Litteræ Societatis Iesu annorum duorum, 1613, et 1614, ad patres, et fratres eiusdem Societatis

151쪽

r 8 P R Aa ternas cuiuslibet hebdomadae ferias , aridum panem ac frigidam, iisdemque diebus ieiunium non sibi modo indixit, sed certorum quoque dierum verbera, & bene magn*m precum, ac peregrina

tionum numerum, quorum , innium obseruantissima etiamnum perdurat. Mille, quadringentis, triginta & septem,aut Caluinismo,aut Ruthenico schismate illigatis, funesta detracta sunt vincula, viri etiam Turcae Mahometismus excussita est Batshores, Ruthenici seu Russiani Schismatis Sa cerdotes sunt, singulari omnes ignorantia, quae deprehenditur ex ingenti stupore illius plebis. quae ipsorum diuturno magisterio docta est nilial omnino sapere,cuius sui apud nostros de suis,ma gistris graues querimoniaci, quoties suam ipsi altillima rerum Fidei per rinitatem exprobramus Eius generis. Sacerdotum ducentenis plures sune in Hommonensis Satrapaeiditione, quibus auctoritate Pontis a praeest: ita Munhazib in Coeno bio celeberrimo Basilianorum Caloietorum , sede habet, idemque .Munkaeti iiis Episcopus appellatur , quocum Dinu tes nostris natorcelleriindcongressus, ut is cum 'niuerso Ciero suo ad Ec-Mesiae Romanae communionem adducpretur, sed euentu in hunc diem ictho Eocigitur descensuimest, cum alia nuli suppeteret eius communionis iungendae ratio, vii Dynastes Hommonensis apta pellaret eius. controuersiae dis piatorem I Rusesorum Uladicam , hoc in Ruthenicarum partium Archiepiscopum ultimae serme in Russa degentem ; qtiem Ecclesiae Romanae sententia de volun-

152쪽

A v s et A. I 'tate coniunctissimum, nemo dubitaret Munii riensibus Ruthes societatem cum Catholico nomine facile jersuasurum, Hic est ille Vladica, So-

Hetatis nostrae amantissimus,Athanasius Krupet DLy , Praemisiensis Antistes in Russa, de quo superioribus Annalibus scripsimus in Sede Pr inisse

liensi Polonicae Prouinciae , qui Comixis Druge cliij litteris ad hanc conciliationem inuitatus mox e Rustia Hommonam aduolauit.Eius nec conspectum nec aduentum sustinuit Munkatiensis Epis copiis, conscius sibi noxae cuiuspiam , citati nihilominus Basiliani omnes Caloieri , Ruthenique Sacerdotes reliqui, ladicae rationibus & auctoritate adducti iurarunt in nomon Romani Pontificis , id unum modb veteris inoris sibi reseruates, ut Graecanico ritu Sacris operari liceret. Coenobium Religiosa nuper disciplina florentissimum, aedemque Coenobi, Magnae Matri sacra,quotidianis paene prodigiis illultrissimam tertio ab Hommona milliari, Caluinianus aliquis, te gente Dru-getliij Comitis , odio Catholici nominis euerterat funditus, populariumque soli miles peregrinationes ad illius aedis ruinas indi ii poena vetuerat ; sed cium nullius supplici, metu eoercita plebis Fides ingentibus venerantium agminibus fa

cri loci vestigia celebraret, longe uberiore caelestium munerum fenore cum ossiciosis Clientibus benesicentissima Pataona certabat. Hommonen

sis igitur Dynasta, & fouendae indigenarum, aduenarumque religioni , & suae in Caeli Reginamm .is magisque doctarandae, in ipsis. aedis amictae Κ 3 ruinis,

153쪽

gnitudine incly tis augustum Virgini templum anno superiore instaurauit ; qud ex Polonia, Rustia,& longinquioribus etiam prouinciis, huius saeculi anno quarto decimo, ipsis Pentecostes diebus,

assiuxerunt Virgini plia supplicantium tredecim millia, sub vexillis mille quingentis ,& amplius

Eo cum antecessisset singulari erga Virginem xeligione vir, Vladica, qui Hommonae adhuc versa- 'batur, subsecutus est deinde Comes , cui appropinquanti totus ille supplicanti uin exercitus, instru a sub veYillis acie , gratulabundus venit Obviam , cum multa grati animi significatione, &commemoratione meritorum, ob restitutam tam

sincio loco religionem, &cum religione dignit

rem, Sacrorumque Diuinorum augustam maiest tent. Is erat Pentecostes sacer dies, quo post rem diuinam mensa Comitis acceptus Viadica narrobat , pridie sibi ad Virginis aedem venienti, climvno abellet milliari speciem elegantissimi templi, purpureis parietibus, & coruseantibus, in seretio caelo esse obratam, quo spectaculo se attonitum, id comitibus ostendisse, comitesque eiusdem prodi si, spectato es fuisse.Interpretationem eius Ost n-ti, aliud alij coniectantes,ex aliquo euento suspenii praestolabamur , unum in primis veriti ne quis aduersus casus Ecclesiae pne nunciaretur; quem il- pse dies, neque multo post eam horam, nobis

indicauit. Conitestiendis ad maiorem dignitatem, teligioneiuque interioribus aedis, Vladica sericae vestis & argenteorum vasorum bened magnam com piam

154쪽

piam a Comite sumserat, rectaque in templum amensa venerat, ut praeesset aedem Ornantibus, suaque ipse manu ornaret, quo munere Ut tanto ex

ξeditius quietiusque defungeretur, tumultuantem turbam tantisper iussit e templo facessere,foresque occludi. Erant in aduenarum Rustorum agminibus sacerdotes aliquot, nuper Schismatici, quibus etiamnum dolebat,Vladicae imperio se ad Romani Pontificis communionem adactos ; cuius rei nonnulla facta ineptione inter turbam,ubi ad pro nas aures accidisse sua verba obseruassent, Vladicae coeperunt liberius maledicere, indigenas ino nere, indeque hortari, ne tam graue iugum sine

sciat ceruicibus suis iniungi. Illo temerari, sermonis flabello in circumstantium indigenarum animis suscitata mox est odij ac iracundiae flamma in Vladicam, & ex eo quod tum gerebatur in templo clausis foribus, quasi ex funesta indigenis coitio

ne, captata est seditionis occasio , itumque est tumultuose ad aedis valvas, & ins intentibs postula- 'Ium, Ut cae recluderentur , sinere urque populus religioni operam dare. Quod non aperirentur z- ucstigio , sed urgentibus rhponderetur, non esse absolutum negotium, cuius causa essent obductae; morae impatientia, & iracundiae impetu, ad portas moliendas se suriosorum manus conuertit, iisque reuulsis,ferro in Uladicam, eiusque comitatum, Π ssari coepit. Tranquillo animo, comi Vultu, at que oratione ferocitatem aestuantis turbae delenire coeperat Episcopus ; clim vexd sibi manus in cntari sentiret, suaeque familix, vim ferro defen-

155쪽

dciati acerbissima quaeque a furente turba inami terr aducrteret, qua eniti potuit, in sacrarium se abdidit, sed ubi per fenestram a circumfusa multi

tudine telis atrociter impeteretur, laederctur ust. Domesticorum vnus aliquis, aegro, cuni se subda .rissct parricidarum manibus , euadit ad Comite itemplo iam forte appropinquantcna, nunciatque

quantum periculi Vladicae impendeat, nisi sacrile

gorum manu iam occubuerit. Comes cum armi 1-

amanta accurrit in aedem, ferro Ἀ- uiciat in turbam indigenarum momento disiici , templo exactos prchendi, & in vincula trahi grassatores iub GVla dicam saucium e sacrario recipi cuius illa prima vox ad Comitem audita est, 'lu' rogabat, ut suae innocentiae violatoribus ignosce- ctur. Latronum sanguinaria illa factio,quod sceri aeris conscientia, & militaris cohortis, immissica Comite, perculsa metu in proximos montes sit . u. 'uv concesserat, ad Vladicam reconciliationis studiosum retrahi non potuit; is ergo, caetera nati l litudine in propatulum aduocata,vehementa an

anique plena oratio ii sui facti rationem eam reddidit, quae magiiop ab auditoribus probaretur;

Cum vero perquὶm hilari fronte , humanissimis- .que. Verbis pronunciaret, se omnibus, quorum injuria laesus ellet, Christi causa, lubentissime nOXam Iemittere , tum certὸ via uer e concionis in Tifice exhilarauit animos, ac sibi conciliauit in perpetuum. Ab eo sermone Comitem 5 nostros in .edem ipse cum intromisistet certum auo , ac familiaris Sacerdotis cruore aspersum ii

dicauit.

156쪽

ili est, tum haec Latinis . verbis cillatus cium esset, funguitie is undata est, sanguine assurrexit, &diisi fa cis Ecclesia I et , sanguis , inquit, hic meus te itis est, eritque postea, quanti mihi steterit communio dum C tholica Ecclesia, cuius nomine deliberatum mihi est ipsam etiam vitam inter cruciatus profundere. Hinc ab omnibus summa itum est alacrixate ad vespertinas prcces sollemni ritu Concinendas ; cuius alacritatis ea vis fuit,& piet tis contentio in omni multitudine,ut to tam insequente noctem posteraeque i icis dimidium continentibus precibus in aede traduceret Cuius suae constantio, Sardoris, religiosus in Dei Parentem populus id praemium merito suo tulit, Vt quater nis cicis umeri totidemque mutis vocem, pezeos dies suaru precationum seruore in petraret. V V A R est arx ,. arcique substratum oppi dum , Homino ua celebrius, & incolis frequentius, in alia quadam Satrapi Drugethh Comitis,

ubi calvinianae. luis multae ac foedae reliquiae, quibus detergendis Sociorum duo utiliter occupantur vicenis quinis cultum b ea colluvie in hunc diem exemti .

corruptela. integritati Catholicae octogenosternos alumnos Brunae pepe it, centenos, hisque

157쪽

matronae animum offenderat,quod Diuin, potentiae multum in concione detraheret; unde ab eo , & dogmate quoquzabalienata, nostrorum4nstitutionem in Fidei rebus expetiit,sec dum qua Catechesin morbus in eam inuasit, qui ad ultima Heduceret, quam aegrotationem non sunt veriti Haeretici asseuerare.Picarditici ritus neglecti esse indictam poenam diuinitus, eoque importunius matronae instare, ut rediret , unde discesserat, si exemtam se grauiore supplicio cuperet. Diuturnae fuerunt cohortationes istiusnodi,sed inanes apud seminam constantis animi, quam ingrauesccam in horas valetudo admonuit, ut se nostris permitte tet Catholicis initiandam sacris, & eo quidem tempore ; ut Poenitentiae ac Extremae Vnctionis animo evis adhibita fomenta decumbentis occasus continub excepturus, qui iactiam antegressi i- rus putaretur. Praeter tamen omnium spem , ab ipsa Sacra Vnctione derepente melior longe facta est , ac non ita multo post penitiis conualumquod beneficium sanitatis utriusque inemori gratoque recolens animo, Deo acceptum referrei perseuerat, & secundum Deum Societ ii adscribit. Anno priore Collegis tribus orbati-simus, totidemque Tironibus ; omnium quidem', primo Patre Petro Torrentio, septuagenari thuius Domus Rectore, Vota quattuor professo , inter Socios quadragenario. Eximia in homine morum sanctitas, impense venerarentur extranei quidam , vitae id-tegritate clarissimi : singularis in praesidendta sua, uitas,prudelitia hie incredibiliss vexationum cor

poris

158쪽

poris grauium, PQ peruarumque tolerantia tanta, ut in diuti nutante vestigium vix npar Et cruci tus, lices acerbisti';: arctissima curn Deo, &cae litibus, assiduaque familiaritas, & quae his virtu tibiis aliae dotes comitari soler, hunc vero magnu virum inter domus os externosque prodiderant.

Leonardi Pacliter funus haud longo deinde interuallo ut ecutum est, cui sexagenario, quinque ac triginta annorum in Societate; .m domesticam strenue geruli,nequaqua inopinata mors obrepsin, sed longe ante, ac semper praeuisa ; quem nimirum operi licet intcntissimum , perpetua comes assectabatur animi summi tranquillitas, testis vesque hominis ad omnes euentus recte comparati-

Pabulum huicquieti iuge subministrabat pia ait

faciendum opus, caelestium rerum commentatio quae maxime operoso laboris omnes lenire 'a stergetatque molestias, de in summa corporis animique contentione summum coctiliaret otium.

Petro Grossoto, Vallisiensi, curatori quoque rei familiaris, sexagenarium supergressis , par quoque fuit in grauioribus laboribus, morbique cruciatibus, mentis ab rectae vitae conscientia iucunditas , cuius hilaritatem in sed im annorum assidua fatigatione curandae Fabricae, non domestici magis, quam extranei demirari; lebaiit. Eius in Ore numquam piuili exaruit canticum, quod inter Opus frequentaret, si uberat arbiter ; quod ratissi- taret, si testis aderat ; sermonum vcro de caelestibus rebus,vel audiendorum, vel miscendorum btis quaedam ardentillima in eius animo insidebat,

159쪽

& ea quidem perpetua. Voluntarias corporis verixationes eo impetu animi obibat, quo seruentissimi quique ac validissimi Tirones, qua aetate, aCfractarum virium aerumnis, octasio ante obitum die , verberibus dorsum in caenaculo acriter cecidit,praedixitque sibi eam ultima dirierberationem fore quasi praesagiens instare sibi obitum, qui ex praecipiti casu ei paullo post accidit. Operis

nescio quid cu bat in recentis aedificii , summo tabulato, cum fallenteledem substrato solo, praeceps in terram ex loco sublimi corruit, suoque pondere grauiter humi assiictus utramque Coxendicem supra genu Degit, letali secundum ceruices instiper accepta plaga; quo infortunio multatus, ubi se collegerat, ex inculto stupore toto vultu pristinam . hilaritatem praetulit. Viginti dies illi ruinae superstes fuit, in perpetuis & atrocissimis cruciatibus, quorum immanitas nihil umquam aut ilistae serestitatis ex vulta , aut aequitatis exanimo illi decerpere potuit. Ex Tironum familia duorum prior decessit Daniel Κragius, Danus, quarto dc vicesimo aetatis anno , mense decimo octauo ab inita probatione', quem longiore vita dignum singularis virtus , litterae, ingeniumquer estans,& ab his dotibus spes cumulatissimae frugis, ostendere videbantur , nisi satius multo estet,

Optime mori,quam inceria exitus conditione, liu- rissime viuere. Alter Io nes ει ouakli, Silesius, altero dc vicesimo anno, quam Occoeperat vivere, quinto mense quam in Novitiis censebatur, magna ii in sui exspectatione concitata, tranquillo A P. yncra

160쪽

enere mortis solutus aest,quam mortem ia erat,& sodalibus in Tirocinium secum adeuntibus ita denunciarat ut inter eam significationem plenissimae gaudio lacrymae . ,vberilis Cum perfunderenti

PRO VIN