Josephi Mariani Parthenii Electricorum Libri 6

발행: 1767년

분량: 298페이지

출처: archive.org

분류: 미분류

111쪽

roS ELECTRICORUM

Curarunt propriam sibi quaeque arcessere partem Lucidus e tenui scobe set concrevit . & astra Alto fixa polo ; globuli levore rotundi Aeris in tractus caelique abiere liquentis ;Aspera tellurem ediderunt ramenta, vagosque Et passim toto palantes axe planetas. motus species, quo concita circum Ipsa suum revoluta axem , & quo se acta ferebat, i .. 2Materies cima punctum commune; ita eunctis

ortum prima dedit, certam dedit altera sedem Corporibus , propria qua se statione tenerent .l Continuo centrum sa) petiit scobs; moxque rotundi Successere globi ; inde globos sepsere rotundos

Ramenta , & claus, gyro interiore locarunt NM Exactae veluti messis post tempora , tunsis, Cura venit cum frugibus ultima, cunque rotato. 'Purgantur cribro frumenta , levissima quaeque , Et paleae arentes, & pondere semina nullo Collecta in medium coeunt; at grandia farra Extremas cribri fugiunt volventis ad oras .

Haud

c Hae voca uiuue Plinius ar- nerrimis tui vorant. M. gmine aetatis Auctor abstinet CL. Poeta quidem supra multo rectius cero, qui quidem eam non Iatinis centrum punctum commune appes. ele ei tu , graecis designavit , lavit. Sed eum vocabularum vari 1. Tusc. cap. II. Terram in medio tali servire deberet , necessario ea r. i i mundo sitam iud--msi raeli e-- etiam voce utendum sibi esse duxit.

112쪽

Flaud aliter constans bainima scobe Phoebusa& astra Restiterunt rentri in medio ἔ his pmtenta vaporum , Aeris & regio est; tellus extrema re siti. i Sed quid ego hic autem tibi singula persequat omnem

Expedi rerum seriem , ambagesque revolvam 8 Quid dicam , ut subitae cre re in Vortice crusae His superi estis ut vortex constitit; ut se v

Particulae selidam in matam: vertere rotantes Θ . Unde vagae solidux lunair globus exstitit ; unde Et stellae errantes. & opaco corpore tellus. Gl: Z . An memorem, vortex:cum torqueretur in orbem Plurimus, atque sua contentus sede pmpinquo . . , IParceret; ut subito abserptus defecerit aestur 9 Vorticis alterius qui se non impete tamis UTorquentem in gyrum, nec tanta mole serentem .. J V Perculit, & valla eoireptum absumpsic hiatu e , i DHoc pacto lunam tellus, reliquique planetaei ἰ: Sorbueruntfamulas sibi 'stellas ; sortior omnes i Corripuit Titan , avidoque exsbrbuit haustu , .l ales turbinibus rapidis ubi concit undas. ι e Torsit in abruptum , medio Vorat aequore gurges.. : U Sed ne progrediar, quam par est, longius, edi s i , , in Non alia eventus nostms ratisne putabis ; . dio vortata Edita quam caelo fuerint vaga sdera , quam sel . Quam lunae moles, quam terrae machina, totus. Denique quam renim pes nivius editus ordo. a

113쪽

andoquidem omniparens hic irinficit omnia vestex. persuadeat au- ἰ Ingenii quanquam praesignis laude feratur, . Nominis & fama totum pervaserit orbem. - in potius mecum quantum haec sententia nutet . . Principiis male fulta suis perpendito; longum i Unde nec evaluit consistere ; iamque silpremam'. Sponte sua traxit pridem labefacta ruinam .i In primis, verti quo cardine debuit omnis s Uani Rerum summa, cito cur se se turbine versenti gyium minimae non ullo fine natantes. Particulae, incassum certam scitabere causam . Nam qilaesita diu , & longum exspectata fefellit optantum vota , & curas elusit inanes - . J8 Vorticisdiata melior se se laetiintis in orbem . Conditio est; cuius pariter si nosse laboras . Perpetui motus causam rapidiquo rotatus, ' i Non minus incassem recidet labor& ida rursus Aeque hic eventu vota eludentur inani. . . mehina inare totius coalescere machina mundi

ροίμε eom. Vel nunquam potuit, vel certe debuit omm

amprimum eliso sic obdormisere motu , Ad varias ut inepta vices & inutilis altum Sterteret, ignavo veluti sepita veterno Sed , vel concessa rapidi vertigine motus Cessantis nunquam, hac ipsa in vertigiae tanta ,

io ia

114쪽

risAdde , recusandum quod non erit, impete vortex sta es Vicinum impingens quin lanior hauriat; & sic Alter ab alterius solvatur turbine ; donec Cuncta suis emota locis , ruptaque fatiscant

Compage ; ac demum rursus revoluta ferantur In chaos antiquum ; cum nulla semina nexu Immenssi fluerent spatio , de coduntia nondum Induerant certam, concreta mole, figuram. Nam cur adiiciam super haec, quae plurima contra

Afferri possent; & quae tibi sumeret ille o i

Maximus interpres Naturae , idemque Poesis . Nobilis Antistes, qui vel condire Lucreti Austerum potuit pimplaeo melle saporem . Hunc adeas; si forte velis modo plura doceri, Quae hic ego praetereo consulto; nam mihi tantum

Designasse Virum satis est, qui, Datre Oin sequestro ,

Q T mi Ceva in indicitur, & veritatem dixisse mihi videtvr poeta

laudatur a poeta. De hoc autem viro noster, cum ait; qui via randisa longe celeberrimo , nobilissimo Philo. Mereti assistim potuis pimplam sopho, Mathematico & Poeta, non mine saporem . is enim, qualis utinest eur hie multa praedicem, propterea versimilo & hemistichio deseritatur, quia Mus opera, saepius typis recusa, est Coae stylus in sua Pbilosophis, vulgo cognita sunt; & Vir hie quam quam n- amiamam hiscripsit. Mel faciendus sit, clarissimus Lia l- hae seraque desumit poeta noster , cus Muratorius in suo opere, quod quibus ad systema Cartesianum hoc de arre poetica scripsit, setis declar - laeo oppugnandum tanquam mariu . t. Rectissime autem, ad Cevae nis utitur. 'syli characterem, quem vocant, de- b Ioannes Maria, Parthenii n suraudum 2 apposite admodum ad stri istes natu minor, & ipse e S

115쪽

ινο ELECTRICORUM

Non dedignatus: quondam carmina Nanclat: Excipere ,& nostrae laudans conaminὸ musae Prima, animo laudis primum inspiravit amorem Verum ut m redeam, cernis sententia quesis i , Ista sit; unde nihil cum certi exculpere. possis , Non est cur vano causam hic scrutere labore , i , Et statuenda putes nostris exordia rebus. Quod magis ut liquida constet ratione , rescris

--ώ di Nostra haec ipsa animum mihi nunc paulisper ad orsa.

Mitto hic , quod rursus nobis ea cura recursat mis Dis, ins sum , sinuosi vorticis uiide Exsistat motus; quod & hic collisio rursus . Elt nobis metuenda , vitro si forte citato

Plurimus emergat violento turbine vortex. . G--- Ηis praetermissis , subeunt graviora ; rotando Cur rapidus quaedam tantummodo corpora Vortex. Corripiat cur non potius correpta ferantur

In gyrum ; ut stondes , pluvia impendente, caducae, siquaa

oeti D. modo Novocomi comm rara hic innuitur, cui Medioliau tunc degenti, cum Parthenius nescio quid, quod elegiaco carmine Iesmi, Roma ante triginta iam amplius an a musisset , idque ab eo Cevae, tum vuventi, ostensum aeri, Vir ille doctinfimus, qua erat singulari erga omnes humanitate , minime dedignatus est adolescentia rude carmen legere R

dum poeta noster, ut ipse de se suae ad conandum aliquid , quod aliqua laude inremetiea dignum videri posset, exarsit. De statre vero eius, quam quidem hic incidit sermo, nihil M. eam , nisi Poetam R ipsum non imseriorem, & finetiae superinem Parathemo evasurum fuisse, si per val tudinem, qua semper valde incomm da usus est, arti Net e operam n

116쪽

Siquas abripuit subitus medio aethere turbo 3 2Cur volucri currente rota, vitroque rotante b .

Post aliquot reditus & itus obiecta catenae Amplius haudquaquam moveantur corporaἰ nam quis Praeterea aerii defendet vorticis acres L icursus, quin se medium violentior aer Inferat, insano pervertens cuncta tumultu pQiiod si praeterea reliquos expendere mecum Eventus vacat, in primis phialamque batavam, Et vitream perpende quadram . num a vortice lymphae Inductique auri, rapidus siccenditur ignis Atque repentinae tanta est violentia flammae Disce etiam varios , quibus hos aptatur ad usus . .

Machina , sollerter positus perpendere, nec non Pro varia effectus varios statione notare ἔ Nec te pervertet violento turbine vortex .

Postremo illa mihi ne despice vincula Serum Alto appensa tholo, quorum vis cognita nostris In rebus tantum valet ; illis utere , quando hic Non minor usus erit; qumvis di vitrea quadra , Et phiala elises imitentur nubibus ignes. His veluti adstrictus laqueis, & compede multa Scilicet haerebit vortex , & stare coactus Contendet rapidos nequidquam urgere rotatus

obnitens contra. quod si phrygium quoque gluten sTantopere hos ipses quaesitum gluten ad usu ,

117쪽

ELECTRICORUM

Subsidio accedat; multo retinebitur idem Arctius, de lenta pice perlitus , inque plicatus Haudquaquam expediet se se . ceu sorte dolosis Ales ubi insedit viciis, quas sepibus altis

Callidus infixit venator ν corpore toto Luctatur miser, Sc trepidas exterritus alas Concutit incassum ; quin & contentius omnes I Quo se se in partes versando iactat, eo se Illaqueatque magis , Viscoque tenacius haeret. μωμή Haec tibi proponens , rationum & pondera tecum Expendens , non est cur longius inquirendo Procedas , studio nil profecturus inani. ego perpetuis qui prata recentia rivis,& cuperent vernantes sentibus hortos ;Nequidquam ferro, crebrisque ligonibus omne Sollicitasse selum; tenuissima quippe sequuti Indicia, atque mala decepti fraude locorum Ante manum admorunt operi; quam certa latentum Ostentans se se spes affulgeret aquarum . Interea rivis languebant prata negatis , Arebant sicci nimbis cessantibus horti. Effusi in ventos sumptus ; cassioque labore Pulverulenta siti versabat iugera Bilbr. Indicta Signa etenim , ut monui, ancipites inducere vultus ;szzbis, Et quam se cunque in partem dare callida , multos Decepere , acris ni provida cura resistat . . Inge-

118쪽

LIBER III. xi 3

Ingenii , nexosque dolos, fraudesque reselvat Felix, cui tanta arrisit clementia divum ἔ . i causas potuit certa ratione latentes Vestigare , & Dis sisti ducentibus ipsis Ad caput , unde omnis causarum manat origo. Sed Pater haud facilem vulgo , cunctisque patentem Esse viam voluit . quin causas μὴ lumine nostro Submotas procul, & caligine sepsit opaca, Et puteo penitus depressas condidit alto .

Funduntur circum tenebrae ; nox accubat atra , Atque aditus nigro Dea furva obnubit amictu . Scilicet ut turbam procul inde arceret inertem , Degeneres animos verae nil laudis egentes ;Τum durus labor exacuens mortalia corda

Fingeret; inque dies per iniqua atque ardua nitens Cresceret angustis major sollertia rebus . Quare age praestanti temet durato labori; Hic animum obfirma ; totas hic exere vires IHinc decus , hinc famam tibi conciliato perennem . Atque ego non aliam ob causam , post saecula tanta ; iam nova ut ingeniis calcaria subdita nostris Acrius ad blandum stimularent laudis amorem; Virtutem e tenebris minam emersisse putarim.

Q mirum est illud Demoeriti enim rerum cum Physici investigant,eflatum ; veri rem in puteo latere; unius veritatis inveniendae spe Atque quod non inepte causarum investiga- amore ducuntur. tioni poeta ac nunodavit . inuisa causas ere eo inυoia

evitatu. Quare vis itis elam ea nostrahae aetato in rurem

prodierit. Diuitigod by Cooste

119쪽

ELECTRICORUM

II Et vero insoliti subita ad spectacula monstri Continuo arrectae mentes; incensa cupido Portenti occultas investigare latebras. Certatur studiis; atque , ut gens Q quaeque sagaci Ingenio praestat, reliquas praevertere tentat, Et ferre insignem pulcro in certamine palmam . certa ' Aspice . Se campo ante alios ardentior infert

Gallus, & optatam tendit properare citatomis eis- Ad metam cursu . calcem terit acmulus Anetlus ,

in cae . . . . o

Et sibi prima petit, quem propter clgra reperta Plurima nunc caelo subliment gloria tollit. Pone subit studio Batavus succensus eodem

Et fidens animis , atque Ocyor alite vento Evolat, & palmae iam spe praesumit honorem . Nec minus eximiae laudis correptus amore Ingenio praestans succedit Iberus; Iberum Germanus premit, & spatiis propioribus instans A tessio totis prageuntem viribus urget. A istis is omnibus idem ardor summo contendere nisu nar v m -ad decus, & speratae ad praemia palmae . Ut quenque extremum pudet e se , ita vincere certat' Praepetibus plantis cursuque anteire priorem I

a Longum esset A supervaraneum singulorum Auctorum numerum reis censere, qui e diversiis totius Europae nationibus, sive in electricitatis phaenomenia exponendis , sive in per 'estigandis eorum causis, elaborarunt. libri enim paene imul merabiles Pinstremis hisce anilis hac super re Pr diei at, quos, qui velit, stala consulere poterit.

120쪽

Emeritos possit crines vincire corona. Tum fremitus caveae , nec non diversa faventum Instigant animos studia , & calcaribus uigent. Acrius hoc inflant cursii ; iam que ultima , plausum , Plausum inter fremitumque , tenent. Sublimis in axe Laurum praetendens anceps Victoria pendet.

Non Pelusiaci tanto olim exordia Nili coEt studio quaesita , & vestigata labore Crediderim tanto . Ille alio caput abdidit orbe,

Raaerentumque diu curas elusit inanes

Occul tans se se ; longo post tempore demum Exllulit os almum terris , sacrosque s reclusit H a Fo

ca Expeditionum , ad originem Nili detnendam,immensis sumptibus

ac laboribus susceptarum, scriptores veteres meminerunt. Nullaque non aetas; inquit Lucanus lib. Io. vomis eonferre suturis notitiam . sed tot labores ac sumntus, atque adeo expeditiones ipsae incassum reciderunt . Lucani enim tempore ignota prorsus

erat origo Nili; unde idem poeta de obstinatiore fluvii huius Iatitantis ingenio illa hemistichio eonquestus est; inest adhue narura latendi. sed minime vicit consequentium temporum diligentiam ac perspicaciam . opera enim praecipue PP. Societatis Iesu, qui disseminandi Evangelii causa cum in ultima atque abditissimas Astisae partes penetrassent totas illas revi nes scrutati sunt, origo tandem n bilissimi fluminis & totam Α-ptum aquarum suarum irrigatione Becu dantis detecta est in editissimis momtium illonum iugis , qui a luna n men habent. Vide RegnaIlii Lesen-rretiens pissiques Parisa oe TE

D Hla auctor, ut saepe alibi,

veterum gentilium Poetarum more , loquutus est, qui sella put bant Entes , unde primum erum punt flumina, sarinos esse; &, aut Nymphis, aut fluminibus ipsis, quae divinitate donabant, consecrat .nterum sudium iis inquirenda origine Nia

SEARCH

MENU NAVIGATION