De gnomone meridiano Bononiensi ad Divi Petronii : deque observationibus astronomicis eo instrumento ab ejus constructione ...

발행: 1736년

분량: 414페이지

출처: archive.org

분류: 미분류

101쪽

c APUT XXIV. yBII ina partium ro oo , ubi hosce numeros pro lineis in radice tiata subrogavit, prodiit illi excentricitas BF eb partium earundem I 679,

quantam fere ex priori tentamine inveneram.

excentricitatis notitia perjcrutandis.

IN venta excentricitate, & comperto apogaei positu, ad constituendam certo

aliquo tempore mediam Solis longitudinem , ex qua veluti radice aliorum Omnium temporum longitudines mediae eruantur, astronomi veras longitudines consulere solent per ea tempora observatas in quae tempora aequationes praeter propter maximaS Convenire constat; quod nempe iis locis aequationis quantitas dato tempore quam minimum mutetur, ac propterea non Valde errari possit tametsi apogaei locus minus certus fuerit. Itaque aequationem maximam ex nota excentricitate in ea quam sectantur hypotest supputatam vero Solis loco adjiciunt in priori ab apogaeo semicirculo, in posteriori subducunt, eoque longitudinem mediana eliciunt, quam deinde ad alia quaelibet tempora

proferunt. Sed ubi verorum locorum observationes tres habeantur ita Comparatae, ut quae medio loco acta est ab extremis & tempore & longitudine pariter distet, perfacile est, vel sine excentricitatis notitia , mediarum longitudinum radices figere. Ex intervallo etenim temporis a prima ad postremam datur motus Solis medius; datur autem & verus, itaque datur utriusque semidifferentia , quae aequatio est alterutri extremarum competens , quandoquidem necesse est ut cum observationes iis conditionibus sunt praeditae media earum in ipsam aps dum lineam incidat, ac propterea extremarum aequationes pares sint. AEquatio igitur alterutri verarum longitudinum extremarum, pro casuum diversitate adjecta, aut subducta mediam longitiminem ad ejus observationis tempus patefaciet, atque ex ea epocha longitudines mediae ad alia quaelibet tempora deduci poterunt. Veluti in allato nuper exemplo in quo observationes tres verarum Solis longitudinum retulimus, nempe: anno 1 3 die a S Martii hora I 3. 33 tempore aequali in gr. 8. 6. I 3 Arietis; die 29 Junii hora 2 o. I in gr. 8. 6. go Cancri ;ac die primo Octobris hora a. 28 in gr. 8. 6. 3 Librae , cum & longitudines ex-squisite , & tempora unius tantum minuti discrimine respondeant, intervallum autem temporis duarum extremarum sit dierum I 86 hor. I 2. 33 , erit motus medius huic tempori debitus signorum 6. 3. 3I. 3I; extremarum porro longitudinum verarum differentia est signorum 6. o. O. 3O ; excessus igitur motus medii a Vero graduum est 3. 3r. , cuius differentiae dimidium grad. I. Is 33 aeqvdtio est, quae alterutri earum longitudinum congruit. Si ergo haec su b-

102쪽

04 CAPUT XXIV.

In secundum ab apogaeo semicirculum incidit fiet longitudo media ad diem et 8 Martii I 34 hora I 3. 33 tempore aequali in meridiano Bononiae, signorum

O. 6. I . 42; ex quo eruitur epocha longitudinis mediae Solis anni I 34, nempe die gi Decembris I 33 Bononiae meridie aequali qui meridianus Parisiensi Orientalior est minutis temporariis 36) signorum 9. 9. 32. Iq. Cassinianae tabulae , ac fere Hireanae habent signa m 9. 32. , praeclaro cum observationibus hisce consensu . Anomaliae autem mediae quibus aequatio illa grad. I. 33. 33 respondet, erunt signorum 8. 28. ,& signorum 3. I, 36; ac propterea haec ipsa sequatio a maxima quamminimum deficere potest. Exquisite ergo respondet aequationi maximae gr. I. 33. 3q, quam nuper in Kepleriana hypotest ab excentricitate inventa partium 168 I supputavimus, licet ea excentricitate in hac postrema aequationis indagine usi non fuerimus. Hoc pacto & apOgaeum, & excentricitatem, S longitudines medias, singula seorsim, ac investigationibus longe diversis inventa mire conspirare invenimus. Quod si eodem pacto aliae atque aliae observationes componantur, quae conditiones easdeni servent & apogaei locus & mediae longitudines certius adhuc comprobabuntur, & praeterea aequationes ad plurima anomaliae puncta, nulla assumpta hypotes, ab experimentis inveniri poterunt.

Veluti meridie diei a et Aprilis ejusdem anni 1 3q, nempe et I Aprilis hora a 3. 39 tempore medio, Solis centrum praecedebat Sirium horis q. 33. III temporis medii, ac propterea longitudinem habebat gr. 2.2. a Tauri. Apogaeum cx ejus loco mox constituto erat tunc in grad. 8. o. 9 Cancri, distabat igitur

Sol ab apogaeo signis a. o. q. II . Jam vero meridie d. 7 Septembris nempe diectior. 23. 38 aequali, Sol sequebatur Sirium hor. q. 28. 43 4 , eratque in gradu

Tq. 32. I 4 Virginis; apogaeum vero in gr. 8. 6. 4I Cancri, quare Sol ab apo- garo distabat sign. a. 6. a 3. 33 ; haecque distantia major est pracre illa minutis I9. Io. Motus diurnus Solis die Septembris erat min. 38. 23, quapropter minuta illa I p. 16 conficiebat horis I, 33 ; idcirco die 6 hora Io. 3 erat in gr. 14. Io. 38 Virginis, distans iterum ab apogaeo signis a. o. 4. II ut in priori observatione . Intervallum temporis ex die a I Aprilis hor. 23. 39 in diem 6 Septembris hor. 16.3 dierum est I 37 hor. io. Α, ejusque intervalli medium incidit in diem 29 Junii hor. ao. et qua ipsa hora ac minuto supra invenimus Solem occupasse grad. 8. 6. go Cancri ubi apogaeum statuimus; ac propterea apogaeum recte positum, ac Omnia praeclare cohaerere liquet. Jam ex grad. 2. 2.2.

Tauri ad grad. Iq. Io. 38 Virginis intercedunt signa q. I 2. 8. Io, qui fuit verus Solis motus intervallo dierum 137 hor. I6.4 ; Mecius vero motus eodem tempore est signorum A. I s. gr. 33 ; differentia veri a medio gradum 3. 32. 39, cujus dimidium grad. I. 4b. 2o est aequatio utrilibet harum observationum tempori competens; quae priori longitudini subdus'a, signis nempe I. 2.2.2 constituit mediam longitudinem Solis die a I Aprilis hor. 23. 39 signorum I. D. IIcla ; ac propterea die gi Decembris i 33 meridie aequali Bononiae fuerit longitudo media signorum 9. 9. 32. ra e duobus haud amplius secundis ab ea defi-sicus quam nuper ex aliis observationibus duabus supputavimus. Anomaliae

103쪽

CAPUT XXIV. 9s

vero mediae quibus aequatio illa grad. I. 46. a. congruit erunt signorum 9. 229, & signorum 2. T. II π Equationes vero Solis hoc pacto ab eXperimentis deprehensae cum illis conferri poterunt quae in hypotest qualibet ex conini tuta excentricitate in iisdem anomaliae locis computo inventae fuerint, atque hoc pacto hypoteseon examen institui ac optimarum delectus haberi; tum vero Solis distantiae a tellure singulis anomaliae partibus respondentes calculis erui. Quin etiam explorare licebit

an eadem perpetuo in eadem anomalia servetur aequationum mensura, an vero

quicquam mutetur, ac propterea excentricitas ipsa aliis temporibus alia sit; id quod haud temere suspicari possumus, quando aequationem maximam a Callino olim definitam circiter grad. I. 36. 32 haud majorem nunc invenimus grad. I. 33. 33 3 . Observationes vero in hunc usum ea potissimum meis inodo peragendae videntur quam capite 2 O tradidimus, constitutis videlicet partim ex hoc aliove gnomone, Partim ex temporaria Solis stellarumque distantia, solstitiorum articulis, ac reliquis servatis quae subinde praecepimus; ea enim & maxime simplex ratio est nihil ex aliorum fide assumit. Haec singula fusius prosequi & pluribus exemplis illustrare decreveram,quinetiam aequationum tabulam ab observationibus conficere, atque huic opusculo inserere. Sed quando ad hoc & plurium annorum observationes eadem methodo pera 'ae requirebantur, & valetudine utebar minus commoda, maturandum duxi, quo ea saltem exequerer dum possem, quae ad gnomonem hunc nostrum ejusque status diversos pertinent ; quorum plurima cum vel me moria retinerem, vel chartis nullo ordinς mandassem, vix erat ut quisquam alius poli me aggredi, ac instrumenti ad hoc tempus historiam contexero posset.

105쪽

OSSE RUATIONES

MERIDIANAE SOLIS

Habita ad gnomonem Bononiensem

IN AEDE DIVI PETRONI I

Qui ba ste ob eriationibus ad ineundos Solares calculos ut mouerit consulat quae de instrumenti satu, ac correctionibus ιdentidem illi adbibendis capite ΣII Zxιmus. De latitudine meγο Bononia ad Dimi Petronii ea perpendat qua copite xv I , de obliquitate ecl ptica qua copi se

107쪽

Tangentes corre

numbra

Dist.

a vertice apparens limborum

Dist.

a Pertice vera limborum Diam.

a vertice vera cen

G in II

G MIun. ZIRieciolius Astron. res lib. I. cap. I. Consentit Megeta vacca ephem.lom. I. pag. 69,&Mengolus de refraei. pag. 9,& seq. Callinus vero in specimine observat. pag. 3 ait observatam sibi hoc die distantiam centri Solis a vertice in D. Petronii ab altitudine pedum 7I, ac in Qentam grad. 2 o. 39. 1o visam nempe , necdum a refraetione& parallaxi correctam ) quod ab hisce numeris discrepat sec. I . Sed nimirum per id temporis nondum Cassinus meridianam lineam marmoribus constraverat, quae postquam adjecit, ac gnomoni supremam manum imposuit, observatione mi hanc corrigendam agnovit, quemadmodum capite septimo monui mus

3 I. 8

Ricciol. eodem loco. Mengolus de refrael. pag. I9389 II

Rieci ci l. ibidem. Cassinus vero in specimine ait observa

tum sibi quotidie Solem ex die α 1 ad 3o Iulii, sed obser

vationes dierum 23, 27,& 28

l Ridei ol. ibidem

108쪽

Tangentes correct e a penumbra

a vertice apparens limborum

Dist.

a Pertice vera limborum Diam.

Dist.

a vertice vera centri

I II

3 - φῖ, I. I. 39Sept. II Ricciol. eodem loco, ubi dubiam vocat observationem

ergo irrepsit lib. I. cap. 3 astron. res , ubi tangens limbisu p. correcta a penumbra paullo aliter consignatur, nimirum 96sq

anno pag. 273

99 839767 a

Ian. IEx literis Maraidi. Consentit Ricciol. astron. re f. lib. I. cap. 3 , & Cassinus in epistolo ad finem ephemerid. Montana iii 1666

certa

67. 2.39

67. 37. i l

109쪽

Tangen i es corre istae a pe uumbra

Dis.

a vertice apparens limborum

Dis.

a vertice Dera limborum Diam.

Dis.

I 636

Ian. 9 Riecto l. ib. subdens lubrica . Consentit Cassin. ib. In literis autem Marai di tangentes a penumbra correctae 2 32 32O,& 226 Is, quae nimis ab hisce discrepant. Fortasse ergo ad alium diem attinenti 3 39CO

Ex literis Marai di

Febr. l

110쪽

Tangentes correctae ape numbra

Dis.

a vertice apparens limborum

t vertice vera limborum Diam.

p. Solis

a vertice vera cen tri

S IFebr. 9Extant in literis Marai di tangentes limborumLunς hac nocte observatae, necdum , ut arbitror, a penumbra correctae, 3287ψ, 38 II Feb. I 6eκ iisdem literis II 6 IOIIII 333

ex iisdem dubia; sed proeuldubio in hunc diem non

Feb. 22

ex iisdem

Cassin. in specim. p. 6. Mengol. in anno p. 272

Cassin. ibidem. Ricciol.

astron. lib. I. cap. 2

SEARCH

MENU NAVIGATION