장음표시 사용
231쪽
zo mantia itiga consideres, nil hac valle tetrius , nil quod ad repedandum, curiosos magis sollici. tet. Solum enim inconstans est,& alicubi lubricum , hincque nonnisi pramio ductore calcandum . Quamuis etenim nulla sit in eo apparenS Vorago, eXhoatu tamen quem scussu solii transmittit, fornices 1ulphureos premi non est ambigendu . Horridu e regione ingressus se se OG fert vaporarium, fumi spissitudine,& voluminosa eiusdem elatione, vel a longe intuentihus extimescendum . Os Subphatariae illud appellitant inco-Le, eo quod nullibi tam impe
lem in subterraneis effervescereantur mur, & madefactio cuimscunque rei ad orificia admotae, vel inter illas ealigines clarismine demonstrant. Sit ne postea subterlabens alicuius illaminis M
232쪽
qua , an alia ibidem scaturiens, huius loci custos interrogetur Vulcanus. Quod philosophan
tatione calentis sulphuris, an ex iam concepto in siilphure igia transilientes, aut inde scaturietet aquae incalescant simul,& e seruescant . Fermentationi adhererem ego ; alioquin si in terra: Visceribus perpetuo ignis arderet, nescio cur non allidue pariter sol una quateretur, & continua mineralium exessione in ignis pabulum cedente, in die Ssub sit derent montes , & valles magis, ac magis profundae redderentur . Subterraneae fermC-tationis,in aperto, & sub dio,typum exhibet haec eadem vallis ;Siquidem variς scrobes effodi u-tur,in quas iniecta terra a pluviatili deinde aqua sic fermentatur et in superficie illius, sulphuricoaguletur quidem, 1ed non ignescat. Sed Vulcani officis
233쪽
ficinas ultra collustrare non Iibet . Dimetiamur itaque foru , quod Amphitheatralis est figmrae , altissimis, i)sdemque peren- Miter minantibus iugis circumseptum. Diameter areae ad quingentos , ambitus ad mille quimgentos circiter passus exteditur. Hic ab Hercule deuictos,parite que&pultos gigantes, fabulosa gentilitas commenta est. Ut tamen horrorem hac in valle cOCeptum ex parte deponat hos Pes , ludicrum epigramma Propono: si tamen a tot ignibus obsessa Neapolis suos terrores sinet Per iocum excipere. m vallem Phlagram.
Parthenope infelix tot Isammis undis, eis , aeuas tamen in varia tadere forte vides . Mons illine cinere, hinc vallis te Sulphure tor
Ille minax capiti hac insidiosa pedi. resirique cinis volitans illis tua lumina Ddit . A sedo his nasus Sulphure tisin abit.
Scabra dein, sed breui via ad Iocum in quo Christi Martyr IDRuarius Obtruncatus est perue-
234쪽
hio Populus Neapolitanus e truxit,& Capuccinis attribuit. Lapis etiamnum sanguine delibutus super quem securi percussus fuit Sanctissimus Pontifex ostenditur. Feruet hic non uno in loco solum,ut manum illi admouere vix permittatur. Hinc miri artificij cisterna pensilis co-spicitur, quae,velit nolit Vulcanus, eius in dorso impune geli--das, nec insuaves substentat aquas. - locum in quo Diuus Ianuarius obtruncatus es.
Ruis neget antiquos verum docuisse, cauentes Aptari rebus nomina saepesuis' Ut taceat homines sileat marmora, Saguis Extincti diui firmat in orbe fidem . Ille etenim Iania referens in nomine priscum , Et Ianum bina iis quoque fronte refert.
Nie namq; cUum totus dum crederet orbis, Vivere Parrhenope in saguine cernit adhue.
Reversuro Puteolos, fragmi- . na antiquae Viae a Domitiano quondam conitratae occurrent,
235쪽
quae per iuga Antiniani eOIIis
protracta, & ad Amanum lacu 'leni acclivitate deicendens,inde per cryptam,Neapolim Vsq;Procurrebat. Eam tamen milia post sarcula ntinc emergentem is
nunc latitantem posthabere e perant incolae , nec a Petro λfan de Ribera Alcatae Duce, alia per maris litus, ut dixi, Comstrata,in totum frequentari de-sjt celeberrima via . Flortis T letanis e rupe imminent Ciceronianae villae vestigia. Campus , qui mare , & rupem interiacet , vitiseriique arboribus consilias est, a recedente mari, & subsultante solo in ultima Puteolani agri conflagratione efformatus est : quem sui iuris fecit Toletanus Prorex. Incedenti per haec
loca graue non sit Romanae eloquentiae principem in crepidine rupis obambulantem sibi ipsi es fingere. Hoc namque in loco celeberrimas illas quςstiones db
236쪽
ctauit academicas . Sed quidquid volet sibi emngar Viator ,
veriora edacis temporis obuenient trophaea; sic loci amoenissimi in squalorem versa est facies, Ut pro antiquo Xysto occurrant spineta, & pro uno Cicerone disputante,Οues balantes, & rudelium iumentorum insuaueS e X- audiantur modulationes . EX-
tincto Cicerone , fons de repente hac in villa scaturijt;cuius postea aqua medendis oculis Vsu- uenit ; ac si quo tanti viri internecionem lugentum oculis mederetur , prouida natura Vltro remedium apposuerit; ni Verius noua fontis eruptione,& ipsa ad Ciceronis casum lacrymabunda videri voluerit . Etenim , Ut Laurea Ciceronis Libertus cecinit , par erat, Vt ad casum illius, cuius scripta, mortalium oculos lectione assidua erant fatigatura erumperent fontes quibus legetium oculis mederetur. Et a Ci
237쪽
ceronis incolatu; & ab amplitudine commendabatur hec villa: totum enim quod per dorsum collis usq; ad Lucrinum excurrebat , occupauit spatium . Ve- ' rum quis fieri potuime credi-didisset, ni factum fuisse viderem us3)lacus & ipse Lucrinus euanuit. Non commentitia , aut a remotissimis temporibus corro horationem mendicantia tibi
propono prodigia. Postquam vari)s, sed tolerabilibus succus- sibus,tractus hic per biennium pertentatus fuisset: anno tandeIs 3 8. nocte diem ultimam Septembris antecedente, adeo concuti caepit solum, ut orbis cartibnes conuelli putarint plerique. Ea in trepidatione , e Lucrino lacu erumpere coepit, & sursum ferri ignis, quem talis ac tanta cinerum, ac lapidum copia comitata est, ut nedum tota Campaniae oram afflixerit, sed unius
diei spatio montem , altitudine
238쪽
ne vicinum Gaurum, & latitudine Lucrinum lacum exaequantCefformarit. Sic paucarum horarum spatio Lucrinus ille evanuit in cuius perennitatem , & pulchritudinem , nunc repaguliS , nunc vehiculis , non unus CHarum insudarat. Vel quia illum compresserint pluuiae, vel quia in subterlatentis ignis pabulum denuo cesserit montis materies , non tantae nunc est altitudinis . quantam in illius emotinatione , exacti aeui tradiderunt scriptores. Tales in ob1oleto deliciarugremio gestit modo natura lu-1us ostendere; sic in Puteolano tractu , agonalibus obliteratis palestris, implacabiliter inter lepugnare didicerunt elementa ,
ut ex eorum ferali occursu, nedum exsiccatusLucrinus, 'crum
eductus sit mons, qui ea profureditate, qua deprimebatur aqua , pari nunc ni forsan maiori ab titudine super terram ceruicem
239쪽
attollat. Voraginem, fumi, ac vaporis expertem ostentat in vertice, ut hinc ad nouas eruptiones paratum agnoscas. Exti cto tamen Lucrino , vel in foecunditatis antiquae gratiam hoc distichon adaptemus.
quoq, Lucrinus Iectit foeeundus haberi: Propifice en monte parturis i se nouum I
Post montem hunc , quem cinereum , & nouum metito appellitant incolae, varijs incisa an- stactibus se se offert antiqua Domitiani via, inter Italiae celebe rimas, & ipsa quondam adnumerata. Mox decantatus Aver-- nus, edito e loco sub oculos veniet; cuius ad aspectum,& fabulas circa illum emctas, & horrorem , quem solo nomine incutere Videtur , evanescere comperiet hospes . Iucundum Ctenim exhibet prospectum,ea Prς-cipue ex parte, qua Olim cu Lucrino lacu ,& Baiano mari semiscabat. Non eo inficias gra-
240쪽
veolentiam deposuisse poliqua Augusti iussu expurgatus fuit, dc nemora, quae illum occludebat recisa sunt. Ad duo fere milliaria in ambitu patet ; tribus i lateribus , iugis altissimis circumseptus δ quorum per dorsa, plurium aedificiorum adhuc spars cernuntur vestigia. Nouerit tamen hospes, non ea omnia,quae in eo, & circa illum soniniarat Poetae, dc forsan emnxerunt historici,experiri, vel intueri. Hac etenim in parte,sicut,&alibi, mi nuit praesentia famam; impune namque supervolitant aves, nec tantae esse profunditatis deprehenditur,vi P illii ad inferos clescendatur . Atri coloris habet aquas, siue quia palustres, si v quia profundae sunt. Nullos ferme gignit,aut alit pisces, ni inter