respoderio potest, s cum participium, positi, i possit se habere ad futurum & pneteritum, in legis dispositione cuius natura est futura respicere, in futurum tantum sonare intelligatur, glosest not. in I .cum tale. s.fin. isdecondin dem. n.& Bal ante nu. s. in l. leges. C. de legib. glocordi n. in c. I .de cier.
e .lib. ubi Phil. Franc.super vetacommi serint,& post Ant. de Butr. tradit Franc. Aret.cons. 8 1 .coliderata diligenter. l. r. circa med. versic. Quod quidem verbum. Istud ii non solum in suturo subiunctivi. sed: et in omni verbo statu torum apto importare dicta duo tempora, ut. s. ad futurutantia trahatur indubita ter procedere, Io. de Imo. testatur in d.c. li. col. 9. ubi Fel. idedicit. col. I .vcrs. Idem esset in omni verbo.
Secundo, na & si ut est dictu) statu ta& leges ad praeterita non trahan tur, cum legis virtus sit dare formam futuris negocijs, α not. in I. transactione. C de transa. in d. l. te 8 ges. de legib.tn qn lex, i vel constitutio venit declarado ius antiquum, porrigitur et ad praeterita & retro se respicit. l. fi . C.
de pact. l. fi. C. de transac. g. l. Auth. de fi ante dotal. instru .nat. Bar. in l. oes populi. in .q. prin. nu. q. Uersi c. circa tertium. Ede
, iust δε tu.&ro est, 1 quia qui declarat nihil de nouo inducit. l. heredes pala. s. sed eis
nota. is de testa. Bald. in l. petens. nu. s. C depa Io. And. in tit. de teste. β. nunc dicedum .vers. Na& hoc. Ant. de But. in c. licci causam .de probat. in quibus locis dicunt,
D declaratio non dicitur noua dispositio,& nihil noui tribuit, sed latum illud quod
est ostendit. d. g. sed etsi notam. l. adeo .f. clim qui s. isde ac l. rer. do MOm. de S. Gemi. in proq. Sexti, AleX. cons. 3 2. circa nu. 26.li. . Io de Ana. cons. 8 .videndum est. l. I .Fes cos. I 7.visa.in fi. Dec.cos. 23. negari non potest. nu. 2 o. in s. Paricco 9. Serenisnu. a s . lib. I .vnde cum magna fuerit altercatio inter antiquos,&mod. Doc.
super illo articulo, an si ij positi in condiutione censeantur vocati, statutum in lato conss ictu,voluit declarare comunem opinio.illam, ut liberi vocati intelligantur. Haec quoque ro non ur subsistere, illud nanque statutu non declarat ortu, sed correctori u videtur, & propterea no trahitur ad praeterita. Henr. Boich, in d. c. fi . de constit .na testamentum fuit conditu de anno i 8 s. quoipe secudum magis coena opi.
quae vigebat, iiiij in conditione positi non
erat vocati, iux. gl. in d .l. Lucius Titius. de haer. insti .ut testatur Alex. cons. Io 9. up pri
anno i 77. unde cum limoi statu tu veniat contra coem Opi. antiquorum, videtur potius correctorium, Q declaratori R& natura legis ut est dictum sutura est respicere,
II non praeterita. Et 2 statutum thabens contrariam communem Opi. non dicatur declaratorium, sed correctorium, tradit expresse Fel .in d. c.λ. col. I a. sub I. cn.
274쪽
D. Iosephi de Rusticis T ractatus
ante nu .i2.versi. Nec obstat quod illa Clementina. de constitui. post IO. de Imo. ibi.
I a Tertio quia statutu cdprehendit lactus praeteritos respectu suorum effectusi sutu
alia. & ibi Bal. col. 6. vers. Sed an trahatur ad veteres. id e Bal. in l. si ita scriptu. g. sa. f. deleg. 2.&c6 93. Primo statuto cauetur. i fi. li. . licet ergo testam et u fuerit ordinatum an statutu,cu negari no possit effectus positionis in condone cosum mari post statutu, merito ad praeteritos actus trahi det.
13 Sed est aduertendit, 1 dicta asseri ionem
non adeo veram esse, ut aliqui credideriit, cum ei obsistat tex. pressu sint iubemus. C. de testa. ubi constitutio dans Qrmam testamentis, ad praeterita tcstamenta non extenditur, licet testator adhuc vivat, proindeli: adhuc pendeat testamen tu & ipsius
effectus,ex morte testatoris, ut ibi egregie adnotauit Pau. de Cast. post med. vers. Circa fi . & Corn.col. I. vers. No. st quo ad sormam .ex quo etiam ibi Ias in 3.not. colligit, quod constitutio noua procedit etiamsi ininus actus praeteriti in futurum conferaturn sic post statutum nouiter condi, tum, & dictuminet texi .ad hoc ponderat
Ang. in g. I .versic. Aduerte pro declaratione. in Auth .ut cum de app.cognosc.& Panor. in c.fi. col. pen .d: ibi etiam Fel. col. 2. versic. Amplia quarto. d. tit .de constit.
14 Nec ob. si diceretur i istud sertasse veruesse quo ad B am, siue solemnitate testitantum, nam cotrarium deducitur ex no. per Inn. in c.statuimus .cir.mcd.ver Nov
Et ne quis putet. & quo ad cxceptione statuti est tex. in auth. de duob. reis. g. fin.&quod ibi no . idemq; vult Aret .d.cons. 8 S. col. I . in prin. & ex d. l. iubemus. post alios si e cocludit Fel. in d .c.si. col. 2. in Q. ampl. Quarto facit no . doctr. nar. in l.omnes populi, in s. l. pri n. l. I nu. 6.vers. Ecce alia dicit statutum .ubi vult.' stante sta IF tuto, i ut mortua uxore sine liberis, vir lucretur certam partem dotis, ille vir et lucrabitur,cuius dos fuerat data antequa illud stat ut si fieret:&ratio est, quia illud limcrum de quo disponit statutum post momte oris tantu consideratur, quae post statutum contingit.& Bar. sequitur celeberrimus mei. D.IO. Bapt. Cacciatu .inrcpe. d. l.omnes populi. col. 6 r. ver Tertio insere., Doctrinae et proictae itideri pol, ipsam
I 6 vera non esse, i latet impugnari per Io. de
2 priuilegio. arbitraturq; Fel. ibi, col. 3. opinione Io. de Imo. sustentabiliore esse ex multis iuribus,& authoritatib. per ipsum allegat isi Na cum ex cotractu dotis fueritque situ ius lixredibus mulieris,de restone dotis sol. mare. ideo statutu superueniens, obligatione alteri quaesita tollere non debetalcet adhuc est ectu non habuerit.&quis Socitan .d.cons. 2i . ante nu. 8.li. I .dixerit opin. Bar.vertissimam esse coneturq;c6trariae respondere, tamen non est modo aliquo ab opinioneso. de Imo. tanquam firmioribus rationibus sulcita, recedendum.
i Quinto dici pol, statutum ad oes casus trahi, sup qui b.statuetes sit interrogati fuissent,ide veristini liter fidissent statuissentque. gl. in l.tale pactu. .fi. ubi Bal de statuto loquitur. is de pact. Nat .cos. 73.legitur. nu .i a. lib. i. sed si conditores statutorii Vrbis fuissent interrogati. nuquid voluissent sub statuto testa ante facta comprehendi, utique sic ria dissent merito ad plerita trahi debet. Verisimilitudo probatur: na inficiari nequit, liberos vehemente voluntate testatoris ex positione in condonc habere,ut ad eos bona ipsius sint peruentura.& quisi 8 glo. opinio videretur cois, i in erat contra expressum casiam d. l. LuciusTitius. cuinq; opi. contra gl. sit aequior,& amica uoluntati testatoris ipsam amplexi fuissent. Ratio ista facit E submouetur. considerado uerisimilitudine concludent cr non deduci; nael si liberi uehemente coniectura habeant .
mentis testatoris, tam cia no inscrtur ut ex
testo vocemur, sed ab intellato eis succensio reseruetur.non .n illos simpliciter in coditione posui siet sed expresse vocassci, vii condo illa non disponit,& testor de patris instituti amore confidit, ut liberos aliena. tione,ac dissipatione bonorii, successione legitima nune iuerit priuaturus, cu pater soleat naturali instinctu,& coi voto pro liberis locupletandis laborare. Nec pol diis citin d. l. Lucius Titius. decidi, liberos in
codone positos ex iusso vocari, cum an statutu i dictu varios intellectus receperit, de qui b. in superiorit, meminimus,ut no possit pro decisione allegari.& licet opi .cotragio squior,& benignior fauore liberorum
videatur, in in odiu parentum re ludaret,
qui non postent de bonis relictis data vocatione disponere, & plus relinquere postea in
275쪽
in condone positis, testatoriq; remotiorib.
quam proprijs filijs: quod absurdu vr. Vndio verisimile est, istatuetes qJ conueniens erat elegisse, suturis regulas imponendo,no autem praeteritis calumnias excit ado, ut dicit tex. in l. pen. in fi. C. dedecur. lib. Io. ai Sexto allegatur, disponem testatis: debere se cosormare cu statutario,& municipali iure. Bar. in l. haeredes mei. g.cu ita. nu.ε. ubi Rip nu.73. Ead Treb. verba igitur te-ilatoria, sunt referenda ad intellectu statu. torta. Anch. cons. i 63. visis & dilige ter inspectis. n. 3. in dubioq; illa solet interpretatio fieri vi&morib.ciuitatis, statutoq; conueniant. Fulg. cons. 3q. Catherina . nu. q. zz imo testatori magis censetur se conserinare cum statuto, quam cu iure coi. Soc. s. 3 6. recte ac mature.nu. n. lib.l. quado ita. ue voluntas testoris ad utruque ius reser-23 ri potest, in dubio magis: ad ius municipale est referenda, ut post Barto. tradit And. Alcia. in l. Gallus. f. nunc de lcge.nu. II.& i 3. de lib. de posthu. I u. Cla. in g. testametum.q 76. in 6. regii l. versic. Scias tamen Vltimulandam et u istud, multuaremotis deducitur, procederetq; ubi tye testa- meti adfuisset statut u secus si non aderat; na non entium nullae sunt partes, vulg. iurib. nisi dixerimus, primo ex iure coi,t cinpore quo statutum non erat conditu volutas reguletur: secundo ex iure municipali, qt post conditu testamentum, mortemq;
testoris superuenit. Sed hoc absurdissimaa videtur: eade. n. disp5 diuerso iure cdsere
alias declarationes ad d.coctu. Bari mitta, quaru aliquς satis cogi uel ent, p Hier. Za. in d .l. haeredes mei .f.cum ita. nu. III 9. cua I plurib. seq. relatae. sufficiat dicere, t ab haeconiectura de facili recedi, ut post Corn.
cons8 3 .videtur. nu. a. cons. 9 i. visa sacti narratione.col. a. nu. I. lib. I. tradit Zanch. ibidem, nu .ii 38.duo etiam consilia Aym. Craue. alleganς, I 8 o. quando reddidi, col. q. post nu. q. versic. Quarto respondeo, &2F o. iam reuocatur.nu. 2.versic. Ad istud.
26 Propterea Rota ' d. decis coram R P. D. Antonio Augustino in causa de militi bus, tenuit opinione negativam, 2 statutu Vrbis non traheretur ad praeterita,& liberi non censerentur vocati ex testo ante illud statutum condito,&dicta decis alias fuit confirmata coram R. P. D. Aldobrandino die a 7. Maij. I 17 3. in una Parmesi D. mrothcae, contra quandam D. Lucinam. Fundatur lisc opi. Primo,nam cum tPe conditi testi non adesset statutum, sed tantum ius coe, inspectaque crebriori seia, tuc liberi in condone potiti, n5 censebatur vocati; testor. n. coserinasse cli illo iure qδ 7 vigebat: praesumitur, & siccum iure coi, non aut cum iure municipali, quod post conditum testamen tu, pollo: mortem testoris superuenit. Bar. in .s.l haeredes mei. S.cu ita. nu. . in i .ut iurisiurandi. si . si liberinu. .deop. li. Alex. csis 11. Prospectis his.
bito si pius colloquio .nu. 9.ROl.de coi, co28 si .fi. quonia.nu .i i .li .i .& istud habet ' locu non solu in iure certo & indubitato,sed etsi lex aperta no sit, sed in sit cois Dodi opi. nam pro lege seruanda est, Bar. in l. s. C.depcen. iud. qui mala iud. colligiturq; ex cle. I .f. nos igitur. de sum. trin & s. cath. ibi,& Doci .coem seiam. l. i. is de offqus Libi,& sane crebrior apud veteres opinio est. 3el .athletae. in prin .st. de his qui no. insa. ibi di generaliter ita Ocs opinantur. proindeclina cx magis coi non dicaentur tunc li- heri vocati, dicendum est, testam tum, secundum illam opin .debere regulari.
Sed roni huic pollet dici, rpe testamenti ius coe non adsuisse nisi in tricatu, & r αρ currendo ad cocinopi . nulli dubita est lipsa nisse semper acerrimis Quadictionib. agitatam, ideoq; coniectura ista leti is videtur, na l .leges sacratissim s. Q de Iceib. non habet locii, ubi ius dubiu est,quia sunt opi. Doctoria, vel quia non habemus lege expssam sed argumenta verisimilia: tunc enim 3o ignorantia iuris non est lata, sed dcbet iudicari leuis, vel leuissima culpa, ita tradit Bar. in J.quod Nerua. nu. I9. st depos ubici subdit quod ignorantia iuris ambigui, in subtilitate opinionum consistis,praesuar initur, i sicut tenorantia facti, Soc. iun. qui
alios refert,cos. II 6. vi puncto. nu.8 2 .li. I .propterea ab hac coiecti ira v testor pr
sumitur scrire coem Doctorii in iam facile ut de coniectura statuti dicebam) recedit 3 a Latice. t Galla. in l. ceturio. n u. 6 . de vul.& pup.& Seb. Sap.in l. precibus. nu. 3 3. insi.& 3 . C. de impub.&al. substit. Quinimo ro praedicta facit E resectituri enim uero lex ipsa potius 1 sumitur velle se 33 cose vecti voluntate testoris: cuiusve. 2 stigia semper sequitur.I.pen. de neccssenhaere.
276쪽
D. Iosephi de Rusticis I ractatus
haere. Insti animaduertente Lancel. Politi in traci substi. tit.de vulg. versi c. q. nu. 7 . 3 Secundo induciturino. doctri. Bal. cos. 6o7. in quaestione quς vertitur. nu. I li .l. ubi habetur 9 si fiat statutu circa interprς ratione verborum testi ita viverbis ipsis tribuat nouum sensum & intellectum, non pertinet ad testaquς suntla ordinata, quia illa debent intelligi secundu interpretationem quae tunc tris vigebat. & ro cst, nam sensus verboru nascitur simul cum pronunciatione ipsius verbi, nec mutatur sensus testoris, licet postea mutetur seia letis,&Baldum sequitur eruditissimus Iurisci Fracis Mant. in suo solent ac nobili trac. de cole. Ult. Vol .li. 6.c.7.nu. at .versi. Nouissime sciedu est. Cum igitur in proposito agatur depositione liberorum in condone interprῖ-tanda, topus conditi testi inspici debet,&verborum prolatorum per testorem, ut si mul cu pronunciatione ipsoru rectus sensus nascatur. Aduertendum inest ad Baldi decisione, quae licet vera sit, & peregrina, in proposito non procedit, cu verbis test metoru statutu non tribuat nouis sensum, sed veterem tantu declaret, declarandoq; nihil de nouo faciat: vides enim S. P.MLqonem vocationis positorum in condone,3 1 decisione egere,1 ut dicebat Franc. Purpu. inter Siluani consilia ad tollendu opinionum anfractus, illam qua vocati censentur uti benigniore,&in puncto iuris veriore, amplexus est, nec immerito tanu ex iure ciuili Romanoru prossuente:putauit itaque
salubrius honestius , esse Iuriscos ultis ac legibus adhaerere, qua Accursijsniae iuris radicem non habenti. cuinq; ius ciuile ante fuerit, ι Accursi j glossemata super iure
ipso conscriberentur: ca namque prscedit causatu;&principale accesssorii non noua
interptationem ad inueni t, sed antig verutatem prudenti qui de S.C. in ius munici. pale redegit, postsi Scribentiu subtilitatib. ius propriu ciuium Romanoru deprauatuvidebat, testantiumq; seias instliciter, proscripta legum humanitate interire.
tur se cosormare cu eo,q r de iure erat: sed cu eo,qJ de iure ipse tunc putabat, & scie
quod tunc testator ignorabat, sed cum eo iure,quod ei innotescebat, vel innotesco re poterat, scilicet cum iure communi. Nili dixerimus, i, etsi statuti compositionem, editionemhue soleniter factam ignorasset, in non pisumitur ignorasse substantia eiusdem statuti; quod nil aliud cotinet quam ius coe, nil l; aliud cogitauit, quam liberos in condone positos substitutis prς ferre, ut testor cogitabat. d. l. Luci' Titius. ibi, non .n .siatre solum hau edeptulit substituto, sed & eius liberos, hocq: prudenti certe consilio; nec putauit ab intestato priferre ita ut ipsis hereditas ex lese obueni-rct, que admoduGl. opinatur, sed ex testo: cestare luisionem legis, ubi adest prouiso hois intelligens; via cum postea municipaleius declarat ortu supuenerit, no videtur posse tolli quin testam tu in ipso declarc
tur,in quo statutu putat, P testor autumabat, liberos. s. praserre,&quidem cx tcsio.
3 Quarto illud dici pol l in cit materia cude aliquo qua ritur, praesupponendos esse terminos habiles.c.cu nucius. de testi. l.Titius. st de obseq. pras . si quis legatu. post princ. isde falsi.qui testo. 2. in prin. E de . testa. si ergo testor fuisset interrogatus conditi testamenti tempore, de quo iure sentiebat, utique non poterat aliter respondere, quam de iure coi,non de iure municipali, quod tunc non erat in rerum natura, merito testamentum debet cum iure coi con formari, ut detur terminorum habilitas.
Nec obff. ii diceretur, tes: Crcni saltem in genere de statuto cogitare potuis. quia cum venerit ex iure speciali, potius acdcdum est,st cogitauerit ius commune, qua id quod speciali iure succedere potuisset: 38 nam de his i quae extraordinem veniunt, non prs sumitur,nec ut in genere cogitatu. l. fi .de his qui vcn .sta. Rui. in l. Gallus. g.&quid si tantii m. nu. 36. de lib. & posthum. Par u videtur hoc fundamentum a pi iori distarem a licet testor cogitasse non prs funaatur de co quod no viderat, sed postea extra ordine contigit, sique suisset interrogatus non potuisset animum iuri municipali applicare, inquam si ius municipale, tamen potuisset rcspondere plationem cx testamento intelligere, iure coi inspecto, &sic se consormare ex tunc virtualirer cum statuto, prout cst nunc iuris cois declatatorium,&cdprehensorium,ut sit inspicienda in proposito substatia statuti, & consorinitas cia iure coi, atq; id attendendu si uod cotinet, magis e statutaria illa soleinnitas, ciuiunici consciisus. Nec pol dici opi . cois, ius co ex quo fundatur in sinia Glos. quq 39 ut vidimus, i in se contraria, & inconstans est,
277쪽
esti& non minus stat pro statuto Accur qcontra statutu, ad cuius insuper fauorc c currit ois iuris prudentiae ratio,& squitas. o Quinto, cum testandi actus imorte perficiatur & finiatura. cu hic status. in fi. n. de
f. de ver b. obli . merito non est curandu de eo quod post morte est subsequutum, nam i non videtur posse mutari l voluntas testo. ris. vadit.n. & n O redit eius arbitrium. l. r. in fi. C. de sacro Leccl. t.' si iterum, de ad i. Ieg. l.quod permanus. E.de iv. cod. praesem tim clan regulariter recept si sit puram vomluntatem testoris, in pendenti stare no possea.fi in fi .ffcom .pid. Euitatur lisc ratio, D eis actus testandi morte perficiatur, non in quo adactus condonales futurum respicientes perficitur, qui ex futuro euentu eL sectum expediant, idem et de voluntate testoris ne in suspenso stare possit dicendum 42 est.& d. l. fi. Q com .praedi. dei suspensione ad inualidandum, vel validandum dispositionem loquitur,non autem respectu e-cutionis, siue effectus disponis,qui suspenditur.l. haeres qncunque. de acq.haer. l. si nemo. isde testa. tui. l. si tibi homo. g. cum seruus. de leg. r. hic ii agimus de effectu poliationis in condone,ut miru non sit, si ex sutu 3 ro euentu pendeat. Ulterius: actus ct pc steti formam declaratoriam recipiunt, nodispositoriam d.l. haeredes palam. S. sede s notam. ff. de testam. Sexto allegatur id Ocitu. Bald. cons. 8 s.
qui legat in fi .l L .ubi voluit.q, si aliq d existens possit esse .e testi vel tre mortis, in dubio, testi ipe intelligitur, ut intentio testatoris cadat super certo. sequitur Sim .de Prael. lib. .de interpre.vit. Voluia. dubit. 9.nu. 46. versic. Aduerte demum .ut igitur in
proposito certa sit testatoris intentio, intelligenda est de tempore mortis, quo ius
commune, non municipale vigebat.
Doctrina denique lisc paru sfringit nulti .n. dubium est, voluntate ex verbis i peconditi testamenti prolatis eliciendam, proptereaq; certa futuram esse. Certitudo aut haec non obubratur ex statutaria dispone; na non verborum corticem, sed se iam attendere debemus, i cu steadem cum iure coi, quod certum, firmumq; est, variatione iuris municipalis dispone non recipit sed idem de utroq; est iudicandum, ad
certitudinem inducenda: imo cum opiniones varis sint, ne delirare cum Doctori b.testantis mens uideatur, congruentius erit,
ipsam tanq. in firma petra super iure ciuili fundare,& proinde si effectus sequatur, nodebemus curare de modo. data itaque prplatione ex testo, certiori uia erit uoluntati proferentis prudentissime consultum. 4s Quinimo inon in conuenit ut non solutestamenti ips sed etiam mortis, & post et spectetur, qn de illa interpretatione agitur in si testor cogitasset, ita uerisimiliter disposuisset nihil unim prohibet a lege polle aliquid post factum testamen tu, & post mortem testoris subintelligi. Lance. Galiau. in
46 me: cum simus in verbis condone signantibus, i sp de twe futuro intes liglitur,qn sui tales codones, q saepius piat impleri. l. si ita legatu .la 2.&l. solemus. de cond.& dem. Ex praedictis itaque patet disputando utranque opin. sustineri posse. Pro uera resolutione crederem expediens esse distinctione opiniones conciliare: nam statutior uerba ita intelligenda sunt, ut per distinctionem ,& subdiuisionem a repugnantia
cons. 223.decreueram. nu. 6 lib. I.
8 Aut enim statutum i superuenit condito testo, mortuoq; testore, prout erat casus
per Rotam decisus in illa de Militibus, de
tunc sit uera dicta opin. ut liberi uocati nocenseantur, secundum magis coena se iam Glo. ind. l. Lucius Titius. illa quidem r5- ne ut testi ips spectari debeat, ad interpretandii quod tellor uoluerit,& de quo semης serit, ut uerba testatoris j ad ips testi quo prolata nerui, sint refer eda. l. si ita lcgatu .
de auro& arg. leg l .f. in prin .co. tit.tradit Bar. per illum tex. int .fin. S. I. ifile legat. 2. l. vliorum. g. testo. de leg. 3. Bal. in l. si .col. pen. nu. 9.C.de liaercd. instit. Sod cons. 6.praedicta consultatio. col. 2. vers Ad cuius clariorem.& uersic. Habita tamen conso fideratione.li. i. Vndet ips testi regulariter inspici dicit ipse Soc. in s. quae condo. q. h. subnu. s. is decond. & dem. pertex. in d. l. si ita legatum. siue circa res, siue circa personas fiat dispositio, nisi qn alias uitiaretur
testamen tum, si futura non compilhenderentur. Alexan. cons. a 7 o. inspectis uerbis. I I col. I .nu. 3.lib. s. Facit illa regula, i ut semer q uilibet actus, uel dispositio potius de eat intelligi & iudicari secundu ips pra scias u futurum,& rebus sic se habent ib.depraesenti, tex .est in l.quod Servius. ff.de codiet.ob cau.& ibi not. glo.fin. Bal se coitermet. adtex. in l. continuus. F. cu quis. de a uer.obli. Hinc est, tu si mens testantis excoi usu loquendi est interprs ada, ille colausus
278쪽
D. losephi de Rusticis Tractatus
usus est inspiciendus, qui mortis. tempore vigebat, non vero qui post mortem emersi de quo no potuit cogitare ut dicit Soc. in l.Gallus.S. si eius. nu. 6. de lib.& posthu .Rol. GL83.quod Marcus Ant.nu. zo.li 3.13 Vnde debet probarii talem usum loquedi fuisse tine conditi testi quo verba fuertit pronunciata, secundum Bar. in l. Labeo. is. de supel leg. col. 2. Bald. in l. de qui b. ad ii.
de legib. Antide Butr. in c. f. l. i. de consuet. Al .cons. 2 6 videtur sertasse, col. 3. nu. I l. versi. non obstat. lib. 3. cons. 37.viso themate.ante nu. 18.li. 6. Dec. cons. 72. testator legauit. col. 3 . post nu .i 6. Ruin cons. 88.circa legitimationem. nu.i 2.li. 7. & tradit Fulgo.cons. 16 s. in qone proposita. nu. 7 Cur. iv. de tcpore editi statuti loquens, ad coem usum loquendi probandum, cos. 176. prs supponitur in facto . nu. 3. Hiscis successio 1 positorum in conditione depodetiam,originemq; ex testo, disp6neq; pri
Masnificus quondam. l. I. ante nu. 2. cus 1 ergo habent necessariam dependen tiam: a praeterito nec sit separata a primo actu, impossibile est, quod sub nouo statuto com- praehendatur. Abb. in c. pastoralis. sub nu.
s. lim .subnu.l I. versi.Secunda declaro. de consti. Cassador.decis3. inter caetera. subnu. 2 I. de praeb. non enim ex statuto succeditur, sed ex illa substitutione, positioneq;
liberorum condone . Paris cons. 7 . circa testamentsi .nu. 3 o. li. 2 .& propterea regresso susi ante Conciliu Lateranense concessu S, sub ipso Cocilio non copiahcnditur,qua- uiscis t. a sortiatur post Cocillit,ut tenuit Rot. is. 63 .cora R. P. D.Ioanne Paulo. Ad corroborationeq; prs dictorum,allego in terminis authoritate Com. cons. 8 3.
videtur in hac consultatione .col. 2. antenu. 2.versic. Et ex aliodico. Γ b. I .dicentis,st testor non potuit habere mentem ad dictu decretum,quod non erat in reru natura nec erat cogitatum, quia non poterat diuinare.c.ut nostrum vi ccci .bencst .si putator. ad i. Aquil. cum sim . ideo videtur limbuisse mentem, voluisseque se consermare cum dispone iuris de quo ilic cogitabat seu cogitare poterat, tuncque vigebat; &valde miror, authoritatem tanti Doctoris adeo enucleatam, non Disse ad decisonem praesentis quaestionis animaduersam.
Aut ius municipale superuenit post coditum testam tum, superuiuenteq; adhuc testsire, itast potuisset mutare testametum:& iste casus, licet longam disputationem recipere conclusiue in procedendo, liberos in condone positos tunc vocatos 7 censerit est concludedum & sic statutum, eius ii serinam attendendam in non o stante se actus iit perfectus, ut not. Ang. in Auth ut fac. nouae consti . per illum text. a contrario sensu, sequitur Ias. in .s.la ubemus. post nu. 8.verti c. I imita singulariter.
qui considerat, 2 testatori nihil potest imputar i.qus ratio videtur cessare quando testator super uixit,&potuit mutare testametum, estque alius tex. in l. 3. C de in οἱ testa. ubi in simili consideratur, ' testator superuixerit,& facultatem mutandi testametum habuerit, quem ad hoc propositum
ponderat Dec.ind.c. fi .antes .nu. I 8 .in 6.conesu.de constit. istamque disi inctionem tenet Felin. ibidem, col. i 2. anteit .versic.
3 3 Declarat ur tament iste secund iis casus, ut non procedat si post nouam conii itutionem testator repentina morte inuasus, no potuerit verisimiliter testamentum corribseremam statutaria dispositio non attenderetur,cum testori nihil imputari possici, Fel. d. col. i 2.versic. Sed Erte. ibi, Si no fuit repentina morte, &c. Iasin d. l. iubemus, post nu. 8. versic. Limita singulariter. Hacque distin ione comprobauit RO .d. dccis. de anno I 366.cora R. P. D. August. in ca illorum de Militib. ut per Caput a luens. decis. I o t. li. 2. licet post Croti ab ipsa videatur recedere I . de Val. conf7. lsi quo proponitur. post n. 3 et .ver. Ves & secsido. li. q. 9 Nec refert cum aliquib.conclusione illam inducere,ut rupto testamento natiuitate post humi, si testator diutius super uixerit, ita ut facile potuerit mutare testamentum, & non mutauerit, haeredis institutio ex coniectura uoluntatis in fidei commissum uniuersale conuertatur, si in ipso testamento scripta sit clausula codicillaris per uerba futuri ipis, uideaturo: in eadem uoluntate permansisse, ut clausula tunc inperetur. Paul. de Cast.in l. sicut certi. col. si.
mil.& in l. i . in fi. C. de posthum. haered. insti. dicens se ita consului se in casu sibi excivitate Bononiae transmisb.cons. 2oo. clarum cst. nu. I.& uel sic. Verti quia proponitur. lib. I .consi I. incipiendo. nu . 2. uci sic. Et cum est et Doct.cons. 27I.quanqua. nu. 3. cir. fidib. a. Alex. conssi 23. discusiis haesitationibus. nu .ro. lib. I. ubi de magis communi opi. ic statur..consi a. circa pri
279쪽
mam dubitationem, num. 6.versic. Et pro . hoc tenuit. lib. 2. repetitur, cons. So. lib. 6. cons. 39. ponderatis, uti. a. cons. 3I. eiusdem in iiij. ante nu. 6. li. 3.Dec. cons. q9o.
visis , nu. 8.versici Venio ad secundum inquiens esse communem opin. ab eaque. iudicando & consulendo recedendum non est e late lue insistens contrarijs respondodo & signanter fundamentis Francisci Aret. m. cons I9 F. in hac consultatione. col. 7. cir. med. versi Et maxime. lia. cons. I I 8.videtur primo aspectu .antefin. cons. II 8. pro decisione.nu. 39. versic. Cum itaque. lib. r. cons. I O .prima facie.cΟLq.an- tenu. I.& cons. 2 26.antequam aggrediar. post nua 3 . versic. Maxime. lib. 2. RO in . cos. I 2 2.circa id. l. 2aau. I.versi. Primo quia. Curta sen .in auth. ex causa .col. 38. versi Quid aut .vbi Balion .nu. 8o. Curi. iv. cons. IIo. lateria.nua et .versic. in in proposito.
dicens idem sensisse legendo d. auth. Guil.
de Bened. in Rayn. in verb. in eo de testo. il l .nu. 2 7.versi. Et idem si pater. extra detesta. Aym. Crau .cons. 67. vltra per me scri
pta.nu. 2. Bero. cons. I 2. requisitus . nil. 7.
verse. Confirmatur prςdicta. li. 2.Io. Crota cons. 66. testator in testo. nua a. & Iq. de vera & coi opi .fidem faciens. Paricolas. 6O. prima facie dicendii. nu .l s.& seq. cons. 61. licet alias. nu. I s. dc I7.li 2. Rui. cons. I I. de ultima voluntate. nu . . lib. . Io. Esph.
lib. ra. tita . post nu. 2 o. qui hanc opi . late tuetur.Rol.de Va d. conc7.q6 qus proponitur. nu. 3 o. versic. Et eo magis. subdens col. ii. coena esse se iam,& iudicando,ac cosulendo sequendam. li. q. Iasin l .si mater. ante nu. .versic. Puto primam partem veriorem. C.de inois testam. J in d. auth. cxcausa. col. fi . in r. limita. versic. Pro prima opi. si bene eius verba ponderentur. hancque conclu. coiter sequi scribentes tradit ibi Hieron. Camol. col.si. versic. Retenta tamen. difficileque esse in praetica contrarium obtinere. ipsam etiam comprobat GOZad. nu. 33.& Franc. Rip.respona 28. themate. nua 9.versic. Tamen ea limitaui.6o Nam dictam conclusionem: maximi,&insignes viri acriter improbant, inter quos
Barto. constar o. Omne illud. nu . . consa 3 . Lapus. Bes .cons. I 3 6. clausula codicillaris. col. 2. li. r. cons. 2 39. quia ultimus passus. nu et versiciNec obstat .lib. 3. g. in l. I. nu. 3.qui hoc ex Gl. colligit.Qde iure codicil .dicens sic fitisse determinatu per Collegium Perusinum, inl.qui iure militari
nu. I. T de testam . milit. idem cons. Iop. ista qO.nu. 3 .versc.Secundo casu. cos. 3 6q. visa facti narratione.nu - .& 7. Aretin. in l. Titius. in princ. col. pen. in si .versi. Et istud
suit. T de liber.& posthum. cons. 93. viso le
uis. Paris ad Alex. cons. 2 6. circa primum dubium .ante nu. 6. in verb. coena. in fi . ibi, o in .lib.i .& d. cons. 3 o. ponderatis. postia u. a. in verbo, superuixisset. li 3.Tib. Dec. de veriori,& magis coi opin. attestans, cos. 37.nu. Io. k 36. lib. i. Arad. Gail li. 2.pract. obser.Imperialis camerae, obsep u. t i q. coisDD. Opin. ante nu .i . referens Iulium C rum idem sensisse.Io. Bologia. in d. authen. cx causa. ante nu. 8 o. versic. Et hanc opin. ego puto veriorem. Simon de Praelis, in tractatide interpre.vit .volian. lib. 2. solui. I I. post nu. 8. versi. Reddendo etiam dubiam. Iliero.Gabr. cons ii 3. Bartholomaeus P, pius. post nu. I7. versi Puto igitur.
61 Sed si a priori filial recedendum non esse tang crebriori calculo recepta, &originaria min.Iacobi de Bel uiso in quadam
cius disputat. incip. Quaeritur,quare pater, vel mater.qua posuit in l. 3.ui fi . Q delibe. praeter. cuius prs cellens est authoritas,prout recedendum no arbitror in iudici js, vel responsis, Posset ex eorunde intentione dici, non ex sola testoris superuiuentis tacita quadam perseuerantia testamentum agnatione post humi ruptum confirmari sed magis ex vi clausulae codicillaris in futurum conccpis,pri quam testator a principio de posthumo cogitasse vr quae per coniectura diuturnae superexistentiae post natiuitatem post humi nonnihil augetur, cum no immutauerit testamen tu licet facile id potuisset, adeo st termini dissene inuice appareant. Sed iudicio meo pdicta inductio ex codicillari clausula assumpta,potius posteriorucasu distinctionis p Fel.&alios tradiis virtualitercofirmat, si impugnet, ut queadmodii vis dictae clausulae ad casuin suturς natiuitatis posthumi trahitur, cum testator diu
280쪽
D. Iosephi de Rusticis Tractatus
super uiuendo testamentu non alterauerit, ita liberi in conditione positi vocentur ex nouo statuto id disponente postquam diu superuiuendo nil aliud egerit testator, etsi potuisset. Praesertim,quiacensetur testator tuti rem assumpsisse viam per quam eius dispositio non sollim non infringeretur sed clarior & extricatior redderetur: sublata igitur illa ambiguitate circa vocationem, custatutum liberis faueat, quos etia testator substituto praetulerat, ob dictam diutina superexistentiam,om istamque resermationem testamenti, eius voluntatem, ultimaque dispositionem statuto accommodasse creditur.Dixerim insuper, dictam conclusionem non posse ad decisionem istam omnino congrue allegari, si ex Hieronysa mo i Gabriel d.cons. II 3 .nua 3. & I6. eius applicatio iudicis arbitrio committitur, qui ex temporis diuturnitate, quo te. stator vixerit post natiuitatem postliuini, ex causis repentibus, quibus testator ipse decesserit,& alijs etiam occasionibus,
quibus factio testamenti differri solet aestimare habeat. Rotamque Romanam iuridice distinxisse nec mirum est, cu in floridi Lsima ac celeberrima illius supremi Audi
63 torij l corona, Doctores scientia, singularibtis ii dotibus perspicui, tanquam stelli
matutinae semper admittantur, ut a Summis Pontificibus ad altiores dignitatum gradus, in praemium egregiorum operum promoueri seleant. Quis enim non admiretur splendorem pulchritudinemque virtutis,& praecipue iustitiae, quae una omniudomina est,& regina virtutum Et quia ipsos viros bonos appellabimus, celsum namque habent animum,& intentum tanquam arcum ad res bene gerendas, in continuo labore sunt, caussarum illustrium monumenta colligunt ius Pontificium ciuileque tractant, variis literarum studijs utuntur, de iure respondent, in Scnatumstequentes veniunt,lites decidunt auth ritatem quasi imperium retinent,cumque vim celebritatis habeant; & nominis, pr indesiue in eos oculi omnium coni jciantur, atque in eis quid agant , quemadmodum vivant inquiratur,&tanquam in clarissima luce versentur,cum nullum obscurum possit nec dictum ipsorum esse,nec factum, quales haberi vellent, tales sunt, hancque uiam Socrates ad gloriam proximam ,& quasi compendiariam esse die bati Iustitiam demum ita exercent,ut cum omnibus semper una, atque eadem uoce leges loquantur.
Tractatus, An & quando liberi in conditione possiti vocentur:
Deos . Max. eius ue Genitrici Mari mper Uirgini clementissmae Carli Reginae ac D D. Maximo, Petro Caelesino, Euquitio, es' Bernardino Patrenuinclitae,generosq; Patriae meae ciuitatii 4Aquilae, lam, honor glori O .