장음표시 사용
221쪽
Tertius. i. I s7 eorripiuntur, & si prius capiantur, quartana superue- tmente liberaatur. Hippocratra Iuxta quam inteumctipnem dictum quoque ivit ab eodem H ppoc. F Mem conliuisioni supei uenire melius est , quam feret conuulsionem . Nec non cum scripsit. Si ebrius quispiam repente Obmutuerit, conuulsus moritur, ' nia febre corripiatur. Quorum locorum vi, ac au ctoritate in epilepsiae, poplexiae, conuulsionis, aliorum liue eoni milium morborum frigidorum cuiatione contendunt aliqui excitandam esἡ febrim. Sed haec opinio quam vana sit, ac temeraria ollendetur st nobis in therapeutica. Infelix enim medicus, qui nescit morbum nisi morbo depellere. Mulier comistialis vel utero gerens, aut mensium sirppressione laborans, a partu edito, & mensium eductione Iiberatur. Insubsequenti lectione disput
tes epilepsia laborent, & cur ii genio praepollentes viri maxime omnium
222쪽
An Mi homines, inter animantes, lepilepsa laborent, visentire videtur Aristot. σ
Onitur in controuersia , an soli homines ex communi animantium genere comitiali morbo corripiantur , clu'ihesp. huiusce senyentiae suisse videtur. Caussam enim quP
'' ' tur, in hunc modiim loqui;ur: . An qu horio ναὶ solus, vel maximemorbo capitur comiti si in pu rili aetate λ . Contra quam sententiam pugnax Mot, diana experientia. Mulias nanquc, s aeter nomianem, animantes id gem .mali perpeti iA dies obse uamus. Vnde Η ocra oue capras epilepi, cum malum seriire, i Rhnisque capras ipsas m - moriae proditum resisti Si quidem cum vitium hoc ex calida praecipue , humidaque aeris interi rie progigoi doserct, id i in ovi , cffrarumque
autem hoc quis maxime e t odibus hoc malo captis,& praesertim capris: sae nanque frequentissime hoc morbo corripiuntur: si enim caput ipsorum dissecueris , cerebrum reperies humidum esse, ac sudore re fertum, &math olens. Sic vero res sese habet & in homine. Plutarchus etiam rerum naturalium haud minus profecto, quam historicarum peritus, capramis riviq hac affectione tentari reseri: Cuius summi viri verba apponere libuit. in id est quod capella sacerdotem
223쪽
tem adeo abstinere voluerunt, ut non modo attinge
rescd ne appelJare quid&n Iiceret. An quod capram tanquam uiorbidam timbrent. Videtur enim pra ter taetera an malili cornitiisti morboi tentari , & qui gustarint, aut attigerint; tui ius morbi aliquid inu rere . Huius res caussam assignant poros angustos, quibus clausis etiam spintus 1 rpissime includitur. Quod argu it vocis tenuitas. Quicunquo enim hoc ni Orbilgenere tentantur , similem capellae vocem edunt. Plinius autem tradit coturnices selas inter animalia, homine excepto, comitiale malum sentire; quam ob caussam eas damnauere mensae, non
tantum ob veratri semen, quod illis gratissimus est
cibus. sed an coturnices a mensis remouendae sint, Iiffvstium . quo laborant, desitan tibiis communicent, inferius iliciiratione discutietur. Vbi etiam,an quia venenato semine vescitur, an vero propriae,insitaeque substantiae ratione hoc volucrum genus conuulsi nes par iat, copiose docebimus. Interi in ne a re su scepta longius abscedam, Albertus cognomento Magnus passeres quoque comitialiter prolabi assirmat,pra sertim vero si hyosciami semen, quo magnopere delectantur, comederint. Quinimmo & Strabo iumentis' omnibus malum hoc, aut quidpiam aliud huic persimile, ex cuiusdam arboris aesitatione,accidisse testatur. Arbor erat, inquit, lauro similis, qua
gustata iumenta omnia cum spurna in morem comi tialis morbi emoriebantur. Hieronymus Montuus in Morb.Α-
se non semel psitacos,' canes, simias, & cercopitecos 4: .,4 S ab epilopsia conuulsos inspexisse fatetur. Non ergo solus homo inter animantes epilepsia patitur, nec λ-
hae coturnice praeter hominem,comitialescuadunt,
dicant quidquid lubet cum Aristoteles,tum Plinius. .
224쪽
Quaeritur modo, cur inter homines, hi potissimum comitiales evadant , qui caeteris ingenio, menteque antecellunt. nam ita rem hanc sese habere,veterum, modernorum ibi e auctorum historiae, ac monumenta satis superque propallant. Imprimis enim constat Herculem illum, quem ob singularem virtutem,qua reliquo santeibat, in Deorum numerum xthnici cooptarunt, comitiali morbo suisse correptum, quem HippocrateS .ib Antyςiraeo cacpurgatum veratro suis. g. Liciatque inde coninduisse scr)bit. Plinius resert L ai. uium Drusum, qui Tribunus pl. suerat, cum epit psiam paterc tur, An tyciram nauigasse, ibique heli borum potasse, & ex eo incolumem a morbo euas se. Cambyse etiam, ut videre est apud Herodotum, epileeticus cadebat, ut similiter Dinis crates Athoniensis,quem serunt,cum pleiique ei offerrent amuis leta aduersus morbum hunc, Delphos ad oraculum migrasse, ut quonam LX eis uti polset a Daemone ii D di telligeret, cui sic Pytbia respondiste sertur.
Dς grege sume capra maiores furis alumna limi Ex cerebro vermes, o ouis dato tergora circAmis
Mtiltiplici vermi peeoris de stonte reuulso. Iulius Caesar inter res gemmdas bis correptus est commitiali morbo, quem etiam C. Caligula ini pueritia In ambolis clipertu S fuit, Suetonio referente. Plotinus quoque', magni olim nominisphilosophus hoc morbi genere
Funar apud misere cadebat,ut astirmant Suidas, ac Volaterranius;
uis' cui affectioni & Franciscus Petrarcha obnoxius fuit se dicitur. Quod similiter de Carolo V. imperat re, alijsque minuictissima Austriata familia ortu dis me legisse recordor. Mahumet etiam ille, qui magnam Orientis partem stdissima religione conspurcavit, eodem morbo laborabat: Quod cum an,
225쪽
maduert set uxor,&ea de caussa plurimum quoque indisnaretur, ac subinde rogarer, quid nam esset, Detine, inquit, mirari .. Morbus abest; sed cum astientantis numinis vim pati non possim, mente corulabor , membriam stupent: Communis est haec Prophetarum assectio, suorum me esse unum scias, velim. Qua fraude mulier desinita, quem odisse in Perat, commenti versutia, ut diuinum suspieme in xum coacta est, atq; eousque tandem prorupit seaus, ut moriens mulier allum ex asse haeredemtinstituerit,
velutilegitur apud Coium Rhodigitium His igitur, t . qu& alijs exemplis abunde patet epile iam summis potissimum viris ingenio, menteque pollentibus contingere. nunc ideo huusce effectionis caussa inuestiganda. Vnaquaeque pars in nostro corpore, quo exactiorem sen se in obtinet, eo magis a sensibili, Sere praeter naturam assicitur. Laesionem enim, senistiendi acumine, facilius persintit. Quamobrem cuomnes, qui ingenij subtilitate caeteris praestant, ob subtilem cerebri substantiam, exactam admodum habeam illiusmembri senuendi vim, & facultatem, 'verisimile fit eos futuros magis epili pta obnoxios, utpote quorum expultrix cerebri virtus vel ex levi '-q 'Heaussa ad contra pugnandum irritarur, quod sanhhaud contingit h s, qui tardo praeditisunt intellectu , in quibus ob cerebri crassitudinem aegis iustitatur laculta sis illaec endi Hie-esse caussa, quamobrε Florentini periri cissimi ingem viri, mter ali Italiae populoβ, comuiali morbo maxime laborare cernuntur .i Praetereundum vero hoc in loco non est, ingeni , merateque aliis praestantes epilepsiam per essentiam pati ab humore melan chol ico' potius,
226쪽
Arist. μ' runt, vel in studijs philosophiae, vel in republ. administranda, vel in carmine pungendo , vel in artibus is uri. .. exercendis, melanchollathmnesi fuisse dicuntur dita: ia viii. ut etiam Vitijs atrae bilis infestari soliti fuerint. Sicub.is. Ari. Phavorinus, Scitote, inquit, intemperiem istam quet ni elancholia dicitur, non paruis, nec abiectis inge nijs accidere, sed esse heroum pathos. Ita Socrat , atque Lysandrum inter sapientissimos , & mela In eo. prob. CholimS Cnumerat philosophus . Galenus nostera νου. melancholicus suit, ii Mosi credimus. Hercules,v de huic morbo nomen, atrabitarius fuit . Mentis igitur acie praepollentes viros melancholicae habitu dinis esse constat, in quibus melancholicus humoria quo ingenij dexteritas emanat, abunde augetur, non tantum innati temperamenti ratione, sed etiam ob immodicas vigilias, quibus die, nocte lue dei rigantur, quorum propterea corpora desiccantur, ac sicciores, terrestrioresque humores evadunt. Vig, x de tat.VIe. liae siquidem uniuersum corporis habitum exsiccant.:,I i , , Quod si quaerat aliquis caussam , ob quam melanch licus humor ad cerebrii delatus melancholiam morbum non potius generer, quam epilepsiam, Respon-ε φῖid Rς, debo cum Hippocrate, Melancholicos interdum eo mitiales essici,& comitiales melancholicos, atque horu Vtrumvis magis accidere, prout vel in han vel in illam partem morbus repit. si enim in corpus C mitiales ,s in mentem melancholici evadunt. Qua Hippocratis sententiam explicans Galenus ita loqui-3. de loeassi tur. Hoc lcrmone primum quidem declarauit, quod
non semper, sed magna c. parte horum assectuum alter in alterum transit, quippe non solum nigra bis iis, verum etiam pituita uti iam praeceptum suit mor bum epilepticum producit. Epilepsia igitur, quam nigra
227쪽
nigra bilis constituit, in melancholiam morbum nuncupatum pertransit, quae vero a pituita orta est , in aliam affectionem permutatur, melancholiam vero haudquaquamessicere potest. ι
u Ermulta morboru gener , Auditores,ab auis, parentibus ad prolem ipsam descendere, cua alijinmedici, & philosophi affirmauere, tum vero imprimis Aphrodiseus testatu re liquit, cuisuia ra rioruscribens Damascenus non modo animi Vitia, COSQ π,hesis risque lineamenta, sed etiani morbos diuturnos, mi sertim membrilprinc ista parentibus haereditari pς sis psti Rationi insi per Uriso'um si*t plerosque morbis infestari, quibus Praedecessis res fuerint coris repti qualis caussai tat is plerunque effectus est, cum omniscaussae in agendo intentio sit , sibi pro vi-- ribus sinultimum generare. Vnde sperma, inquit' o. n. 3. Aulamna, limentis me cadaesa raro generat sanu. '' 'Qu propter ex sanis san i, ex insirmis intumi creantur, quoniam semen, Vt Hippocrates autumat, de .' lih Sqomnibus, & viri, & mulieris partibus progreditur, secerniturque a toto corpore, & a solidis, & mollibus partibus,&ab omni humido in uniuersis corpore: i R quo sit,ut status parentibua sim jles ori tur,qualesq;
228쪽
suerunt parentum morbi ., tales otiam plerunque
beris implantentur, fiantque iuxta hoc inulti podagi ci a podagricis, hydropici ab hydropicis, tabidi a ta bidis, epileptici ab epilepticis. Quod enim opilcpsia
inter eos, qui haereditantur, morboS connumeranda sit, nemo non latetur, cum quotidie multi ex comitialipm parentum semine comitiales evadant. Q ax. rit in rem pariter docuit Hippocrate qui mollios inter iis reddarios praesentem adhibet tum alijs in locis, tum ubi nulla re cetieris morbis diuiniorem epilepsiam e Gisu. a. sed embnstrare nititur. Ibi nanque, epilepsia, it, moi , incipit velut alij morbi secunduin genus. si enim ex
pituitoso pituitosus, ex bilioso biliosus progignitur,& ex tabido tabidus, ex lienose lienosus, quid prohj-het, Ut cuius pater , aut malet hoc morbo laborarii .etiam posterorum, ac nepotum aliquis eo corripiatur Verum ad hanc ipsam rem magis illustrandam , . I illud summopere tacit, quod Hippocrates de populis quibusdani macrocephalis nuncupatis memoriae is dem ' mandat, qui populi capitibus nascebantur oblongis, ' μ'' cuius effectus caussam vult Hippocrates primum suisse conlaetudinem, quae deinceps in naturam conspi rarit, ob g nitale semen ab omnibus eri ciris metis. bris proueniens, ait lue prorsus ad hancmodum. Aprincipio quidem consuetudo in caussa suit , istam' longis capitibus essenti, nunc autem natura ipsa cum consuetudine conspirati it Si quidem generosistismum apud eos putatur caput habere quam maxime . longum, consuetudinis autem hoc initium suit.: Curecens infans natus est,caput eius adhuc tenerum, Semolle existens quam celerrime constringunt manishus, coaptantesque cogunt in longitudinem augeri, quin di vinculis connectunt, ac aptis instrumentis colliis
229쪽
, Liber Tertius. Io Icolligant, qud capitis rotunditas prohibeatur,& lon gitudo augea. ur. Hactenus Hippocrates . Hanc ean dum consuetudinem, oblonga nimirum capita faciendi,apud Galatas adhuc hodie vigere ab hominibus fide dignis, & qui ea loca peruagati sunt, intelle xi. A quibus fortasse populis eundem morem transtulere Genuenses nostri, qui olim his gentibus dominati fluere. Si ouidem & ipsis iam multis ab li incannis talia capita faciendi mos est, quod etiam Pi i. inis.
rius Valerianus obseruauit. sed cuin his temporibus ora . multi illa in Urbe lonsis oriantur capitibus naturae, non artis opificio,quia scilicet parentes ipsorum hu iusmodi serant capita, dicendum omnino est de his, quod Hippocrates de macrocephalis, consuetudine videlicet effectum esse, ut eiusmodi natura capitum permultis existat. nam temporis progressu natura quoque tales producit, ut priore consuetudine uti amplius necesse minime sit. Huius autem effectus caussam haud aliam esse tradit Hippocrates, quam semen ipsum ab omnibus corporis partibus emanas,
de quo Lucretius . . ' La . . USemen, asilia a- cum primilm roborat artui. Per membra, atque artis decedit est ore toto,
Quod quidem semen, quoniam, ut dicebamus, rarfanis sanum,ex morbidis morbosum pros uit,ideo fit, ut o caluis calui ex caesijs eaesii creetur,&ri plurimis
distortus distortu generarina inq; ratiost circa reliquas sormas. Quid prohibet igitur,ut eat nactoc phalis macrocephali n6 gignantur ZAd ia nostra. Si male affectum seuaen acapite, Sc cerebro, ut alijs cor poris partibus procedit , verssimile certe fit, ut naticum alia partes, uim etiam caput ipsum male affectui ex semine tali reddaturi citius res gratia motbos prO- - . . Cc gen
230쪽
senitoribus familiares , utpote epilepsiam, & alios iaciliter admittat. Quod si vera cli Hippocratis sententia, plurimum semen a membro illo principe es fluere, tanto maiorem capitis de cerebri laesionem n ius contrahet. Probat autem rem hanc Hippocrales ex eo, quod quibus prope aures veni inciduntur, eos actu quidem semen effundere ad inuenies, ver tamen modicum, debile, ac ins cundum. Plurima enim, inquit, geniturae pars a capite per venas iuxta aurcs in spinalem mcdullam defluit, quIbus cicatrice obductis seminis transitus intercipitur. Id ipsum In oe aere, & alibi apud eundum habetur, ubi Scythas incisis,
quae sunt retro aures, venis in sqcundos euaderetra
, .dit. Quam rem latuisse Galenum putat Avicenna, ...el . '' verum ego censeo potius Galenum idipsum disi mulasse,tanquam sensui reluctas. Rlcmeon philosophus secten esse partem cerebri cxistimabat. Du-- - bitabit vero hoc in loco aliquis ingeniosus de via , perqinimc cerebro,&spinali medulla semcn ad va-heog. Miu se spumatica ducatur. Eam nos parites docuit Hip- , 'pocrates, licet eius opinioni Anatomicorum neano alie nti tu , ubi venas ex caPite j ta aur S.per ceruI-ce m sphagitides hoc est iugulates appc Ruas, intrin-sicus biκta spinam, ab vir ue parte iuxta lumbos intestcs,& fpriora procedete exarauit. Vnde,m Hi socratis sententia, venis penes aurus resectiS,aut et iaraustis, pol ori seminis parti tralitu intercluso, fiscum
ditatem adimi necesse est . Opinio baec de semine
plurimo a capito manante sumis etiam rationibus confirmari potesti. Coeuntes enim in spermatis erufusione oculis nictant, imo ea perpeti videntur, qu cadendo epilaptjci, ut hine videreticeat ,quam vere