장음표시 사용
241쪽
2I copia. Unde cum in infima Α- uerni crepidine inpollinis tem-
pilum perenni ranarum coaXa . tione obseruari animaduertiste ,
fere indignabundus in Poetam numen, quod tam foedo in loco sibi aliquando delegerit sedem , tali perrupi carmine.
Linquere Parnassum quisna ie Phoebe coegi , Te forsan foeda hac sollicitat est aqua yCur Helicona fugis Delphos eur irruis amatost Non patriam Delon deseruiseepue13 Provide at inteplum sopiens descεndit Apollo
Hic ubi ror ranas teter Auernus alit ιNepe vi exm vata cantus o carmina desint, Suvleat illorum rana cauora vices .
Vepribus obsitum foramen Auerno adiacet, per quod in antrum della Sibilla dictum laboriosus patet ingressus. Suum in eo Cumanam Sibyllam habuisse domicilium , credit vulgus, &iactitant incolae. Fides sit penes
credulos. Ego sane RomanoruOpus fuisse reor, eo sine perfossum, Ut expeditior inter Cumas,& Baias foret transitus, & com
242쪽
municatio . Etenim cum dorsa montis innumerae occuparent vilIce , & Baiano mari lacus iungeretur Auermas, nulli bi aptior sterni eotuit terrestris via, quam per viscera montis; crypta praesertim Neapolitana modu breuiandis itineribus edocente.Cumanam Sibyllam his in locis vaticinatam non nego, ne tamen
specialem hoc in antro illi sede
attribuam , & tempus , ut janui perforationis, & loci improportio , dc structura suadent . Cubiculum, quod in eo, ad ducentos passus occurrit, balneum Romani alicuius Reguli, ni forsan publicum, fuit. Ad trecentum tantiun passus modo extenditur antrum; obductus namq; consulto murus, quod reliqua est, imperuium reddit; non Viabca etenim experientia innotuit,' vira progredientes,aut inter foe- rorem, aut vaporum spissitudine prolixae, & coecae curiositatis . Ic re-
243쪽
2I6 repentina exanimatione has inter latebras exoluisse poenam s.
Uti Sibyllam, sic & Cimmerios ab hoc nedum, sed & ab omni
alio antro extorres facio ; Poeticum namq; genus est hominia, ab anilibus nugis foecundatum ;ni pro Lucifugis, & antra incolentibus tam incrijs, Noctuas,&Vespertiliones agnoscere veli- muri quorum tanta hic inest copia , ut persaepe a facium splendore excitati,foramen antri Oc-Cludant , volatuque incompto oculos, Vultusque egrediςntium percellant. Quemadmodum
Ethnicismus suas circa Auernu Commentus est fabulas , sic &inepta quorundam Christianorum opinio praecipuum de Christi in inferos descensione mysterium,eiusdem Averni in fundo locauit ι scioli cuiusdam Poetae
cantiuncula fidem adstruente . 'Sed Auerno relicto,per Domi tiani viam occidentem versus
244쪽
arripiamus iter . Mirae altitudinis arcus in conspectu aderit, ab incolis felix appellitatus , Vel quia inter omnia huius tractus aedificia aduersus temporis , rebarbarorum iniurias felici sorte integer etiamnum perseueret ,
vel quia inter illius parietinas mutilus lapis hac una diction
felix notatus, repertus fuerit.LM teritius est, dc Domitianae viae su- operimpositus. Quae super illum visuntur fragmina,Apollinei te-pli rudera esse contendit Capaccius ue cui ne adsentiar,& structurae angustia, & loci improportio 'suadent : ciim , nec qua in tem plum ascenderetur Iulus pateat, nec possit excogitari locus. In arcus itaque ornatum crediderim ego. molem illam lateritia excogitatam, & erectam, cui &trophaea, & statuae essent adfixς, ut locu Ii, & peristylia earum indicant non obscure. Neq;iden
Capaccius est audiendus, qui ar Κ a cum
245쪽
cnm hunc pro Cumanae Vrbis, ad orientem prospectante porta , agnoscit; via namq; Domitiana totum per hunc tractum is integra perstat, nec Parum ex - currit,antequam ab arcu ad rudera pertingat Cumarum.Quod vero, nec urbs, nec suburbia per dorsum collis arcum intercipietis excurrerent, & nimia ruderudistantia,& cautium inaequalitas euincit. Romani ne, an Cumani illum condiderint,incompertum . Ad naturae defecturmis
fuit ; cum etenim a Septentrione in meridiem exacto librame- to procurrat collis, aequum fuit, unicum illum hiatu, quem prae- se ferebat,iali arcu ad ornatum simul, ac defensam praecludere. Sane,naturae in Cumanos benignitatem agnoscet quisque, ubi praedictum collem ad tria mil-
liaria procurretem animaduerterit,loco validissimae munitionis
246쪽
a Isnis Cumis datum ut iam mirum non sit, si inter omnes huius tra ctus urbes, sortissimae sinat habitae Cumae. Hinc proculdubio in ijs,& ipsi Cumani primum,Cam- .pani deinde, Hetrusci postmodum, Romani aliquando, non semel Gothi, Longobardi postrem o , salutem ac imperij stabilitatem, gazas , fortunasquomnes, tutissimu veluti in asylo
collocauere. Sed in artem, ac naturam praeualens tempus , dc humana barbaries, quo muni-.tioreS, & in aeuum duraturae vi debantur Cumae, eo crudelius in carum desolationem dentes acuit, rabiemqs conuertit. In
minutissima frustula totu quod fuerant Cumae,hinc inde per arua respersum non sine lacrymis
Obseruatur; ut iam, non vicissitudini, sed voracitati temporis Obnoxias,raro exemplo fuisse
247쪽
rumq; parentis urbis exposceret dignitas, ut profusiori stylo,originem, res gestas, ac opulentia Prosequerer ; sed quorsum imhaec 3 num , Ut repetita Cumarufelicitate, inconsolabilior inde super illarum tritura, ac vastatione luctus oriatur, & dolor Et si meus Mercurius Apollini aliquando tradiderit Lyram, notamen threnos didicit componere luctuosos; nec Cumae fuerunt Hierosolimae, pro quarum solitudine deploranda nouus Ie-aeemias sit expetendus. Blandietis itaq; fortunae illecebras,sicuti& saeuietis in Cumanos,excidia, apud Capaccium perlegat hospes, cui sat erit,pedibus interim fastum, fortunamq; Vrbis, antiquitate , prognatione, opibus , aedificijs, ac rerii gestarum glΟ-ria nulli secUnda:,proculcau . Collis qui mari imminet, & rudera quaedam ostentat Arx fuit Cumana,in qua aduersus Narse.
248쪽
tenvsilins Totilae post deuictum
patrem obstinativima sustinuit obsidionem. Quadrato, ac pri grandi lapide siliceo constabat reui tamen opportunitas subiectimaris, & abrupta hinc inde saxa
famam contulere. Palus ei adia-Cet , quam cum Acherusia paruCaude nonnulli confunduti Primcipium fossie illius, quam ah Auerno per litus maris ostiam vGque e de re tentauit Nero crederem potitu 3 priserim chmo nullii aliud toto hoc in tractu infame illius temeritatis cerna tur vestigium. Illam tamen lacus inomine incolae cohonest runt, eo quia cum Linterni l cu aliquando cona municarit.Sat itaque Cumis datum erit, si for- timme, pariterque fortunatis,mae quondam Vrbis oram, ac sDtum, vultu demisso in reru vicis. studines intenti ab Oculis subducamus, & Baianum litus, quamari, qua terra collustrare fect
249쪽
nemus. Ad noui montis radices, stagnanteS aquarum re CCP-tus visuntur,quas Vt extincti Lucrini reliquias venerantur non
nulli. Nobile hinc Iulij portus
fragmentum in mare procurrit; molium scilicet,& phari, a fluctvvim attritu exesae substructiones. Iam aderis ubi alta iub rupe incuruatur mare, dc ubi Puteolani tractus est limes, Baiaruinde subsequente ora , qua olim toto in orbe nulla amoenior, frequentior nulla. Hic namque Romanorum florente fortuna,cla D si cum cecinere deliciae. Felix
qui Baias vidisset, felicior qui ibias perambulamet , felicimmus qui hortulum, villulam, ne dicatu guriolti in iis possedisset Q.iidquid pretiosi, quidquid oblect1-tis, quidquid olentis remotissi.
inae transmittebant prouinciae,1 olis condecorandis Baijs desti , nabatur. Flic bellicis, ac forem sibus ablegatouris,otio cuncta
250쪽
impendebantur. Romae seria , hic scurrilia ; Romae laboreS, hic.
laxamenta. Totum per orbem curae , arma, rei publicete, ac priuatae Zelus, ac stu dium; hic omnibus obliteratis, Cesares maiestatem, Senatores grauitatem Oratores facundiam,milites gladium deponebant. Romae omnia Martis, hic VeneriS cunctae seraon. Tales sub Tiberio, Caligula , Nerone , Domitiano, cae-.terisque lasciuiarum coryphaeis extitere Baiae, in quibuS,Vt consona libidine imperitantium Oblectamentis responderent populi , quas inibi exercerentur improbitates , dc flagitia, tu cogita. Unde non mirum si tot faeditatibus onusta, ad eam nunc seriam fiat redacta iucudissima plaga, Vt ViX per momentum , qui ad illam prospectandam acce
dunt, subs; stant. A loci squalore itaque, & a solitudine, quin ab aeris grauitate, Venusini Ho-