장음표시 사용
191쪽
DE INVENT. ORAT. LIB. III. r7s riumpharunt,ut ille pusus superamque regnaret. Volunt en illis imperatoribus sum est tribuenda , quod egerunt, uenia danda, quod reliquerunt: propterea, quod ab eo bello Sγliam in Italiam Restub. Murri ,, num sγlla reuocauit. Nithridates autem omne reta quum tempus, non ad obliuionem ueteris belli, sed ad comparationem noui contulit. Qui posteaquam maxiis
mas aedificasset, ornaseis classes, exercitusq; permai gnos,quibuscunque ex gentibus potuiset comparaset,
Bo*beranis finitimis suis bellum insere fmula et,
usque in Hilhanium legatos Electanis misit, ad eos Disces,quibuscum tum bellum gerebamus: ut cum duobus in Ioeis disiunctifimis, maximes diuersis, uno consiolio, ab unis boatum copiis bellum terra, maris gerem retur: uos ancipiti contentione distram, de imperio diis micaretis. Sedimen alterius partis periculum Sertois rianae, atque Finstaniensis,quae multo plus Mamenisti de roboris habebat, cn. Pompei diuino consilio, de fingulari uirtute depusum est. I ii altera parte ta res a L. Lucullo Mino uiro est administratMut initia illa geis 'rum rerum magna,atque praeclara,non 'licitati eius, sed uirtuti, haec autem extrema, quae nuper acciderunt, non culpae, sed fortunae tribuenda esse uideantur. sed de Lucullo dicam alio loco, er ita dicam Quirites, ut neque uera Iaim ei detracta,oratione nostra,neque falsa cta esse uideatur. Sed pro uestri imperij dignitate, atque gloria,quoniam is ἐξ exosus orationis meae, uia ridete quem uobis animum fusiripiendum putetis. Hacteis nus Cicero ab adiunctorum er causarum loco argumerit
192쪽
ret G E R A R D I B v c d tum ditamst, explicando, adiectis personis, tempore
ioco, ca Iis, atque consilijs, quae, ex quo tempore tanta ignominia Popul- Romanim Mithridates a cerit, sint gesti. Figuris item , praesertim occupationiabm,de quibus supra in exornatione diximus illumauit, atque extendit. Nunc subinde eandem hanc rem , er ex ,, comparationis loco exaggerat. Maiores uestri sepe mercatoribu3 ac nauiculatoribus iniuriosius tracta tis, bella gessisunt: uos tot riuum Romanorum miris
,,bus uno nuntio, atque uno tempore necatis, quo dira
dem animo esse debetis s Legati quod erant appetati,, superbin , corinthum patres uestri totius Graeciae LE men extinctum esJe voluerunt ' uos eum regem inutitum esse patiemini, qui legatum Populi Romani conα Harem uinculis, ac uerberibus, atque omni supplicio
excruciatum necauits Illi libertatem ciuium Romais,, norum imminutam non tulerunt: uos uilam ereptam
,, 'Nileui s Ius legationis, uerbo uiolatum illi persecuis sunt: uos legatum Populi Romani omni supplicio,, interfectum, inustum relinquetis es Videte, ne ut illis ,, pulcherrimum fuit mrim uobis imperii gloriam re linquere, sic uobis turpifimum sit, illud quod accepiastis tueri G construare non posse. Hactenus porireαmum illud argumentum ex locis dilatauit, nunc supeis riora illa tris ordine pro equenda represt: π primum quidem, a uidelicet sociorum salutem, ex adiunctoαrum, caussarum, σ comparationis Ioco confirmat,
is atque explicat his uerbis. Qiud s quod salus socior- ,, siminum in curi , aediscrimen uocatur es Regno
193쪽
DE INVENT. ORAT. LIB. III. ruexpulsus est Ariobarzanes rex. forius Populi Romσα,,
ni,atque amicus: imminent duo reges toti Asiae, non ,,
solini uobis inimicisimi, sed etiam uestris sociis atque
amicis. ciuitates autem omnes,cuncta Asia, atq; Gro iscia, uestirum auxilium expectare propter periculi in ,,gnitudinem coguntur. Imperatorem a uobis certum deposcere, cum praesertim uos alium inseritis, neque
audent, neque se id acere summo sine periculo pose aro,,
Mirantur: uident, er sientiunt, hoc idem,quod Cr vos, , , unum utrum esse, in quo summa sint omnia: Cr eum,, prope esse, quo etiam carent aegrius : cuius aduentu ,, ipso,atquenomine, etsi ille ad maritimum bellum ue ,, neri tamen impetus hosum repressos esse intelligunt: si ac retardatos. Hi uos , quoniam libere loqui non licet, istacite rogant, ut sie quos ,ssicut caeterarum prouinci ,, rum socios dignos existimetis, quorum salutem tali uiro ,, eommendetis. Atq; hoc etiam magis,qua caeteros, quod eiusmodi in prouinciam homines cum imperio mittatis, ut etiamsi ab hoste defindunt, tamen ipsorum aduentim is in urbes sociorum, no multum ab hostili expugnatione,, diffrant. Hunc audiebat antea, nunc praefiente viderit, ,, taenia temperantia, tanta man uetudine, ut ij beatifimi ,, esse uideantur, apud quos ille diutifime commoratur. ,, Sociorum periculum Cicero ex adiunctoru Ioco expresst: ab iis uidelice quae gesti fiunt, atq; geratur: causis
etiam admixtis,quod cum Cn. Pomptiu prae caeteris duae cem expetant,aperte petere focij non audeat. Q nin Crssiectata Cn. Pompei temperantia,man uetudo,nts h manitas,ex comparationis loco, cum caeterorum Impenratorum
194쪽
G, E R A R D I B V I ratorum in socias urbes aduentu parum ab homi exprignatione dimente,confrtur atq; commendatur. Eoαdem ex Ioco, Cr argumenti huius clausulam, ut piae a
minori fi pta est,adduxit. Quare si propter socios, nulla ipsi iniuria luce, iti maiores ue1tri cum Antiocho, cum Philippo, Aetolis, cum Poenis bella gesserunt, quanto uos studio conuenit inta ijs prouocatos socioru,, rum salutem una cum imperij uestri dignitate definderes
Secundum autem argumentum, ex comparationis statim loco extendit hoc pacto. Praefertim cum de uestris maximis uectigalom agatur. Nam caeterarum prouinαriarum uectigalia Quirites, tanta sunt, ut bis ad ipsas prouincias tutandus uix contenti esse posimus. Asia uorot opima est,eπ' tilis, uter ubertate avorum, er uarieta te fructuum, er magnitudine pallionii, Crmultitudine earum rerum quae exportantur , facile omnibuε terris antecel lat. Hinc Cicero infert clausi lium, atque adeo nouam propositionem : non solam Asiam a calamitare, sed etiam a metu calamitatis euee deis findendam. Confirmat autem hanc subinde a causarum loco: cur uel a metu calamitatis defendi debeat. I taque ,, haec uobos prouincia Quisites, si er bellii utilitatem, cr,, pacis dignitatem fustinere uultιs, non modo a calamies,, tuesed etiam a metu calamitatis est defendenda. Nam ,, caeteris in rebus cum uenit calamitas, tum detrimentum deripitur: at in uectigalom, non solum aduentus mali, sed etiam metus ipse aflere calamitatem. Nam cum boae
stium copis non longe absunt, etiam si irruptio frunustasis, tamen pecora relinquuntur: agricultura deae: feritur
195쪽
DE INVENT. ORAT. LIB. III. 177
seritur mercitori niuigatio conquiescit. Ita neque ,, ex portu, neque ex declinis, neque ex scriptura uebia ol ga construari potest. Osire sepe totin anni Dctus, is
uno rumore periculi: atque uno bel si terrore amittitur. ,, Hactenim G breui admixta collatione , copiose rem a causis confvrmauit,utque extendit nunc subinde ex adoiunctorum loco exaggerat,diam ex imminenti bolus inaecursu, Cr eorum qui uectigesia pendunt,'public norum qui exercen metum describit. Qu' mi manti,,mo ese existiniatis, aut eos qui uectigesta uobis pensio sim aut eos qui exercent, aut exigunt, cum duo reo,, ges cum maximis copijs prope adfint: cum una σα,, cursio equitatus, perbrevi tempore totiuε anni uecti ,,
ges ausere posit s cum publicani finiatas maximus, quas in f inis babent, quas in agris, quas in portum lim atque custodiis , magno periculo se habere arbis istrentur. Putatis ne uos illis rebus Di posse, nisi eos, is qui uobis stuctuosi sunt conferuaueritis, non fotam is
ut antea dixi calami testa etiam calamitatis 'rmidio,, ne Iiberatos s Tertiam Cr postreinuam argu mentium ex ad iuncto m,atque adeo caussarum Ioco, in quasilla couertuntur explicat. Ac ne illud quidem uobis negligen ,, dium est,quod mihi ego postremium proposueram, cini,,sAn de belli genere dicturus, quod ad multorum boα,, na ciuium Romano in pertinet, quorum nobis pro ,,
uestra sapientia Quirites, habenda est ratio diligenα,, teri er publicani homines er bonestifimi, Cr or ,, natisimi, f/us rationes er copias in illam prouinciam ,, contulerunt. Quorum ipse in per feres, e 'nμα,,
196쪽
is nae,uobH cumae esse debent. Etenissi uectigalia neruos iese Reipub. semper duxim et certe ordinem . ,, exercet illa'mam num caeterorum orditu ,recte esse t. . ,, dicemus. Deinde caeteris ex ordini bus bomimes naui er ,, inductrq,partim in lanegotiantur,quibu3uosa enis ,, tibus con dere debetis : partim eorum in ea prouincia ,, pecliniu magnus collatas habent Erit igitur hi unit, s,, tis ue'ae,magn- eorum ciuium numerum calamidire,, prohiberesapientiae ui me rauctorum ciuium calamitarib, rem,a Reipubseiunctam esse no posse.Etenim illud prisb, mum parui refert, s publicanis amisis uectigalia post b, ea vinoria recuperare. Neque ijsdem redimendis studi, erit,propter calamitat ineque alijs voluntas, propter ,, timorent. Deinde quod nos eadem Asi atque idem in . ,, Mithridates initio belli Asiatici docuit, id quod certe,, calamitate docti,memoria retinere debemus. Nam tum,
b, cum in Asia res magnas permulti amisierunt,siciniim Ro,, mae solatione impedita idem concidisse. Non enim posis sunt una in ciuitate multi rem,atque fortunas amittere, ,, ut non plures secum in eandem calamitatem trabant. κ,, quo pericula prohibete Rempub. er mihi credite, id ,, quod ipsi uidetis, haecMes, atque haec ratio pecunia di, riarum, quae Romae, quae infra uersatur, implicita est b, cum issis pecunijs Vaticis, Cr cohaeret: ruere illa non l,, possunt, ut haec non eodem labefictata motu concidata Hactenus cicero ab adiunctis, qui lacus est omnium temporum, rem Asius explicauit. Nam primum publis canorum rationem habendaen esse, ducta ab adiunae ctis definitione, confiniuiuit, uidelicet, cum uectigalia
197쪽
DE INVENT. ORAT. LIB. III. x ν nerui Reipuλ sint, publicanorm ordinem,qui illa mercet mamentim caeterorum ordinum esse putandrum Aliorum praeterea multorum in Asia negotiantium, errestans pecutura habentium ciuium commoda non nec
gligere,esse humanitatis eorum,atque vicis. Deinde ab ijs confirmauit,quae euentura publica incomoda essent. De futuros enim postea, qui uectigalia redimerent. Potat Ibemo ab expertis ante Romae incommodis impedital solationis. Omnia quidem haec ab adiundus sunt petita: quae in suadendo bis in causis uertuntur, cur muliorum ciuium commossis, feruiendum esse putent. His subqα est cicero breuem omnium horum argumentorum epis logum. Qitare uidete, num dubitandum uobis sit, oi
ninistudio ad id bellum incumbere, in quo gloria nommuis istari, salus sociorum, uectigalia maxima, foro
tunae plurimorum ciuium cum Repub. definduntur. ,, Belli autem magnitudinem Cicero, ex adiunctorum Ioraco probat: nempe narratione rerum a L. Lucullo geristi ,σ a Mithridate renouatarum: ubi militudinis loco exempla ad cuit. Quin σαγα
dem hoc ad iunctorum loco, Cn. Pompei laudem framit: dum praedicat ipsium, a frientia rei militis, virintute, autoritate, er I licitate. Quaesingulatam expiaca ex a s atque alijs subinde locis dilutat, atque amo ficat. Wxemplum ut in petendo ex locis sit amplificata idum:tota. apud Ovidium Penesopes epistola,quibus ex locis sit silmpta.
198쪽
'ΠAd quae suadendi, is ex Iocis re sertandi, IC petendis ratio est:us er apud po- eripis ostedamus Penelopes ad cotiiugem VI Fbu epistola, μαμ
rq generis est. Petit enim, ut capta Troia, omnibussGraecorum principism reuersis, er ine mi iri adfredeat. Quibus autem ex locis argimenta ducat, am fmoueat, indicabimus. Exordio, quo benevolos,
dociles, altentosque reddimus,non hic 'ia est usa. Neque enim opus huic erat, fibi conciliarca quo ipsa poαtius' quod coniunx in vigesimum usque annum abeset reconcilianda fui primo tamen uersu beneuo-,docti ieius reddis: m dicit, inou illi a sua Penelope trisa mihi bis uerbis: Hanc tua Penelope lento tibi mittit vlasse. Sub cit autem propositionem, quidsit quod as eo preta uidelicet:
Nil mihi rescribas,attamen ipsie uenL confirmat hanc argumento ex adiunctorim Ioco fumae' pto,quod Troia,ad quam expugnandam promus es Troia iacet intcit anais inuisa puellis: Vix Priamus Enni toris Troia βit Inuisum autem Troiam esse Graijs puellis, Priamum Cr totam Troiam uix tanti putandam, amplificatio o a circumstant s:quas idem locus suppeditat. Q sequutur a caussarum ex mentorum loco petisti sunt. Male
enim imprecatur Paridi,vnde e quae enumerat in mamoda acceperit
o utinam tunc cum Lacedaemona das e petebat, Obrum OO OO
199쪽
DE INVENT. ORAT, LIB. III. is obrutus insanis esset adulto aqvus. Non ego dueferto iacuis rigida lecto: Nec quererer tam i ire relicta dies. Nec mihi quaerenti statio mere noctent, Lassaret uiduas pendula tela manuK. Qi do ego non timui grauiora pericula uerist Res est folliciti pirna timoris amor. In te fingebam uiolentos Trouε ituros: Nominς in Hestoreo pallida semper eram. Sille quis Antilochis ni narrabat ab Hectore ui mi Antilochus nostri caussa timoris erat: 'Siue Menniaden Alsis cecidilbe sub gruus, Fleba successis pose carere dolo .
Sanguine Ti polemus Priam tepefecerat basis: Tlepolemi kto cura nouata mea est. Denis quisquis era castris iugulatus Achiuis; Frigidius glacie pectus amantis erat. Hactenus a causario er euentorium ioco amplificauit; ubi,dum quanta in cura er nietu de coniuge uixerit 1 Agnifica num fui commistrationem mouet. Nunc ubi ita de redit ad ad iunctorim locum,confirm*ndanis propositionem. Troiam enim ese euersum Arsolicoss duces donum reur os suis res a segnis commmorare: ubi explicuit cir simillijs,omnia uelati depicta ob oci
ros ponit:quod Aemi hoc si tum ex loco,illi Hπο Oposiminostri descriptionem uocant Sed bene consuluit casto deu uus amori: versa est in cinere Vbite Troi uiso. Argolici rediere diaces, jutaria uniunt:
200쪽
GERAR DI B v K. Ponitur ad patrios barbara praeda deos. Grata mini ivmphae pro saturi dona muritis: i lli uicta fias Troica fata canunt. Mirantur iunis Des,trepiti, puellae:
Narrantis coniux pendet ab ore uiri
Iam, aliquis posita moli irat fora praelii mensu
Pingit ex exiguo Pergama tota mero.
, Huc ibat Simois,hic est Sigeia tellus: Hic steterat Priami regia celsa senis. Illis Aeacides stic tendebat vis': . Hic lacer admissὸs terruit Helior equos. QRae sequuntur ex eodem hoc adiuncto sinpta sunt loco: O Rurata occupatione. Sulpicari enim potuit, unde ea certo accepibet. Quare a certis hominibws ipsis Graecorin reuersi principibusea cognita habere scriabit. Ais bis,du audacia eius in adeundo periculo improba furum, inde metum orindit,mire antetus mouet. Omnia natis tuo senior te quoere nudo, Rettulerat nato Nestor:uisse nubi. Rettulit ex frro Re ,Dolonas rae :vt., sit hic omno proditus,ille mero. Ausus es ὀ nimium,nimium, oblite tuorum Thracia noctu no tangere cassia dolo sτot, simia mactare uiros adiutus ab uno
At bene cautus erus,G memor ante mei.
Us metu ηminere sinustam uictor amicum Dictus es t smariis ille per agmen equis. Ab adiunctis hactenus, quae sequuntur ex compar itionis loco funt petita : interrogationibus figurari.