장음표시 사용
191쪽
Zarina Sacarum quondam regina, uti pulchritudine ita et consitorum solertia et actionum strenuitate admirabilis miti Reges enim finitimos, qui servitutis iugo Sacas premebant. hello subegit et
magnam regionis partem ad mitiorem traduxit cultum urbesque non paveas exstruxit, gentis denique suae vitam multo beatiorem 'effecit. Ideoque cives post obitum eius, ut gratiam pro beneficiis reserrent virtutumque memoriam conservarent, sepulcrum ei cae. tera longe supereminens construxere:
Pyramidem enim triquetram ex fundamento eduxerunt, cuius latera ad ternorum stadiorum longitudinem protendebantur, Pertex in acutum mucronem desinens ad stadii sublimitatem assurgebat. Colossea quoque effigie super bustum erecta, heroicos illi honores consecrarunt, reliquaque omnia magnificentius quam maioribus eius impenderunt f.' Sacae, celeberrima Scytharum gens M, Dahis et Massagetis vicini fuisse videntur. Teste enim Strabone Scythae, qui a Caspio mari incipiunt, Dahae appellantur, qui vero his orienti vicinio. res sunt. Massagetae et Sacae vocantur. Ptolemaeus d ait, Σα- κων Θεσιν ab occasu terminari Sogdiana, a septentrione et oriente Scythia, a meridie Imao monte. Quum vero alii alias locent Sa. aso, locus, quo situm fuerit Eoc monumentum, accurato vix emci. ' poterit.
a Di ODOR Us SIC. II. 34. υπωσαμένους ταρ πυραμίδα τρίγωνον, τριῶν ΠινςMIων ἐκαςην πλευραν αυτῆς κατασκευασαι τὰ μῆκος. τό δ' ιέος ςxLαῖον, εἰς egυ συνηγμένης τῆς κορυφης. ἐπιςῆσαι δὲ τω ταφω καὶ χρυσην εωνα κολοσσικηλώ, καὶ τιμας ἡρωικας απονεῖ νι καὶ ταλλα παντα μεγαλοπρεπμερα ποιεῖν των τοις προγεγονοπιν αυτῆς συγχωρηθέντων. ἡ FLi Ni Us. V l. I9. DIOD. SIC. l. e.
192쪽
poterit. Zarinae L aetatem discimus ex Diodoro, quo teste, regnanto Astibare Medorum rege, inter Sacas Medosque bellum exortum est. Sacarum tunc imperium tenebat Zarina. Astibaren eundem esse, quem Cyaxarem appellat Herodotus, luculenter et certe demon stravit Boivinius g), qui copiosam Zarinae historiam ex veterum te. stimoniis contexuit. Eandem sententiam amplexus est Des Vigno. Ies h . Cyaxa res vero cum inde ab anno texcentesmo tricesimo quarto, uSque ad a. , auctore Volney, regnasset, monumenti supra descripti origo incidit in annum circiter sexcentesimum a. Chr. n. Summae antiquitatis et artis adhuc rudis monumenti descriptio prae se seri indicia. Simile est aliqua fenus huic operi aliud Saca. rum monumentum, a Strabone 6 descriptum. quod aeque ac Zarinas tumulus artem illam antiquam, in immani et stupendo positam indicat. 'in campo enim petram quondam aggere complentes, ita ut rotundi collis figuram referret, muro cinxerunt; ibique Anaitidis et eodem altari gaudentium deorum Amani et Anandrati, Persicorum geniorum. templum posuerunt '
D De Zarina plura qui seire eupit. quam quoe ex Ctesia Diodorus memorias
prodidit, adeat Nica laum Damaseenum, euius historiae habentur in axeerpris Porphyrogenuerae a Ua Iesio editis, p. 436 . separatim proditae sub titulo: Nieolai Damaseeui historiaνum exeerpta et fragmenta ed. Orassius, p. 32. . Quae vero mutilata tantum ad nos perveneriaut: singulari enim sato eodiei Valesano duae paginae ex ei derant . quae Zarinae historiae exitum eontinebant. Fragmentum, quod Zarinae fata priora eontinet, invenitue in traetatu anonymi de mulieribus quae bolgo elaruerunt, ab se erenio edito, in libro Geemanteor Βιblioι4ek der alien Listerasur und Xunβ VI. p. II.
193쪽
Prima notitia monumentorum urbis Eamian debetur Hydio a ;plura habet Abu Faget, auctor libri Persice scripti Ayeen Acbery bb; copiosiorem descriptionem dedit Uilfordus o. A. . Descriptio.
Urbs Lamian, lingua Sanscrida mica dicta GmI- Nagars, migram i. e. urbs pulchra et praeclara d . sita est in terra Cabucocto dierum iter ab eiusdem nominis urbe versus. occidentem e . Tota urbS ex permagna conclavium et recessuum e monte solitario excisorum copia constat, ita ut cum Thebis Aegyptiacis eam como parare haud dubitet Nil sordus. Conclavia illa appellantur apud incolas Schaniaci ); eorum alia tantae sunt magnitudinis ut templorum habeant speciem . alia domicillorum usui respondent, eique ut nunc in serviunt, ita et olim respondisse videntur. In eorum nullis pilae vel columnae inveniuntur; parietes pro ornamentis nauentanagivolia et sinus minoris sormae. Figurae exsculptae quoque in iis inveniuntur, Multam edanorum vi misere vero mutilatae. Picturarum adeo indicia in nonnullorum saltem recessuum parietibus hic ibique obvia sunt, sumo vero ea ita obducta, ut vix quid certi cognoscere uossis. - Inprimis vero attentione dignae sunt duae statuae mannitudine inmensa. Rupi, e qua eXcisas sunt, a tergo ita adhaerent, ut saxi recessus statuarum crastitiem aequet; hinc factum, ut
a tempestatis iniuria aliquatenus saltem defensae sint g . Statua.
194쪽
rum altitudo ab aliis alia assertur. Abu Fagel li auctor est, alte.
ram octoginta, alteram quinquaginta ulnas aequare. Ab auctore
libri Pharhangh Gilianghiri, a Hydio i) laudati, discimus, ambarum altitudinem quinquaginta cubitorum esse. Quae quidem altitudo, licet vera videaturi Wilfordo, accuratissimi Elphin stonii testimonio fi
repugnat, ex quo majoris formae statua viginti ulnas alta est, mi. nori vero duodecim vel quatuordecim tantum ulnae conveniunt.
Hydii sontibus parum ii dei est e tribuendum, docent quae idem I ex alio libro, Persice conscripto. Masdith Mamdiu affert, statuas scilicet intus cavas esse, ita ut quis, per plantam pedis subintrans,
totam earum interiorem partem usque ad extremos manuum et pedum digitos permeare possit. Peregrinatores nihil de hac re tradunt; iuro hinc Uilfordus narrationem illam per se parum credibilem ut sabulam reiicit. Haud procul a duabus illis tertia invenitur statua, multo minoris magnitudinis. De ea nihil refert Elphin-stonius, plures tamen statuae, exceptis illis duabus, superemedicebantur. Sexus figurarum, longi temporis iniuriam et Multa. medanorum surorem expertarum, haud emici potest, teste Wilso do m). Alii vero peregrinatorum narrant, alteram iuvenem inberbem repraesentare; alii, qui mammarum protuberantiam animadvertisse sibi visi sunt, exhibitam esse contendunt feminam. Cui sententiae consentanea refert Elphin stonius, qui alteram virilem. alteram semineam habet figuram. Utraque statua, eodem teste, ad orientem spectat; virilis imago unam manum versus os tollit, alteram vero e transverso pectori praetendit n . Firmantur haec per Nil sordum, ex testimonio clarissimi cuiusdam Multam edani Meyan Asod Schah. qui praeterea refert, duas illas maiores statuas a se invicem dissitas esse quadraginta passus, tertiam vero et quidem statura minimam, viginti pedum, dimidium milliarii Anglici ab illis distare; statuarum alteram seminam repraesentare, e mam marum protuberantia et mollibus tenerisque oris lineamentis necessario colligi. Quae tamen an revera invenerit, dubitationem mihi
195쪽
iniicit tot saeculorum decursus. Utriusque figurae, addit ille, vestitum opere Phrygionio, quod vocant, vario colore quondam distincto instructum esse; cuius quidem rei et nunc superesse indicia. Statuarum alteram rubro, alteram griseo colore pictam sui fleo , ni scilicet lapidis color genuinus griseus sit 30. Ex aliorum peregrinatorum testimoniis affert Wil sordus q vestitum similem esse ei, quo indutae sint figurae semio brutae in monumentis Nah schi Rustam, hoc
tamen discrimine, ut statua seminea capitis ornamento careat, viri.
lis vero tiara sit ornata, cui similem habeat seminea figura in monumentis Russamicis. Inter crura virilis statuae introitus est templi, quod quidem eo ambitu esse contenditur, ut omnes bellici apparatus, omniaque impedimenta totius exercitus oman Schahi satis in eo habeant spatii. Totum antrum tenebrosum est, parieteSeius recessibus et anaglyphis ornati sunt r). De hoc templo nihil quidem habet Abu Fagej, narrat vero aliam rem, notatu dignissimam, de qua vero silent ceteri scriptor .. in conclavium ill rum uno ut habet ille sepulcrum est, quod continet loculum, cui
inest corpus exanime, de quo ne incolarum quidem aetate maximus aliquam habet notitiam. Summa colitur reverentia.' Quibus adiicit idem: veteres, quod certum est, nonnulla noverant medicamenta, quibus si perungebant cadavera, eaque loco sicco reponebant, temporis iniuria illaesa manserunt. Et hoc corpus ea ratione unctum et curatum suisse 'nullum dubium est, quamquam supernaturali vi conservatum vulgo putatur.
a Monumenta alia in agro Bamiano Massian obvia.
Tota Asganorum terra, tam recessibus e rupe excisis, quam reliquiis aedificiorum, lapidibus structorum, abundat o. In solo 3gro Bamiano t) ad viginti millia conclavium illorum inveniuntur. quQrum alia diligentiori, alia rudiori manu excisa sunt. Persectis. simis
Ad hane eolorum diversitatem reserenda videntur statuarum nomina. Perfice enim die uni ur Sure4-Mr i. e. idolum rubrum, et C'hiugh. Bus i. e. idolum Eriseum seu einereum. CL HYDE. P. I 32.
196쪽
sma eorum inveniuntur inter Bamian et Bahlae, loco quodam, cui nomen nolit. Quae enim quum praeruptissima montium iuga o cupent, Multam edani inhabitanda sibi non sumserunt; ideoque factum, ut picturae, quibuS ornati sunt parietes, colores reserantita vividos . ac si nuper admodum essent inducti u . Sculpturae vero et inscriptiones num antris in sint, non certe comperit Elphinostonius L . Statuarum quoque, quamquam praeter illas tres incolumes nullae inveniuntur, fragmenta multa hic illicve sparsa aperte docent, maximum earum numerum ibi quondam fuisse is . Duo milliaria Anglica ab agro Bamiano meridiem versus inveniuntur rudera urbis Ghu huish, quae antiquissimo tempore a Multam edanis diruta perhibetur. Heliquiae aedificiorum lapidibus structorum pamvum occupant montem conicae formae, in cuius summo apice vestigia adhuc reperiuntur palatii veterum regum α). An haec rudera eadem sint, quae Abu Faget appellat monumentum Zothach, quod.que conditione satis integra adhuc conspici, testis est, ex verbis eius esset nequit 3 . Et omnino concisius omnia, quae modo indiis cavimus, a peregrinatoribus prolata sunt, quam ut ex iis quid certi quoad monumentorum aetatem et auctorem consequi possimus. Discas tamen ex illa recensione, quot quantaque monumenta. accuratiori examine dignissima, ibi adhuc inveniantur. Aegre idcirco serimus. Elphin stonium tam parum operae antiquitatibus describendis inpendisse. II. Scriptorum de monumentis Bamianis sis et auctoritas.
Maxime dolendum est, noS, quoad monumenta Hamiana, deis stitutos esse teste oculari. Hydius enim, quae profert, hausit ex libro Pharhangh Gihanghiri Indice conscripto, cui auctor est EbuPhac reddin Angjou, et ex libro Persico Massii Mamdli . in quibus revera Orientales agnoscis . alia enim habent fabulosa. alia in inmensum exaggerata. Abu Faget continet quidem non. nulla, quae ab aliis non confirmantur, fide tamen dignior esse viis detur
197쪽
detur quam auctoreS praecedentes. Wil sordus usus est narrationi. bus peregrinatorum, cum Orientalium, tum Europaeorum, ut videtur; eorum unius, quamquam Orientalis, permagni facit testimonium. Nomen ei est Meyan Alod Schali; superiori loco natus, satis eruditus, apud Omnes maximo honore cultus. Duodecies' ille monumenta haec visitavit; eius narrationes uti diligentem ita et veritatis studiosissimum peregrinatorem produnt. Quod vero attinet ad Wil sordum ipsum, nullus dubito, quin maxima iide peregi Ratorum narrationes nobis retulerit. Ex aliorum informatione et Elphin sto. nius sua hausit et , quae quidem, locet parum novi contineant, ceterorum saltem scriptorum testimonia, ex alia parte confirmant, ex alia refutant, quum adeo veritati S studiosum e L accuratum toto libro se gelserit Elphin stonius. Quae quum ita lint, quamquam horum scriptorum nullus monumenta illa vidit, revera tamen ea exinstare, dubitari nequit. An vero ea omnino talia sint, qualia nobis describuntur, quaestio est a nobis ad liquidum haud perducenda. In numeris saltem et mensuris, inprimis apud scriptores, quos laudat Hydius, eXaggerationem obtinere,,clarum mihi esse videtur. III. Monumentorum usus et Ruscatio. Permagnus ille conclavium numerus, antrum illud vastissimum, statuae illae ingentis magnitudinis eo magis admirationem movent, quo certius est, omnia illa, quamquam in Persia reperiuntur, neu liquam tamen Persis originem debere. In aliis quoque Persiae re. gionibus antra subterranea inveniuntur. sepii lcra regum e monte Rachmed excisa, eiusdemque generis cryptae monumentorum Nah- schi Rustam . Quae vero ut ratione, qua sunt excisa, ita et usu, cui in serviebant, plane discrepant ab antris Hamianis. Cryptae illae Persicae, quod vix dubitari poterit, domicilia vivorum non erant; monumenta Bamiana contra sepulcrorum usui non erant diis cata. Domicilia subterranea. sensu stricto, Perseo, quantum scimus, nulla habebant. Non obstant huic sententiae cavernae illae ad urbem Κirmanschah: ea pnim ut omnibus vitae commodis et neces.statibus parum respondissent, ita domicilia perpetua non erant; licet in iis, ut supra vidimus, refrigerii causa interdum commoratus fuerit
z Elpli instonius ino numentorum mentionem tirlicit, accounx p. I 53. 3I
198쪽
CAp. II. MONUMENTA URBIs B AHIAN. 18 Isuerit rex. Quod vero ad monumenta Bamiana attinet, longe aliter sese habet res. Tota Asganorum terra cryptis illis abundat; in solo agro Bamiano eorum duodecim millia inveniuntur, quas ex maxima parte domiciliis inserviisse, earum numerus aeque ac ratio satis docet. Qua de causa originem traxerint, necesse est, a populo qui antra subterranea inhabitabat. Vel ad Aegyptios vel ad Indos, si quid video, origo eorum recurrit. Originem Aegyptiacam prodere videtur mumia illa, quae teste Abu Fagelo in uno illorum con. clavium invenitur. Accedit quod, ut cl. Heerenius a ex Herodoto b , Diodoro Siculo e .et Strabone o demonstravit, nonnulli veteres Aegypti reges Bactriam indiamque expeditionibus petie. runt. Quamquam per illa testimonia probatur, Aegyptios antiquis. simis temporibus terras illas adiisse et nonnunquam sortasse occupavisse, diuturna tamen earum possessio. quae requirebatur ad talia monumenta perficienda. Aegyptiis suisse non videtur. Nec monumenta ipsa prae se serunt Aegyptiorum antrorum indolem: molesilla omnia opprimens, quam in monumentis Aegyptiacis ubique observas, non obvia est in antris Bamianis. E monte enim solitario, conicae formae, excisa, persublimia sunt, ita ut in aere adeo pen. dere videantur. Alia prorsus est Aegyptiacorum antrorum indoles. Quod ad mum iam illam attinet, vereor, ne argumentum, quod ex illa petere quis velit nullum sit. Ex Abu Fageli quidem opinione cadaver illud mumia it; quum vero nec corpus illud, nec antiis qui tales Bamianas, quod ex descriptione parum accurata Apparet, proprio examini subiecerit, nemo non videt, quam lubricum stargumentum ex re illa petitum, cuius ne mentionem quidem in. iiciunt reliqui scriptores. Sed sae, suerit ibi cadaver, multorum saeculorum decursu haud consumtum, ne tunc quidem necessario monumentis illis Aegyptiaca origo tribuenda est. Testis est Chardi. nus e , in hodierno Chorasan cadavera inveniri, arena obruta, incolarum, qui ante haec decem vel undecim saecula terram illam obtinuerint. Causam vero, quod non consumta fuerint, assert Chardinus soli conditionem siccam et arenosam ..Quid igitur, num
pari modo vel terrae conditio vel lapidis natura citrat enim eius. modi
199쪽
modi lapides, qui obstant quominus putrefiant cadavera in iis reposta) causa fuit, ut integrum servatum sit illud cadaver Τ - Mons
ille undique excavatus in memoriam nobis revocat inmania illa Lllorae urbis monumenta. Quibus quidem quamquam amplitudine et magnificentia longe cedunt nostra, artis saltem ratione et consilio similia sunt. Cui usui illa destinata fuerunt, eidem et nostra respondisse videntur. Urbs enim, simul cum templis et sacris,Zad Indorum morem tota e rupe excisa, in monumentis illis Bamianisse spectandam praebet. Antrum illud permagnum, licet obiter tan. tum nobis innotuerit, de ipsius usu nos haerere non s niti Domicilium certe non fuit, quum adeo ambitu maximum sit et luce careat. Quicunque indorum monumenta noverit, ne tantillum quidem dubitabit templum subterraneum hic agnoScere. De anainglyphis intus obviis nihil compertum habemus. Haud dubie vero connexum habuerunt cum ea religione, cui templum ipsum addictum erat. Item res se habere videtur cum statuis illis duabus. ad templi introitum obviis. Quae quum paulo accuratius nobis deis scriptae sint. ordiamur ab iis nostram disquisitionem, sperantes fore, ut, earum fgnificatione rite expedita, luce collustrentur cetera mo
Statuas illas ad cavi introitum perantiquas esse, primum fidem Deit regionis incolarum fama, quae, quamquam veritate destituta I antiquitatem earum quodammodo saltem probat; deinde ipsarum statuarum conditior licet enim ipsa rupe, e qua excisae sunt, a tem. pestatis iniuria . satis defensae, ita tamen exesae sunt, ut, multorum saeculorum decursum expertae fuerint, necesse st. Haud parum disseuuatis in enucleanda illa quaestione positum est, quaest statuarum significatio. Ex sola earum comparatione cum aliis figuris. de quarum signification o constat. veros militatem saltem ac sequi studebimus, cum ad certa pervenire, nostris subsidiis, vix li. ceati Notemus ea . quae alicuius momenti in statuis istis occur runt: MAd introitum inveniuntur templi. - erecta statura, serma ingenti. - Virilis statua rubro colore picta , - vestitu similis est . a figuris,
D De statuarum signifieatione non inter se eonveniunt Ineolae; alii Adamum Evam. que sub iis exhibitos putavi: alii alios, es. Aseas. Res p. 4eS., et auctor libri
200쪽
figuris, quae in monumentis Nackschi-Rustam ad genua usque terra. obrutae inveniuntur. - UtriuSque figurae vestitus opere Phrygio. nio, quρd vocant, variis coloribus distincto, ornatus est. - Capitis tegumentum statuae virilis simile est ei, quo ornata spectatur seminea illa figura in monumentis Ru stamicis g).V Simili sorma ingenti, erecta statura. duae statuae inveniuntur ad introitum templi, religioni Buddicae quondam addicti, quo superbit Salsetta insula h ..Rubro colore oblitae sunt, caput habent coopertum. Pari modo Buddae essgies in templo quodam . Ceylonis insulae, eidem religioni addicto invenitur, quae, flavo colore picta, capitis tegumento instructa est i . Perpetua, si quid video, Bud-dae figurarum ornamenta suerunt color quidam, quo illinebantur, lacidus, et capitis tegumentum. Cuius generis capitis tegmen sue rit in statuis Bamianis. discimus ex Nil sordo, quo teste id respondet illi, quo ornata est figura illa seminea I in monumentis Ru- stamicis. Quod si comparaveris cum capitis tegumento, quod habet Buddae figura, cuius effigiem, secundum picturam indicam templi Iagrenat, ex Muiso Eorgiano desum tam dedit Paulinus m) insignem observas utriusque ornatus similitudinem. Hinc, si quid video, prodit similitudo figurae Bamianae cum emgie Buddae Paulini. Figura Bamiana praeterea unam manum versus os porrigit, alteram Vero e transverso pectori praetendit. Et in hac re similis est ex parte aliis Buddae figuris apud Paulinum. Quae cum ita Conveniant, Bamianas statuas pro Buddae imaginibus habeo. Quum vero inter ipsas statuas et templum, ad cuius introitum sitae sunt, ne- haud dubie intercedat arctissimus, templum ipsum Buddae religioni sacrum suisse, nullus dubito. Quae quidem sententia per se, ingenue confiteor, satis lubrica, aliis argumentis insigniter firmatur. Non solum fama Bamiani incolarum sed etiam sacri libri Buddae sectatorum urbem illam omnis puri si sancti sontem habent, eamque nomine appellant Para . Bamian vel Scharma. M-