장음표시 사용
331쪽
Quapropter Fidelibus, qui a me consilium petunt utrum possint auctarium percipere ex mutuo, et qui nullum habent titulum a Theologis communiter admissum praeter titulum Legis civilis, respondeo, eos uola Posse pracsatum auctarium exigere , et deneSo Absolutionem Sacramentalem si exigant. Pariter denego Absolutionem iis, qui percu piis huiuscemodi usuris , idest vi solius tituli Legis, noluiit restituere. Quaeritur i. Utrum durius et severius me habeam erga huiuscemodi Fideles.
a. Quae agendi ratio in praxi tenenda erga Fideles, donec S. Sed definitivam sententiam emiserit.
Lugduni a 4 Septembris i 83 I. . DENAvir Prosessor
Sacra Poenitentiaria, perpensis Dubiis quae ab Oratore proponuntur, resPondet: Ad primum, affirmative: quandoquidem ex dato a Sacra Poenitet tiaria Responso liquet, Fideles huiusmodi, qui bona fide ita se gerunt,
Ad secundum : Provisum in primo: unde Orator priori Sacrae Pomnitentiariae Responso sub die is Septembris l83o sose in praxi coi
Datum Romae in Sacra Poenitentiaria die it Nov. i 83 i. A. F. de Retκ S. Poenitentiariae Regens. F. Fricea S. Poenitentiariae Secretarius.
332쪽
RESPONSIO S. POENITENTI AB I E
S. TII. DOCTORIS ET REGII PROFESSORIS.
Regia Lex Pede montana universim et sine ulla restrictione permittit,. ut quisquis alteri cuicumque pecuniam mutuat, stipulare et ex is repossit annuum auctarium 5 pro Ioo supra sortem. Hinc in Pinaroliensi aliisque sinitimis Dioecesibus gravissima inter Theologos servet controversia, an tu casibus, in quibus ex una parto nullus adest titulus lucri cessantis vel damni 'emergentis vel periculi extraordinarii sortis amittendae, ex altera vero praeceptum charitatis erga proximum non obligat ad mutuandum simplici ae nudo mutuo, liceat mutuanti illud auctarium recipere et retinere Alii enim auctarium illud omnino usu rarium et illicitum, alii vero ab omni usurae labe inanita te prorsus licitumque esse propugnant: et quod controversiam valde implicatiorem reddit, omnes gloriantur se niti auctoritate Benedicti XIV, aut saltem eum sibi nullatenus adversari. Nimirum Theologi, qui primam sentcntiam luctatur, dicunt auctavium, de quo rigitur, a Boncilicio XIV reprobatum fuisse, implicite quidem in Encrcti ea dici t. Novembris i 745. Viae per enit, ut patet ex
attenta eius lectione, explicite vero in opere De Synodo Dioeeesana lib. X. cap. IV. D. I. et 2. his verbis: a Graecis ex parte consensit Cal-χ vinus, qui ad cap. XVIII. Ezechielis licere docuit aliquod moderatumn lucrum , non quidem a Paupere, sed a di vite, praecise ratione mutui di cxigere. Errorem a Calvino obiter insinuatum, ex professo propugnavitis Carolus Molinaeus in suo trahiatu Do . Usuris, ubi n. IO. Gudacter D a Tirmat usuram non osse prohibilam , nisi in quantum cst contra n e baritatem. Eamdem praetram opinionem amplexatus, alia ratione de- ω findit Claudius Salmasius in duplici tractatu, altero inscripto de usu -n ris, altero de trapezitico euore, quibus tu locis usuram, nisi cha -
333쪽
η ritatem laedat, ab omni culpa absolvit, eo quod sit merces Ioeatae . x Pecuniae. Ilviae Calvini et Molinaei opinidni non veriti sunt subscris bere pauci quidam Doctores Catholici, te illi scilicet, qui quum agi -
η tur dc mutuo quo pecunia aliave rcs datur ad Degotiationem vn foetioris labe excusant lucrum quod ex mutuo percipitur, dummodon sit moderatum, modumque scruci a. patriae Legibus definitum. nPorro etsi BenedJctus X l V in Srnodo Dioecesana dolum loquatus ut privatus Doctor, ipse tamen sine dubio omnium optime sciebat quid in sua EnΠclica reprobare voluisset, adeoque . quidquid circa usuram postea scripsit in Srnodo, ct signanter cit.' cap. ubi n. X. doctrinam in Elieyclicam definitam' summatim refert , habendum est tamquam eiusdem Encyclicae e plicatio, a qua recedere piaculum sit. . Theologi vero qui tuentur secvadam sententiam, dicunt auctarium illust non perciei ex mutuo φstas ratione mutui, Mel solius causa multiii El Mi intritii ipsius, Mel praecise ratione mutui, hoc est lucri cessanus , damni emergentis, aliove extrinseco titulo remoto, quod veluti usurarium atque omni iure illicitum meritissime reprobavit Benedictus XIV tum in Encrctica S. 3. n. i. Et a. tum citoto loco de Synodo n. ra; . scd ratione, causa, Mi, ac titulo extrinseco Legis Cisitis dominium a uetarii
ex mutuatario ita mutuantem transferentis, eo modo 'quo rerum dominium ex uno in alium transfertur per legitimam praescriptionem ; vel ratione publici boni, quod mutatis circumstantiis rin praesenti rerum statu, absque illo auctario ι vix aut ne vix quidem obtineri posset via ratione ultronoi taciti ac mutui consensus in auctarium a Lege. pcr- missum ex parte totius generatim societatis, eui inest ius disponendi de rebus suis Prout ei libuerit, et speciati iri ex parte eorum, qui modo pecunia abundant et modo indigent, ac modo pecuniam mutuo dant, modo ucro accίpiunt; vel ratione consuetudinis in orbe catholico sere ubique reccptae, etiam apud homines timoratac conscientiae, auctarium moderatum et a patriae Legibus desiuitum exigendi; vel ob alias huius - . modi causas, qnas Beu edictus XIV nulli bi expendit aut memor, viti Ad argumentum autem , quod ex Encyclica et ex opere de nodo Dioecesana deducunt primae sententiae patroni, quadruplicitur respondent. Respondent i .. Benedictum XIV in Encyclica . Vis ρemenit hoc unu in
statuisse, tunc scilicet ex mutuo nullum auctatium, etiam moderatum,
334쪽
ultra sortem recipi posse, cum quis vel tenetur simplici ac mulo mutuo absque ullo auctario, alteri succurrere; quod ex Praecepto charitatis, cxeoque solo, locum habui in multis casibus, idque ex eo quod tunc nullus cum mutuo concurrere potest legitimus titulus aliquid supra sortem exigendi: vel mutuum dat in iis casibus in quibus nullum alium iustum contractum, Praeter unum mutuum, celebrare potest; quod etiam accidit in multis circumsta ullis, v. g. quum alteri credit vinum, oleum etc. ut patet ex S. 3. n. f., ubi postquam dcfinivit salso et temere as-
firmari reperiri sempcr ac pracsto ubique esse vel una cum mutuo titulos alios legitimos, vel, secluso etiam mutuo, contractus alios iustos, quorum vel titulorum vel contractuum, praesidio, quotiescumque Pecunia, frumentum, aliudve id generis, alteri cuicumque creditur, toties semper liceat auctarium moderatum ultra sortem integram Salvamque recipere: a cumque qui ita assermaret v non modo divinis documentis et catholicae Ecclesiae de usura iudicio, sed ipsi etiam humano commutat sensui ac naturali rationi procul dubio adversari, huius desinitionis rationem reddit, et concludit his notabilibus verbis: a Neminem enim idu saltem latere potest , quod multis in casibus tenetur homo simplicin ac nudo mutuo alteri succurrcre, ipso pracsertim Christo Domino v edocente: Glenti mutuari a te ne avertaris: ct quod simpliciter multis v in circumstacitiis, praeter unum mutuum, alteri nulli vero iustoquen contractui locus esse possit. u Ac proinde iuxta Benedictum XIV. quoties mutuo datur pecunia, et praeceptum charitatis non obligat ad
am mutuandam simplici ac nudo mutuo, Semper una cum mutuo
xeperiri posse, quin immo praesto ubique esse legitimum aliquem titulum, v. gr. Legem civilem, Publicum bonum, etc., cuius praesidio liceat
auctarium moderatum ultra sortem recipere, iuxta tritam illam regulam: In necussariis e ressio unius est cxcitisse alterius'. aut saltem Benedictum XIV huic sentetitiae nullatenus adverSari.
- Respondent a. liuio quoque sententiae nullatenus adversari Benedictum XIV in iis quae circa usuram scripsit cit. cap. 4 de Synodo n. a. et 3: quia ibi solum docet perpetuae Catholicae Ecclesiae de usura doctrinae post Graecos Schismaticos contra dixisse tum Calvinum , qui erronee docebat aliquod moderatum lucrum ex mutuo Praccisu ratione mutuis in quo sita est usurae essentia licite a divitibus exigi posse; tum
335쪽
Carolom Molinaeum, qui audacter affirmabat huiusinodi usuram a Calvino admissam , et suapte natura malam , non esse prohibitam; ut Stiti quantum est contra charitatem, tum Claudium Saluiasium, qui eam dein usuram, nisi charitatem laederet, ab omni culpa prave absolvebat, salso eo praetextu, quod sit merces locatae pecuniae; tum demum paucos quosdam Doctores illos Catholicos qui impiae Calvini et Molinaei opinioni subscribere non verentes, una cum ipsis audacter affirmabant et erronee docebant, usuram non esse Prohibitiam nisi in quantum est contra charitatem, atque a foetioris labe Excusari lucrum quod a negotiatoribus exigitur percipiturque ex mutuo Praecise ratione multii , dummodo sit moderatum inodumque servet a patriae Legibus definitum. Haec omnia profecto ne latum quidem unguem disserunt a doctrina, quae continetur in Encrclica. At vero aliud est usurarium, et illicitum esse auctarium, etiam moderatum, et a patria o Legibus definitum, quod percipitur ex mutuo Praecisu ratione vatitui; aliud Est usu carium se illicitum esse moderatum illud auctarium a patriae legibus desinitum, quod percipitur ex mutuo non Praecise ratione mutui, sed ratione Logis cisilis, vel ob extrinsecas alias causas paulo supra commemoratas: Primum aD si emat Benedictus XIV, de altero ne verbum quidem facit.
Responde ut 3. in bapothesi quod Benedictus XIV in Synodo huic sen-
letitiae reipsa adversaretur, nullo modo culpandum fore, qui solidis rationibus innixus, a privata eius opinione seu explicatione modeste re-eederet, quum ille ipse in fine praefationis ad S3 nodum Dioecesanam aperte Prosi catur Omnibus in rebus, quibus nullum ex Publica Ecclesiasiauctoritate pondus accessit, qualis procul dubio est explicatio de qua agitur, nihil se in S, nodo desinire ac veluti decretorium exhibere melle, allata etiam ad hoc comprobandum auctoritate Melchioris Cani, et cxemplo Innocentii IV, qui etsi eo mincolaria sua in libros Decretalium scripserit quum Summum Pontificatum gereret non tamen a hoc sibiu umquam arrogavit, ut quidquid in eo opore scripsisset pro re desiis nita haberetur, sed facile passus est opiniones suas , quas tamquam is privatus doctor proposuerat, ab aliis doctoribus oppugnari, ut patet ela. v Respondent 4, in h3pothesi quoque quod Benedictus XI v huic seu lentiae adversaretur in Euc3clica, iam inde nullum amplius argum culum peti posse ad reprobaudum moderatum illud auctarium a lege pur-
336쪽
missum, quod percipitur in praesenti rerum statu: quia circumstantiarnm mutatio aliquam inducere potuit, immo vero mau i sus tam induxit variationem, non quidem quoad principia quibus nititur ea tholicae Ee. etesiae de usura et mutuo doctrina, quaeque eadem semper ac omnino invariabilia sunt, sed quoad eorum applicationem. Ego diligenter considerata prout tenues ingenii mei vires serunt, Benedicti XIV doetrina, ut moderatius, sic probabilius illud existimo: dubitari merito posse, utram ea doctrina, se sola, huic controversiae dirimendae sume iat, nec ne. Verum cum etiam posita hac mea opinione, cui parum sidere debeo, incertum adhuc remaneat, num auctarium illud tuta conscientia recipi possit; ut sublata omni incertitudine sit mihi parata facultas apte respondendi quibusdam Consessariis qni novissime circa eamdem Controversiam me consuluerunt, lum et aliis qui ratione munerum quibus P criangor, sive intra sive extra sacrum Poenitentiae tribunal consulturi sunt, Vestram Eminentiam suppliciter rogo obtestorque in Domino, ut mihi transmittat resolutionem trium quaestionum, quas hic subiicio: r. An auctarium, de quo agitur, lieitum sit. Et qnatenus liaec quaestio ex doctrina Benedicti XIV aliisque Sedis Apostolicae iudiciis directo resolvi nequeat. a. An poenitentes, qui auctarium illud sive bona, sive dubia aut mala si de receperunt, sacra mentali ter absolvi possint, nulla facta aut promissa lite et nunc restitutione, dummodo scri O promittant sc esse paratos ad exequenduin quidquid super hoc negotio Sedes Apostolica determina verit. Et quatenus affirmative, prout asscrutit nonnulli ad hanc alias quo similes quaestiones iam pluries nomine S. Ossieti et Sedis Apostolieae provisorie rescriptum fuisse, de quibus tamen Rescriptis eorumque tenore mihi non constat. 3. An iis pariter, qui neque ullum habent titulom lucri cessantis vel damni emergentis, vel periculi extraorditiarii sortis amittendae, neque ver santur in casibus in quibus praeceptum charitatis erga proximum eos obli gat ad mutuandum simplici ac nudo mutuo, liceat pecuniam mutuo dare, stipulato aut eo vento annuo auctario s. Pro IOO. supra εortem prout Lex regia permittit, sub eadem conditione de parendo suturis Sedis Apostolicae super hoc negotio delεrminationibus.
337쪽
Μaxima fretus fiducia, quod Eminentia Vestra votis meis, in re mihi adeo necessaria, benigne obsecundabit, Sum eroque semper Eminentiae vestrae Piuerolii die xa. Ianuarii i83a Humil. Obseq. et Dedit. Servus IosEPH ANTONIus AHARO, Sacrae Theologiae Doetor, et Regius eiusdem Facultatis Prosessor, Canonicus Theologus, et Provicarius Generalis.
Dil. in Christo Iosepho Antonio Avvaro transmittendas censuit Resolutiones alias datas ad quaedam dubia circa usuras scilicet sunt autem ea omnino, quas Superius attulimus, num. 4. Datum Romae tu S. Poenitentiaria die it Februarii i83 a. E. Card. DE GREGonio M. P. D. Fratellini S. P. Seor. , s.
reees modemi DiscῬi Aquensis Sanctae Sedi porrectas ad impetrandam normam circa Marias quaestiones quae do usura dioersimode ab auctoribus desinitinrur, idque pro quieta trini Fidelium quam Confessa
Saera Poenitentiaria ven. in Christo Patri Episcopo oratori communicandas censuit Resolutiones alias datas ad quaedam dubia circa usuram, scilicet: sunt autem superius allatae, num. 4. Datum Romae in S. Poenitentiaria die a 3. Novembris i 832. A. F. de Retz S. P. Regens. D. Fa1τELMM S. P. Secr.
338쪽
RESPONSUM S. ROMANAE ET UNIVERSALIS INQUISITIONIS
In. Ascieulis quorum titulus, et Annali desti Seianze Religiose, x Mol. . F. s. Pag. 328, et a P Ami de la Religion a a. aDrit i835. N. 2436. legitur responsum , quod Em. 'v' Cardinalis Poenitentiarius Maior dedit die 7. Martii 3835 Ill. ' ac Rev. Episcopo Vivarici si in quaestione
ab ipso circa usuram proposita: Exposuerat enim Praesul non ullos verbi Dei praecones docere in publicis concionibus, licitum esse lucrum ex mutuo pcrcipere titulo legis civilis, quin ullum verbum sacerent de illa eonditione responsis a S. Poenitentiaria nuper latis apposita, qua cautum est, ut Poenitentes lucrum ex mutuo legis civilis titulo percipientes parati esse debeant stare mandatis Sanctae Sedis, ac postulaverat an illi Sacerdotes essent improbandi. Cuius precibus benigne annuens Em. μ' Poenitentiarius Maior respondit. Sacram Poenitentiariam haudquaquam voluisse responsis illis quaestionem a Theologis agitatam de titulo ex lege principis desumpto definire, sed solummodo normam proposuisse, quam consessarii tuto Sequereatur erga poenitentes, qui moderatum lucrum lego principis statutum acciperent bona fide , paratique essent stare mandatis Sanctae Sedis, ae proinde minime probari posse illorum concionatorum agetidi rationem, qui absolute docent in sacris concionibus, licitum esso lucrum ex mutuo percipere titulo legis civilis, reticitis enunciatis conditionibus. Quidam attendentes ad illa verba in responso apposita bona stae contendunt, iuxta normam a S. Poenitentiaria Consessariis pluries propositam illos tantum sacramen tali ter absolvi posse, nullo imposito restitutionis onere, qui luerum enuntiatum bona fide percepissent. Alii econtra asserunt etiam illos, qui dubia vel mala fide dictum lucrum percepissent, absolvi posse, nullo imposito restitutionis onere, dummodo parati sint standi man latis Sanctae Sedis, et aiunt hane clauia sulam bona sido non respicere onus restitutionis, sed potius honesta -
339쪽
tem agentis, et absolutionem, quam Consessarii impertiri nequeunt poenitentibus in mala sule constitutis, nisi prius de patrato in mala fide poeniteant: et hoc deducunt ex ipsa postulatione Episcopi Vivariensis. Non petierat Episcopus, aiunt, utrum poenitentes dubia vel mala fide eonstituti obligandi essent ad restitutionem, sed tantum utrum improbandi essent concio natores illi , qui nulla enunciata conditione licitum usum mutui praedicti praedicabant; quumque Sancta Sedes nondum quaestionem definierit, et patratum in mala fide licet per se non inducat onus restitutionis, semper tamen inducit culpae reatum; hinc Em. - improbasse aiunt istorum agendi rationem, qui relicitis conditionibns bona fide et standi mandatis Sanctae Sedis licitum usum dicti mutui absolute praedicabant; quin loqueretur Em. μ' de obligatione restitutionis, de qua non postulabat Pracsul. Deducunt quoque ex conditione a Sacra Poeni tenti aria requisita in poenitentibus standi man datis Sanctae Sed is, quae dispositio dubium necessario aut supponit, aut excitat de honestate mutui praedicti. Quumque hinc et inde sint viri summae picta iis, et non spertiendae auctoritatis; hinc ut animarum quieti in re tam frequenti et seria provideatur, perhumillime petitur r
An poenitentes qui modoratum lucrum solo legis titulo ex mutuo DUBIA uel MALA FIDE perceperunt, absolvi sacram n tali ter possintnnllo imposito restitutionis onere, dummodo de patrato ob dubia in veImalam fidem pectato sincere dolea ut, et filiali obedientia parati sint standi mandatis Sauctae Sudis.
Subscriptus ῆι DOMisicus Episcopus Nicaeensis.
Feria IV. die i7 Ianuarii i838.
I ii Congregatione Generali Sanctae Romanae, et Uuiversalis Inquisitionis habita in Conventu Sanetae Mariae supra Minervam coram Eminentissimis et Reverendissimis D D. S. R. E. Cardinatibns contra haereticam pravitatem Generalibus Inquisitoribus proposito supradicto du-
340쪽
bio, iidem Eminentissimi, et Reverendissimi DD. dixerunt: AFFIR
MATIVE, DUMMODO PARATI SINT STARE MANDATIS SANCTE
Loco ἀι Sigilli ANGELus ARGENTi S. Rom. et Universalis, Inquisitionis Notarius.
M. MMAE' Signore Vercelli i4 Febbraio I 838. Auendo it Duovo Codice preseritio, ebe i privilegi e te i poteste legali su qui esenti dati' obbligo di essere inscrit te, non abbiano piucsset to sopra gl' intinobili, se non in quanto sieno state resu pubblichecolla inscritione sui registri dei Conservatore delic ipoteche, non mi parve inutii cosa it richia mare fovra di cosi importante oggetto i' attenEione dei Signori Parrochi ed Amministratori delle Chiese, Con- fraternite, Cappelle, ed opere pie, on de stano in grado di prendere in tum po te opportune in is ure Per non recare aleian danno ai Benefizi Parrocchiali, o Chiose, e Stabilimenti da esst ammi Distrati. Percio prevengo Ia S. V. M.' R. che sea tutio Giugno deli 'anuo corrente dei bono essere inscrtiti Dei modo stabilito dalla Leggei privilegi e te i poteche legali nascenti da titoli o cause anteriori at 1' Gennato deli' anno corrente, e quelli nascenti da titoli o cause poste-xiori a tale epoca douranno sem pre d'ora ita pol inseri versi fra tre mesidat si ortio delia loro origine. Inolire la S. V. deve avuertire elle a termini dei R.' Editio det i 6 Luglio i8aa, e dei nuouo Codiee te inscrtziotii conservano ii privilegio e l' i potuca per quiudici auui sol tauto da computarsi dalla loro data, u