장음표시 사용
21쪽
ronianorum illorum. Sed his reli . Cum Aristoteles diecit, indicans quam rationem in arte Piatica tradenda tenere velit, recte arbitror, v req; hunc locum a Ma dio declaratum, qui putauit, u rem, cum inquit. poeticam arte in uniuersum intellexisse: cuniq; statim adiunxir, σβr ipsius, eandem cogitasse in partes suas disiecta,quia etiam, ut admonuit ille diligenter suu uit in ex Onio h libro A ristoteles in quae a se usq; acleum locius tam xissent, breui illic repetiuit. Non est autem dubium, quin utroq; modo de poetica liceat agere: potest enim explicari c5munite quid sit poesismeeno leorsiam quid epicra carmen: quido; tras ista, seu comoedia sti qu. e sunt species rectices. puto ipsum vocasse vim ac potestatem: valerest; quod ostendit se dicturum, quam vim singulae species pociis habeant, quid pristare ipsae possint, atque in nobis moliri, se deci
raturum: ea enim videtur elle vis ipsarum, cum inuentae sint nobis a viiijs purgandis atque oblect is: infra quoque eodem pacto locutus est, ubi partes uagoediae quales sedulo ex ijs, quae tradita iam essent, colligit: inquὶt enim ται - ο υν a s ἔχει - ναν : sed etiam in v.libro cie rein quo loco ostendit,qua causae sint, initia. seditionum, & quod respublicae statu suo moueantur: utitur enimbis verbis, omnibus iam illis expositis: Azge.eos. - ας τινα δ εαμ ν, , ' Liciae Addensa item se quoque explanaturum, quomodo decet fabulas componere, vilaiideiis c sinitatur id poema, significat compositi nes eri in rerum quasdam es le vitiosas, quas oporteat vitare: alias autem rectas, omniq; labe carentes, quae sint amplexande: Nam quod ipse ι A M 1 muto verbum hoc, quamuis pati ii serinam habeat, agendi notione usurpa-iceste, ut ipse alijs in locis:&alij itidem antiqui scriptores secerunt: ni 'gis enim milii conuenire videtur hie sensus apertae rectaq; expositioni. Cum v ab Putet ipse contra tion nullorum sententiam sebulam antecellere ceteris Parubiis, quae reddunt tragi diam qualem, deq; hoc infra diligenter disserat, iam nunc semina suae sententiae iacit: nam in artificiosa rerum coagmentatione positum cile vult, ut poesis omnis Pulchra sit,& laudem undiq; mereatur. Adiungit autem se quoque immixtisti ex quotqualibusve partibus constent singulae species poeseos,ut trase dia dcconritara: numerum enim partium ipsarum explicabit: quom PMN Pari ipsa consumaze esse debeanti ostendet: quae verb partes sint quanta appella Le: dc quae quale Mai accurate clarabit: dcoit ita meri id vocat; sint: cum hae corpus constituant Vinon: Ex vero qualitatem tantum aliquam ipsis asymant: Signifi-Carit autem niu partes quantas verbo vDMi: qualesve illis,quod consequitar πει , ut interpretes acceperian videndum est: ipse nanque puto prius illud nomen potiutum elle ad numerum tantum p - .isisti caninim, siue illae quantae, siue quales snt: posterius verbcommuniter itidem pertinere ad vim naturamq; cani omnium
ostendetidam,quae salie diuersa est ut breui a me nune declaratum est. ita autem sentio ex loco quoque illo, qui est ubi incipit diis tere de quaestionibus, quae nascuntur in talptis poetarum, & earum distblusionibus: cum enim proposito suo iam pat secto adiungat te ποσωπι - πει , - ἰδν, non possimi illae ita inter se discrepare, ut traditae sunt diissentire partes tragoediarum: sed tantum, vi narraui, illo pata si- nificatur & ipsarum numerus & vis itidem, naturaq; singularum. diceriir ii cem se quoque de aliis non nullis, quae sunt eiusdem rationis. artis , , verba Letiarum: intelligit autem. ut opinor, multa quae valde adiuuant cognitionem Larum rerum: ac sine quibus vis & natura ipsarum harum partium plenE cognosci non potuisset, quae S: in hoc primo libro S in reliquis explicata erant: neque enim puto ipsum simili care quaestionem, quae in extremo hoc libro posita est, ubi diisseruit ut harum poeseon, de quibus hic disiuitasset, alteri praeponenda sit, quia hoc non est praeceptum huius artis: ac sine ipse nisi talor intelligi notuit, quς vis msuum sit. quamuis elegantiae causa id cumuli loco addiderit. ostendit autem se expositurm quae propria sint huius methodi atque artis , ἰΘι- vero sepe apud Aristot Iem idem valere, quod ars valet de silentia, indi est Alexander in primum Topi
22쪽
IN I. LIB. ARIST DE POETICA. 3
corum usus testimonio auctoris, assimansq; illum ipsum hoc docuisse:quum enim I aulo antea dixisset,paucis verbis interiectis easdem scientias significare voens, sensi e nomine usus est. est autem ubi hoc facit, quo loco ostendit, quae utilitates capi possint e ratione illa disserendi, quam tradit illis libris. idem etiam sui opi- notὶ kcit Aristoteles statim in initio librorum de moribus ad Nicomasium: immutauitq; haec verba, contraria tamen ratione: quum enim prius dixisset, pro verbo hoc,inferius sumpsit irari ilui: inquitenim, πομ- δεψήι- ῶνων - ei: in dium , πο λενι- tui. NM u. Momoao aute idem politi stimus interpres alio
loco desinierit refert Simplicius inj.librum naturalis auscultationis . nam illic quoque in principio eius scriptionis Aristoteles usus fuerat eo nomine: locum autem monstrasse satis sit. Quem praeterea ordinem sequi cogitet in his tradendis, ostendit, dicens, se initio ducio a primis, ut natura iacere conlueuit, illa rapti rurum: cum enim alijs etiam de causis ratio haec probari pol st,auctoritate quoque naturae, ipsiusq; exemplo, recta esse intelligitur: illa enim semper diligenter hoc seruat: in cunctis enim rebus, quas fingi primum conformat ea quae prima sunt, atq; antecedunt: deinde ea quae sequuntur posterioraq; sunt: neque unquam a posteribus orditur. Vnde Aristoteles multis in locis, cum hoc sicere velit, te ducem ipsam
sequi profitetur, ut in iij. libro de arte dicendi non longo a principio: & iii libro de elenchis sephisticis, initio itidem eius scriptionis. in extremo vero primo de partibus animantium, ubi consilium suum exponit,3cordinem,quem tenere velit,relicta similitudine naturae,iantum significat se primum a primis ordiri velle, ut in.q.qumque eorum librorum, dicens, λω δε λίνω ι -πζω ν απε
tatio sunt, si iis tu simul sectet.
Facit, quod di cerat, summus auctor: I commurubus enim orditur, quae naturae prima sunt,magis*ipsi cognita: commune nanuue genus est: genus autem pom. ως est imitatio,videclarat pluribus speciebus ipsius enumeratis. Non ostendit autem nunc propinquum ipsarum genus, dc quod commune primo si omnibus partibus poesis ' non enim dubium est, quin illud poesis si, sin remotius quoddam, Mquod infra se habeat alias etiam non nullas artes, quibus conueniat in hoc cum omnibus generibus poeseon, quod cunctae imitationes sint. Hoc autem ficit ea de causa, quia itidicarat se non de diuersis solum generibus poetices velle pnecipere, ii titio ducto a primis more naturae, verum etiam de poetica ipsa. non sectilet autem hoc, nisi genus etiam ipsius poetices docuisset, quod sine imitatio est. Perspicitur etiam hoe verum esse E loco quopiam qui insta positus est: via enim commemorat, quid usque eo sicium si Gnarrat quae tradiderit te variis diuerssq, generibus imitationum,catis debere videri:n fgniscat se poetices solum species prosecutum filicse. Euellitur etiam ita serupulus idie satis molestus, quia videbatur artes eorum, qui tibijs & fidibus utuntur, in partibus poesis collocare. quod non Omnino verum est, cum verb illis poess proprie non sint qii in magna ex parte imitationes sint, lubit ri non potest. Nec tamen me sugit, poesin lyricam in Athen o vocatam in xiij. linbro,quo loco disterit de varijs generibus saltationis: quum enim tradidisset tria et nera esse scenicae saltationis: inicam itidem poesin eodem numero, sitas quasilam
habereostendit, qx nomini dus quoque diuersis appellari selitas affirmat. Nec ta
23쪽
imen, ut dixi, studium illud simplex proprie poesin vocari posse arbitror. Propter
hanc iritur instrumentorum communionem: & quia plerunque hymnos Masq; tharoedi canunt,ut auctoritate etiam Ather i declaratum est, versis turq; in e dem materia,&ipsae quoque poesis vocatae sunt:&hic ab auctore numerantur in partibus poetices.Non numerauit autem Omnes artes, quae imitantur, ut picturam de quae fingit e luto ceraq;, siue e marmore, aereq; , aut ligno effigies ducit Deorum aut nominum,quia non utuntur iisdem rebus in imitando hae,quibus utuntur po lices species,quod iaciunt duae illa: artes, quas appellaui habent enim praeterea haeconiunctionem cum omnibus partibus poetices artes tibicinum ac fidicinum, quia exprimunt,quia voliint,vtelites duobus illorum tanquam instrumetorum, in quibus tribus exercent vim suam cuneta partes poetices. quod si ut cantu, dc rhythmis utuntur,metrum etiam usirparent, essent & ipse quoque paries poesis. Nunc autecum ipsius expertes sint, eiiciuntur ex ipsit um choro: de cum prope ad ipses Me dant , non sent omnino exdem, quae illata Abs.lura igitur parte illia qua propositiubreuiq; nota se siquς agere vellet,primum docet qua in re conueniat inter se omni parti poetas,& quod commune omnium ipsarum sit: neque tantum quid conus ruat Omni parti poeseo verum eum artibus nonnullis, quae & ipse plerunque imitantur, illud autem est imitatio. 'are imitatio, genus ibastium est: in appellandis verb Armis poesm primam ponit epopi maecutus comune iudicium, cui etiam assentiebantur docti quidam vir qui putabant, quod ad dignitatem pertinet, primas huis generi iniminis esse deserendas, quamuis ipse aliter sentiat. Deinde tragoediae studium ponit,ac post comoediam: quarto loco itudium grandis illius carminis Pangendi,quod dithyrambicum vocatum est: adiungit etiam na magnam. ρομtem eam artuam, quas qui tractimi tibicines,fidicinesq; vocantur,esse imitationem. omnem autem operam eorum studioru esse inquit imitationem, quia qui utuntur aut ubius aut fidibus, aliquando nulla re sibi proposita ad imitandum, instru
inenta illa musices in manus capiunt atque canunt: quod non accidit seperioribus Partibus: neque enim epicum opus manere potest, si non imitetu eque tragoedia aut comoedia fingitur, quae non mores, sic φ hominum exprimat. Verum autem esse,quod dixi, artes illas non semper imitari, intelligitur etiam testimonio Arist velis, qui in problematibus. quaestione.x. earum, quae in aris musica sint, inquit. ο ουδ ἰ- ι in Δαι ι HAM .δ . quaerebat autem tunc, si hominis vox quolibet in amento musico suavior est, cur ea,quae amente non proficiscitur, nec intelligi po est: ut ipse loquiter, 'Mμ. est, huiuscemodi lion sit, sed i tibia fidibus. vincatur . tradit igitur primo id euenire posse, quia ne illic quidem, id est in arte tibi Gnis citharista, nisi illae imitatae cantu suo aliquid fuerint, idem usii venit nec pignunt ipse eandem volupinici quam cum imitantur. Epopcriam autem vocat nomi Oim argumentur ramuniri; eius,quod i πω appellatur,conserniatione: Unde
Cicero etiam in epistola quadam ad .atrem inquit. Habeo alablutum si auri mihi quidem uti videtur, iπκ ad Caesarem: intellexit enim opus hexametris versibus confectum. ieiq; poetae appellantur,qui id genus poemaus colunt. . aerati autem nunc Aristoteles iuncto nomine, cininis esus consectionEappellauit. Nec tamen in altero, quod sequitu genere poematis appellando,complicauit verbum Eduabus vocibus: quarum altera poema ipsin altera vero studium Gricatione eius significaret. secutus, ut opinor, sermonis eius constetudinem atque elegariam , nam non omnino necessariam hic esse uocem, quae pangendi studium ostenderet, intelligitur,quia tertium genus poematis d est xsuo simpliciter appellatur,atq; uno tantum nomine: nec requirere tragoediam praeter alias species poematum, ut ita appelletur, docet, quod primam quoque ita Plato separatim uocauit, . π: in in tertio de Re quam complicatis nominibus uocauit Aristoteles. ilis uerbiuncto uerbo appellauit studium lyricorum quorundam, qui inde hac
meit,ac licentiae plenum adhibebam ad Liberii patrem ornandum , fictaq; ei: Mi cmepta: unde ipsi nomen imposipam erat: in alijs enim mulus non iubas,
24쪽
IN I. LIB. ARIST DE POETICA. s
va ibus hunc Deum signifieabant, si xugis etiam ipsum uocabant, quia duabus tanquam .ribus usus esset, atque inde existet: utem inquam Semeles ac femne I uis.sed hoc ipsum nomen a Deo ipse transsatum in cantum, itio celebrabatiir, usurpatum etiam est a Latinis striptoribus. Diserimen autem hoc scriptum hic inuenitur,ouod in plurimis calamo exaratis libris legitur numero multitudinis μι--ιe, quod verius puto, ex eo maxime, quod consecivitur m ahis: neque enim illae sunt mnino imitationes resq; prorsus eaedem,sed siquis ex ipss decerpat, in q io cona nit illis inter se erunt imitationes locum tamen es le receptae lectioni,certum est.
sicrepant autem ime Stri , aut enim quod ebus genere diuersisi tantur quo res diuersu in t quo alueri. non eodem modo.
Cum ostendisset in quo conuenit inter se pluribus partibus poetices ac pmterea duabus artibus, nunc aperit quibus rebus eaedem varientur, ac diuers e fiant: nisi enim differentiae quaedam extarentiquae separarent ipso ac distinguerent,illae prorsus unum,atque idem serent,nec diuersiis imas constituerentiinquit igitur discrepare ipsas inter se tribus rebus: trium autem illorum ditaiminum, primum est: quod haec adhibet ad imitandum hanc rem: haec vero, illam: utiturq, tanquam diuerse instrumento Secundum vero quod imitatur res diuersas. Tertium quod aliter imitatur quod vult:&non eodem pacto, quo alia. Haec autem ipse insta exem-rtis irascis opimiat. Animaduertendum verb hie est, quod tertio loco posuit - me. m. ναῶἀν ara : videbatur nanque postremis verbis supersedere potuisse: nihil enim noui affert, cum idem proruis sit, aliquid non eodem modo neri in are,quod idem diuersi pacto fieri asseuerare: & tame boni auctores aliquando hoc sectile inueniuntur, in quibus etiam Aristoteles ipse est: habet enim non paruam vim confirmandi quod dixeris,si idem hac ratione iteraris. Magistri etiam
Huiuscemodiq; est illud Homeri, cum finxit Paridem Hectori statri, qui eum acriter obiurgarat,ita respondentem, ἰπυμ. κατ πιπαν-Nec non
hoc etiam Sophoclis in ore regis Oedipi positum, gregem puerorum miserabili ha-
., bitu praeditum, alloquentis, ου πιυδω ελτρο . γνα α κάκαννη me μοι . qui tragicus non
nullis etiam alijs locis eodem pacto locutus est. Sed Aristoteles etiam non missio,, ins acum ait, . ωπον Mira - ι.εMmεκ' κ. In h. praeterea libro de animo, cum inquit maxime naturale esse omulum operum,quae a uiuentibus essiciuntur, gigneis re aliud cuiusinodi ipsa sunt, excipit quae manca sint Ie debilia, dicens inα--μ. - ω iaem: illic enim quoque videbatur sententiae saris esse dicere mixtiae idest i tegra, SI ad finem perducta & tamen addidit, αυ- meo; λαπι idest non inchoata, neque debilia. Ad tam etiam tertium exemplum eiusdem auctoris. in libro enim ιγμο- , inqui*docens quae plures orationes serent.η4 i A οι ησΜοι - e .
tur , e bem Horum exprimentes: hi psia per artem: hi ueroper comsuetudinem: ah ver o per vocem imitantur sic in artisus iatu, cunes iam imitationem efficiunt in roh orarisne γ harmonia. A iij Cum
25쪽
Cum tribus rebus discrepare ioter se dixisset species illas poetices,& praeterea a tes tilminum, ac si licinum, quas etiam diisimilitii lines exposuerat,nutic primam
earum rationem explicat. Vt autem quod vult facilius probet, rei explanandae causa simili utitur: quod enim in eo, quod ostendere si, Obscurum erat, id in ear unde simile ducit,in apertu nam quosdam,qui lion tam proru accedunt ad poeticam,nec commune hanent cum ipsa aliquod tanquam instrumentum,imitari inultas res, varijs rationibus utentes, perspicuum est: non tamen omnibus elanum diuersas species poetices: necnon artem tibicinis atque citharoedi diuertis rebus uti ad imitandui Tradens autem quasi instrumenta eorum,qui imitamur res aliquas, e giem illarum exprimendo, appellat colores, figuras 5 vocem: antequam tamen tertium nominaret, in medio posuit inculcauitq; , quod ad superiores cluas res pertineret, quas non omnes, qui ope ipsuum aliquid reddere atque exprimere conan- ur, dem pacto tractant: eorum enim aliqui praecepta certa secuti: cognitisq; illis artibus, ea sicilini: alij vero non omnino ipsbum periti,sed tantum consuetudine quadam diicti, quod in illis rebus antea studi j aliquid posuerunt. est igitur hoc
primum molestium,quod non continenter, & nulla re interrupta, tria haec posuit: ita alterum etiam hoc noli minu quod non eodem palis postremum hoc appest uit: cum enim supra dandi casu dixisset generandi sunt c, qui pendet a praepositum inquit quomodo locutus inerat, cum de illis, qive inculcauit, dii loci et: Vncedit sculuis anuc maior exorta est: Nec tamen dubito, quin ira locus accipiendus sit: voce natique niueiid non nulli res aliquas imitantur. Quare haec ratio omitti pon debuit.& Plato in iij.libro de rep. ubi docet quid sit imitari vocis & ipse moninit: intelligens ipsius auxilio id saepe tractari, ut figurς
quoque: bascium has res coniung t. inquit igitair. e. o ἀμ-a να- .: κατα Sed infra etiam rursus idem
sicit. Nec arbitror ordinem verborum a librarijs deprauatum: inuenitur enim Aristoteles hoc idem pluribus locis iecille, ut antequam exponeret ea, quae proposuerat,in medio quippiam incluserit, quod ad explicandum aliquid iam travitum per tineret: nec tamen,quod nullo negotio ficere postem,multa huius exta pia ponam.in h.certe libro de rep. xsi docet ciuitates ab iisdem semper regi Optimuelle, quae gentissim arser possunt. in quas verb hoc genus induci non possit, quia cuncti ciues illicpar angenio natura'; simi, oportere univcrsos Variis temporibus participes blicorum munerum esse, antequam sententiam hanc claud xet inquit, aequum timul este sive boni vim habeat, liue mali, hoc quod principem iocum in ciuitate obtinere apitellatur, omnes eius participes fieri, atque illita aliquando uitare. Vbi igitur lim Δ, t. hoc ninnifesta sicit. Verba eius sint.
α - . Nec putanda est inanis & importuna haec animaauerso, qua docuit non mnesquialiquid imitantur coloribus aut figuris eodem pacto id moliri: videmus nim quoslam id sicere summo artificio: alios autem viii quodam tantum . nec videbatur tertio tanquam membron est iacile haec distinctio, cum non extet ars vll'qua tradantiar praecepta imitandi cantum aut aut aliam rem voce. Nam quod se enimin omnibus calamo exaratis libris inuenitur pus' hoc ipse fixisse. tum cinissemidinem elegantumq; sermonis : ira enim
rint quidam eruditi ingeniosi viri, an illud, quod auctor inquit, colori is &s-
Eris id pi res tantum pertineat, sue artem etiam eorum qui fingunt ex aere, aut luto, i lectatur, cum figurae sine coloribus ab his exprio videantur, quid sens rim Wchac re, appare nec tamen id repudiandum esse ullo modo arbitror, cum pis res etiam, tuiq; sit nititudinem aliquam eorum habent, colorib. illis figuras reruinulentur. in etiamPlato in L libro de rep. nil lode arte pictorum loquus,l- . . coniungit
26쪽
IN I. LIB. ARIST DE POETICA. et
um λα αν καινι ux νΘ. tῖσιν. Sed non inutilis milii videtur haec amplior partitior
certu nanq, est opifices quoslam de ut opifice ita etiam alios no nullosvesae Hidioses alicuius rei ante oculos constituendς,non adhibitis coloribus, rinas reru exprimere,quos visus esset relinvere:Non possum autem probare sententiam corri qui existimarui per posse quoque accipi gestus corporis, motusq; varios, aptos aliquibus repraesentandis: & si enim huiuimodi figulis imitantur saltatores, saltandi ars utitur rhythmo. quare una est earum, quae copulantur in communione Quasi instrumentorum cum partibus poesis: quarumq; nunc differentiae ostendendae in eo, quod diuersis rebus utuntur sedulo incumbit: atque ut id magis illustret, simile
adfert aliarum aut omnino artium, aut inchoatarum: quae quum sint magis rem is ab illis,quia neoue oratione,neque harmoita neque rhythmo utuntur, Pares in
hoc illis sunt, quo & ipse ad imitandum diuersis rebus utuntur: quanitiis non iis dem, quibus illae. Quum verb voce quosdam supra imitari tradiderit, perspicuum est,orationem, quamuis & ipsa vox sit, non esse intelli pedam: in idem enim vitium, quod nunc demonstratum est, incideremus: sed intelligi debet vox, quae quamuis
at homine edatur, non tamen sua propriavi ipsius sit nec ita distincta conforma i , , ut hominis est vox: sed communis ipsi sit cum beluis.& sane quum voces illarum exprimat, ut auis alicuius, bovis, Uni, aliarumq; rationis expertium anima itum,ut Aristophanes fecit ranae. quales ipsi sunt, talis & ipsa sit necesse est. Sed voce etiam hominis referuntur senores quarundam rerum animo carentium Simili autem exposito, docens id valde accommodatum esse huic rei declarandae, inquit, idem usu venire in enumeratis artibus . intelligit autem species a se supra appellatas imitationi id est opopoeiam,tragoediam, comoediani, uithyrambicam: nec non reliquas duas sine ulla dubitatione artes, idest quas vocat anam non sine causa quςreret aliqius qua ratione priores illas appellauit artes, quo etiam nomine in illis significancus insta utitur, ubi inquit, ποώm e
ieν . r ωμι ui ris. an quum sint artis cuiusdani partes, non male
ipse quoque artes vocariyossunt: artem ver , existimari sti idium imitandi orati ne vincta pedibus quibus clam,apertum est. ipsas igitur has omnes exprimere quovatque imitati inquit tribus rebus, idest, rhythmo dc Oratione & harmonii. rhuthmum autem in motu considerari cileq; ordinem breuis ac longi motus, sue celeris ac tardi in alio genere motiis constat. Cum igitur varia sint genera horum num rorum,non alienum erit ostendere, quem posissimum numerum putemus hic ab auctore intelligi: res enim est magni momenti, multumq; valet ad pellendam calliaginem,quq totum hunc locum occupauit: paucis enim &obscure prosecto erudiutii simus doctor de hac re disseruit,ut Tiς tunc nora omnibus perii araq; seretis cuta autem postea sint secula,quibus haec ratio oblita est: vetusq; illa musica e m nibus dimissa.nec tamen non extitere hacaetate Meti quidam & dilipentes viri, qui de numeris his, qui a Grecis vocamur, accurate egere: natiq; sunt operare studio suo totam hanc rem in lucem reuocare. Existimo igitur accipi hie debere rhythmum, qui nassituremotu corporis, Pedumq; aut manuum moderata atque ordinem quendam habente, elatione ac positura.& non rhythmum illum, qui notatur in senore musicorum illorum instrumentorum . nam inde quoque proficisci thythmum Quin apertum est: cum enim dixisset in arte tibicinum ac citharist i umeristere harmoniam, eodem te re ali uo modo significauit illic etiam maianere rhythmum, qui perspicitur in Gnore illo ordineq; eorum temporum, idest breuitate ac longitudineipsius: vix enim numerus hic ab harmonia abesse potest, ac comitatur plerunq; illi: ubi enim ordo est acuti & grauis illic etiam breuis ac I gi motus est ordo. Cum igitur varia instrumenta esse ostenderet dili sens magister, quibus uterenturi diuersae rationes imitandi, remota magis discrem mponere debuit, non quςitainter se coniuncti assimilia Φ serent, ut secer ditum.
27쪽
riq; alterum ab altero vix posset. Cum pr terra statim dicat ipse i hythmo sine humonia imitari sutatores: planumq; sit, quo rh limo ars haec utatur, quq sine voce, senoreq; ullo musicorum instrumentorum conficiat munus suum, videmur affirmare posse eundem profecto numerum sepra etiam ab auctore intellectum est et
eam enim vim habet illud . significatq; niti talor, ipse illo rhythmo. Nam valet
cum non parum ad hoc confirmandum, quod multo infra inquit,partes quasdam tragoediae ope metrorum solum confici,ad extrumq; perduci,idest une harmonia de rhythmo. intelligit autem illas ubi sitiit colloquia per narum, mutuiq; sermones sine cantu ullo, opera ve chori: hoc enim nullo modo verum seret de numero prolatum qui noratiar in breuitate,& longitudine temporis: via enim, hoe etiam ipse manifestb prodente metrum est,illie neces Iario qui iam rhythmus: metra enim partes sint numerorum: non posset igitur aliquid consci per metra Gla, ut ipse pr. pit, id intelligitiir verum esse, qta loquitur de rhythmo hoc, qui attenditur in motu celeri ac tardo ordineq; ipsius illius motus. a quo sermones per narum vacui sunt: illum vero in cantilenis chori existere declarat,quod illic erant, & str D N antistrophe. quq res sine motu corpori conuersioneq; non manent: iidem autem motus sedulo seruabantur in artibus illis, quas appellauit. idest δc tibicines εe citharista, ut cantus illi postulabant, corpus mouebant: gestiisq; quosdam Ve-bant. Haχ.nisi filior, animaduerso valde utilis est', euellitq; dit pluribus locis huius libri scrupulos no paruos.Orationem autem dixi quod apud auctorem est M. Ita vero locutus est, quia satas nune habuit distinguere hanc imitandi rationem a sup rioribus, quae sine oratione imitantur, cum ipsa oratione utatur voceq,yropria nominis ad imitandum, atque ipsius auxilio conficiat quod vulti unde ipse aliquando inqMitionibus ad harmoniam pertinentibus dixit his, intelligens cantum, qui quamuis humana voce edatur, intelligi tamen non potest: neque a sensi animi proticiscitur . nec non etiam alio loco vocavit Obia, se κ, cantilenam in qua oratio adlubita non esset: - enim illi e quoque appellauit orationem pedibus illigatam, ac cantilenam deniq*: huiuscemodi naque oratio ad tibiam atque ei inaram adhiberi selita est. intelligit igitur hic etiamquamuis communiore hoc nomine nunc utatur,orationem certis pia bus illigatam, ac metricam denique: huiuscemodi nanque est oratio, qua utuntur poetae, qi quamuis mensuras adiunctas
habeat, negari non potest, quin oratio sit: Vnde & si non plene: recte tamen ii Arii orationem vocavit: Contra autem insta fecit: cum enim utrunque significare vel let : coniunctioilemq; hanc duatum rerum intelligeret, alterum tamen tantum appellauit, idest metrum: intelligo autem locum hune, in quo duobus muratis nomi
Accipi vero debere ita : intelligi ab auctore orati
nem metricam,certis ipsus testimonijs confirmabitur: eis autem fidentius polle me puto iam nune assirmare orationem hanc vinctam pedibus requiri omnino, ut v
rum legitimumq; poema condatur, quia video illos, qui contra senserunt, doctissimos profecto viros, ac numero etiam phares, id protulisti stet os hoc ipsis loco,ut illo etiam,qui paulo post sequitiis.Cum epopoeiam inquit uti : quorum sundamentum , si tentatur, manifestb ipsorum opinio euerti . Labefactatur autem, si ostenditur longe aliter ipses rapiendos este: nulla enim alia, vividetur,auctorit te tantum nituntur : sed ut dixi, te hoc sepius disputabilim Tertium autem est lia moniar quod cum G cum verbum sit, receptum tamen est in Latinum sermonem: sed idem etiam in patrium nostraim radices miti Qui autem de arte musca scripi re quid nomine illo significaretur, tradiderunt: intrinaruntq; harmoniam esse plurium ac dissidentium vocum in unum redactam concordiam: quam tamen Ela ha moniam vocat: insta ut sit pra a me citato testimonio declararii appellat m M. No tanda vero O locutio haec, aαεν -- at Miniν: cum enim duobus his versis in ea re ostenil da utitur,& non inquit Wμεναι, quod tamen ibitum idem pene valet, sem-rer praeposuonem adhibet illi tanquam interia: n qua ercetur uiuisti sucinstrumenti
28쪽
mumenti vim ac naturam id habere quis vult. & aut praepositionem hane ipsi es, quam hi aut x: murato quoque casu illius quasi materiar, ut fecit paulo post,
Hoc ita se habere intelliget, qui diligenter mini uerterit: nam multo etiam insta
W.Cum aute ut ec, inquit, aut nullam praepositionem ei verbo adiungi quod frequentius apud ipsum est, aut gae: cuius locutionis exemplum vicinii est paeso enim
Sed etiam, quod paulo supra legitur. ἔπι MAJ; τηγγυα, eandem rationem habet. Vnde patet etiam immutari non oportere lectionem, quod nonnulli sine causa se cere tentarunt, cum liaec valde accommodata sit. Quod verb valet ad declarandum nascia verbo aruio , quod superiori locutioni adlubeatur pi positio s.in viij. linbroa, iri. , ubi de musica arte disterit, ne ili αμα Miris oci rate inquit, ut qua uis de diuersa re sermo sit,similitudo tamen locutionis videatur eundem ortum habere. Postquam autem de ratione loquendi disputare coepi, addam ipsem prici se dixi ile Emi κην me Me. ι Mem evit, quum rem eodem pacto se habere in artibus, quas dixerat: idemq; illic usu venire,ostendere vellet: quae causi filii, ut opinor, ut nominandi casu non diceret Στω - ωείγει cIM-: quo casu supra usus fuerat, cusimile posuit. Quod veris supra dixi, capi posse unam dc eandem rem nunc pro materia : nunc pro instrumento,& si quod inquit π:ni fit,inm es, magis materiar c uenit non est alienum exemplis id illustraraequi enim in aere,cera,luto, aha ve huiuscemodi re,estingit aliquid, utitur sine dubio rebus illis tanquam materia sui studi j iideoq; apposite dicitur motu μῆ diu in illis ipsis, aut idem secere traditur ope e rundem rerum: pollunt nanque eaedem res cogitari tanquam instrumenta relare di & ante oculos constituendi idem illud. In rhythmis igitur quoque & concentur nec non in oratione&si res haeselid non sunt, nec diutius illam retinent, potest semia alicuius rei aliquo modo imprimi: nec no auxilio quoque earundem rerum
illa itidem reddi potest dc reptaesentari.
tur sil ,σ ea quae tibias is at G citharisma: O si forte at quae dia his
Nequis crederet cunctas, sevocatas artes sine ullo discrimine uti omnibus illis rebus, penitusq; in hoc similes inter se esse, docet cum conueniat illis in hoc, quod nulla earum est, quae non uratur aliquo, aut pluribus, trium illorum tanquam insumentorindiscrepare tamen,quia non omnes, aut omnibus, aut ubiq; ipus uruntur, & quomodo tota haec res se habeat, diligenter exponit.his enim inquit ut uniueseorsum: vi hcc scilicet uno illorum: altera vero alio utatur: aut addit, illis mixtis ac temperatis, quod quale sit, ipse declarat positis exemplis. Primum autem tradit extat quς utatur harmonia selum, & rhythmis sine oratione, artem inflandi tibi r& eam quoque quet neruos plectro pulsat: nec non similem illis utendarum simit ruin artem in ipLarum enim tractatione sentitur senus, qui harmoniam recipit: de celeritas tarditasq; motus, quae moderatae suavem rhythmum gignunt. Non statim autem, positis duabus illis nobilioribus artibus, appellauit tertiam, quam simul chrum illarum retinere inquit, id est stularum arte quia ignobilior haec est a rudioribusq; persoliis tractarur. Sed tamen quia eandem aliquo modo vim habet, n5
omnino trigorit ab illis. Sed Plato quoque iii ij. de legibus, via de humana consue indino
29쪽
tudine imitandi de non vera perfectaq; eius rei ratione dili erit, ut est illa, qua muse utuntur, cum ostendere vellet esse main, quae utatur harmonia & rythmis sine ora tione,superiores tatum duas artes appellauit: nec eius, quς fimilis utitur, meminiti
inquit enim M.' N γοωκα. e. - sie μα- ,ψιλοῦ - αῖ stu Vocat autem has ψιλαη, quia orationem verba lis Vt tales, non adhibent: nianentq; aestio munere senguntur sine illis, quamuis moris sit aliquando versus ita canere: poematisq; suavem recitationem adiungere: quod quum fit,nudae illo de quas spoliatae non appellantur. Animaduertendum autem idem Aristotelem ii fia dicere diuersis verbis, ubi tradit, extare quas iam poesis, quae omnibus his utantur: appellatisq; illis, addit ibitum, in quo discrepant inter se. Ap - οὐ ψια - σι : Hm-: Vna enim ipsis utuntur, que miretis ipsis & temperatis simul utuntur. sngillatim autem, quae diuersis in partibus ipsi adhibenti Libet etiam adnotare, in omnibus quos vidi seriptis libras, lingulari numero legi, nou multitudinis,sea etiam testimonio A thenaei cognoscitur studium citharoedorum uti dii bus iis, quae tradit Aristoteles: sic enim in primi libri epitome legitur. GA AE Qα-
Aristotcles hic α ι, ω: id quini insta ipse quoque smi.
Cum confirmasset trium artium exemplo, inueniri species quassiam imitationis, liue duarum rerum ope imitantur,id est harmonia & rnythmis, docet extare etiam quandam, quae imitetur,quod imitarj vul altero illorum tantum, idest rhythmo sine harmonia: ut tres illae lupta numeratae harmonia & rhythmo sine oratione imitabantur, quoil imitandum ius epistoli: huiuscemodi autem esse, inquit, studium quorundam saltatorum : hoc ipsum enim frificare uidetur Aristoteles: durus t men sermo est, cum sic loquatur, σἰ m kχ--, de non simpliciter omnes Statores complectatur, ita uero locutus est, ut opinor, quia non omnes qui saltant propositum sibi habent certos aliquo imitari.sed aliquando id temere atque inconsiderate tractantinon enim uideo, quomodo aliter hic nodus diisellii militi Probare autem studens quod dixerat,inquit: hi nanque ope rhythmorum quorundam figurat rum imitantur Se mores & affectus & actiones, id est utentes motibus quibusdam Wrporis actu ad ea,quae uolunsi primenda, imitantur diuersis temporibus diuersas eas res,quas appellat: nec ad motus illos pedum. ac reliquorum membrorum, praecipue autem pedumadiungunt aut uocem, aut sonorem alicuius musici iii stru menti: nam rhythmum hunc manere in eo tantum, es sm, orisinem quis tam ino xu ac regulam, notum estCum autem monstret quos dixerasilii dicens,nis siteli via nostra manis est,non omnes Statores, quos uocat,intelligendi, sed e n mero illorum tantum ij qui id finiunt. e GUc autem x-ατῆ arpellat, qui a sti sin t uestitiq; figuris quibitulam,ad res illas exprimendas, quarum heuram atauerunt aptis.' πιι ι. iinu enim alienam aliquam formam recipere signincat,&inea nsire S immutari: quod testimonio etiam Luciani e libro intelligi ir, qui in xii hominent tradens mirifice esse aptum ad imitandum. atque omnes sortitas nullo negotio induere, κοὐ π-t πά- N. Me τὰ aera
m. Hi igitur,qui non adhibent motus illos rhythmosq; qiras vestiros,&aliqua forma indutos, sunt qui non imitantur: quosq; ipse supra exclusit ec tu, grege li reliquorum.
30쪽
IN I. LIB. ARIST DE POETICA. it
mixtis ilia intersi , siue uno quodam genere metrorum tens, M a sque ad
Cum 1 numero trium illorum, quibus utuntur poetae ad imitandum, postremo docuisset quosdam generis caltatorum rhythmo tantum imitari, aperit nunc quae aiam sit species illa imitationis, quae orasione sola sine rhythmis harmonia imito. tu atque epopoeiam ipsam esse dicit, quae exprimat, quod intendit, solum sermonibus nudis: ita enim nunc reddam ψιλο. quamuis supra, λογον, oration m uer terim,atque hoc ut eundem numerum seruem tilitelligit autem orationem nudam
spoliatamq; rhythmis & harmonia: quibus, tanquam ornatibus quibusdam ac festiuitatibus,uestitae sint multae partes imitationis.Vt autem hic uocauit, Ita in viij. libro politicorum appestauit quae non haberet adiunctam melodiam,& tanquam destituta foret illa,quae crebro comes eius est, & concinniorem ipsam reddit.Verba ipsius haec seni Q neque tamen puto prosam orationem hic esse accipie dam: loquitur enim hoc in libro auctor de poetica oratione, quae necessario certis quibusiam Dedibus ac mensuris uincta est quod statim ipse declarat eo, quod consequitur: est enim illud, nisi fallor, quasi correctio quaedam, qua emendat, constituitq; superiorem sententiam: quasi enim ita loquitur. Quod si aliquis contendat orationem,qua utitur epopoeia, non omnino nudam esse, quia certis quibusdam ac definitis pedibus instructa est, controuersisi de hoc nolo: assentiora: metris ipfuri cultam esse. si hoc in externis rebus & adiunctis collocari debet. Nam alijs etiam locis usiam fuisse auctorem hac particula is eodem pa . id est cum quas corrigere aliquid uellet atque emendare, magissi, denique stasiam animi sui explanare certuest succurrunt autem mihi nunc exempla hare. ut cum in hoc ipQ libro inquit. illic enim quoque manifestb ipsa ualet siue ipsos, Mutisq; appellare malumus.& in ij.de moribus ad Eudemum. επιυνιον D υἀκiare ais: planum enim est Acta, quae proficitanturi uirtute, magis digna esse. quae laudentiar quam habitus illos ipsbs animorum, unde nunquam prodeant honesta se Videri etiam non sine causa posset ipsam eandem uim habere in hoc loco iij.libri ad Nicomachum. δῶ--άσα, N. συμβανε me. πραῆεν : . : uerius enim ille, i hoc contingit.- ε, quam appellari potessiunde, hoc sertasse cognito,priorem illam uocem quasi emendauit. Perspistiir autem hinc λαλιν sit Pra ut docui. pro metrica oratione capiendum esse: ici enim uoque hic poeticam orationem appellare coepelat: quamuis nune sensim animi mi explicant,quod supra non fecit Sed ex aliis etiam locis, qui infra positi sent, hoc certius adhuc intelligitiar. Aut igitur quod addidit, ambabus illis,quae antecedunt uocibus ut ostendi respondet: aut priori tantum . quod si factum est, crediderim ipsem,cum primum in noc Platonem imitarus esset, qui metricam orari nem quandoque appellauit, uidentem postea hoc error posse gignere, illi malo remedium adhibere uoluisse, correxissem simul & illius & inam an item loquendi rationem. fecit uero hoc ille in symposio ubi Socratem cum Agathone ita inducit loquentem. docet autem sapientis sinus senex non habere se causim tillam uerendi ne pulchre illo tempore munus situm obiret in paruo coetu hominum ex ditus iuuenis,cum antea ipsum uidisset p senti animo in scenam uenire, recitaturum fabulam suam,s istante tanta multitudine.inquit igitur. ἐπ σει μώτ Aia