Synopsis theologiæ dogmaticæ quam in suo seminario tradit et evolvit Jeremias Bonomelli

371쪽

iram Ecclesiast. Qui potuit sacere mala et n0n secit etc. - R Corinth. 7, 27: -- Qui statuit in corde suo sirmus, non habens necessitatem, potestatem autem habens suae voluntatis etc. et alia l0ga, in quibus homini negatur necessitas faciendi et tribuitur eleelio. Ergo. Augustinus et Hieronymus ex prosesso seripserunt delibero arbitri0, illudque defenderunt contra Gnosticos et Manichaeos. Item Basilius, Origenes, Iraeneus, Epipha

nius, etc.

Accedunt rati0nis momenta: t.' Universalis hominume0DSensus. - 2.' Ipsi protestantes et jansenistae, qui praetice se gerunt ut ii qui libertatem admittunt, legeS serunt, c0nsulunt, praedicant, etc. - 3.' Ubique ab hominibus et a c00tibus omnibus leges seruntur, quae injustae et ridiculast larent, si nulla esset libertas. -

legibus statuuntur e0ntra earum Violatores; ergo. -

cessitate. - 6.' Si libertas destructa suisset post originale peccatum, h0mines neque pecearent, neque b0ni aliquid facere p0ssent. Ergo homines lapsi a quavis necessitate sive externa sive interna 80luti sunt, adeoque vera libertate gaudent. Ut solvantur dissicultates, quae ex Patribus, nominatim Augustino, ex theol0gis, ex Scriptura peti S0lent, haec observentur. Quandoque homines dicuntur libertate destituti prae motibus concupiseentiae, - 2.' qu, tenus jam non amplius Deum diligere possunt, cognoscere, ad salutem pervenire sicut Adam, qui d0nis su pernaturalibus et praeternaturalibus locupletatus erat. --3.' Destituuntur libertate naturali prae ordine et acti-

372쪽

rata libertas hominis propter peceatum, quatenus, amissis donis illis Adami, voluntas humana sibi relicta debilior et ad malum proclivior facta est; sed, ut explicat Tho, mas, h0c contingit per removens prohibem, minime vero per naturalis libertatis ablationem vel 3ubstantialem im

minutionem. .

Tu s. XVI. Quod vero attinet ad poenas originalis pedicati in vita sutura, fide tenemus, hominem privatione aeternae beatitudinis puniri. D. IIaee propositio 4. ' de fide est, et probatur ex iis, quaρ diximus de originali peccato, deque gratiae expoliatione: si enim nemo sine gratia et fide Deo placere potest, et coelum ingredi; si originale peccatum gratiam aufert, sequitur, simul eum gratia jus ad aeternam beatitudinem auferre.

aliis locis, in quibus necessitas baptismi stabilitur.

apud August. ep. 90, Millevit. Trident. Sess. V.' c. 2 etc. Florentent. seM. ultima: Illorum animas, qui in actuali mortali peceato, vel solo originali decedunt, mox in in sernum descendere, poenis tamen disparibus

Brevitatis caussa plura alia argumenta sive ex Patribus, sive ex ecclesiasticis iasibus ducta, praetermittimus. Tura. VII. Quod attinet ad insanies sine baptismo d- cedentes, dicimus: s.' Falsam esse quorundam paucorum theologorum opinionem, eos poena damni et senSusperpetuo cruciari: 2.' Relinquendam pariter videri sententiam eorum, qui insanies cum originali peccato de Diuili od by Cooste

373쪽

cedentes liberant quidem a poena senSus, sed n0n atristitia illa, quae ex carentia visionis Dei consequitur. D. Prima opinio est Gregorii ab Arimino, Dri edonis et aliorum paueissimorum; at salSa et atrox prorsus et explodenda. Sane: s. Quatuor vel quinque theol0gis exceptis, caeteri omnes cum Thoma, Bonaventura et Suareg hanc sententiam rejieiunt, utpote a divina bon, tale et justitia nimis abhorrentem.

Da mpe luralia, non naturalia: poena igitur pereali ori. ginalis in privatione gratiae et debitae illi gloriae contineri debet, non autem in poena, qua natura ipsa laedatur.

ginali peccato cunei pere tenentur, vel poenitentiam aliquam sacere, et jure merito, quia non est propriae V0luntalis actus: itaque si nulla poena in terra propter originale peccatum instigitur, congruum videtur etiam in vita sutura nullam poenam sensibilem infligendam esse.

sto judico supplieiis non assici, quia, quamFis non baptizati, impr0bitate tamen carent sactuali) et jacturam potius fuerint passi, quam secerint. - Augustinus plurimis in locis ut l. V. t. 8. c. Iulian. , III. e. 23. de lib. arb. p0Siquam assirmaverit, insantes non baptigatos non ingredi coelum, sed damnari, investigans poenas pergit: - duae et qualis sit et quanta erit, quamvis delinire non p0ssim, n0n tamen audeo dicere, quod eis ut nullibi essent, quam ut ibi essent potius expediret. - Ηine eruimus αὶ quodnam judicium serendum sit de the0l6gis illis, qui auciori tale Augustini asserunt,

insantes linjusmodi eruciari sensibilibus poenis: f Au-

374쪽

gustinum fuisse angipitem, nihilque definire voluisse,

ade0que n0stram sententiam non impr0bare; et tamensere unus Augustinus ex Patribus opponi solet. Innocentius III. l. 3. c. M Ires ait: Poenam originalis pedeali esse carentiam visionis divinae, ae ualis autem gehennae perpBtuae crueiatum.

Sunt Theologi, inter quos Petrus Lombardus, Bellar- minus et alii, qui contendunt, insantes non baptigatos igne quidem non torqueri, at desiderio beatificae visionis assigi. Relinquendi videntur; siquidem Thomas, Bonaventura et communiter nunc theologi eorum sententiae refragentur, ut statim videbimus: insuper parum esset, insantes ab ignis dolore eximere, si damni poenas eos subjiciunt, qu0d est l0nge gravius. Adde, quod voluntas non ob malum aetum a se commissum positive torqueretur, sed 0b alterius praevaricationem, quod non laetio rationi probatur. Conser argumenta allata et alia in thesi sequenti subjicienda Tugs. XVII. Praeeunte Thoma de malo q. b. 3. ari. 4. 2. 3. II. Sent. dist. 33. q. 42 a. 2. et alibi , tuemur ut

probabiliorem et veriorem serilantiam, quae tenet, insantes sine haptismate deced0ntes ita Dei supernaturali visi0- ne carere, ut tamen nullum vel externum, vel internum patiantur dolorem, Sed naturali felicitate fruantur. D. In hae c0ntroversia Th0mam t. c. sequemur, ejusque verba proseremus. Quaerit art. 4. et demonstrat,p0enam originalis peceati esse privationem visionis Dei Art. 2. negat, poenam ad sensus extendi p0sse. Art. 3. quaerit, utrurn pallantur aliquem dolorem, et negat.

Aliqui, Sic ipse, posuerunt, quod gentiunt aliquem dolorem vel amictionem interiorem, ex darentia visionis

375쪽

divinae; sed nulla ratio videtur esse etc Aliis videtur, et melius, quod nullam amictionem etiam internam sentiant; et hujus rationem aliqui diversimode assignant. Quidam dicunt, animas eorum in tanta ign0rantia constitutas esse, ut ignorent, se ad beatitudinem eSSe factos, et ideo n0n patiantur. Sed S. Doctor hanc rejicit: s. quia hoc in casu privarentur bono naturae, qu0d est cognitio, et hoc n0n amittitur per originale peccatum: 2. quia damnati per actuale peecatum habent rationem, et in meliori versarentur conditione Pergit s. Doctor: - alii assignant cauMam, quod non amiguntur ex disp0siliune eorum voluntatis. Post mortem in anima non mutatur disp0sitio voluntatis neque in bonum neque in malum: unde cum pueri ante usum rationis non habeant actum in0rdinatum voluntatis, neque post mortem habebunt. N0n est autem

absque inordinatione voluntatis, quod aliquis doleat, sen0n habere, quod nunquam potuit adipisci: sicut inordinatum esset, si aliquis rusticus doleat de hoc, quod non esint regnum adeptus. Quia ergo pueri post m0rtum Sciunt, Se nunquam potuisse illam gloriam coelestem adipisci, ex ejus carentia non dolebunt. Possumus tueri quod animae puerorum naturali quidem

e0gnitione non carent, qualis debetur animae separatae Secundum Suam naturam, sed carent Superuaturali cognitione, quae hic tu nobis per fidem plantatur, eo qu0d

nec hic fidem habuerunt in actu, neque per Saer, mentum Susceperunt. Pertinet autem ad naturalem cognitionem, quod anima sciat, se propter beatitudinem creatam, et quod beatitudo consistit in persecta boni

adepti0ne; sed quod illud bonum persectum, ad qu0d

376쪽

CAPUT QUINTUM - DE EFFECTIBUU ET POENIS, ETC. 375

homo laetus est, sit illa gloria, quam saneti possident, est supra cogniti0nem naturalem Et ideo se privari tali bono animae puerorum n0n c0gn0Scunt, et propter hoc non dulent; sed hoc qu0d per naturam habent, absque dolore posSident. Solvens dissicultatem petitam ex cognitione beatitudinis, quam desiderare debent, adeoque dolere, respondet: iram Cognoscunt beatitudine in generali, non autem in speciali, et ideo de ejus amissione n0n dolent. Et ad quartum etiam solvens dissicultatem ait: Pueri decedentes in originali peccato sunt separati a Deo perpetuo quantum ad amissionen gl0riae, quam ignorant, nan tamen quantum ad participationem naturalium bonorum, quae g0gDOScunt.

Alibi: Quia culpa non suit ejus opus, Sic et poena non potest esse ad dolorem: Alio loco docet, insantes selices suturos eSSe. Rursus: Sciendum est, quod si quis regiam habet rationem non dolet de desectu rei, quae suam excedit proportionem: sic sapiens non dolet, se non hab0re alas, vel de e0, quod n0n est rex et imperator, qu0d ei non debetur . . . . Digo igitur puerus ete. non habere proportionem ad vitam aeternam, quia naturae principiis non debetur . . . . Et ideo nihil omnino dolebunt de carentia visionis divinae; sed p0lius gaudebunt de hoe, quod parti ei pant divinam bonitatem et naturales persectiones. Rursus: - Naturalem habebunt cognitionem Dei, et hoc m0do naturaliter eum diligent Naturaliter conjuncti Sunt eum Deo quantum ad bona. naturalia, ut ideo possunt per c0gnitionem et dilectionem naturalem gaudere. Diuili od by Corale

377쪽

Accedunt Bonaventura p. 2. q. 2 Richardus a S. Victore 4 dist 50 q. postrem. ete. Sc0tus 2 dist. 33. ex Patribus et Ambrosius in ep. ad Rom. NagiangenUS eis. Praeterea haec sententia nune oblinet longe lateque in Ecclesia: eam propugnant Molinistae omnes; eam propugnavit acriter Cardinalis SMndratus, et n0stra ae- tale Bolgent, Franco etc. uualu0r praelati Gallici eamR0mae denunciarunt, sed Roma nullum in eam indicium tuli, imo Romae haec ipse doctrina publice defenditur. Neque Sequentes observationes omitti debent: s.' Haec doctrina ex dictis de statu purae naturae sponte prosuit.

vendas difficultates incredulorum.

opinionibus abhorrent. 4. In dubiis benignior semper sententia εSt praeserenda.

Placet tractationem absolvere verbis eximii suareg, qui Thomae vestigiis insistens t. IV.' disp. IX. R Seel. VI. Rhaec habet: - Parvuli habebunt veram Dei e0gnilionem naturalem et amorem ejus super omnia, atque adeo reliquas.naturales virtutes, et corp0ra impassibilia, non ob intrinsedam disp0sitionem, sed ex proxidentia Dei, et ipsorum, quia debent esse aeterna: unde non indigebunt cib0, neque potu, quia omnis alteratio tune cessabit; itaque neque patientur rebellionem carniS, ne- quo interi0rem, neque exteriorem pugnam, quia etiam haec esset p0ena sensibilis, et ad viam haec omnia perlinent, illi vero sunt in termino suo mω0.

378쪽

CAPUT OUARTUM. - De diuinis attributis negantibus n 30. CAPUT OUINTUM. - De attributis 3eu proprietatibus afirmantibus . . . . . 45. CAPUT sEXTUM. - De dioina Providentia. . 88. CATUT SEPTIMUM. - De Prae 3Iinatione Dei. ω 93.

379쪽

CAPUT TERTIUM. - Dogma Trinitatis probatur eae Scripturis N. Testamenti re eae traditione Pag. 425. CAPUT OUARTUM. - Doctrina S. Trinitatis rectae rationi non aduerautur, δed potius ipsa ratione aliquo modo illustrari pote3t sl 35. CAPUT ODINTUM. - De Persona Patris . . 4 CAPUT SEXTUM. - De Persona Filii . . 449. CApUT SEPTIMUM. - De Spiritu Sancto . . 456

CAPUT PRIMUM. - De Angelorum Gistentia, deque eorum origine . . . . a 228. CAPUT SECUΝDUM. - De nutura, deque prinprietatibus Angelorum ου 235. CAPLT TERTIUM. - De ordine, quo angeli dispositi sunt, seu de Hierarchiis . a 2 b. Diuti by Corale

380쪽

CAPUT OUARTUM. - De Angelorum ossicis, praesertim prae hominius .... Pag. 249.

nintoris v 278. CAPUr PRIMUM. -- De Mistentia ordinis naturalis et supematuralis in seriere . v 278. CAPUT SEcΠΝDLM. - PNπωterae theoriae circa distinctionem inter naturalem ordinem rejiciuntur v 286.

CAPUT PRIMΓΗ. - Protoparentes, i ligam te satana, in superbiam elati, graviserpeccamni s 832. CAPUT SECUΝD . - Protoparentium culpa in omnes homines derivatur .... v 337. CAPUT TERTIΓΜ. - Virgo Maria ab omni