장음표시 사용
11쪽
ἔκκλμα,ας .conciliu, concio, c5gregatio,&locus ipse,quo conuenitur,ut etiam capit Lucianus in Dialogo Mercurii, &Maiae Vnde ακλκααζω, concion Ori& ἐκκλκααris,c5cio natori Verbii est ante salute bis,id est,ante Christianitatem nondum Latinitate donatum, scutpleraque alia Graeca suevit, nec quod sciam perea tempora ab aliquo Latinorum usurpatum. Sed tamen apud Christianae eloquentia:& religionis patres & principes frequentissimum, ut videre est apud Tertullianum, Cyprianum,Lactantium, Hieronymum, aliosq; item clarissimos authores.Vbi vero sacrae literae Graecae habent Ecclesiam,interpretes plurimum idem verbum reliquerunt,sed nonnunquam etia pro Ecclesa, aut congregationem,
aut concionem Verterunt:vt Deut.18. ubi nostra legimus,Prophetam de gente tua, & de fratribus tuis sicut me, siciscitabit tibi Dominus Deus tuus:ipsum audies,ut petisti a Domino D eo tuo in Horeb, lucido concio congregata est. Septuaginta habet,In die eccles ,ἐκκ as.
α Et ' est idem vocabula siciit lynagoga: fgnax
enim αυαγωγη congregationem , contractio-tiem. Vnde Genesis I. congregationes aqua rum vocavit maria. Septuaginta transtulerunt m αγωγas,synagogas.Inter quae tamen duo no Hierato. mina nonnihil interesse videtur. unde Hieronymus,exponens illud Prouerb. . Pene sui
12쪽
. EccLESIAE. rain omni malo in medio Occlesiae&synagogae: dicit, Ecclesa, & synagoga Graeca nomin/sunt,& unam & eandem rem significant, Latine qOnuentum, scilicet plurimorum adinvicem. Si autem accuratius diistinguamus, eccle--.3 sa conuocatio,synagora ' congregatio dici se
Et Augustinus Psalmo. 8i. silper illud, Deus August. stetit in synagoga Deorum. id. est,populoriana Israel Ipsiorum proprio,inquit,synag0ga dici. sese quamuis & ecclesia dictum sit: sed ' no . nrani Ap'stoli synagoga nunquam dixerunt,
1eddemper ecclesiam,sive discernendi causa, si,ue quod inter c5gregationem, aut synagoga, α conuocationem synde ccclesia nomen accepit aliquid distet, quod scilicet congregari pecqraiolent,ac ipsa pr0priὸ,quorum &gre ges proprie dicimus. Counςm ςst magis vim ti inarati'ne, ut iunt homines. Idem Isidorus lib. 8. Etymolox.8.ut notetur scilicet irratio mlh J daeorum. Qitramuis autem eccles , si tionem nominis aspicias ,pro 'uacunq; Γ0 minum congregatione accipi possit: tamen in sacris literis siue nouum, siue vetus testamen' tum reuoluatur, non inuenies quatum puto nisi pro concione,aut cogregatione fideli Mid est,unius religiois aliquo modo,sue bon0ru,
Huc malorum: quamuis ' in illis ipsis locis si
13쪽
i DE POTEsTATEtis appareat esse alias ecclesias praeter fideliu ee Helias.Dicitur enim ecclesia sanctorti,& ecclesia Dei,& ecclesia Israel,&,Odivi ecclesia malignati lim. Sed hoc etiam modo loquendo de ε ecclesia dubitari potest an ' heretici sint de ecAn haeretici elesia. Et ouidem eos esse de ecclesia videtur, sint quia ecclesia iudicat de illis, ut patet cum excobra σύμ- municet id ad i udiciu pertrahat, & tamen nihil ad ecclesiam de iis, qui foris sitiit i.C ori ni. s. Quid enim mihi de iis qui seris sunt iudica
re/ Item tenentur praeceptis ecclesiae. Item baiapti simus est sacramentum ecclesiae,& haeretici sunt vere baptizati .Item, ut postea disputabutur, haereticus potest esse no solum presbyter,
sed Pontifex etiam summus. ergo caput ecclesar,& per cosequens membrum ecclosae. Ce
te licet disputatio iion videatur ad re multum attinere, sed potius ad nomen ipsurii: sed vid tur & in sacris literis etiam apud vetustiores patrum non accipi ecclesiam, nisi pro congregatione fidelium, atque adeis haereticos non ν censeri intra ecclesiam .Haeresis ' sane electio nem, aut secta, vel diuisione signare videtur,
ut Isidorus dicit lib. Etym.ergo haeretici ideo videntur dicti,quod ab ecclesia diuis, & secti Hatib sent.Item Matin .i8.dictu est Petro, quod qui
ecclesiam no audierit, sit quasi ethnicus,&publicanus. ergo non plus haeretici annumerari
in ecclesia dςbent,quam ethnici,& publicani. Item
14쪽
Item ad Eph. . Apostolus,Vnus Deus, una fi Ephe. . des unum baptisina.Videtur quod haec tria cotineant unitate ecclesiae.Item de summa trinitate & fide catholica, Vna est fidelis ecclesia, extra qua nullus omnino saluatur. Ergo in s. deles no sunt de ista ecclesia.Cyprianus ad Ro lapris. gatianum Haec sunt initia haereticorum,& ortus,atque conatus schismaticorum, si de ecclesa egredituris altare pro sanum soris collocatur. August. super Ioa. Propter hanc fidei com Augusti In unitatem omnes unum sumus, iuxta illud, ,.Omnes unusvos estis in Christo Iesu. Glo.id
est,in fide Ie u Christi. Et demum Ecclesa nihil aliud videtur sgniscare, quam Christiana
rempublicam, seu communitatem, & religionem. Parum autem refert, an haeretici aliquo iure aut ratione spectent ad ccclesiam: certe redioperibus in ecesesa non continentur: sicut transfugae non pertinent ad exercitum, a quo
transfugerunt. Nos itaque in hac Relectione de Ecclesia, hoc nomine solum utimur ac loquimur, ut idem sit, quod fidelium commi nitas, siue respublica.
QVAESTIO PRIMA. O in Ecclesiast altiqua dignita uel ut ho
a solantiae quae dicantur. Et quod non sit idem PGe.
15쪽
1σ DE POTE 'ATE; Potestates qui potius appellantur, ab aussore re nosentur.3 Ecclesia utrum praeter ciuilem, laicam potestatem nece fano habeat etiam aliam spiritualem. Potestas ad quid constituatur in republica.s Vitae quod sint duae,una terreri altera si iritu M. Et quomodo humana fouetas no possit sine utraque ma
. claues regni caeIorum, potestas remittendi peccata, ct excommunicandi, consecrandi c. quod sitit in ecclesia.' Apostoli domini quam potestatem, er auliaritatem -i, babuerint in ecclesta. , t Potestas temporalisa ciuilmquod sit integra apud
s Potestas gubernandi quod sentiam exigat. . io Potesitis regia quamuis cotineat omnem potestatem ciuilem,quod tamem non babeat aeut boritatem ad cultum suinum,er adactione iritualesiostenditur ii Deus quomodo uniuersesis ecclesia duas lassituerit disti nitates. ii Potestatustis it: tu tessimonia Oc scripturis recenal senturi
Deu: quod ea sapiensis, qua constituit in naturalisbus,ut inferiora regerenaeus afuperioribus,eadem etiaprouidit,ut in ecclest sucorio rerum esset circa diagmtates,Cr oscit .
RIMUM oportet,sicut de nomine Ecclesar secimus,lta quid per nomen Pot a statis intelligatur,declarare.Neq enim omnino idem videtur esse potestas, quod potetia.
16쪽
Nec materiam siquidem,neq; sensiis, mὁ nec
nitellectum,aut volutatem potestates, sed po- a tentias vocamus.Cotra autem magistratus, sacerdotia,& omnino imperia potestates po- tius, quam potentias appellat.Ergo ut S.Tho. s. Nom
.dist.xxiiii. q.i t. q. ii .ad 3.exponit, Videtur potestas praeter potetia ad actionem dicere prae eminentiam quandam,& authoritatem. Atq; adeo quaerere,an in ecclosa sit aliqua potestas spiritualis: perinde est ac quaerere,an in eccleisia si aliqua vis, aut authoritas ad aliqd spirituale:& haec an sit alia a ciuili potestate.Ira vocat Paul.ad Roma.I . Omnis anima potestati- Romi 3.bus sublimioribus sitbdita st. Ad hanc quaestionem, quoniam permulta , di quidem graues, nobis disputandae simi, bre uiter respondeo per unica conclusonem. Ne-3 cesse est in ecclesia praeter citi item &laicam potestatem esse aliam spiritualem .Haec concluso probatur. In ecclesa simi plures actiones,& variae non spectantes ad unam potestatem:& aliquae spectant ad potestatem ciuilem, aliae non ad illam, sed ad aliam potestatem, scilicet spiritualem. Vnde de ecclesia dicitur, quod astitit a dextris Dei in vestitu deaurato,circundata varietate, Psalm o. . Sed potestates distinguutur ex fine, sicut potentiae per obiecta. EG go praeter potestatem ciuilem oportet ponere aiam spiritualem.
17쪽
13 DE POTESTATE secundo probat Durand.in tracta. de origi ne iuris,Potestas ' costituitur in republiea,vi, homines prouocentur ad bonum, & arceatur s.Pa.x. a malis, iuxta illud 1.Petri a. quod potestas est ad vindictam malorum, laudem vero bonorum. & Rom.ia. Vis non timere potestatem'
bonum sic, & habebis laudem. Quod si bona
quidem ad quae homines promoueri deberct,& mala,ὶ quibus deterreri oportet,spectarent solum ad vitam politicam praesentem,sus ic rei certe temporalis,& laica potestas. Et cum vita fideliti non solum tendat in snem, & statum ciuilem,imo multo impensus & principalius in bona perpetua,quaerendo primum, iuxta Domini consilium,Primum qiueriter Naub .gnum Dei. Matth. . &eam felicitatem,quam
. oculus non vidit, nec auris audiuiti timeat praeterea mala, & poenas potius alterius vitae, quam praesentis,nectant eos,qui occidui cs
pui, quam eum, qui postquam occiderit,habet potestatem & corp', & animam perdere,n tib φ .mittere in gehenna ignis, Matth.io.& I uc, ia .ideo ut homines dirigantur &prouehatur in finem illum supernaturalem, & si sorte aberrauerint,revocentur in rectam viam,vel laude,vel praemio vel timore,vel poma: neccssarium sitit ut esset aliqua potestas praeter ciui Hugo. lem.Hanc rationem eleganter ponit Hugo de) iacra.Pet.2.Duae inquit,sunt vitae:Vna terreaena,alig
18쪽
EccLES A E. ' is Ea, alia spiritualis.Vt autem utraque in iustitia tertietur, & utilitas proueniat:primum utique distributi sunt, qui utriusq; soria secim du ns 'eessitatem acqui indide inde ali), qui eam secti f. dum aequitatem dispensent. Si ergo no potest
humana societas sine utraque Vita manere,necessaria est duplex potestas ad colertiationem iustitiae: una quae praesit torrcnis, ad ordinandum vitam terrenam:alia, quae praest spiritualibus ad componendam vitam spiritualem. ε 'l Tertio probatur an 'ecclosia sunt claues regni caesorum. Matth. 16.&18. Sedi, epotestas Mattb.r est alia a potestate ciuili, quae corte non habet er 33. hutiisti, odi claues. ergo,&QC5firmat,In coeles: est potestas remittendi peccata.IOha. 2 O. ea Iohan. Io.no est in Rege, nec in alio magistratu ciuili. ergo,&αItem in ecclesia est potestas excommunicandi. Matth. 18.& r. ad Corinth. . Item est Natil, is potestas consecrandi verum corpus Christi. r corint.L
1 S artis principaliter,Apostoli Domini ha .coris. Inouerui potestatem, & auth oritate in ecclesia, ut ex locis id in induistis,& ex aliis multis con-
Matrea autem non fuit ciuilis, eum regnu eoru
nec potestas fuerit de hoc mundo.ergo,&c. Q ntd, Apud paganos est integra pote- Has temporalis & ei uilis,ut alias a me probatum est, & satis constat ex Paulo, Rom. .ubi Rom raiubet esse subiectos principibus etia paganis,
19쪽
;o DE POTEsTATE& apud eos non est potestas ecclesiastica:ergo
haec potestas distincta est ab illa Vltim ,Quia
s 'potestas gubernandi exigit scietiam iuxta il- Grego. lud Grego.Ars artihi, regimen animarum,sed principes temporales non habent iure legem diuina quam oportet esse regulam potesta' tis ecclesinicae. Ergo oporici esse alios
sces,&praesides secrorum, quam trincipes seculares Item confrmatur, Quia no sum ceret unus & idem homo utruque munus implere, neq; utranque disciplina percipere,scilicet a ministrandi seculare&ecclesastica rempublica: nec si maxime utruq; calleret,posset utriq; administratippi commode intendere, ua io reconfirmatur aperte,Nam ' regia potesta continet omnem potestate ciuilem:hoc enim importat Rex,ut si unus supra omnes in reu' blica: sea Rex non habet authoritate ad cultu
diuinu, & ad actiones spirituales. Ergo est lia potestas distincta a potestate citus . ontece
dens patet: quia ad mandatu Domini suit Sax ι .institutus in Regem.i. Renio. Samuel scripsit legem regni,& scripsi in libro, & reposuit coram Domino, & tamen non est data ei potvstas sacei dotalis: imo cum poste Saul in Gaiastata obtulisset holocaustum propter absentia. Samuelis, vindicat est seuerissime ptio:& dictsi est ei,Stulte egisti,nec custodistimandatu Domini,sa praecepit tibis si nolet
20쪽
' sc cLEst AE. ti cisses, iam nuc praeparasset Dominus regnum tuu silper Israel in sempiternu. I. Reg.I3.De V- 1.RE G. traq; potestate Pelagius Papa:&habet sciduo sunt.Duo sunt inquit in Imperator Auguste, quibus principaliter hic regitur in udus, authoritas sacra Pontificu,& regalis potestas. Et co firmatur: quia etia apud Gentiles erant Pontifices , & Sacerdotes, ad quos spectabat admini liratio sacrorum,& non ad Consides, aut alios magistratus ciuiles. Et in c. s Imperator. eadε distinctione. Si Imperator catholi cus est, filius est,non praesul ecclesiae, quod ad religionem competit, discere enim couenit, 'non docero habet priuilegia potestatis suae, quae administradis legibus publicis diuinitus
consequutus est.Et in c. solitae. de maiorita.&H obedien. Fecit Deus ' duo luminaria magna in firmamento caeli. hoc est, uniuersalis ecclesar duas instituit dignitates. De utraque in ve teri testameto aperta habemus exempla:& de
seculari quidem Exod. 17.qubd Moyses ex ele ij.ctis viris strenuis de cunctis Israel constituit ς0s principes populi tribunos, & ceturiones,& quinquagenarios,& decanos, qui iudicaret populum Dei omni tempore. Numeri autem 3 ponuntur gradus summi Sacerdotis Aaron,& minorum Sacerdotum subministrantium. SVmpti, inquit, sitiat sacerdotes Eleaχar, &Ithamar coram Aaron. & infra, Dabis Levitas