Coelestini Guicciardini monachi Coelestini Mercurius Campanus praecipua Campaniae Felicis loca indicans, & perlustrans

251쪽

ratij monosticho illo iam ant,

Nulius in orbe locui Bai pratacet amoenis.

quid modo Baianu litus,susurro lamentabili praetereuntibus animaduertendum Proponat audiamus

Disce hine quid phsit tandem fortuna, viator, Carmina dum sortis perleg s ista mea. litis in orbe locus Baiys praeluxit amoenis, Sed nune hsrridior nullus in orbe locus .

Sed amplum , & vasto fornic obductum antra ingrediamur . Quo pacto Ciceronis balneum illud appellitent incolae, ipsi viderint. Testitudinem etiamnuplastices opificijs , &inauratione olim fulgetem, ex parte retinet . Illius in pauimento, varie excisa, &ab uno in aliud diducta lauacra visuntur , quibuS peculiaris ad varios morbos depellendos inerat virtus , quem gratuitum naturς medendi modum aegre ferentes Salernitani medi-Ci, clam aduentantes, & peris ctis aquarum cuniculis , sustul re,

252쪽

re; Sicque ob paucorum auaritiam, a benigna matre tot per saecula mortalibus impertituminlevamen disperijt. Haud tamen hoc , 1anitatis illi tuenda: utinaveri assertores) patrarunt impune , sit,ut deapolitani scriptores

assirmant , illos vitrices mariSundae, dum Salernum repeteret ablorbuere. Anilem fabellam me recitasse putabis, nec abnuo; crede Ut voles , non enim prona isti, semper, & ubique folium

recitare Sibylla. Ciceronis, an

publicum, quod magis arridet , fuerit hoc balneum, nullum discrimen. Hoc pro comperto mibi hi e st; quam olim affabre excul ptum, re ad sordes, morbosque depellendos accomodatum,tam foedum, ac limosum nunc , nec nisi ranis conueniens apparer domicilium. Quin si minlis caute processeris, ob soli lubricitatem , alia qua ingrestis es vest coopertus exibis, & ex antro , Κ 6 car-

253쪽

226 carmen vere Sibyllinii me protulisse, tuo, sicuti & ego aliqua-do meo , experieris periculo.

Omnia topus habent; hinc tepus cuncta reuo-Hae nitido in sordes fecit abire loca. luens, Sordidus hue υ nies olim quis mil lus abibor, Ii unc mundus υeniens, sordidus inde redi

Pone ostium balnei, scansilis est via, qua ad sudatoriam, eadein motis rupe excisum, ascenditur . Locam ingrediatur hospes, typum haud dubie officinae illius inspecturus, qua in Lemno vulcanum concludi fabulosa is finxit gentilitas. Postquam etenim admotis manibus, & litus& fundum maris feruere compereris , alia tibi, usque ad sudorem, pugna obscurissimo in amtro est sabeunda . Vt tam n periculum, siuae periculo faciaS,na- itura ipsa prouidit. Ampla in ivisceribus rupis apparet Vorago, i ad quam triplici calle, scalpri vi cxciso peruenitur. Densulimus, itemqtie calidissimus vapor cat'

254쪽

les in parte superiori obnubilat,

quo euenit,ut recto corpore incedetes protinus sit dorem emi tant, reptantes vero nullam alterationem patiantur. Naturali iiimus hic vaporis effectus , prodigium aliquibus crassioris mineruae videtur. Ad crepidine Voraginis ausu temerario deueninoia 1 emel ego . Murmur e Nitenti.aquae simille, &vo Iuminaq1us vapor effertur, qui ubi ad operculum, siue testudinem voraginis pertingerit, repercutitur,& clim exitum nonnisi per . l-lesiam dictos inueniat, i ii sita humiditate, dc calore illos per uadit. Cum Vero e it vaporis,& fumi proprietas, Ut semper a plano, siue pauimento recedant, hinc fit,ut reptantibus impunis , recto corpore gradientibus Vsq, ad sudori. emissionem per mi latur accessus. Vapim consimilem habent in cerebro , crassiti e

illi, qui totum quod, linteo . ab-

255쪽

stergunt, sudorem reputant, &credunt. Non sudor undequa quo est , sed vapori admixta hu- Iniditas : ut ex corporibus isolidis, nec facile litinaidum sugentibus apparet . Importetur huc vitrum, vel euaginetur gladius , & ex stillicidio , quod remittui, Vera me dixisse deprehedes. Quamam vero huiusmodi ebullitionis sit causa, philosophi discutiant sat enim, quo curiosis morem gererem, ad antrum Canis, & in foro Vulcani meum subsistere feci Mercurium.AlioStamen philosophantes quotannis hoc in antro expectat Vulcanus : turbam scilicet copiosam languentum , quae non abstractas de ente quaestiones , seu morbis attracta membra igni r soluenda proponit. Parum erat digladiantia inter se elementa hoc in litore , veluti in publici terroris theatrum procedere, nidi humanarum mucriarum cata

256쪽

strophem suos inter I usus repraesentaret ia tura . Hic claudi, hic 1iardi, hic membris capti , hic demum lue gallica correpti, aut inter calentes arenas maris se pulti, aut ignitis in antris inclusi, salutem veluti ostiatim emendi

care coguntur.

Sic nostro aevo,Baiano in litore miseri spatiantur mortales .

Talia libidinum pignora apud

Baias nobis reliquere Romani. Sic Numina, sic tempus persaepe cum mortalibus ludunt. En, ut illuminet locum, ad quem cum Venere colluctaturi impine comuolabat Romani, Veneream ut execretur luctam nostri temporis adeant amasij, necnon foetis da scorta 3 Abominabilem luem,inter auri, & argenti myriadas nouus ad nos orbis trasmisit, ac si non satis, infinitis propemodum morbis nostra diuexaretur Europa, ut ex altero he

misPhaerio nouum Pestis genus

257쪽

2 3Oesset comportandum . Pensionem tamen tam execrabile hic

in Regno Neapolitanoaeum d ejusdem posses Itone inter Gab

lOS, Jc Hispanos dimicaretur Primum exolui caeptam , e X parte compatiens natura redemit ;sia datorium nempe hoc indicas, ne Verum non esset, haud princul a veneno antidota reperiri . Vt vero, ignitas 1crobes ingre

dientibus aliquod impertiatur solamen, Vulcanum iniit per OS,& in impudicissimam coniuge

carmina evibrantem auscultaturum propono.

Num semper vivam,superis inuisus imis, ' Ignita: claudar claudus in ade faber 3 Fulmina quid prodest simo fabricasse tonati Necfemel aggressis arma parasse dijs Turpia si quondam qua serta retexit Apollo ,

Uxoris vitio multiplicata manent Si quia deformis , caelo pepulere parentes s Cur Venus est thalamis eoUciata meisῖO utinam nunquam Oceanus patuisset Ibero, Indica nec merces ue fuisset aquis: Non mea me coniux compelleret illa mederi

ulnera nilitiam qua facit ipsasuis. i

258쪽

Totum quod a sudatorio ad

arcem usq; Baianam nunc rectu, nunc rectIruum excurrit litus, otivoles perlustra . Scabrae rupes sunt, & qua ab alto, qua in imo, innumeris referte pari edinis, que nescio quid horridae maiestatis exhibent intuentibus. Assiduo allidentium fluctuum attritu , &mons alicubi ex eliis est , aediticiorum substructiones corrosae, absorptae viae , & plurimi adhuc ab alto semidiruti pendent fornices . Montis huius dorsum occupabant Pompeij, Caesaris, & Domitiani villae , in tutissimas serpentum latebraS nunc couersae. Fuerint ne hoc eodem in loco Hortensiij, Sergij Alexamori Seueri, Sc Neronis decantatae villae, inquirant si qui tali iam procerum 1 unt haeredes. FIoc num nolle sit satis , Imperatorum , Dictatorum , ac Consularium virorum se i ectissimos fuisse recessus , quidquid hoc in tra

259쪽

2 3a aut cymba percurris, aut oculis lustras, & pedibus premis. Bonarum literarum virum decie-cet his in nugis tempus absumere. Ego sanc dum hoc ipsum ti tus non-semel adirem, nobiliori , in fallor, indagine , ad memtem, que ex historijs patrata in eo didiceram aduocabam. Hinc Caesarem cum M. Antonio , ac Pompeio congre dientem , dcantilia de subdole opprimendae Re p. macchinantem Obseruaba Augustum, maria in terrς viscera impingentem, & lenio confectui a Miseno commorantem intue-har . Lucullo, Sergio, Oratae, Apicio, alijsque talis farinae hominibus,inter pocula, & comess,eiones assidebam . Liuiam, insidias Marcello tendentem execrabar. Hortensilum, Murena, aliosque notae dignitatis viros ob pilcium amorem insanientes deridebam. Tiberium animam in Mileno exalantem diris inie- cta-

260쪽

233ctabar. Caligulam in aequora saeuietem risu excipiebam.Clau- dij fatuitate delectabar. In matris euiscerationem intentu Neronem exhorrescebam . Vitellium edulijs tumidum , ac Vino madidum aspernabar . Domitianum muscas insequentem Vituperabam. Hinc ad laetiora cciuersus: Delphino, amore pueruli cuiusdam capto, & illu Puteolis Baias, & hinc Puteolos quotidie comportanti blandiebar.l Plinio.Classe e Miseno,quo propius Vesevianum contemplaretur incendium educeti, nimiae curiositatis poenam indice-ham. Ciceronem denique Virgilium, Horatium, & Senecam

nunc carmina modulantes,nunc

subtil issimas quaestiones promouentes obseruabam , mirabar , auscultabam. Sic omnibus Omnia fictus, exoletam amoenissimi litoris laticitatem,ea qua poteram rorum in eo gestarum re-