장음표시 사용
161쪽
tis, suffragiorum & magistratus secundum gradus : nee statim cum civitate alicui obveniunt. . Nam Carites civitatem obtinuerunt, sed sine suffragio, 9esi. 6. c. i 3. Sic plebs in civitate R. ante legem Valeriam , jus suffragio
tum non habuit Plutar .in Val. Liv.I. 2.Habe. l. .sc. de si . O 1 .de orat. Nec ac agistratus aspiravit auctoritatem IIcbs Romana , donec ad sacrum montem eκtorsit Tribunos Plebis. Unde apparet ad civem Romanum,ut sie& absolute acceptum , non requiri precisejus suffragiorum ferendorum , Vel potestatem adeundorum magistratuum. Nam plebs Romana dignitatem magistratus, diu per annos ιοχ. solis patritiis cessit, nisi quis per seditionem sorte, ex plebe Tribunus Militum , consulari potestate creatur extra ordinem. Sed quia hodie Verus civis ex natura status & conditione Reipublicae aestimandus , hic determinate de vero cive loqui non possumus. Accidis enim ratione Reipubl. formae, ut. qui in uno Reipubl. statu , est verus civis, in alio non se Verus. E. g. qui in Democratia est vexus civis, in oli-garchia non est civis. qq. Apud Romanos vero cives persecti, iuerunt Patratii, qui, quantis privilegiis & dignitatibus, prae reliquis rationibus, gavisi sint, historiarum annales replicanti non potest esse ignotum. majestatis enim nomen affectarunt, & amplissimos Galliae proceres fastidiose spreverunt. ut Cie undicat pro Rabir. imo L. Iunia o Porcia , omnino sanctos & inviolabiles se constitutos jactarunt, Liυ. lib. 2.9 IO. l.Maυ. lib. q. Et sic pro singulari illo fastu peregrinos non facile in civitatem receperunt, Tranqai . in .Aug Quod imitati sunt venet.&it ner Bithyni .Plin. l. Io .c. 8 q. Londinenses, Pol. N. in hist. Eiehard.
s. Ex parte Cives sunt: Incola & confoederatus. 46 Incola , qui & alio nomine forensis vel advena dicitur, est, qui domicilium quidem habet in civitate Auno partiali civitatis jure, non tamen omnibus uti potest , & talis ineola obligatur, ad observantiam consuetudinis ejus loci, in quo habitat, i .incola . 29.Fad muni-
est. Incolatus hodie passim in civitatibus Germaniae post annum acquiritur, neque pezmittis magistratus, pro-
162쪽
ΕxER cxTATI. v. IS9pter communia CiVium onera, advenam diutius ibi morari , si anno Jura civium redimere nolit, ij. Q. a. observ. 3 3 .n. 8. Nisi sorte vocationis seu professionis suae expediendae gratia aedes sibi acquisivit, Vide Othman. volum. a. Cons. 73
67. Inducitur enim domicilium non nuda contestatione , l. ao F. ad unic. nec sola domus emptione , l. I p. r 3A.t. sed re &sacto, d. l. et O. juncta l. 27. eod. Id est. ipsa habitatione concurrente animi contestatione , seu quando quis ita singularem rerumque ac sortunarum suarum summam constituit, ut ex eo loco rursus discessurus non sit. Id quod ex circumstantiis& conjecturis sa cilc patet, verbi gratia si aliquis studii causa, vel cognatos & propinquos visitandi, vel servitii causa, aut quietis gratia, in loco commoratur, domicilium nullo modo contrahit, Vide coth d. l. 8. Contaderatus civis ille dicitur, qui jure foederis& pacti inter unam & aliam civitatem mutuo initi, jus civitatis habet: quale pactum est inter Bernates & Genuenses in Helvetia, Bodi l. i. cap.6.49. Analogice cives dicuntur: Honorarii & Inquil in I. So. Honorarius civis est, eui jus civitatis honoris causa oblatum est , quales hodie multi sunt honorarii cives Romani, Augustani, &c. Hi cives tantum ci veris civibus absunt, ut de utrisque nomen civium non di-Catur , nisi aequivoce, quibus praeter splendorem & diagnitatem, nihil cum veris civibus commune. Nomen enim civium tantum gerunt, jura non attingunt, quod nomen honoriycivem imperio, munere Vel onere nullo modo stringit. Nec Evagora Cypri Rex, Antigonus &Demetrius Asiae, Cotyn Thraciae, Dionys. Siciliae Tyrannus, imperio Atheniensium se subjecerunt, vel privilegiis urbis uti voluerunt, cum oblatam civitatem ab Atheniensibus acceperunt, Sic neque AleXander Macedon. Rex se Corinthiis subjecit, ubi civitatem oblatam ab iis accepit. I. Inquilinus est , qui in civitate habitat animi vel negotiorum causa , qualiacunque etiam sint si ve vel li
beralia sive illiberalia, sive militaria sive civilia quaeVi
163쪽
ut nobilis, studiosus, miles, mercator , Opise X. Hi enim omnes praedicho modo in civitate Viventes praeter jus habitandi & commorandi nihil obtinent, I ecb. lib. i. Θρα. IS. 2. Acquiritur autem civitas juκta Ictu=n Ulp. in I. I. g. ad municip. tribus modis, qui etiam attinguntur, is l. 7. C. de incol. puta; nati vitaie , ananumissione ct coopta
S3. Nativitate . quia liberorum conditio rectissime aestimatur ex conditione parentum , , quibus Vitam tra-Xerunt. Unde & talis civis dicitur Originarius &flaturalis, O lthus c. . Tolit. Sivo eκ utroque parente, sive Patre saltem cive genitus , l. I . . et .sDad municip. Et quidem tantum cst originariae civitatis jus , ut nemo ei re nunciare possit de jure civili, quocunque enim se rean D fert civis originarius, nihilominus jus originis retinet. t.q. C. de municip. nempe, quoad munera & honores, secus, quoad jurisdictionem . Forum enim originis amittitur relicto originis domicilio & alibi novo constituto. Id quod hodie de consuetudine generali secus est, qua domicilium alio transferens desinit esse civis , tam quo ad munera , quam jurisdictionem , Gail. 2 6. n. T.
. Sq. 4Manumissione, libertos enim apud Romanos in civium centu suisse habitos, dicit Imp. GOrd. l. 2. l. de municip. ct ult. vers. quia ct a primis . Instit.de Liberi. Quamvis minus cives erant, quam ingenui. Sed hic. odus cum servitute antiqua ab usu recessit. I. cooptatione sive allectione, l.7. incol. Quando scilicet peregrini, consensu & suffragio magistratuum , in communionem&Jus civitatis recipiuntur. Un-ric & cives assumpti, voluntarii , adscripti. adoptati vel allecti dici possunt, Vide Gothosc.M l. a df. ad municip. 36. Amittitur contra jus civitatis, quando quis seruaque bona In alium Iocum transfert, i. a I .ct et a s d. t. Stamen pr nctatio , hodie secundum cujusquc loci consuetudinem cum onere plerumque fit ut nempe pro bonis pensi tario , detur, Gul. z. obf SC
164쪽
EXER cITATIO U. ' I 61 Ictorum non dicam aequalis . sed plus debeatur gratiae Patriae , quam parentibus, i. 3 .g. de relig. o sumptJun. Ea enim ratione patriae salutem praeferre debet , quod publicam perdendo, privatam nequaquam servet. Latinius Consul apud Liυ. lib. 26. Quidni etiam chmmunem patriam fir contentio eXOrta fuerit , anteponas privatis : cum horum salus in publIca contineatur conclu-la, Valer. Mix. lib. S. c. 6. Hinc Cie. Non nobis solum nati sumus , sed ma Rimam ortus nostri partem sibi patria vendicat. Sequitur , quod nemo debeat deserere patriam invitam. Hinc omnibus principibus omni tempore jure civitatis & Rcipubl. licuit, peregrinaturos ad inimicas suspectasque regiones . in salutem publicam: domi detinere R ab externis bellis ad commoda patriae secludere : Item ab extetis regionibus revocare & prO- . hibere, ne ad externam militiam proficiscantur. 8. Definitur civitas, quod sit societas ad bene vi- .vendum & domibus & familiis instructa , vitae perscctae& abunde instrume gratia . Orastor. 3 olit. 6. Seu est societas plurium vicinitarum persecta, quae habet omnia, quibus opus cst ad vitam beatam , Grip. I, Potit. r. Paulo secus ait libri. e. I. Givitas est multitudo eorum , qui judiciorum & imperiorum. sunt participes ravitae usibus necessariis instructi. 9. Magnitudinem civitatis , quod attiner, non facimus cum Canon istis, qui magnitudinem civitatem ex numero Episcoporum metiebantur,c. 'citate, 6 anpr. q. 3. Qua de causa Abbas , in c. constitutus. 2.de test. Bohemiae Principem non Regem , sed Ducem extiti sie scribit, cum non haberet, nisi unum Episcopum Pragensem. Quorum sententiam refutat gl. in c. si civitas , de sen-
tent. excommvn. rn sex. quia & ante episcopus erant ci
vitates&post Episcoporum institutionem : non enim fuerunt in omnibus civitatibus positi Episcopi , sed tantum in magnis & populosis , Vide Tholossan. libr. 2.
vitatem constituendam non requiritur; sed pro quali tate Rerum public.& conditionibus locorum sunt assumendi. Nam sicuti pauciores, quam pax est, ad be
165쪽
ne vivendum sibi non lassiciunt, ita plures, quam regi possunt, non minora asserunt incommoda. Quamobrem tutissimum erit media incedere via & mediocrem civium sopiam persectae Reipubl. seligere .Arist. 7. Pο-lit. 6 6 i. Distinguitur proinde civitas a Republ. ut materia a sorma. Est enim Respublica ordo , vita, forma , & anima civitatis. Nam uti materia per sermam . recipit unitatem . & existentiam : ita civitas per Rempublicam efformatur. Et sicuti subbectum non continet in se, quae per formam demum superventura sunt, sed iis sub- Ordinatur tantum : sic civitas per se non continetjurisdictionem majestatem A leges , sed ea omnium demum Per Rempubl. in civitatem introducuntur. Civitas igitur h. l. ab omni majestate , legibus , aurisdictiqne & citeris Reipub. partibus abstrahenda. /62. Variae traduntur desinitiones reipublic. quas hue
adferre non opus puto : illud tamen moriemuS , Uinus esse accuratam definitionem , quam Σοd.adfert. inyr. l. de Repub. quem propterea recte refuLat. Arnis lib. I.
63. Et tantum de societate civili, quae universitas dicitur; sequitur jam illa, quae dicitur collegium vel
corpus,Dq. Collegium dicitur vel a colligando vel eligendo : a colligando , quia collegae colligatione societatis & complexu amicitiae, quae vigere inter collegas debet, tenentur. Hinc collegae etiam dicuntur, qui simul habitant , quasi un sese colligant. Ab eligendo. quia ad idem munus & ossicium, collecti dicuntun , Varro L .de
6s. Vox eollegii dupliciter accipitur. Veneraliter θSpecialiter. In genere significat congregationem & laese--em quorumcunque hominum. Qua in significatione
166쪽
EXERO ITATIO V. Isis collegae dicuntur contutores, cohaeredos, magistratus,
ejusdem potestatis, qui conjunctim habitant & lecti ianvad idem munus, i. collegarum , I73. de V S.
66. In Deoie definitur. quod sit legitima trium plurium ve personarum ejusdem conditionis, proseisionis ει ordinis consociatio . ι. 3. θ .fde eoll. ct corp. ct l, Neratius. 83. ct l. 73 1f de C. S. 6 . Ad collegium eonstituendum ad minimum tres Persone requiruntur, l.Neratius, i S.1s de U.S. 68. Generaliter omne collegium prohibetur, nisi Icge , SCto vel constitutione approbetur , l. i. ct a. g. de colleg. ct corporib. Hinc privatuς non habet pote itatem conitituendi collegium c .dilecta , Iq. tex. de excus. p raiat. Sed illud inire oportet ex auctoritate superioris,l. 3. L i. de colle ire corporib. Et princeps prudenter secerit , si non permiserit ullum eollegium a subditis institui, cui ipse sua auctoritate non praesit personam albquam a se ipso delegatam, Schonb. lib. I. Polit .c. I. 69. Constituuntur autem collegia non ex qualibee causa , sed tali, quae est justa & legitima & ad communem utilitatem pertinet, i. collegia, F. e Colleg. ct cov. o. Quia collegium sit societas, ergo communioni quad in est opus. Elt ergb inter collegas , communio .
Terum, Operarum, juris & benevolentiae 7 i. Rerum communio inter Collegas facienda, consitit in mutua singulorum collegarum contributione Scacquisitione. Proinde communes habent res utpote ar
tini et ers nomine. 72. Operarum respectu , possunt collegae pactionem, quam velint, inire, i sodales is de Olleg. se eorp. Sunt enim istiusmodi operae aliquando pares, aliquando im Pa&S, prout ergo constitutum , ita postmodum servandum venit.
73. Iuris communicatio inter collegas certis pactis& legibus exprimi & confirmari inque certum quen dam librum describi debet, quod jus vel communi collegarum consensu receptum & introductum est inter collegas; vel speciali insuper privilegio superioris giluatus collegis concessum & indultum. 74
167쪽
7q. Ex quo jure communi singulorum consensu in . ter collegas recepto. collegae etiam mulctari postiane, qui contra collegii leges aliquid admittunt, quae mulcta fisco seu areae communi collegii inserenda. Quod autem sic collegio debetur . non singulis sed universis
debetur ; Uti quod collegium debet nec singuli debere dicuntur, Lyeut . . l. si quid g. Luod cujusque univers
IS. Edictum collegii valet ex eo , si major pars con senserit i9. f. ad municip. c. tam in eunctit. exrr. iis, qu/ Aunt a major .part. 76. Benevolcntia mutua & reciproca, est affectus Rcharitas collegae singularis, erga collegam, cum concor dia, qua idem volunt collegae & nolunt ad communem .
utilitatem sine dissidio. I. i 4 0sau munico
7. Differt collegium. ἄorpus A universita S, tanquam pars & totum. Collegium enim est pars respectu cor Poris, & corpus pars respectu universitatis. 78. Hinc ex collegiis pluribus &personis conditione dissimilibus coalescit corpus, ut collegia consulum . tribunorum, senatorum , unum constituunt corpus: Sic
ex divet sis Collegiis Academicis unum corpus consti- . tuitur, cui si annumerentur omnes A cademici cives, fit universitas. Et tantum de praeceptis. Qu HS T. I. zurum urbes muris cingenda O regiones arcibuι ct propugnaculis munienda T JBerrima verborum copia . contra muros insurgit, U Bodin. I. .e. s. de Repub.Uti contra arces & propugnacula Principum in regionibus maximis sumptibus instructa & exaedificata Mehia lib. a.di 0.e. 24. Bodinia gumenta dicto loco haec sunt: I. Quia muri urbium cives reddunt partim ignavos & otiosos, partim securos & confidentes. Idque confirmat, Tod. d. l. auctoritate Cleomenis sortissimi imperatoris , de oppido
arte & natura munitissimo, dicentis o muliebres lateis bra 3. 1 tem auctoritate Lycurgi, qui Lacedaemoniis non tantum arces & propugnacula ademit; verum etiam
168쪽
ΕκERCITATI O U. Isis Bodinus inter se pugnare, urbes valde munitas & sortes cives habere . R addit, quod nec strenui videri possint, qui murorum praesidia quaerunt. Confirmat suam sententiam exemplo Tartarorum & AEthiopum . qui nullas habent arces , nullas urbes . ac ne oppida quidem vallo munita , sed in tentoriis tantum totam vitam agunt, iatamen maximis imperiis ac bellicis laudibus clarissimi putantur. Sic Negus MaXimus antea quidem Indorum. nunc vero A thiopium Imperator, cui Reges, atreliante Iovio, quinquaginta obediunt, semper in tentoriis versatur, nec arcem ullam tam late patentibus regnis habet , praeter eam , quae a majoribus su is in Anga monte excessissimo exstructa , in qua principes severiore disiciplina educantur,ne plebem seditiosis factionibus a Regis obsequio divellant. Nulli tamen toto terrarum orbe Reges, AEthiopum ac Tartarorum regibus, vel imperandi m eitate superiores , vel subditorum obedientia saeratiores, vel hostium legionibus sormidabiliores esse memorantur. 3. Quia hostibus praebent tutum receptaculum , quae suspicio Matthiam Ruerum Urbinatum Duccm commovit, ut cum se hostium copiis imparem, exploratum haberet, omnes suae ditionis arcos diruerit;
ac Venetias se receperit; nec spes illum sesellit, nam pastquam populatis agris ac direpto stippellectile, nullas integras arces invenerunt, regionem illam rursum deseruerunt hostes, & sic Dux Urbinas salvus A incolumis domum rediit. Caeteri vero Principes in suis propugnaculis capti R caesi sunt. Ita vἔteres Dr.etcusantia, chradi iam Romani orint tam Numantiam Carthaginem, deleverunt. q. Quia ansam Lyrannidis praebent principibus improbis. Propterea gentes . arces appellarunt nidos tyrannidis & juga populorum : Ut Grigeras Helve liorum praesectus Uranam arcem. quam ipse eκstrui Jusserat Zining. Uri. id est, Uranorum jugum ac flagellum appellabar, unde tyrannidis illius praesecti & origo desectionis Helvetiorum , a domo Austriaca, uti ex annalibus Sc monumenti; satis luculenter constat. Quae ratio
etiam movit Flaminium, ut ad Graeciam tyrannidis metu liberandam tres arces. Acrocorinthum, Demetria
dem & Chalcidem, quas Philippus Macedoniae Re X,
169쪽
Graeciae compedes Vocare solitus , funditus evertere .
s. Quia urbes & loca munita principibus & aliis vieinis populis suspicionem & dissidentiam ingenerare solent.
Quamobrem nec Reges Anglorum; nec Moscho vitarum rusticas domus turribus aut propugnaculis, ac ne ViXquidem vallo fossavd muniri patiuntur, ne sit occasio rebellandi. 6. Quia nullae urbes hodie tam munitae esisse possunt, ut his potissimum temporibus, quibus tormentorum bellicorum vi & impetu . non urbes modo, sed & montes, concussis fundamentis subruuntur, hostium vim ferre & sustinere possint. Idaehia tellM utitur d.t, hoc argumento : Arces & propugnacu, exstrui solent vel ad arcendos hostes, vel ad subditos compescendos,& in ossicio retinendos : Atqui ad priorem usum nullo modo sunt necessariae, ad posteriorem sunt inutiles & noxiae . Noxias esse dicit ad compescendos subditos , quoniam rebellionis periculum , quod semper cavendum, oriri solet eκ odio subditorum adversus Dominos concepto. Nam principes , si valde munitas habent arces , injuriis assicere subditos, eosque male tractare pro arbitrio & libidine dominari & domare posse
putant. Non necessarias esse arces ad hostes, quia civitatis robur non positum est in lapidibus, sed in praestanti sortissimorum civium virtute, qui pr0 axis & latia , pr diberis & libertate pro civitate & patria, pro fama & vi ta sortiter dimicant. Proinde illam munitissimam arcem dicit Machia veli. Si quis habeat subditorum benevolentiam & vicinorum favorem , nitatur propria virtute , &c. Plura de his vide apud Bod. ct a Iachiam. d. l.
Nostram sententiam in hac controversia , paucissimis verbis, praemissa una atque altera limitatione, aperiemus. I. Distinguendum putamus inter ipsam essentiam civitatis & inter majorem securitatem civitatis & regionis. 2. Inter Verum usum & inter abusum propugnaculorum. 3. Inter id, quod per se , & quod per accidens accedit. Inter civitates liberas & municipia principum. 4. Quibus praesuppositis haec sit nostra sententia, quod muri arces & propugnacula, nullo modo pertineant ad constitutionem & essentiam civitatis , siquidem,ut recte dictum est a Bod. robur civitatis non cori
170쪽
EXER cITATIO V. I 67s stat in mutis lapidibus . seu in praestanti sortissimorum virorum virtute & experientia. Id quod Agesilaus etiam judicare voluit, dum Spartanos Iuvenes armatos Ostendens, inquit : Haec sunt Spartae moenia Tlutarch. in gesti. Verum ad majorem securitatem. contra incursones hostium, item direptiones puerorum, caedem se num , stupra & adulteria taminarum, non parum con ducunt. Quamobrem an inuissimas etiam urbes muris
cinctas, & regiones propugnaculis munitas passim invenimus. Sic Babylonis muri in .mbitu suo 383. 1ladia
habuerunt, Calil. 8.c. t r. De Ierich. vid. Ios de urb. Betrusc. Tlutarch. in vim I .de Carthag. Diod. SιcuI. l. 2O. Ro .mani non urbes modo , sed & exercitus locis omnibus vallo ac fossis munire docuerunt, nec sine castris proelia gesserunt, Taul. caemit. Imp. in Orat . ad milit. apud Liv.I.
33. Quibus accedit&hoc, quod ipla natura munitiones & docere & suadere videtur: Illa enim bestiis sua decrevit luitra , in quibus tuto vivant, Veget. l. 3. de re milit. cap. i. & aves in securioribus locis suos nidos constituere iacit, Tholos lib. et de Reipab. c. i. Imo quasdam urbes, & paludibus, montibus oc fluminibus ipsa munit, riget. lib. q.c. I. Sic Hierosol. non tantum arse i ve rum re natura munitam testatur, Ioseph.I 6. c. 6. Addo,
quod muri 3c sancti & inviolabiles semper habiti, uti
testantur, Marcianus in I.8. . a. ct Ulp. in I. 9. q. .ct Pompon. in I. ullgae divis rer. di quat. Ad argumenta radi-ni , quod attinet, negamus arces & propugnacula pu gnare cum sortitudine civium ; nam si nuditas robur animis ingenoraret, cur tactissimi quique casside, & Clypeo teguntur, cur non potius nudi militem ingrediuntur r reliqua argumenta sallacia accidentis, partim in consequentiae, partim a dicto secundum quid ad dictum smpliciter, laborant. Simili ratione & argumentis Machia velli occurrimu S. Quaes T. II. Utrkm cohabitatio civium pertineat adessentiam ciυitatis fa 'ohabitationem civium necessariam esse ad consti- - tuendam civitatem negamus. quia auctis Rebuspub. non solum illi dicti sunt cives, qui muris continebantur , sed qui per universam provinciam habitabant, se