Litteræ Societatis Iesu annorum duorum, 1613, et 1614, ad patres, et fratres eiusdem Societatis

121쪽

suo exedrio, Pontificiaque curia,proturbant vel res Collegae, Nouodoniensem in carcerem denuo raptandii dedunt. Non aderant vincto sui ordinis& ritus Praedicantes , qui consolatoriam operam aegritudini leuandae adhiberent ; has igitur partes Orco legatus Tartareus Popa sibi sit nait, libertatemque captiuo , si se audire velit, pollicetur. Ea

igitur siue familiaris solatij destitutio , siue praesintis exiiij formido, δί salutis alea , cum eius animum non leuiter affecisset, Sacerdoti de nostris in custodiam aduocato Cacodanno is scaudem aperit, cuius mortiferas petitiones uti certius cludat, Sacri Agni postulat sibi amuletum; quo instructus Tartaream belluam ita ineruauit, se illi prassientem sistere non auderer, sed procul

ex abdito loco tumultus modo aliquid excitaret. Hoc aditu in cius animum patefacto , cum noster opportund instaret, ut cuius summam vim ex re inter nos neutiquam primae notae, recens, & suo ingenti bono perspexisset, eius Fidei caeteras opsts, . numero & magnitudine singulares, & notitia de ipsi, usu st deret sibi facere cum Catholicis communes; eum principio non valde repugnatem habuit, ac pauci sxtiam diebus penitus consentientem. Quam in sententiam ut ne quo se metu , errore , aut necessitate adductum Praedicans aperte demonstraret, eius Fidei, palam, & saepius quidem: profitendae,quam toto animo esset amplexus,nullam non occasionem studiosissime arripuit. Ebetiam operam contulit, &ardentiore quidem ansemo , uti Nouodomenses ciues, qui se talitatis do-

122쪽

re nuper , veritatis linea procul deerrassent, nunc se, salutarium dogmatum longe consulti

rem magistru, audire, ac praeeuntem sequi animuinducerent ; qua in sententiam ut eos pertraheret, vernaculi sermonis eloquentia, qua eximia pollebat, elaborauit, quam fieri poterat,vel metulime. Quo aute ductus est die, ubi ad patibulu ventum crat,audiente uniuersa ciuitate, ac peregrinis, qui numerosi confluxerant undique, Catholicam fidem ex Tridentina formula perquam alacri fortique animo professus est, ut quot Romani ac Ha retici ritus aderant auditores, testes haberet totidem,su ,in Romana sententia tuenda ad extremum usque spiritum,constantiae. Cuius Fidei,eius in mente haud leuibus vestigiis consignatae, illud fuit argumentum luculentissimum , quod, exspectando excipiendoque supplicio legibus imposito,

aequitatem animi singularem, paremque fortitudinem praetulit continenter. ANNO altero tribus ac viginti Nouodomensibus velli resin vel Sacri Calicis usum dissuasimus; mulierem Iudaeam Christianis institutionibus ad Baptismi sacra comparauimus ; eius prolem, ipla capiente, salutaribus aquis imbuimus; tertio ab urbe milliari, Hussitaei ritus oppidum adiuimus, vocatu Dynastae illius loci, concionibus , caeteraque Catholica cultura imbuendum, ubi pretium operae non leue habitum est, ut septena capita ciuium ad Christi sacrum epulum inducerentur, binaque ex iis sacro Calice abstinerent, quod in ea

gente sit plane prodigio simile. Monumentum

123쪽

suae impiet tis Haeretici parietibus aedis sacrae inscripserist , hoc est, eius diei memoriam, quo se Papisticis, ut loquunturiexsolueram sacris, quo suo facinore,ut omnium honoratissimo triumpho impensius gloriabantur; quam felicitatem ut sibi perpetuam a Deo precabantur , ita Papisticum ritum,& Papam diris omnibus deuouebant,siquando quis animum adiiceret Romano ritui apud se instaurando. Foedum illud Haereseos, sacrilegia sua praedicantis, elogium noster Dynastae signifi- cauit obliterandum esse, ubicumque tandem fuissis et exaratum; sed ex eo maxime loco , unde ipsi ctiam Deo Haeresis insultaret Dynasta, ut Patrem audierat, confestim sacrilegam tabulam abolen

dam curauit.

LABA CENSECO LLEGI . VT ciuibus fructuosissima, ita Labacensi Epis

copo iucundis ima cum ess et nostroru omnis Opera ; quo pluribus prodessemus , nos bis priore anno vocavit Oberburgum, ad totius regionis promiscua multitudine,festis Assumtae ac Nascentis Virginis confluentem, concionibus, & P nitentiae Sacramento excolendam. Ad quaterna hominu millia, cupidissimas aures concionanti praebentia, dictum est de hominis Christiani officio

tam utiliter, ut omnis concio mox ad Confessarioru genua conuolaret, ut iis audiendis frequentium Sacerdotum opera, duobus pariae diebus, Minteriecta cis nocte, continuanda fuerit. In ip

porro

124쪽

brro urbe, ciuium frequentiae ad Sacra, & con-iones commodius laxiusque accipiendae, amplio- is templi fundamenta iecimus, cuius deterinitandis unibus, sacrandaque area, Labacensis Amistes , pluuio quantumvis casto , aliquas horasumma religione consumsit,Ferdinadus vero hu-us Collegii conditor, cum sui copiam facere non ,os set, inscripto lapidi demittendo suas vices Si-icensi Abbati delegauit. Post ERIOR armus familiam Labacensem

riplici multauit funere, ac earum quidem Opera runa , quae gerendis rebus utiles iam suerant, utilioresque deinde sperabantur. Martino Feldhi rhon, Moratio, Adiutori familiarium rerum,duos V triginta nato annos,nouem in Societate versan-

i felicissimi exitus prima sors obtigit, cum eumrx continenti & immodico labore permolesta orripuisset Pletaritis, eamque mortiferam ipse oniecisset, omniumque ia primum prouidi ilet,

i semel, iterumque uniuersam vitam ad Sacer- lotis aures excuteret : contraque medicorum sem entiam caetera adhiberet Sacramenta , non mulo post vitae in strenuis laboribus religiose ac soriter exercitae praemia percepturus excessit. Septi-Do ab huius occasu die Andreas Lanscha, Labazensis , aetatis quarto & vicesimo , tertio Societatis ii utar, Pleuritide quoque absumtus, ab docem di ultima in schola, & vivendi munere absolutus est, paucis annis religiosissimi certaminis glorio sum, & virtutum palmis celeberrrimum stadiumrmensus. Patre autem Eustachio Tunetleroqvdd

125쪽

per idem sere tempus orbati sumus,tanto eius do cessus visus est Collegij,Prouinciaeque rebus alienior , quod ipsius erant eximiae, suria vulgarem notam, indolis, ingenij, eruditionis, Religiosoque moris dotes, praestasque cum ab natura,cum ab arte mortalium animos conciliandi, quoque res exigeret, pelliciendi facultas. Vixerat annum quintum & tricesimum , inter Socios decimum sextum, in Istria natus,cuius ad caeteram eruditionem, & trium principum linguarum notitiam,celebriora etiam Europaei generis idiomata corollarii loco accesserant; ut priuatim publiceque di- cedi utilibus de rebus expedita semper copia suppeteret, ingenti audientium emolumento. Magni 1pe illustrium rerum olim gerendarum Istricam Missionem attigerat, unde affectu permolesta febri corpus retulit, iam debilitatum longiore alio, pcrdissicilique itinere, cum Praga huc contendis

set : ut morbi violentia fractas vires tametsi sortis animus ad destinatos labores integrare niteretur, illae in ipso conatu hominem deficerent, ac,studio nobilium coronarum praeclare currentem, in me dio stadio exstinguerent. Vt quinque a pertinacia haeresis tuendae profitendaeque demoueremus,nonisegniter desudandum fuit ; qudd genus praedae his

. ocis ciusmodi est, ut propemodum aequare possit isti triumphi materiam. Sed in Haereticis tamen censentur normuli tametsi sententia & ritu a notis longissimEdiscrepantes, qui voluntate, ac BC-neficentiae studio nequaquam alieni esse velint; nam copiosa ex eo genere familia, integedis tom-

126쪽

ii nostri geminis turribus,aeris Cyprij maximam

im nobis liberaliter subministrauit accessio-bis loco adiurictis centum k quadraginta Taleris,

d eamdem aedem pleniore ornatu instruendam. Pi s et Ri A c i hoc biennio toto Lutheranisbcietatem reiiunctarunt octo, quorum unus, gemiere nobilis , & opulentia clarisiimus, condonan

ibus nostris, ut principio Catholica Sacra priuisim adiret , ham gratiam , ut sua conditione indi- nam , aspernatus est , profestus veri patris famitae partes in recte factorum exemplo potius,quam ii potestate ac imperio esse positas ; quamobrem re ne iis obesset dissimulando, quibus omni sua astione prodesse deberet, luce palam quaecumque Iatholici hominis essent munera, in comuni aede durpaturum. Altero anno huius bienni, decessie,eorgius Bartolich, Slauus, domesticae rei nauus urator, duodequinquagenarius, undeviginti sti- endiorum in Societate, quem Ariani Claudio-,olitana Transsiluaniae clade securi contusum,ru- tis duabus in pectore costis , semianimem reli- 'erant, qua ex carnificina, quod reliquum ei viae, ac diuturnae quidem fuit, in perpetuis crucia ibus transactum est, in quibus eximia Christianae

olerantiae, caeterarumque virtutum documenta erpetuo edidit.

LAGE N FURTENSE COLLEGIUM

LUTHER AN A causa vicenos senos erroris sui adstipulatores anno priore amisit, quo dc .

127쪽

i: ΡRo v INOIA grege unum sua uxor tricesimo ab hinc anno in baratrum impietatis secum detruserat, ex quo ipsa deinde cum salua emersisset, non destitit virum reuocare, quem praecipitarat, dum illum quoque in salutis portum assereret. In multo ciuium to porri singularis Scholasticae iuuentutis, frequenti eximiaque nobilitate florentis , emicat se ortanto ardentius, quanto eis impensior adhibetur cura, Numinisque solet in hoc genere liberalitas esse cumulatior. Et vero Ferdinandus Princeps, cum nos inuiseret, hanc Deo ac Religioni, sibique, tantum nobilium adolescentium numerum, tamque compositos ipsoru mores gratulatus est A L TE R annus manubiis ex Lutherano exercitu opulentior discessit quadragenis militibus ipsorum ex acie, iusto certamine, detractis, & quidem virgine ac viro nonaienariis utrisque, nil ilvi esset amplius, cur transitioisem differrent , ista praesertim & animi & corporis orbo luminibus.

EBERND OFFENSIS SEDES.CA R i N T H i AE, Stirlae,finitimarumq; prouinciarum oppida & pagos, seu Labacensis, seu Bambersensis,ac Seccouiensis Episcoporu iurisdictioni obnoxios,Sacerdotes suae Probationi, trientu exsoluentes, per eam silentij & quietis opportunitatem lustrare aggressi sunt,eisque populis,vel

Lutherana labe turpiter inquinatis, animoru m

xima subsidia importarunt. Expeditionum prima suscepta est Pleiburgu oppidum versus, & in agrii

oppido finitimu,quo Labacensis Antistitis litterς,

128쪽

i cuius ditione ille tractus est totus,quonia erantntegressae,nobis aduenieritibus,apud Parochos & icarios prona cedebant omnia;indeque sequeb ir plebis ad officiu Christianum adducendae λα-ia facilitas. Nobilitatem principio minus aequam xperti sumus,abalienatis no nihil ipsorum animi amore quodam aduerso malevolorum , aion cius opuli salute,sed commodam sede nostrorum co- niae quaeri vulgantium;destinata scilicet esse illa otius orae lustrationem , priuatrium explorandis planis praediis,quorum possessionem ambuensus; ed cani calumnia facile discussit nostrorum breui terspecta innocentia. Vbi autem publice constitit ani invidorum fuisse criminationem, cleri, ΠΟ- ilitatis, ac plebis uniuersae animus, tum se in hos alam effudit maxima significatione beneuoleti , emoque laic de numerosissimo populo , qui no- rum aduentum sibi, ut maxime salutarem, non ratularetur; ut praeter catholicos, omni genereaelestium auxiliorum, duobus oppidis, pagis plu-ibus egregie curatos , quattuor etiam Lutherani

b haeretica labe sanaretitues Ab istis rite procura- is translata est opera in Dequens incolis oppidum arinthiae Fel hirchium,ac eiusdem agrum,B--,ergensis dioecesis,indesitie in quaterna Stiriae op-,ida grandiora,in SeccSuiensi dioecesi,pari,ac ma-bre quoque oppidanorum compendio, utroque Afitistite per se ac suos nostrorum laboribus amansi me obsecundante; ubi ad caeterae messis ingen- es aceruos, ille quoque' accessit cumulus unius' ic viginti Haereticorum, Luthero ac Ministris eius. suas

129쪽

ris PROVINCIA suas res habere iubentium.Ab his oppidis in aliud Sanctum Pitum appellant, cum dumigrassemus, seuerius a Parocho ac ciuibus accepti, non nisi pro ara dicturi ad plebem admittimur, & quidem circumscript dictione intra breues quadrantis angustias ; scd felicior nobis, populoque iuςundiorvi fructuosior, cecidit ea conciuncula, quam Cimrio futurum credidisset;vt ad eius dictionis auidas plebis aures, & primariorum deinde ciuium , ac

Senatorum denique,crebrius iteradae s erint cor ciones , adi unctis reliqius nostrie con eludii ssunctionibus,tota constusite ad nos ciuitate. Cum ad Haereticorum conuinccndos errores publice aut priuatam conueret: siet opera, Omnu in pu gnacissime nobis obsistebat cpiatur itiis feminarum

globus , sacrame to i aer s iterato adactus a secti is principibus ςaput 0bstring re, ab Luttiem nulliu te imperio vel a 'ritatς dis ussurum; in gulis suo stissimas si a mali dogmatis eiuradior cipes umqua exsisteret; ut palmarix, is illas ex coniuratione potuerit ciores in scelere iaciebat,obst ' a que .sontumacis suae sponte ingenij. 'm rea

res ad om em impiemem uerstonii facillimum

adi tum, uti. pecunia .redemti aseminas. Vtramque

ipsis Eucharistiae hoci Maminium porrigere' Celebri Virginum Coenohio nostri, Sancto Vato digressi, appropinqu*bant, cum eius loci se R det

silero , seu de Populo curatorςs omnes, aut aedi-

130쪽

,Us suis tenere se, aut alio dilabi coeperunt, Cuia io etiam morbo decumbere , cunctis inani tecta ore perculsis, venire nostros Pontificiis, Regiis acie instructos diplomatibus , quibus eius regionis Sacerdotalia quaecumque praedia Societati at cribuebantur ; quo eodem metu percita Monaste- 'cij Antistita, hortatoribus maxime Sacerdotibus, Hostatos aditu prohibendos statuit. Et mulieri sieanimo affectae,cum error auelli coram non posset, alio deuertentes Soch ad tempus , litteris procul ad eam datis , rationem suarum expeditionum se

aperuerunt, ac probarunt, Vt quos auersata esset,

mox expeteret cupidissime ; quibus ex interuallo redeuntibus , illa Virgines omnes, ac seipsam sacris institutionibus excolendam permisit in totos septem dies,de Monastica disciplina quotidie verba facientibus nostris ad uniuersum Coenobium; singulisque priuato congressu necessaria priucepta

suggerentibus. Vna dumt at Virginum , excepta, reliquae omnes , iteratis a pri ac pueritia confessionibus acco luerunt apud nostrum quidquid uti quam se admisisse immineranti, intimo, pietatis sensu ; inter quos uirimi motus, Vberesque Ia lamas profitebantur uniuersie illos se dies in sunt mis suis bonis: ducere , cum tam salutari nos fro-mni opera fruerentur, quos ut Angelos sibi heaelo missos spicerent. Hoc etiam gratior nostet aduentus Virginisus. omnibus sobtigerat' , quod auctoreDeo , ipsarumque mutente votis, o ob destinatos arbitrarentur; cui supplices saepenumerose suisse meminissent, 'π' Sacerdotem de Societate