장음표시 사용
141쪽
que corruscatione stemmatis transeat, gisssin i semmata, sis degr. θ ad . I. Quia adoptio jus languinis non adsert, i. 23.11 .de ad i. q. Quia ooptivus non verus si-lius, sed imaginarius recte dicitur , glus in l. filio, V. deliberis di posthum. Balam in t .si adrogator .F. de dopt. S. Quia Iura patris naturalis robustiora longe sunt, quam ut civili ratione extingui possint, i. sed naturalia, Inst.
I. N.G. ct c. Nec quenquam movet, quod nepote ab ascendente per lineam maternam adoptato, Jura patris naturalis dissolvantur. 9 sed hodie, Institui. de adopt. crura Verba in d. . secundum su*ectam materjam tune intelligenda , argum. l. ex conducto , l. Tapinian M, F. locari. Non enim quaeritur , ιn u g. sed hodie, uιrum adoptione nobilitas conseratur , sed utrum patris naturalis pote stas , eo casu, quo quis ab ascendente , per lineam maternam adoptatur, dissolvatur, atque sic casus ille a nostro proposito plane est diversus. Pro secundo.non refragatur nobis,l. 2 3st. de adopt. quia nulla est rati Q connexionis in argumento, δε sic argumentor: Adoppio
consert jus agnationis. Ergo & nobilitatem, quia adoptivus nomen patriusui adoptivi genti litium usurpare
possit. Hoc enim accipiendum est, quatenus in familiam hoc est potestatem transivit, non vero quatenus adoptans est nobilis . cum jus sanguinis, quo in propo sto casu nobilitas se fundat, separationem a jure agnationis recipiat, uti constat ex allegata , l. 2 3 4f. de adopi,&se ad successionem in parentis adoptivi bonis exten'
dat, ilenuit. l. I. C. de ad i. Proinde committitur in vocabulo familias ambiguitas , cum illud non ad nobilitatem generis sed tantum ad potestatem quam in adopti-Vum requirit, sit restringendum,'d. 3 illud Inst. de ad i.
CT d. l. ii l. 2.1s drihon. EFfecund. rab ιncta l. pronuncia'ti , 3 9S. l. familia , ff. de C. S. & ita iaccipiendum est, quod a Iustiniano, ind. l. pen it. Φ. l. vers. neque dr ur, qui legitimus erat familiae adoptivae. Tertio nec strin-gix nos, is u qui, q. ff.de ador. constat enim non tam Verba, quam mentem legis tenendam esse , t .stire leget, V. de si . Nihil enim vocabulum consanguinitas injuro nostro denotat aliud , si stricte accipitur , uti h l. acei Piendum, quam fraternitatem id unde cognati junas l.
142쪽
mis. 9 α per adoptionem, JO.qκ0.3. Non ergo Proculi
mens est , quod verbis d. l. aus sanguinis seu nobilitas, ut illud in proposito casu vocari placet Ised jus fraternitatis. hoc est . ut adoptivus nepotis ex filio. Dater censeatu . Duar. ct Coras. d. t. Porro quae q. M s. objiciuntur a gumenta Herculea non sunt. Quamvis nim dignitas adoptivi per adoptionem non minuatur . sed augeatur , & adoptivus a senatore , si lius senatoris voce tur id tamen non fit respectu nobilitatis , sed tantum hoc accipiendum est secundum ea , quae proponunsur
habito intuitu ad potestatem , quam senator In ipsum habet : subjicitur igitur quamdiu in familia , id est, in
potestate eius manet, o mancipatus vero nomen silii e mancipatione amittit. Quare omnia: quae de adoptivis dicuntur ratione patriae potestatis tantum intestigenda sunt, uti constat, ex ι. 23 f. de adoptiuu iE S T. VI. Utrum parentes magis ament liberos quam
liberi parentes Q Uod in communi proverbio dicitur: morma gis descendit quam ascendit , id rationibus ab Orig.
8. Ethicor. c. 2I. confirmatur. I. Quia magis inquit . norunt parentes, qui eN se sunt, quam liberi se ex parentibus esse. Mater enim sempe certa est, pater incertus . l.quia certa fide injus vocand. Et ut Telemachus apud Hom. Oduer i. se matri fidem habere de patre dicit. praeter egus testimonium. nihil sibi cognitum. 2. Quia proprius conjunctum est genito, id o quo est, quam procrearum prη creanti. Est enim quod a quoquam est, proximum ei, e X quo est, ut dens pilus, aut quidvis a liud habitanti, ii rum vero nulli id, ex quo eit vel minus. Hinc omnis arti Xamae suum opus , etiamsi ab eo non redam eluta 3. Idque etiam propter longitudinem temporis. Parentes enim quam primum natos diligunt, illi verti progreflu temporis parentes ; cum intelligenti am vel sensum nacti sunt. q. Parentes enim liberos , usseipsos amant: qui enim ex ipsis oriuntur, sunt quasi δὲ reri ipsi, quia separati sunt. Filii autem parentes a Ux Rillis.enati, 9.Et hic. q. Id quod paulo latius Eupli I
143쪽
Ethie. 7. Benefici Beneficiis assectos amare masis videntur , quam assecti eos, qui affecerunt. Et paulo post. Hujus rei causa , quod esse omnibus expetendum est '& amabile , minus autem actu vivendo & agendo. Ideo amat opus , quod fecit opifeκ , quod am ce suum est e. Accedit ratio. S. ex Oeconom. inrist. Spes videlicet posteritatis, quam ait, Suintil. declam, 2 Sq.
cognitionem mittimus in extremos nepotes. Idcirco e
nim fili resiliasve concepimus ac edidimus , ait Callist.
in l. liberorum . 21 O. j. ult. infn. de C. S. ut e X prole eorum earum ue , diuturnitatis nobis memoriam in aevum
relinquamus. Quae cum ita sint, merito damnanda &detestanda est consuetudo, qua parentibus in proprium sanguinem daevire ,& liberos de medio propria auctoritate tollere licuit : & rectissime constitutum , ut neque gladio , neque igni, neque ulli alii solemni pa nae subdite iantur, sed insuti culeo cum cane gallinaceo, Vipera & simia. δc inter eas serales angustias comprehensi serpentum contuberniis misceantur, & regionis qualitas tulerit vel in vicinum mare Vel amnem projiciantur, ut omni Elementorum usu vivi carere incipiant, &eis coelum superstitibus, & terra mortuis auferatur, l.unic. c. de his qui parentes vel liberos. QUAE ST. VII. Utrum patri hominἰ privato 'perior loci
majorque honor debeatur 'quam filio ipsim magistra tum gerenti ' - ' εΛ Pud antiquos Romanos, nulla erat dignitas tanta, quae filium eximeret patrid potestate id quod vehementer arridet, Bodm. I. I . c. q. de Repub. EXempla passim
sunt Obvia, quibus probari potest, antiquitus parentes de filiis, in ipso articulo muneris publici occupatis supplicium sumsiisse. Cassium quippe consulem , ut primum abiit magistratu , domi judieatum & damnatum fuisse ,
non incerti tradiderunt auctores, Sic sudacius pater Flamminei tribuni pl. legem de Gallico agro dividendo, invito ac repugnante senatu , promulganti filio legem Ajam pro rostris reserenti . manus inbecit, & privato imperio sacro sanctam potestat. deerlixit, quod factum tantum abfuit . ut vel ipse , vel populus improbarer, ut descenderit sponte, ne minimo quidem murmure desti
144쪽
- EXERCITATIO IV. IAI tutae concionis reprehensus , ter . dax. lib. S. c. q. Taurum datum sui tea aet te auctoritati patriae, ut sacro sancta* nulliq, impune o urgandam potestatem violare &io ipso ossicii actu in medio concionis applaudentis conspectu impedire potuerit. Sic quod consuli quod superior cuicunque potestati non licuisset, id licuit patri privato. Hinc disputatum invenimus apud Gellium lib. a. e. 2.9 Guaret . de civit. controvers. virum publiea dignitas in
perpetuum Issi patrium extinguati an vero eo tantum artioulo , quo filius in munere publico occupatur. Disputatio est habita . anter Philosophum Taurum ct aera sdem Creta, qui una cum patre suo , Athenas visendi ct cognoscendi causa ad Taurum venerat .introeunte Vero provinciae praeside & cum eo pater , surrexit placide Taurus , & post mutuam salutationem resedit, atque invitavit patrem Praesidis ut sederet ipsum ergo filio praetulit. Contra dixit praeses, hoc modo , sedeat hic potius, qui P.R magistratus est: absque praejudicio inquit Taurus, tu interea sede, ut introspiciamus, bi sedere conveniat. De tetaninavit ergo Taurus quaestionem hoc modo: ut in publicis locis atq; congressibus publicis , magistratus praeseratur, non habita ratione Iuris domestici. In privatis vero, jus domesticum observaretur. Verba Gellii haec sunt. in publicis locis atque muneribvi, item actionibus patrum jura camsiliorum,qui in magistratu s/nt,potestatibus collata,interquiescere, paululum ct connitere, sed cum extra Femp. in domestica re atque vita sedeatur ,ambuletur in conviυio quoque familiari discumntur , tum inter filium magistratum θ patrem p ri fumeub licos honoreι cessare, naturales θ genuinos exoriri . Quam Gellii sententiam , ut veram & approbatam& nos recipimus & approbamus. Nam in tali casu pater
non 'cedit filio, sed Reipubl. Quatenus igitur siliuste praesentat Rempubl. hoc est, quatenus in eo conversatur loco, eo occupatur actu, in quo vertitur dirnitas ct potestas Reipμb. eate ius cedit pater: in ea teris res redit ad ordinem natura. Nam postquam publicam personam exuit filius Sc ad privatam rediit, Vel vitam vel conversat'-nem, consequenter re dii quoque in potestatem patrii,
6 Illius familiaι, Instit. Ruibus modis, P. P: Quod nec natoria nee consularis uignitas liberet
145쪽
i et D sisten staIs COLLEGI POL i Troidus. Seponendus ergo patri est respectus personae quando Rempub. venerari debet in filio , quemadmodum
Basabea Salomonem accessit supplex , cum Adoniae Sunamitidem petitura esset uxorem, I. Reg. 2. Hinc Idalius Gurger consul, cum Fabium Maximum patrem proconsulem obvium haberet equitantem, equo jussit descen- 'dere, quod moris non esset consulem equo adire, quem tantum abest, ut pater reprehenderet, ut hortarctur. Potius pergere , eaque auctoritate dignitatem populi R. tueri, Gel. 2. cap. a. in sin. Livi. l. 26. Plutarch. in Fab. 1axim.
U as T. VIII. utrum iustitutio publica sit praseranda
privata r Uventutis institutionem, ri)LIO. Eth. 9.θ 8, Politie.
Li. in privatam & publicam dividit Privatam . quae vel ad solos parentes, Vel etiam privatos paedagogos, pertinet, quidam publici institutioni praeserendam putant his argumenti S. I. Quia commune bonum ut plurimum negligitur, & negligentius, quam par est, cura tur. 2. Quia nemo majorem curam liberorum habet , quam ipsi parentes, ut pote, a quibus nati, educati Renutriti fuerint . liberi; Ideooue privata parentum plus ponderis videtur habere apud liberos , quam publicsaliorum institutio. 3. Quia pucri, qui in Scholis instituuntur ; in turba hominum vivunt; Idcoque eo facilius pravis eorum moribus & exemplis imitandis corrumpi possunt, quam qui privatim instituuntur. q. Quia adolescentes, qui ad Scholas diverm mittunt- , subinde praeceptores & formam institutionis mutant, &sic eandem corruptelae sortem experiuntur, quam plantae saepius translatae , aut vina crebro in alia vasa effusa.
s. Quia majore stuctu labor institutionis paucis, quam pluribus impendi solet. 6. Quia idem comprobat eκ-emplum Chaldaeorum & AEgyptiorum , qui a patribus suis privatim fuerunt in Philosophia instituit,viriq; doctissimi evaserunt. Diod. Sieul. lib. 2. θ Herod. l. 6. Siz. David moriturus Salomonem ipse testituit , a Reg. Σί' ugaea tr filiam & nepotes informavit , Sueton .in Mug. Iulim Casar Augustum docuit Alph. in Carolus Magnus filios suos erudirc non est veritus, ventiu ttib. q. Con-
146쪽
EXERCITATIO IV. rque Contra institutionem publicam praesercndam es leprivatae . probatur his iundamentis. I. Quia educatio innis forma illa &constantior & excellentior cst, quae constitit in sapientia & consensu totius civitatis , quamquq ab unius alicujus judicio pendet. r. Quia assuescunt pueri a tenero conversari cum hominibus, non reformidare homines , neque illa solitaria vita pallescere. Suintil. i Inst. c. 3. 3. Quia publica institutio honestam aemulationem suppeditat, proderit alicujus objurgata negligentia proderit alterius laudata industria , turpe ducit puer in istiusmddi aemulatione cedere pari, pulchrum superasse majores. q. Quia privata institutio est
mollior . propter intemperantem parentum erga libros amorem. s. Quia in privata & solitaria vita errata & crimina plurima oriuntur , & semper est ante ponendum lumen tenebris. maxime iis, qui in luce aliquando vivere cupiunt. 6. Uonfert etiam publica inititutio ad mollestiam, uti interim privatim instituti, quia cum nemine se comparant, solos scis sapere,. alios tanquam umbras volitare arbitrantur, Luintila . l. .c. 2. 7. Prodest etiam eo nomine, ut qualis sit doctrina, quae traditur appareat, nec adolescentes deci p. antur. Quae causa etiam Impp. movit, ut ab ostentatione Vulgati amoveri juberent, qui magiororum sibi nominausura antes In cellulis collectos undecunque discipulos Circumferre consuererunt l. t. C. de studiti liberalibus urbis
Roma. Hinc Franci olim sub quercu discipulos tuos docere su ni soliti. Per se in soro libero , liberos informari
curarunt Xenoph. lib. I. Lycurgus publice informationem voluit fieri , quia ita assuefecit cives suos . ut nec vellent , nec scirent plivatim vivere. Plutarch in vita Lycurgi. Et quamvis ratione pro institutione priVata plausibiles videantur; publicas tamen institutiones non evertunt. Nam quod dictum est, publica ut plurimum ne
gligi , id institutionem publicam nullo modo stringit,
sed tantum negligentiam magistratus vel praeceptorem taκat. Ad 2.jam antea est responsum, quia ob amorem Scindulgentiam saepius parentes liberos perdunt: Sape patrum 1 egnes sapit indulgentia natos : Quin imo non mi
dor est affectio boni magistratus in patriae liberos, quη m
147쪽
D. iuben*ῶε COLLEGII POLITI es quam parentum in filios, nam ut in his A spes sobolis, ita in illis est flos & fructus civitatis. Ad 3. ibidem responsum est. Nam plus mali & pravitatis privata vita importat quam publica. In publica enim institutione.
vitia taXantur & corriguntur publice . in privata partim indulgentia parentum, Oscitantia paedagogorum, adulatione famulorum supprimuntur Vitia . nec pari ratione uti in scholis taxantur. Unde non pravi mores
in scholis discuntur, sed in scholas saepius adseruntur, suinr. Instit lib. I c. a. Ad q. Rest. Committi in 1llo fallaciam accidentis. Id enim institutioni. publicae non est ad libendum , quod quidam tam temerario ausulocum mutent. Ad S. Rei p. Committit fallaciam petitionis principii, quia majori cum fructu labor insti&1tionis pluribus, quam paucis impenditur. Ad 6. Resp. Committi fallac. conseq. Non enim sequitur hic & ille privatim suos liberos instituit . erso privata publicae est praeserenda , plura hac de quaestione , Vide apud Casum
Quasis T. IX. Auali poena filii contumaces ct immorigeti spiciendi'FIlii contumaces & immorigeri pro diversitate delicti
Varie coerceri & puniri possunt. Si enim delictum sit leve , licitum est parentibus liberos honeste castigare. Si vero atrox injuria parenti per filium illata , potest illum propria auctoritate incarcerare, lJistius , C. de P. P. Q n. in I. unicae.de priυat. Career. ct sart. in ι. ex facto, in
Fn . de h-red, Instit. Item potest pater filium eκ causa legitima e Xhaeredare, Nου. i I 3 .c. 3 . vel potest pater fili um deserre ad judicem ut ejus sententia puniatur , l. ιη' auditum. f. ad L. Orneliam de Sieuriis. Quod si vero ii beri in parentes blasphemi sint, eos vel verberent Vel aliis modis indigne tractent, interdum secundum lege Mosias capite plectendi sunt, ex constit. 1lberti
issiminerine r somniin. Si vero eos vita spoliaVerint, tunc locum habet. Constit. Constantini I l. un. C. de hu , paren ceret et filo ὀeeid.
148쪽
ERER cITATIO IV. Icli Qu AE ST. X. Utrum per matrimonium P. P .sul υatur 'Vldetur hoc prima facie omnino asserendum. I. Prupter textus duris divini, GMi. 2. ubi dicitur, propter hoe derelinquet homo patrem & matrem. item, I Cor. 7. Uxor non habet potest alcm sui corporis . sed maritus. Item, Gen. 3 v. I 6. Et ipse dominabitur tibi. 2. Propter te κtu S Juris Canonici, c. mulierem . 33. q3. Propzer teXtus &rationes j uris civilis, quia uxor sequi 'ir familiam & conditionem mariti . l . foemissa, is de senat. Item etiam forum mariti. l. exigere dotem , 11s de judiciis, o l. . b. item rescripserum sis ad municip.
Cancra matrimonio non solvi P. P. probatur his sundamentis. I. Quia nullibi in jure legitur , matrimonium esse modum P. P. solvendi. Σ . Expressis juris te Κ-tibus. Nam l. 2 Iustit.deS . Tertuli. Mater trium liberorum dicitur in potestate patris esse. In l. 22.6 tenuit. F. solat.matrim. mentio sit silii semitas mariti. Et l. 3. q. s. .dε donat. inter et D. maritus in potestate patris eXistere proponitur, in l. et O f.ad Laul. de adult. Jctus Papin .patri concedit potestatem occidendi adulterum cum filia, ct i .ct l. 29. in pr. F. solut .matrim. UXOr in potestate patris eNistere proponitur. θ l. I. q. n. θ l. 8. 3. 2.
F. de inj ur. θ , latitur Instit. de iiij ur.
Pro determinatione quaestionis distinguendum putamus inter pote'tem patris ct mariti. Diversi enim fundi obsequia : aliud est conqugale aliud est yliale, quorum unum aliud non impedit nec aufert. In utriusque igitur
potestate silia esie potest. Et quidem in pote1iate mariti, quoad obsequia Natrimonii, de quibus Apostolus Paulus, Cor. 7. Item , quoad jurisdictionem dc quoad
operas. Manet in potestate patris ratione aliorum aetactuum : Non enim potest filia nupta vivente parre condere restamentum , l. qui in potestate, J. de test. Item sine consensu patris mortis causa donare non potest l. tam is, . r. f. de don.mortis causa,Ηumi. inreflui. suis Instit. truci. 3. q. 35. Quamvis de consuetudine Juris Saxonici, aliter esse introductum testetur . Schneid. Inst. de patria pol. iusin O IV. quibus modis. P. Psol υ. in fin. COROLLARIA. I. Utrum legitimati per subsequens matrimonium-
149쪽
lib. 2. F . Hunn. tr. seud. c. IO. p. 2OS. Quos & nos hac in parte sequimur, et. Et quamvis de jure civili Romanorum legitimari liberi per rescriptum Principis non modo bus fuitatis, sed etiam agnationis acquirant: tamen de Iure seudo.
ab inres. lib. 6A. k9. ubi e Omplures alios allegat ; In qua sententia & nos firmiter persitimus. 3. De Jure communi Romanorum proprie dicuntur
minores, qui aetatis annum I q. excesserunt & χ S. non. dum compleverunt , facta computatione de momento ad momcntum , ut habet text. in l.I. β. I. ct in l. denique
3 minyrum , I. de minoribus , ct in isn. c. qui tui. vel cur .f. desier.pr. Inst. de aust. Curat. Unde non sussicit leti. gi se ultimum diem, sed oportet pervenire ad diem mo. mentum, adeo, ut si p2stremo die autoiltima hora, quae ad complementum 2 I. anni deest, deceptus sit, restitutioni locus relinquatur, d. l. denique β.minorem, O l. in omnibus,6 ff. de oblig. ct action θ l. quicquid. 99. in fn. f. de verb. Oblig. Id quod secus est in materia testamentorum, t. a qua Atate, .in D lf qui te' fac. p . Usucapionum, lan usurarionibu4, 6. r. de us cap ct lyn usucapione,
is a proe. de divers. ct temp. prascript. manu nionis, i .de manumisi. in honore consequendo, l. ad Rempub.ss. de muneribus O honorib M. Rationem diversitatis, vide apud Duaren. comm . ad L. ait prator , I . de minoribus, ct ad tit. qui test .fac.ps Uaed. ad i. a. q. l .num. 26. 9 seqq. q. De buxe seudorum , quis dicatur minor, non usque quaque expeditum est, Communiter volunt Feudi 'stae, minorem in consuetudinibus seudalibus intelIigi, quemadmodum jure civili, qui est 2 3 ann , per rit. exim
150쪽
E MERO ITATIO lv. 147ord pride in te'. vet. θ nου. benef. ubi dicitur investiturum iis vam non posse feri a minore, IS .ann. Quibusdam minor est, qui nondum I 8. an. superavit. Hotom disp.feud . I 3. Tileman. volum. I. disp. pand. I I .pU.3q. Idque eXJure Longobardorum, quo annus decimus octavus aetas legitima dicitur. In aliquibus locis minor intelligitur. tam in specie ita dictus , quam pupillus in genere , ut in c. . a prier .quos sat investit. 2. F. 3. ubi dicitur . investituram fendi antiqui posse feri a mmare, hoc est , tam a pupillo
quam a minore 2S .an. uti ibid. Dd.comm . docent. Iure Sa Norium minorum aet3s malis anno 2I. terminatur:
e. 26. EX aurea Bulla Caroli IV. Imp. t. 7. de successione Principum , in Electore Principe tutela anno IS. EX spirat : quod in Ducatu Bavariae sine discrimine dignitatis etiam in plebe receptum est, ex Ordin. Duc. tit. F
s. Mater suo potius proprio lacte , quam nutricum ,
infantem alere tenetur. Constat enim , eri iis, Omnium
optime nutriri & conseryari, ex quibus rLI donstat: Atqui, cum ex matris substantia generati sint liberi
matris erjom substantia, tanquam re maxime convenienti, rectius nutriuntur. Praeterea verissimum est, in fantes cum nondum habeant temperamentum confirmatum , sed impressiones varias, non secus, ut molliscera , recipiant eX alimento nutricum , quod in succum & sanguinem ipsorum convertitur , temperamentum & naturam nutricum induere. Hinc de Calig. scriptum extat, quod non ex parentibus; sed ex nutrice tyrannidem suam hauserit. De Uberio legitur, quod per nutricem ebriosam &ipse factus sit ebriosus. I inc fieri sentiunt Politici multi, quod magnatum Rheroum filii plerunque degenerent. Memoria praeterea dignum est. quod resertio . Casus de Graccho, p. 8S:
Oeceuom. Cum enim Fraechm nutrici gemmam nobilissimam, viliorem Vero matri daret, irata facta mater, in rationem facti inquisivit, Resp. Gracchm matri, his verbis. Hoc propterea ago , quia tu tantum novem mensibus me gestaiti in utero: haec vero tribus integris annis,