장음표시 사용
171쪽
Is 4 PARs A. PERSIAE TERRAE occIDENT. SECTIO III. MEDIA MAGNA.
periem, soli ubertatem et regionis cuiuSuis rei amoenitatem n), quae locum urbis Hamadan aptissimum reddunt regiae sedi, quae. que respondent plane veterum laudi. qua tollunt Echatana. Haec et alia, quae habes apud Rennellium, uti conveniunt cum urbe
Hamadan. ita repugnant plane iis, qui ad urbem Tabris Ecbatana
collocant. st Antiqua Nama ui urbis fama.
Inter urbis maxime memorabilia ostendere solent incolae permgrinatoribus sepulcru in ly Iardechai et Estherae o . Ottero teste p subversa praedicatur urbs a Nebuchodon OZoro, restaurata Vero a rege Dara. Ex Haindullae auctoritate Hamadanum condidit et muro firmissimo cinxit rex Schem schid; in media vero urbe arcem struxit Dara q). Alia incolarum fama quam narrat Rinnei rus, Hamadanum praedicat regum sedem aestivam inde a Darii tempori. bus usque ad Sehengi Scanum. Perinde Hamdulla urbem vocat lo-- cum regum testshu taliam, eoque refrigerii causa aestivo tempore concedere reges contendit r). Haec et alia, quae de urbe praedicantur, licet ex maxima parte fabulosa sint, 'mmam urbis antiquitatem indicant. Recentioris enim aevi urbs, cuius veram originem Persarum annales indicabant, vix ansam praebere potuit tot fabulis. Nonnisi urbs clarissima, cuiusque origo ad remo.tissima tempora descendit, tot mythis ortum dare solet.
Indicia adhuc supersunt satis certa, quae fidem faciunt, hodiernum Hamadan stum occupare urbis antiquissimae et amplissimae. Non modo ex aggere et ruderibus, quibus urbs superstructa est ob certo hoc .colligitur . sed testimonia clariora etiam supersunt. Inis scriptionem reperit K innei rus t . rupi montis Elieind incisam . quam Persae nominant Gu0. Nauma historia gazae, nomine ducto ex vulgari
172쪽
Issgari opinione, thesaurum in eius vicinio conditum esse. Inscriptio
nis charactores sunt cunei formes seu Persepolitbni v). Rudera in. super deprehendit olivierus v viarum stratarum, montem Elwindtraiectarum . quae tanta arte constructae videbantur, ut earum ori go neutiquam Persis hodiernis tribui possit. Aquarum denique co. pia a monte decurrens, quae sacili opera, ut olim irrigavit urbem, ita et nunc, teste Olivi ero in , in urbem posset deduci. ultro in meis moriam revocat Semiramidem, quae, ut habet Diodorus Siculus xx quum aquarum inopia urbs premeretur, aquis eo largissimis et optimis multa cum molestia et impensa deductis, totam irriguam esse. cit. In altera enim Orontis parte quum ingens esset lacus in fluvium sese exonerans, ad radices montem perfoditi Fossae latitudo erat pedum quindecim. altitudo quadraginta. Per hanc derivato lacus amni, largas urbi aquas suppeditavit. Quamquam haud contenderim. Semiramidis operum indicia reperisse Olivierum, invenit tamen quae alium te remota antiquitate habent auctorem, quaeisque ex inscitia Semiramidi tribuit Diodorus. - Cum notitia nostra de universa circa Hamadanum regione, et post Olivi eri et Rinneiri labores, imperfecta sit et manca, levioris autem momenti haberi debeant, quae Taverni erus ν) et Otterus et protulerunt, non omnis . puto, spes deest, ut regionem maiori cura perscrutantes alia eaque graviora veterum Ecbatanorum indicia sint inventuri.
173쪽
ndia Atropatena seu Atroyatia nomen traxit ab Atropate duce. qui propter insignem virtutem, qua sortiter Macedonibus obstitit, eius rex factus est a . Limites ei constituunt ab oriente mare Caspium, meridiem versus Media Magna et Mardus fluvius, ab occidente Armenia et Matiana, ad septentrionem Albania et Cyrus fluvius h . Respondet sere istis finibus hodiernum Aderbi chan e . quod nomen originem duxit ab igniS cultu, qui, quum Zoroastris. patria esset haec terra. in primis ibi vigebat. Regiones huius provinciae, quae
vergunt ad septentrionem, aSperae sunt et frigidae, reliquae vero bona gaudent soli aerisque conditione M. Atropatenam per vete res scriptores parum percognitam habemus: nam non modo Graecorum Romanorumve nemo eam penitius adiit, sed Medis adeo Persisque parum de ea innotuisse videtur. Magnam eius partem, inprimis regiones septentrionales, gentes occupabant rapinae deditae, et nomine magiS quam revera Persarum imperio subiectae, solius fortasse, praeter Cyrum, Cosrois dicto quodammodo audien. tes. Recentiorum peregrinatorum satia uaulti quidem hanc terram peragrarunt, inprimis quum, qui ante hos quinquaginta annos in Persiam proficiscebantur, per portas Caucasias eam adire solerent; ipsae vero itineris dissiculizites, viarumque a praedonum turba infestatarum pericula essecerunt, ut raro a viis .publicis deflecterent
interpretatur Κleuherus per laeum ionis; eoilem selisu ex sermone Zeudieo. explicat nomen Atropatia. ZEND-AVESTA. II. P. 49.
174쪽
peregrinatores. Parum igitur, praeter istas regiones, quae adiectae iunt viis publicis, quarum una a portis Caspiis, altera ex Armenia Taurin ducit, de tota terra cognovimus. Quod attinet ad nostra monumenta. ex iis, quae modo diximus, quodammodo apparet, non tot quidem tamque praeclara artis opera ac in altera illa Me- diae parte, in Atropatena inveniri credibile esse. Adsunt tamen nonnulla omni attentione digna: e Medorum quidem tempore, quod scimus nulla, quae reperiuntur, quorumque mentio occurrit apud veteres, si exceperis quae ad fabulosa tempora descendere faciunt scriptores, ad Persas pertinent omnia: alia Achaemenidarum, alia Sassanidarum monumenta sunt. Regia Mediae Atropatenae erat Gaza a , apud Plinium b) Ga. Eae, quod nomen 'nponebatur huic oppido, in quo belli opes et pecuniam vellent asservari; nam gaza, teste Curtio pecunia regia est lingua Persarum c . De urbis situ certiores simus per Strabonem Q. Accuratius nos edocet Plinius e , qui oppidum ab Artaxatis CCCCL mill . pass.: totidemque ab Ecbatanis Medias abesse dicit; Ptolemaei. Gazaca eadem fuisse videtur urbs, quamquam quod Ptolemaeus habet spatium . non quadrat cum Pliniano f . Ammiano Marcellino g quoque et Stephano Byzantino, apud quem audit πολις Ws I, sub hoc nomine innotuit. De Gagas conditore nihη memoriae prodiderunt veteres. Harduinus, quia Parthis demum appellatam eam; putat, haud dubie falsus est. Quamquam Parthorum denique tem-e Ill. l3. Cf. HARD UINUs ad Plistum l. p. 3 a. De gaea thesailro qui eoUM gesta legere eupit veterum loea, adeat Brissonuum de reg. Perf. pr. p. 252.
175쪽
rs 8 PARs A. PERsIAL TERRAE OccIDENT. SECTIO IV. MEDIA Argop. pore regia sedes sacta, ante Parthos tamen exstitit, ideoque et nomine quodam insignita fuit. Gaza vero vocabulum quum Persis antiquissimo tempore vel notissimum fuerit, a quibus aliis quam a Persiis ipsis Gaxa urbs nomen traxerit credibile est ' Parthi enim Graecorum amici et aemuli φιλελληνες si urbem condidissent. Graeco nomine, ut alias, haud dubie eam appellassent. Hinc colis ligo, Gazam florentibus Persarum rebus conditam. quamquam eorum tempore non prorsus quidem ignobilem, inclaruisse praecipue sub
Parthorum demum imperio. Licet igitur nullo modo inter recenistiora oppida debeat censeri, nec antiquitate nec amplitudine B equa. vii unquam Susa et Ecbatana; dum enim horum magnificentia praedicanda invicem certant auctores, Gazae vix mentio iniicitur apud
hunc illumve scriptorem, eumque ne antiquissimum quidem. Ex Plinii loco supra laudato, adhibito Ptolemaei te stimonio, prodit, Garam lacui olim Syauto, iam vero inmis dicto versus orientem stam fuisse. Quapropter hodiernam urbem Tabris vel
Tauris locum veteris Gazae obtinere vulgo contendunt; sed male. nam nec aeque distat Tauris ab Artaxatis atque Ecbatanis . nec talia a peregrinatoribus ibi inveniuntur rudera, qualia antiquam illam urbem referre videntur. Peregrinatores quidem in eo consentiunt. multa ibi conspici rudera. neque tamen ea remotam illam aetatem
prae se ferre L . Chardinus i miratur, nulla ibi inveniri antiqua 'mo. numenta, Rinneirus h testatur. muros ibi conspici veteris alicuius urbis, qui ex luto constarenti Materies haec non sitisse videtur murorum, quibus urbs illa capitalis, tantarum divitiarum custodia, defendebatur. Haec firmior et muris lapideis munita fuerit, veros. millimum est. Accedit quod a Persis ea condita est, qui ad ex. struenda aedificia non coctilibus, ut Medi, sed lapidibus caesis ute-hantur, inprimis si ob loci naturam laciles erant comparatu. Gaza itaque saxis haud dubie erat structa, quae montes haud procul inde dissiti abunde praebebant. Qua de causa relinquamus Taurin eius. que aggeres et procedamu S aliquot milliaria versus Mianam urbem.
Chardinus h media sere via inter Taurin et Mianam reliquias inue.
n ll. p. 363. An haee rudera eadem sint, de quibus egere Morier p. 27 I. et Gard nne i p. 4O. , lex deseriptiominis perfunctoriis essicere non potui.
176쪽
nit urbis cuiusdam peramplae, quam Abbasius Magnus diruisse ducebatur. Aedificia nonnulla invenit forma rotunda. lapidibus eaesis structa, tantae molis, ut ne ab octo quidem hominibus possent com. moveri. Heroes veteres, ex vulgari Persarum opinione, quondam
hic convenerunt ad con filia habenda. Haec igitur veteris Gazae habeo rudera, digniora saltem hoc honore quibusvis aliis hac re. gione hucusque inventis. Dubitationem quandam iniicere posset, quod Schach Abbas eam diruisse dicitur, quum multo prius Gazam in ruinas esse conversam, ex omni seriorum scriptorum silentio verosimillimum sit. Sed Abbasius fortasse Gazae devastatorum ultimus suit, qui quae alli diruenda reliquerant, quaeve ab aliis restituta erant, prorsus ad exitum vocavit.
Antiquitates urbis Maraga. Maraga urbs sita est secundum tabulas geographicas Nasseredis dini sub 46ς as longit. 3 V eto latit. a . Distat a lacu Urmia vete.
rum Spautone milliaria duo cum dimidio orientem versus. Clara est ob celeberrimum illum astronomum Nassereddin b), qui ibi tabulas suas geographicas composuit, quique in montis prope iacentis fastigio, ad astra observanda, speculam suam habuit astronomicam, cuius et nunc in aequato montis apice indicia supersunt e . In eiusdem montiς parte occidentali conclave invenitur e rupe excisum, quadraginta pedum longitudine, sedecim latitudine, haud plane dissimile cryptis indicis. Duae speluncam obtinent arae, quae, Rinneiro teste. simili uadinem quandam habent cum priapo templo. rum indicorum. Sculpturae iis nullae adsunt, neque magnitudine neque pulchritudine cum istis indorum . antris comparandae M. Nonnulli praeterea cuniculi varia directione excurrentes coniuncti esse videntur cum aliis antris subterraneis. Ut bis incolae nihil de antiqui-
177쪽
16o PARs A. PERSIAE TERRAE OCCIDENT. SECTIO IV. MEDIA ATRO p. antiquitatum istarum usu et consilio sciunt, omnem eas hominum memoriam longe EXcedere contendunt. - Quamquam de m numentosum illorum perquam memorabilium aetate et auctore certo quid constituere non audeo, quum nec inscriptione ulla, nec sculpturae opere alio insignita sint, de eorum usu tamen, ut putem, nos non haerere sinunt arae in cryptjS illis obviae. Religioso consiljo haud dubie destinata fuere; locum mihi invenisse vid or vete. rum Magorum religioni sacrum. Fidem huic sententiae facit Bu- Ioui e . Urbis mentionem iniicit filius Haucali I qui stum eius constituit ad lacum Urmia. de quo haec, Inprimis peregrinatoribus suturis notanda verba, addit: in round ilis Iahe are vinges and bullaings V - Deprehendisse sibi putat Rinnei rus Maragae nomen in voce Γαμαργα apud Diodorum Siculum g . Sed Gamarga non urbis est sed regionis appellatio; nec de urbe huius nominis inno. tuit, nec de regione isti, praeter nomen, quidquam memoriae proditum est h).
Insignis est locus apud Mosen Chorenensem a , quo exponitur,
Semiramidem ad brevx tempus in campo Araratensi commoratam. in loca regionis montuosa ascendisse,' ibique, quum terrae amoenitatem et caeli tenuitatem contemplaretur, haec verba fecisse: hic in tali temperatione caeli, et terrarum atque aquarum ubertate, urbes et domicilia regia exstrui oportet, ut quartam vertentis anni pa tem, aestiva tempora, iucundissime in Armenia traducamus, ac per reli-
178쪽
reliquas tres aciis frigidi varietates nosmet Ninivae foveamus.' Varia deinde quum loca peragrasset, ab Orientis partibus ad ripam lacus fas pervenit, ibique collis quidam oblongus et vallis ita ei placuere, ut hoc loco subsisteret. 'Iam ex Assyria reliquisque imperii . sui partibus rudes opifices ad quadraginta duo millia; et delectos artifices, lapidis, ligni, aeris et ferri fabros, qui, suae quisque artis, essent peritissimi, numero ad sexcentos, continuo ad expetitum locum adduci iubet. Statim convenere operarii rudesilurimi. et architecti multarum artium solertes. quibus primum praecepit, ut aggerem latissimum atque altissimum ex asperis et grandibus saxis, calce atque arena coagmentatis, ad numen exstruant, qui ad haecuSque tempora ut addit Moses , permanet firmus. in hunc modum per multa stadia aggerem tandem ad locum urbi condendae desti. natum perducit. Tunc multitudinem in varias classes distribui tu. bet, et unicuique classi electos architectos praeficit, atque urbem Opus mirabile, paucis annis persecit, et firmis moenibus ac portis aeneis communivit. Domicilia etiam in urbe aedificat, lapidibus discoloribus eximie ornata. binum et ternum tabulatorum. V interiorem vero urbis partem, et quicquid ibi mire sabricatum sit, quod pauci cognitum haberent. enarrare se non posse contendit Moses. U Namque pergit auctor cum editissimum eius locum munitionibus firmas set, regalia quaedam aedificia ibi struxit, quae arduos aditus, nec minus dissiciles exitus 'haberent, horribilesque quasdam latebras; quae quum, quemadmodum fuerint constructa, nulla certa fama ad aures nostras pervenit, neque in his historiis exponere possumus; id unum indicabimus, omnium operum regiorum primum id atque summu in haberi. Singulis praeterea lapidibus multas litorarum no. tas inscripsit. quae solae spectantes ad magnam admirationem traducunt. Neque hoc tantum loco sed in multis Armeniae locis rogionibus columnas statui imperavit, iisdem notis ad sui memoriam senatis, variosque limites ac metas, cum eiusmodi inscriptionibus posuit. Non huius loci est disquirere, quaenam fides deboatur omnibus istis, quae mira et stupenda de Semiramide circumseruntur M.
179쪽
Quod vero ad monumenta ista adtinet, cum Semiramide, prout eam aut fabulosam aut historicam habes personam, nec prorsus convelli. nec ex omni parte sulciri videtur Mosis narratio. Licet enim in eo salsus fuerit auctor, quod Semiramidi tribuit monumenta. quae ei originem non debent; nec tamen idcirco tota illa de iis narratio pro sabulosa et reiectanea necessario est habenda. - Si vero mo. numenta ista vera exstiterunt, et eo tempore, quo vixit Moses. ut contendit integra suere, nec nunc prorsus interiistb verost. mile est. Locum . quem occupant, ipse Moses nobis indicat; Druso*us enim est Strabonis Q Mαντιανή Ptolemaei instissa, quippe quae sola e paludibus Armeniae salsam aquam habet. lam dicitur Gn. Peregrinatorum perpauci, iique obiter tantum regio. nem circa lacum istum examinarunt o.
Urbs D er b en t et murus Caucasius. Caucasii montes proxime appropinquant mari Caspio inter fluvios Terebagh et Tabassaran a , ea parte, qua urbs hodierna Demhὸnt M sub 41 Q sa sec. Κin n. sita est. Angustus hic est celebratus ille Caucasi transitus, per quem ex Sarmatia tendunt in Iberiam, Caucasarum portarum nomine insignitus. Cum ideo quod per Dera
ef REi NEGG's l. e. et BlZARι rerum Perfiearum scripιοres p. 326. 476. Ioa.. Portae Caueasiae, magno errore multia Caspiae dictae, ingens naturae opus, montibus interruptis repente: ubi fores obditae ferratis trabibus, subter inedias. amne diri odoris fluente, citraque in rupe eastello quod voeatur Cainania communito ad areendas transitu gentes innumeras: ihi loci, terrarum cirbe portis diselum, ex adverso maxime Harmastis oppidi theruiu,' Plinius VI. . Ia. Eundem. quem notat Plinius, errorem committit Lue anu 1 i VIll. 22. . dum nonnne Caspiorum claustrorum appellat, quae Caueasia erant nominanda. . Eodem
180쪽
bentum urbem solus e septentrione in Persiam aditus patet, tum quod revera multa spectatu digna ibi habentur, factum est, ut vix alia Persae regio. tam multos nacta sit descriptores. Inde enim a Beniamino Tu delens C et Rubruquiso e , usque ad novissima tempora, unuSquisque fere peregrinatorum maiorem minoremve ei
describendae operam impendit. Primarii sunt Olearius f), Han. way g . Gmelinus ti . Κla prothius i , Milli erus h), Rei neggsius I , et Demetrius Cantem trus, cuius descriptionem in lucem protraxit et doctissime commentatus est uayerus m . I. Descriptio.
Derbentum m bs n) declive Caucasi septentrionale iugum oecupat, ita ut frontem praebeat mari caspis o . Superior urbis
pars Eodem vitio labitur T ae i tus Ana. VI. 33 . Caspiae portae, a Caue sis plane diversae, sitae erant prope Parthiam, mari Caspio versus meridiem. eL Dionysiuε Perie g. v. 1 39. et Eustathius ad hune loeum; Strabo p. 796. Quae quidem illae suerunt portae, ad quas, quum persequeretue Darium, duodeeimo die ab Eebatanis pervenit Alexander, teste Arrhia tio III. go Hie Arrhiani loeus, salse de portis Caueasiis intelleetus, multorum errorum eausa fuit. Peregrinatorum enim multi, quum ad hane usque Caueassp rtem Alexandrum progressum opinarentur, eundem quoque tam Derbenti uris . . bi , quam muri Caucasii auctorem habebant. Rennellium quoque geograpΑ. Syst. p. III. muri originem ad Alexandrum reserre, est quod iure mireris. De portis Cauea sitff. earumque eum Caspiill eonfusione, copiose egie Κi e hi iis, iii: Miseebau. Berolinens. T. VI. p. 84.