장음표시 사용
41쪽
quod seruare poetas ostendere vult, quasi causam assert eius sententiar: ipsam comprobat exempla singulorum ponens.Quare necessaria ea illic videtur particula, qua v tamur, in caustin alicuius rei inerimus.
Communi illo tradito, mod similis vim habet, atque illustrius reddit, quod dix rax: par tibusq; ipsius expolitis, docet dubitari non posse quin idem etiam Usu veniat in iis artibus,qii evriantur duobus illis quasi instrumentis communibus ipsis currimes, ac rationibus deniq; omnibus ita imitandi ipse vocat intelligenscitias supra on in appellauerat.Huic autem rei probandae adhibuerat simile : in quo cum res magis aperta seret, non parum lucis attulerat huic, ciuia antea non tam Planumera unde nunc inquit, δοῦ , di, id est,apertum & manifes tam es Lappcllat autem primum diuersa genera imitandi quae cuncta carent oratione, nec utuntur tria ullo Pa- .infra etiam accedet ad rationes illas imitandi, quae pei sectiores sunt, orationeq; ututur: in quibus etiam discriminis aliquid reperiet inquit igitur certum este, quod singula a se supra appellatae imitationes distinciae erunt eodem modo: quod Vr Pl nius reddat: declaret si, modum illum, addit. Gturas ipsis diuersas, quia imitentur diuersas res. Quod vero adiutigit, Hunc in modum, manifesto valet, aut imitandorem meliorem, aut deteriorem,aut parem. Idem autem nunc Acit, quod paulo supra
ostendi ipsum in si ilitudine pie rum secisset cum enim ditiiset se las imitati nes habere in se illa discrimina, m)pellatione ipsarum probat id veru esse: atque ita rationem reddit eius sententiae. Vnde hic est particula ον, quia supra docui deside rari: pallim enim legitur Q & quae sequutitur. Appellat igitur primam
saltationem, quae motu pedum, ceteriri; gestibiis corporis imitatur: deinde usum tibiarum : Tertium autem citharae tractationem. Omnibus autem his, ii quis velit. custodiuntur tres illis disti militudines, id est licet peritis harum utituri imitari ipsis de meliores viros quini nunc sint,& peiores,de pares: na & qui saltat notu illo corporis exprimere potest homines, ut bonitate, virtuteq; aliquavincant homines,qui nunc uiuunt: & ut meliores, ira etiam deteriores iisdem gestibus imitari valet, ut eos etiam qui pares hominibus nostri seculi sint, eadem illa ratione resor ac nobis ante oculos ponere. Eadem ratio est reliquarum duarum artium
. Pergit explicare alias species imitationis, in quibus idem inuenitur. Vt autem Q- periores, citra usum orationis imitabantur, iram oratione utuntur: comune nanmomnium
42쪽
IN I. LIB. ARIST DE POETICA. u
omnium est,ut metrica oratione utantur. Appellat autem primum eam speciem podii cc quae oratione utitur,pedibus tantum quibusdam vinctii, δc non praeterea ornata rhythmis aut harmonia: Unde vocat ipsam id est hexamettos versus, nisi talor, sh,liatos illis ornatibus, quibus alia q-dam genera carminum uestiuntur, id est rnythmo&cantu: neque enim puto ληγα hic capi debere pro Gluta oratione : remotamin ipsam penitus existimo ab ossicio poetae. Hoc autem inde etiam intelligere licet: u nanque ipsam quoque complexus esset, aliquod exemplum scriptoris eius generis,ut poetarum secit, posuisset. Sed primum arbitror sit minum doctorem λυον. quo cunctae uruntur,quas deinceps appellat, id est orationem, poetica intelligens, posuiste vidistingueret a superioribus illis tribus, quae imitantur sine oratione. Sed cum videret hoc pluribus modis fieri, statim addidit genus quoddam ipsius: rationemq; diuersis, ab iis,quas postea adiungit: illae nanque recipiunt rhythmos de harmoniamquorum expers est primu hoc genus V nde arbitror Aristote lem significare hexametrum carmen: istim enim vacuum est ab illis rebus. & pr te ea poclae,quos appellat, illo usi sunt,ut apparebit. Primum igitur nominat Homerum,de quo dubitari non potest elim autem dicit imitandas sumpsiste per nas m liores: superabat enim de fortitudo Achillis,& prudentia Vlyllis, omnem vim earundem virtutum, quae in aliis tunc inuenirentur. Sed in illis etiam omni laude expcrtiendi omne ingenium suum consimpsit me Cleophontem autem,inquit, similes imitari solitum,ut non augeret, neque minueret virtutes ac vitia ipserum: sed cuiusmodi serem secta eorum, qui ea aetate viverent, illiusmodi selirum ipsum in litis
poemat bus referre. Hegemonem autem Thasium, illum scilicet qui primus nouam rationem pangendi carmen excogitarat: par iasq; scripserati de praeterea Nicochari qui poema Deliada vocatum condidit, deteriores inquit finxi iter ac multom ribus ac vita peiores.quIm runc Ei en tam autem genus poematis erat huiuscemodi,ut sumptis versibus veteris alicuius poetae,&maxime Homeri: immutati sonon nullis verbis,longe alia inde sententia duceretur.Exemplum huius rei est locus Athenaei in v libro Ain, G:ις- , ubi huius ipsius Hegenionis meminit: diligen-Wrsi, de ingenio ipsius ac moribiis disserit: eum nanque,ut Aristoteles parodias scripsisse tradit: non tamen hoc ipsi im primum tentasse commemorat. aliis enim nune relictis,narrat ipsum in quadam e multis suis parodii ita cecinisse.τα α
κα AI, λογχψ'. e ινά --: iidem autem eodem modo variati, ab e dem citantur in xv.eorundem librorum. cuius etiam testimonio intelligitur rati
nem hanc scribendi lepidam, ridiculamq; fuisse: narrat enim quodam loco xiiij. libri hoc aperte,ubi adiungit citharistas etiam non nullos allimile quiddam sua in a te fecisse: poetasq; huius generis aemulatos fiuisse. Nec desuerunt etiam superioremtate ingeniosi viri, qui hoc in nostris poetis tentarint: locoso; plures Petrarchae ex illis carminibus,qu ae triumphos vocavit,ita immurarint,& ad obscenas turpesq; selitentias traduxerint. De Nicochare, qui Deliadem scripsit, nihil habeo certi, pneter id,quod ab auctore traditumnec tamen arbitror accipi debere Nicocharim comicut nullaque alia de causa suspicor ipsum addidisse ο τ Mα ,, nisi ut ab illo distingueret. Quaeri autem non sine causa posse quomodo dixerit Homeru imitatum esse
studiosos viros, quos etiam, quamuis insistim aliqua virtute, ornaret ac meliores redderet, cum constet apsum imitatum esse uiles nam admodum personas, deno latra maximis uiuis, ut Thersit ei Dolonem, Irum: quorum omnium ingenium mirifice expiessit,& in illis effingendis studi j multum posuit.An, quamuis negari non iliti quin diligentiain aliquam adhibuerit in horum etiam motibus, fictisq; exprimenclis: nam omnem materiam, quam sumpse int poetae, diligenter imitanxuri men propositum Homeri fuit in Iliade imitari Achillem de magni animi vixum, praeritumq, summa sertitudine nobis ante oculos ponere: ut in tem poemate viria seni, patientissimum hominem, de qui calliditate sua euaserit sum pericula Ouare uere dici potuit hoc genus hominum imitatus cite: quia in animo sempex habuit hoc efficere :α huic rei in primis summo studio incubuit
43쪽
Profectu, ab iis imitationibus Aristoteles, quae sinanticiores sulit: atque vrianturmat rh3thmo sbio, aut coniunctis illo cum harmonia: aemonstratoin solere illis aliis quos imitari & meliores S deteriores de pares, cum ostendisset postea idem etiam contingere in iis imitationibus,q x integriores sunt, VIunturi oratione variis in dis concinnata: illa tamen seiuncta a rhythmo & harmonia. nunc quod reuabat, agit de genere illo imitationis, quod non contentum Prusica oratione, temperat ea cum ambabus illis rebus: traditq; idem etiam, quod in stiperioribus illis, in nac iertiam posse: ac quosdam etiam poetas id iam istis ut Timotheus & Philoxenus, qui ambo diti lyrambici extitere. Timotheus nanque in dithyran bo quodam suo extollens virtutem Persarum, mestores ipsos finxit. quam vere tunc si ierint. Contra a tem Philoxenus Cyclopas critiores & immaniores:quamuis enim certi nihil de hoe habeam,arbitror tamen summis laudibus in eo cantu celebratos a Philoxeno Pe sas: cum enim Aristoteles idem usu venire in hoc genere imitationis albi et, quod in aliis, ut & meliores de deteriores quam vulgo i in illo exprimantur: ad exem asexecurrat, verisimile est ipsum utriusque rei exempluma suille. hoc autem protuli, quia interpretes crediderunt illic exagitatos fit ille Persas, S ut deteriores nove homines, accusatos Persas autem hic legi debere nullius calamo exarati libri auctoritate cognoui, quamuis plures viderim: sed, ut olim testatus sum in commetariis meis
in lifros de arte dicendi, admonitu optimi atque eruditissimi viri Francisci Medices Raphaelis filii, qui hoc acumine ingenii sui, ae iudicio perspexit. Quae autem ad hae
lectionem connimandam pertinensim loco diligenter explicui. Pniloxenum autem Cyclopis amore quo Galateam deperierataim genere carminis celebrasse, a veteribus grammaticis memoriae proditum est. etiam putant Aristophanem comicuallusit .cum in Pluto induxit chorum hoc canetem uigoi ν τὸν κ κλω- μιμουμe e. Restitui autem hic, antiquam lectionem secutus in extremo particulam τι quae aberat prius ab excusis libris :&hic nisi filior, valde accomm ta est: sensiim enim huius loci hunc esse puto: licere cuiuis hoc ipso genere grandioris carminis imitatidi meliores & peiores de similes: quod exemplo etiam duorum illorum dithyrambicorum in erit.
In eadem autem Agerensia γ tragarilia farina fuit a coniuga: haec qui erum Nemres: haec vero rare ores Antari vult , qua et, qui nunc sunt.
Tradit dissentire etiam inter se tragoresam S comoediam eodem modo. cum, ut ipsemet docet, tragoedia meliores sibi proponat semper imitandos: com ia ver ceteriores,quam homines sint, qui ea aetate viii int: tragici enim poene, quos in scenam inducunt summo loco natos homines, ornant etiam: singuntq; ipsos extitisse maioris vimius quam uere sertasse fuerint: contra autem comici, cum tenuis condicionis homines sumant, illorum etiam secta 5e consilia extenuant. Quare non miruest,si utrique collati eum hominibus,qui tunc vivant,contrariis illos rebus vincunt. Hoc autem, ut opinor, discriminis est inter siperiorem & inferiorem hanc sententiam, quod unus idemq; dithyrambicus esscere post et diuersis temporibus, quod duos illos, longe aliud studium colentes, in diuersis pessitas ostendit fecisse: nunc
44쪽
enim aut re posset bonum aliquod,sactumq; praeclarum multo supra veritatem extollere : lingereq; aliquos pnestantiores multo, quam aetas illa serat: nuc autem doteriores : nam licet etiam eo carmine magnopere extenuare vitam & ficta hominu.
Contia autem semper tragoedia fingit praestantiores, quam vulgo inueniantur, quos imitatur: eodemq; pacto comoedia peiores &abieetiores. 'are apposite recteq; inquit tragoediam cum comoedia ita disci epare, ut partes illa mi diaq; dithyramb rum aliquando inter se discrepasse inuentum est, quod passim eis, & cum comm dum ipsis est, liceat facere. Animaduertendum etiam est,an peccatum sit a librariis inordine primorum verborum huius quasi corollatij: legiq; debeat. ρε riaco Adloco. ratio certe Graeci sermonis videtur hoc postulare. δῖ πυπιν τρίτη μγ,ως πυπιν ραμίσαm ἀτe: G
Euc autem horum tertia disseremia est, γt' lus has res imitar
tur aluiuis: eterum in Mem c ea em res ficet imitari: aluiuando quiadem exponentem, vel alis quipia actum, quinudo Homerus facis: MN eundem oe non si immutantem Id omnes ut agentes oe' molientes a&quid eos, quos imitamur
Tertium,quod restabat,discrimen explicat: tribus nanque modis initio statuerat discrepare inter se imitationes iquorum trium modorum auos iam explanarati Tertius vero hic in modo & ratione imitandi totus postus est: fieri enim potest,doce te hoc ipse accurate,ut aliquis iisdem utens tanquam instrumentis,sive potius in ea dem quasi materia aliquid estingere atque exorimere studens, ut videtur ipse loqui rquod tamen eodem resertur. & praeterea eas aem res imitans sic enim priores illos duos modos ostendit et Hem ordine ipsos appellans,quo supra traditi sunt in modo postea rationeq; imitandi discrepeti Modus autem diuersus est, quia nunc quidem commemorantem, vel aliud quippiam siue personam, siue rem iactum: nunc verbeundem manentem & non se immutatem, licet imitari est autem posterior hic unus idemq; modus declarandae rei causa diuersa ratione repetitus: de qua forma dice
di septa non longe ab initio huius operis disputaui.Nec putari debet id, quod nunc inquit,cum idem scilicet, qui ab initio est,poeta manet, nec immutatur: & id quod supra dixit: vel aliud quippiam fictum, membra duo esse, in quae diuidatur epicum
earmen: neque enim ullum eius generis reperitur, in quo non utrunque continga ut demolistratum eiLTertia autem ratio, qua aliqui quamuis nunc iisdem, nunc diuersis instrumentis utens: eodemq; pacti nunc eandem: nunc dilictitan rem re
ctans, est, quod omnes, quos in poemate suo inducit, ut agentes aliquid: ipsessi, in suis illis negotiis occupatos inducit. Significat igitur superiores duas illas rationes recipere tertium hoc discrimen, quod variatur tribus modis. Quod autem primo inquit: nunc exponentem vel aliud quippiam fictum, modum tradit mixtum. tem peratumque ex ambobus iis, qui eum iequuntur: illi nanque simplices: ipse vero ex
ipsis concretus. Addens autem. Quomodo se gerit Homerus, rationem illam propriam epici carminis ostendit, cuius principatum tenet Homerus: poeta enim illic quaedam sua ex persena exponit: alia autem narrat alius fictus: alius enim fit poesta,ciim induit petibnam alicuius :&quaecunque ipse loquitur ex ore illius prodire singit. Facere verb hoc passim epicos, uniuerti, qui primoribus labris ipses attigere, nouerunt: ut Virgilius etiam, qui post non nullas lententias sua ex persena editas, quamuis lonsior qu1m Homerus in eo sermone sit: ille nanque pauciora suo quasi ex ore procialit, suscepit personam Iunonis, α quid illa Aeneae irata, doloremsit, sau promens,dixerit piam pronuntiantemsecit. Deposita veta per a illa, missius
45쪽
poeta narrat quid coiiiiiiij dea ceperit, essicere studens, quae ipsi in mentem venerat. sedemq; Aeoli, atque imperium, quini haberet in uem's, describit: posiq; iterum quasi Iuno fit, ascit ens sibi orationem, quam illa ad Aeolum habuerit: statimq; paucis his verbis, ore suo prolatis, Aeolus h oc contra. ipsius ventorum regis personam recipit: quam rationcm persequitur toto in opere. Quod ver h inquit Aristoteles... r. id valet, quc d ostendi. Plautus quoque in trinummo eodem p cto locutus est: his enim vernis utitur elim Callicle sene ea in fabula Megaroni es. Proh di immortales verbis paucas quam cito Alium fecisti me: alius ad te veneram: quantuis illic iudicii atque opinionis immutationem factam intelligat: aliquo enim modo alius fit is, qui magnopere mentem ac sciitentiam mutat de aliqua re. Animaduertendum priterea, quod neutro genere hic usus est:& tamen quum poeta sua persenam deponit, & alienam suscipit, virum aut mulierem imitatur: neque enim Ic 'ri neu ro genere appellatur, orationis participes sunt, ut tabcit poeta mutata
periona sua contilium illorum exponerofecit autem hoc iusi fallor ut virile mulie-
req genus complecteretur. Sol multo etiam infra coclem animo inquit, α . rιαω, ά άδεν . Exempla secundi minii, quo poeta perpetuo eundem tenorem seru*t: ac quidquid edit, sua ex persuna edit, nullum tinpens suo in Ore quippiam proserentem, uini poemata dithyramborum . quod Platonis testimoitio intelligimus. ipse nanque ni .libro de rep. hos aperte teitatur. Quam re qua re aliquis non sine causa pollet, an proprium hoc fiterit eorum, qui grandi tantum illo carmine uterentur: cuius fortasse vestigia nulla extant. siue commune ipsis cum omnibus i icis poetis. dc sane non magnopere postulare videtur genus hoc poeni iis, quo laudes siue deorum, siue clarorum virorum can utur, ut alienam rixibnam ille in indu t. exempla tamen huius res non nulla reperiuntur S in Pindarita in oratii odis. Sed etiam Fraostiis Petrarcha noster, qui plurimum magnitudine ingenii in hoc ipso gen e carminiis valuit cantilenam unam contarit, in 'ua litem in ter se de cupiainem: caiis unq; , tanquam in toro habitam in rit Nec sane hanc si lam, sed alias et lain non nullas huiuscemodi fixit, ut nullo labore intellisere licet. Tertium modum aperia usurparunt tragici ac comici, qui nihil unquam iuis inlis suo ex ore promunt: sed omnia illic nuntur a peribitis iis, quas inducunt. Quod vero ad verba pertinet, hoc pacto videtur locus accipiendus, ves ita stilices imitari
licet, ut omnes, qui imitantur, agant & moliantur.Nam in epico carmine poeta cum exponit sua ex persena aliquid, proprie neminem imitatur: sed in illis tantum pa fidus,quibus quasi inducit homines ipsis qui mutantur,aliquid dicentes, ut gerentes: tunc enim tribuit illis poeta ea facta 5 dicta, quae conueniant moribus&H illorum, quos ipsi exprimunt, ac reprcientare conantur, quod vere est imitari. in altero itidem genere poematis idum viii uenit; quo scilicet poeta idem semper manet,
addidit in posterior haec vox prioris declaratio.& sane uis huius nouoq; latior: necvni certo generi fictorum addicta est: qui enim aliquid ad rem' pertinens, gerunt, proprie a Graecis dicuntur.
In trilm iam his Assere se Artatio insetur,ut inuis Aximus: in quiabus fibret, quomodo. Quapropter hac quidem idem cum uom ira imitator Sophocles est. ν--ur enim amio fudi os . hac vero cum
rim origentes enim a tantur gerentes ambo.
Cum i principio huius scriptionis, monstrato statim genere earum artium, quae utuntur metro, rhydumb harnu aia, tria ipsum esse discrimina Monasset: a curate ;
46쪽
IN I. LIB. ARIST DE POETICA. 1
curateq; de illis iamrisputas let: atque omni quae ad stibillena earum explicatione pertinent, tradiclisset, paucis nunc docet se ad finem eius piaecepti otiis peruenisse: ut 5; firmius illa haeream in memoria,iisdem verbis, quibus supra ipsa in sicarat, appellat.Nam quod imitationem tribus his rubus, quas iam explicarat, distinctam es le repetit,planum est ipsum nunc imitationem vocare operam ct studium eorum, qui imitantur, non artem rationemq; ipsam, quae in hoc occupetur, ut supra saepe fecit. Adiungit etiam quiddam, quod e superiore disputatione plane elicitur: viide quς- stum ficere pollit,qui legit: habet enim corollarij vim. adiungit igitur eisdem po tis cum aliis atque aliis conuenire diuersa cogitatione.id vero exemplo tradit ac confirmat, dicens haberi poste unum eundemq; poetam Sophoclem & Homerum, si quis uitam e tribus illis disterentiam spectet: mediam inquam, id est rem ac pers nas,ut ipsemet docet: qui quod uno uerbo ostenderat,pluribus declarat, reddens rationem eius rei hoc pacto. Imitantur enim ambo studiosos uirtutis viros.Non humiles vero,turpesq; persenas, sed graues lionestasq; imitari utrunque eorum, constat. Siquis autem, in fit, relicta hae inimaduersione, aliud spectet, id est tertiam ratione attendat,dicet ipsum similem esse Aristophani, ut supra secerat, causi eius similit dinis allat comprobans quod tradiderat: inquit enim. Agentes nanque imitati tur& gerentes aliquid ambo: Sophocles scilicet atque Aristophanes: quamuis illi condicione uitae ac moribus longe inter se discrepantes sint: tenues enim hominest nec honesti, factis deditos, comicus ille imitatur. vero ad Graeca Verba pertinet. illud αα δνῶνσω, est itidem declaratio antecedentis vocis x germine cum enim A tico verbo usus esset: eius nanque sermonis proprium est ηtaegris dicere, cum ageresgnificare volunt: aliae autem gentes idem uerno ri H ostenderent, eandem rem duobus verbis, explanandae rei causa, significauit, ut supra ipsum secisse indicauit quamuis hic eodem verbo usus non sitiquo illo loco, in notione prioris explicanda: quod ipsum fecisse arbitror, ut ratione etiam eius nominis tradita, opinionem silam confirmaret: id enim statim aggreditur. Intelligere autem i, sum, cum inqui Quibus. instrumenta, patet, quamuis in Gnaeco sermone adiuncta si huic nomini praepositio, idque magis videatur materiae conuenire: qui S ipsi aliquo modo munus lucobit instrumeri, ipsius auxilio res exprimatur, de quo silpra etiam locutus sum. Cum vero dixit. Vae, sonas atque tum signiscauit: ut cum, Quo pacto,modum: de his enim copiose disputatum est.
Unde γ dramata vocari non nulli ipse Munt, quia imitantur agentes. Ῥ--δε causis indis et situ tragoediaim cor com Acm Doriensis.
sciscunt ero ibi comoediam megarensis: ct p i hic amiuam illa exortasit apiat os,cumpopul rem latini riuitatis halubam: qui ex Si ciba: ex istis enim locis Epicharmus poeta tria F, ' multo tempore trior extuit Chon de σαgnete. Tragon uro filixendica, quidam.
47쪽
numero eo i, Wincolunt FAUomesum, ducentes signum a nomwgis: hi enim affirmant se apressare comasi os theniensis vero lemos tamquam comarati τουτι non sint a verbo in χά ζει ,sed nomen Acerint ab e rore illo per pagos, o illic rarabantur, igne M num ex urbe disi ibant Fraetere acere 'si quiue e ostendum vocare θῶ. theme s ero digerent,s autem imitationum, put, quaesimi, haec
Cum ostenclisset quid similitudinis sit Sophocli eum Aristophane: idq; dixissct
esse, quod ambo imitamur aliquos agentes, confirmat id etiam communi voca rudiarii m& comoediarum rutrunque enim poema vocatur ea de causa, ut non nulli volebant, cum tamen distincta sint proprijs illis vocibus: videtur enim signifieare alios quosdam aliam esse illius nominis rationem existimasse: neque
didissὸ vocata fuisse Οὐκ-.quia illi egerentes person omnes fibulae Quippim inducuntur,cum dixerit, Quidam assi an Lilli ver ut suspicari licet, arbitrati ructat
idem valere πι--α; ut quemadmodum alia poetarum opera vulgo vocarentur,ita haec eadem de causari, m v ara essent. Quod adiungit autem nouum argumentum est, duetiam iudia ab etymologia: declarat enim non sine caua genus quoddam Graecorum, Doris appellatum, vendicare sibi tragoediam ac comoediam: assi Meq; se inuentores extius te utriusque poematis. Cum aut non omnes eius gentis populi easdem terras incolerent,osonge diuersa docet iulos diuersis etiam argumentis iudicium suum comprobasse,quibus declararen*conuenire sibi inuencionem eius poematis, cum supulus illud commune omnium si ret. Megarenses igitur,inquit, qui erant Dorici generis,dc qui veram Gr iam incolebant i & qu in Sicilia sedes sibi posueranti comoediam apud se nata aiebant: prius nanque de comoedia agit: qui enim in Grecia vivebant dicebarit poenia illud,licentiae penum,apud se ortum, cum populari statu ciuitas ipsorum reteretur: quod verisimile erat: propria enim illius rei p.est libertas illa, qua utebantiir prisci comici in
describendis improbis hominibus: vitiisq; Orsi notandis: nec in alio genere rei sicile ferri potuillet Megarenses verbus os olim hac rep. in iiij. etiam & v. libro ου τι - ipse tethitur, quam etiam, quomodo amiserint, accurate do Qui uerb in Siciliam sedes suas transtulerant, ni diam inventum suum cile aiebant, quia illic natus esset Eri harmu poeta, qui aetate ceteros comico anteibazmulusq; annis ante chonnidem, de Magnetem, uetere comicos, sturuerat. bi autem patriam Athenas hab-bant: eorimiq; auctoritate Athenienses videri volebant an dia inuentamc et ic iam, Adiungit alitem Aristin o non nullos etiam populos riusdem teneris, qui incole entyeloponnesum, tramitam sibi as stere solitos : nec tamen uaum argumentum exponit, quo illi niterentur; neci and proprium illi ullum habebat, quo ceclararent graue id poema a se inuentum filisse . primum mini redit ad explic n-dam rationem,qua,ui nominis steti,Megarenses probare uellent sibi concedendam se inuentionem inius poematis. inquit enim Hi enim amrmant se vocare .c i, pagos ipso siue oppida: sic enim appellisnus,quas conlinunt vorabulo resini istaeci vocabant me σικιδι : cum Athenienses. ut illi addebant eam rem nomine δ- ostenderenti Athenienses uero A ia appellabant puta Suniuim trisum, reliquaq;
huiuscemodi oppida siue pagos: illo autem communi uerbo huius rei significanda
psus est etiam Aristo es in viaibro. παυτικῶν, cum rationem exponeret, qua Carati aginienses tenuitati sitorum ciuium wnsulerent: inquit em xii H τπ- ἰ - να μω τῶ o μου e Memdoo ιδ , παεσιν Sed Thucydides quoque,qui scriptor A tticus fini: in eaq; urbe natus Λ eductus Mutinir uocabulo x. .: quod Ari
toteles hic tradit i iis leproprium Doriensum: ubi enim de ueteribus instituti Pihitici disserit, ait. ωκά κω - δε παλα- νε-ω ti hoσα. exis,licat aluem statim Aratio elessensitat illorum, qui ni uellent videri auctores eo diae, utebannir signo huius
48쪽
IN I. LIB. ARIST DE POETICA di
huius rei nomine quo ieci vocaretur: illami. b appellatam aiebant απο est,a pagis: cum κω, is ipfbrum vocabulum esset,non Atheniensium, cum ipsis de inuentione huius poematis contendentium. Cum igitur sciret aliud et on, rati neniq; huius uocabuliconuidiae,siue comoedorum.alios esse putasse, hoc tradiud
cetq; ipsos de hoc non dubitasse,quin comoedia a comis & pagis, & non a uerbo ο i iocata sit, ut alij sentiebant, qui putabant comoedos appellatos a licentia illa, qua utebantur qui dicebantur: illi nanque ludibundi lassicivientesq; per
urbem ambulabant, canAant 1: uersus ad risum excitandum aptos, & ad notandos mores ac facta ciuium improborum. m contra ipsi putarent quosdam, ignominia affectos, urbeq; eiectos per pagos ac uicos agri Attici errantes sua lingua =ει- u catos: accusatilesq; eos, qui se iniuria asseculent, nomen dedisse huic poemati. Sed scrupulus usi paritus hic est: si nanque Doricu uocabuluin est, quoq; , quod apparet inde ductum ac conismatum, eidem genti tribuendum videtur: ac proprium ipsius vocabulum habendum. Quare siue a comi Pagis m, siue a uerbo κωμαίων comoedia vocata est,non sine causa ricto argumento a ui nominis Doriensum nationi origo ipsius allignanda uideretiir: occurri autem potest huic difficilia tali ut arbitror hoc pacto. Si quis dicat in usu sanὰ Attici sermonis fuisse uerbum νεμο Iuν: ipsamq; radices egisse in eam lingua, quamuis ortumfiserit in finibus D riensium. quod non ita de altero illo contigerit cum suum pruriumvi uocabulum haberent,quo pagos uicosq; appellarent, id est δὸμο :&non id signiscare uolentes, unquam usurparent, cum tamen supra ostenderim ab Attico scriptore hoc uerbum usurpatiam. Quod autem sequitur argumentum est, quo utebatur D rica natio ad uindicandamIibi, non comoediam tantum, uerum etiam tragoediam zductum & ipsum ab etymologia huiusnominis ciuo communiter appelli bantur ambo haec poemata: cum enim θαοῦ suum esse uerbum ostenderent, unde ui cata sunt,uidebantur ea de causa ipsi inuentores extitisse hoeum poematum: nam si Avienienses primi illa excogitas Isuit, suo ac proprio nomine inuentam a se rem nuncupatient: quis enim alieno uocabulo uteretur insito aliquo inuento signiticando Habebant utern Athenienses uerbum atagiis, quod mud se idem valeba quod apud Doras Quod supra inquit de inpulis quibusilam Dorici ς
neris,Peloponnesum incolentibus,qui uendicarent ubi tragoediani ipses argumentum a nominibus ducere litos, ipusq; uti tanquὶm nota quadam eius rei qua probare volebant: quoa inquam dixit a manust. i. M, eodem pacto locutus est in h.
libro de moribus ad Nicomachumquo loco tradit, qua ratione aliquis possit percipere se habitum iam consequutum: uirtutem , aliquam tenere: astirmauit enim uoluptatem dc molestiam, quae nascit ut m lactis illis in animo eius,qui iacit, posse hoc indicare: laetitiamq; illam M Wrmidine notas quasdam haberi debere, quae aperiant dc pateficiant quod abditum prius erat amue obscurum.verba ipsius nςc sunt, a Statim autem Aristoteles his rebus explicatis, repetit quid adlluc secerit: commemoratq; se satis disputasse de diuersis rationibus imitandi: tradidissem quot numero sint i rationes: de vim naturam ; omnium illarum docuisse. Vnde arbitror certo teneri, quod sitora inclicaui.non iuule oro strum auctoris i principio genus propinquum diuersarii poeston indVare, ita superius quoddam genus, quod contineret etiam artes nonnullas imites sane illis, non tamen&ipsas poesis: in extremo enim singularuni di spurationum consaeuit repetere paucis, quae confeceritillic aute, quot, dc quae sint, genera imitationum testatur se docuisse. Videtur autem ex hoc loco separatim de poetica agere incipere, ac uerum ordinem sequi cum ortum ipsius sedulo inquirat rQuo modo enim supra potuit recte de illa dissereret, cum i nus originem nondum monstrasset 3
49쪽
t identur amem genuisse quid omm foeticam cause Aeatque hae museabse imum enim insitum est hominil tu a re idi Uerunt a ceteris animantiliu quia animal est homo maxime aptum adimitandum primasprece Onesi V acui ando.
Cunt,arrepta occasione, disputasset de coiitrouersia, quae uigebat inter Atheniennon nullo Doricos populos: umq; enim gens vi cleri uolebat in uentrix fuit Iecomiciliae Sc tragoediae: explicassetq; argumenta, quibus, lactis a nominibus, uter tur Dorus in allerenda sibi inuentione illorum poematum, ' rit nunc de origine poetices: modiceq; iudicium suum aperiens,naarat Iuderi pro reasti poeticam in ius duas: de ambas quidem illas a natura prosectas, non istudio ac uolantate homi num exsogiratas.Cuni autem caussis has non ira plane tradiderit Aristoteles: ut ipsarum hanc primam esse: hanc uero secundam docerit: Ortaq; quaestio sit inter interpretes, quam potis limum secundam cile arbitrari debeamus: de prima nanque non dubitatu quid seritiam de hac re, declarabo: censeo enim alteram causis, extitille, quae ira impulerit nos aci hoc ibidium, ut rationem eius inuenerimus: quod cuncti mortales gaudent, cum uident aliquam rem apte exprellam atque aliqua rationered litam sed prius, quae pertinent ad primam causam contrantalidam,videamus. illa δutem cist, quod auctor tradit imitari inutum es leuaturis hominum a pruna i itaqq, aetate . si nanque procliues tantum ad imitandum homines serent in aetate iam tirnia, credi posset illud iudicio aut auctoritate aliquorum partum. Consueste Rutem ueteres I eripateticos hoc arrumento epe uti, & quasi ad incunabida accedere,quia in pueritiaticillime arbitrabantur naturae vim se posse videre, testatus etiam est Cicero in v. libro de finibus.quod uero nunc inquit, uariis uerbis demtamen ualeti tibii Aristoteles hoc significare solitus est: nunc mi in i ἰεν. nunc ta
srmam δtate imbecillamq; mentelii Giaeci ostendunt. quin autem pueri etiam Mgestibus corporis dc uoce multa imitari atque exprimete conentu dubitare imposiauimus: cou be enim huius rei e mpla vivemus. Adiungit autem,ut constinet imitationem esse insitam animis nostiis a natura, vincere hominem in bas inla re cet ras animantes: illa enim qu praecipua atque excelletiva in nobis sunt, facile existimari pollunt naturales radices habere. Tettia aut cin collatione inquit m τι eo comta: id est maxime aptum ad unitam um: sunt enim beluae quoque non nullae, quae
non parum ad hoc valent: ut genera quaedam annim: α certe simiae, quae inde etianomen acceperunt: cauti; miniones, quod Graecum verbum manavit in nostrum
sermonem,in usu, adhuς est leuiter corruptum, vocati sunti Videtur autem in Graeςis verbis auctoris danili casu ra ras legi dedere,ut infinius locis locutus est nisi putamus more Attico praeposit Ionem καm desiderari: quo pacto idem prorsiis signias resias uirii nihil in scriptura seret. Addit autem aliud,quod idem constituit: n minibus scilicet misse cile natura imitandi uim. Hoc autem est quod inquat ipsum hominem, quaecunque primo dilo id est puerum adhuc, & in tenera aetate consti tutum, hoc pasto discere, id est imitando: sectaq; aliorum exprimendo, qui scilicet ut longo vise dosti a x rati me selemiaq; cius rei accepta, peritius illa gerant atque administrent hoς enim pxito ualere προr--πιον, ut significet iri non .pectare eo tempore praecepta in littorum, sol attendere tantum quid alij gerat:
ςonariq; ipses reddere. atque ita rationem earum rei uni tractandarum aliquo modo percipere: hoς enim declarat hominibus insitam natura iiiiii non paruam imitandi, mutantur in rudimentis aliquarum rerum percipiendis imitatione: Simili 3 verb est huic ino lusille dicendi, tuu usus est Plato in iij. libro de rep. zmictu δ
γ-νδαμιμ sie: prolatu autem est de Poetis epicis, quum persenam aliquorum induunt: atque ira quod tribrum est munus, ex nunt: commemoramq; quod vi
- ινηαιν . Valere uer. hic E. ς, percrptiones, 5 totum Ll, quod ab aliquo
50쪽
IN I. LIB. ARIST DE POETICA. si
quavis ratione addiscitur, non disciplinas, apertum eae idem enim quoque significat hoc nomen in initio posteriorum Analyticorum, ut testantiir etiam Graeci inter pretes eorum librorum: nisi quod ueriore via ac ravone rcs eo modo fit. Quod autem primum inquit, imitari innarum in animis hominum a teneris annis, Cicero quoque in ii.libro de Oratore his verbis idem eleganter protulit. Natura enim fingit homines de creat imitatores & narratores facetos dc uultu adiuuante dc uoce Sc ipso genere seimonis. Hucusque autem nisi fallor in exposita est ab Aristotele altera illavum causarum:prior, inquan cui etiam,quae ipsis, confirment, acuunm sent argumenta duo, iam explicata. Nunc autem altriam causam esset i, quae & ipsa demonstrat originem, sontem, poetices esse naturalem.
Et gaudere rebus imitatione expressis uersis . Dum autem huius rei est 'o contingit in operibus op cum: quae enim ipse cum mi hademus, horum Imagines, agno arista, ex prasitu expressas cum flecta mus, latiria assemur, ceu beluaram flormas abiecti limaru, cadauerum.
Hec altera cauta est,quae penuit poeticam, ut putat optimus acutissimus'; nimi ster: cum enim omnes homines laetentur, voluptatemq; capiant ex rebus imitatione expressis: idq; animaduersiim est et a quibuslam: ut gignerent reliquis hanc voluetatem, totos se dederunt ad imitandum oratione uitam moresq; aliorum: nam nisi illi vidistimi pastini capi homines hac voluptate, non se ad hoc studium, quod in nullo honore tali et applicuissent.Probat autem, argumen to quodam ducto a consequenti: unde signum ipsim appellat,homines oblectari rebus bene exprestis, quae M' Meroe appellat cnim vocantur,non imitationes, stas opera quae esteistasiant accurata imitatione, si opera vocare libet etiam tabulas poetam,ut tragoediam de comaresam, huiuscemodiq; alia poemataliam Plato haec ipsa illo nomine in iij.h-bro derep. appellauit inquit enim ἰημη in φδ mi; μαα λεν D'να δcim ,
etiam . eandem rem significate volens, idem vocabulum non semel repetit. Argumentum vero hui uscemodi est. Declaiat hoc ita se habere id, quod videmus usii usnire in operibus opificum: quae enim non sine tristitia quadam, Sc, ut inquit L. Plan cus in epistola, dolenter videmus, eorum elligies accuratὰ expreissas cum spe Limus, voluptatem sentimus.Quini autem in Graecis verbis est είαν - in .
valet in ines villissimarum illarum rerum in primis exquisies, sebtiliteri, expres.sas: positumq; est ad rem augendam: nisi enim imitatio ipsa gi neret uostptatem, nihil illic erat quod oblectare posset: ac quanto aptius exquisitiusq; istina earum
rerum abiectillimarum reddita esset, tanto magis aspectus illarum molestus, odio susq; falsi t: nihil enim in ipsis silaue ac iucundum est: nunc autem cum sibi ilitet etiam appositem expressia eiugies illum, iucunde nos tangat, intelligitur nasti eam uoluptatem ab imitatione. exemplo autem declarare uolens,quae sint res,quas inretiligi misit molestae, inquit, ceu beluarum formas abiectis limarum de cadauerum. B luarum autem abiectit liniarum reddidi,tion ut noster interpres secerat, servum truculentaria: legi enim in iis, quos vidi, scriptis libris, οριεν non ut in excusis olim erat . sed in libro quoque, quem nuper Guid Mor lius Parisis impressit, dum pacto legitur.uocare autem Aristotelem ἰῶκ ἀτι Me, uitales abiectam, animante certum est: ut in ij. eorum de moribus librorum, quos inscripsit m δειχα: Iaaec enim verba in e sumpta senti in uti. O diit φαυλ- ποῦ πη n i γλ ω, - ν ivs . l . r. In primo quoquelibro de animo,