장음표시 사용
321쪽
TII EOLOGAE PROFESSORE IX SEMINARIO LUGDUNENSI
EIUSDEM SACRE POENITENTIMULQuando S. Poenitentiariae dubia circa materiam usurae proponuntur, semper remittit ad doctrinam S. P. Benedicti XIV, quae revera sat claraci perspicua est pro iis qui bona si de eam perserutari volunt. Attamen sunt quidam Presbyteri. qni contendunt licitum esse percipere auctarium quinque pro centum solius vi Legis Principis absque alio titulo vel damni emergentis vel lucri cessantis: quia, inquiunt, Lex Principis est titulus legitimus, cum transferat dominium auctarii sie ut transfert domi uium in praescriptione , et sic prorsus anni hilant legem divinam et legem ecclesiasticam quae usuras prohibent. Cum haec ita se habeant, orator infrascriptus, existimans nullo pacto esse licitum recedere a doctrina Benedicti XIV, denegat absolutionem sacramentalem Presbyteris qui contendunt Legem Principis esse litulum sussicientem percipiendi aliquid ultra sortem absque titulo vel lucri cessantis vel damni cmorgentis. Quare infrascriptus Orator humiliter supplicat, ut sequentia dubia solvantur: I. Utrum possit in conscientia denegare absolutionem Presbγteris pracsatis. a. Utrum debeat.
DENaviT Pros Sacra Poenitentiaria diligenter ac mature Perpensis dubiis propositis, respondendum censuit, Presb7teros de quibus agitur non esse in-
322쪽
3i7 . quietandos quousque Sancta Sedes desinitivam decisionem emiserit, cui parati sint se subiicere, ideoque nihil obstare eorum absolutioni in Sacramento Poenitentiae. Datum Romae in Poenitentiaria die i6 Septembris i 83o ... E. DE GREoonio M. P.
SACRE POENITENTIARIT RESPONSUM
Sacra Poenitentiaria perlectis expositis a Ven. ia Christo Patre Epi scopo Veronensi in supplici libello I. mensis nuper elapsi, abstinendum sibi duxit a resolutione quatuor dubiorum quae in ea proponebantur, sed oratori communicat responsa data a suprema Congregatione Sancti Officii ad alia quaedam dubia eamdem materiam resPicientia. IIaec autem sunt huiusmodi ti. Utrum Consessarius possit in conscientia denegare absolutionem Presbricris qui contendunt Legem Principis esse titulum sufficientem percipiendi aliquid ultra sortem absque alio titulo vel lucri cessantis vel damni emergentis. I. Utrum debeati
Besp. ad utrumque: Non esse inquietandos, quousque S. Sedes desinitivam decisionem emiserit, cui parati sint se subiicere: adeoque Dibilobstare eorum absolutioni ici Sacramento Poenitentiae.
I. An Consessarius ille possit absolvi, qui licet Benedicti XI v. et aliorum Summorum Ponlisieum de usura definitiones noverit, docet ex mutuo divitibus aut negotiatoribus praestivo percipi posse Praeter sortem
323쪽
lucrum quinque pro centum etiam ab iis, qui nollum omnino alium praeterquam Legem civilem, titulum habe ut mutuo extrinsecum. a. An peccet Consessarius , qui dimittit in bona fide poenitentem, qui ex mutuo exigit lucrum Luge civili statutum absque extrinscco lucri cessantis, aut damni emergentis aut periculi extraordinarii titulo. Res p. ad primum Consessarium de quo in dubio, non esse inqui tandum, quousquc S. Sedes desinitivam decisionem emiserit, cui par tus sit se subiicere: adeoque nihil obstare eius absolutioni in Sacramento Poenitentiae. Ad secundum: Proxi sum in praecedenti, dummodo poenitentes P rati sint stare mandatis S. Sedis.
Vir quidam persuasus erat Eneyclicam Benedicti XIV. non in bibere lucruin ex collocatione pecuniae perceptum juxta disposita a Lege enei Vili. Εjus haeredes quaerunt: .. i. An En Iclicam recte acceperit. 'Σ. Etiam supposito quint male acceperit, persuasus tamen re te a cepisse, an haeredes ab omni reparatione se exemptos existimare valeant. Res p. ad primum: Acquiescant, dummodo parati sint stare mandatis
Ad secundum: Provisum in primo.
. An possit eorum Consessariorum agendi ratio probari, qui dum tenent uti probabiliorem opinionem contrariam lucro ex pecunia negotiatoribus mutuo data, poenitentes eo modo lucrum percipientes ut ditescant absolvunt, quando nempe isti, obiicientes sententiam lucro faventem non fuisse damnatam a S. Sede, promittunt tamen obedire iudicio S. Pontificis si intercedat: Et similiter agunt, quando poenitentes lucrum percipientes in bona side, de eo non confitentur licet aliunde noverint ipsos Percipere lucrum ut supra, nulla ea de re saeta interrogatione
324쪽
quando timent ne poenitentes admoniti restituero aut tali lucro absti
a. Utrum Episcopus possit hortari rigidiores Cousessarios consulendi causa ipsum adeuntes, ut priorum Consessariorum agendi rationem sequantur donec S. Sedes expressum ea de quaestione iudicium serat. Respondetur ad primum: Non esse inquietandos: . Ad secundum: Provisum in Primo.
Datum Romae in S. Poenitentiaria die i4 Augusti i83 i. V. D. SOL MEI S. P. Secr.
CIRCA QUESITA EPISCOPI VIVARIENSIS.
Pervenit ad me iudicium SS. Pii VIII sub data diei 18 Augusti 183o, ad postulata Episcopi Rhedonensis super agendi ratione Consessariorum erga poenitentes , qui inter disceptationes Theologorum circa mutuum expositas in supplici libello, modiam se posse seqni viam arblirantur. Idem iudicium loquitur de voto Eminentissimorum Cardinalium In quisitorum Generalium: et Rescripto subiiciuntur Responsa data ab iisdem eadem die ad diversa dubia relativa ad opinionem eorum , quieontendunt Legem Principis solam esse litulum sussicientem aliquid percipiendi ultra sortem in mutuo. Ex isto iudicio et istis responsis datis nova exorta sunt dubia, novae discrepationes, nova quaesita. Nam dictum iudicium in pluribus Dioecesibus divulgatum est, et haec est occasio latium discrepationum. In exposito Episcopi Rhedonensis nulla sit mentio dicti tituli, quem volunt quidam Theologi reperiri in Lege Principis: sed unice de mutuo dato negotiatoribus, et de sensu Encyclicae Viae pervenit circa tale mutuum negotiatoribus factum.
325쪽
Unde alii dicunt, iudicium SS. Pontis eis Pii VIII. in se solo altersedenduin esse, et separatim a responsis datis ab Eminentissimis Cardinalibus, ita ut sensus istius iudicii sit Suntentiam laventem mutuo saeto negotiatoribus non fuisse damnatam a S. Sede ea de re non semel consulta: ideoque si poenitentes promittant se filiali obedientia obsecutoros iudicio SS. Pontificis si intercedat, uoci esse inquietandos Cousessarios qui ipsis absolutionem non denegant. Qui sie iudicium SS. Ponti sicis interpretantur, aures avertunt a litera Encrctica Benedicti XIV. nt l. et 2. de Synodo Dioecusana eiusdem 'Poatiscis, ad quam Plures responsiones S. Sed is remittunt, ab Instructione data p. Carolo
Felici 17. Aprilis i749 , et a diversis responsis datis a S. Sede Apostolica. Alii , non concipientes qua via praefatum iudicium conciliari possiecum dictis decisio uibus Benedicti XIV et aliorum S S. Pontis cum circa
mutuum negotiatoribus sactum, si sic seorsim attendatur, putant dictum iudicium non sic osse intelligendum, sed coniunctim cum responsis datis ab Em. Cardinalibus, ad quae remittere videtur SS. Pontifex, qui dicit in prooemio iudicii: a Audita relatione superiorum dubiorum cum voto Eminentissimorum Cardinalium, v et iudicium esse reserendum ad dubia de titulo Legis Principis, qui titulus damnatus non fuit a S. Sede. Sed oritur nova dissicultas circa sensum responsionum S. Ossicii. E-ntinentissilui enim Cardinales loquuntur de Lege Principis sine addito, nota verba iaci utitus de conditione quam in medium proserunt patroni tituli ex tali Lege desumpti ad purpiciendum interesse , nempe quod Princeps Lege sua declaret non quidem licitum esse perpiciendi iii mutuo usuras quac iure naturali ci divino sunt prohibitau), sed se ex causa publica et in quibusdam circumsta uti is concedere ius ad moderatas Praestationes a subditis suis exigendas, ita ut tunc transferat domi uium sicut per lege in praescriptionis. Puuctum istud magni momenti est in Galliis, ubi Lex civilis omnino silet de dato iure ad percipiendum usuras , et potius Supponit mutuantem ad lucrum ius certum habere. Motivum illius Legis, a Gubernii illius temporis Legislatoribus expositum, erat, quod Gubernii.
Cous ultores interesse consideravera ut ut iusta in compensationem bene-
326쪽
ρ ι ῖ a Isciorum , quae liventura orant mutuanti ex usu pecuniae mutuatae, si eum usum sibi retinuisset. In discussione Legis haec insuper linbuit . tribunatus orator: a Legitimitas stipulationis tueri in ' mutuo pluries v agitata, et tam impolitice proscripta propter aequivocationem veri, x rum, amplius dubia non erit. Apud omnes certum est Pecuniam essen signum valoris , omnesque consentiunt valorem locari posse; at no- η lunt, nec possunt convenire, si suum valoris pariter possu locari. nLegis Gallicanae haec sunt verba : a Licitum csh stipulari interesse pros solo mutuo sive pecuniae sive aliarum rerum mobilium. BPorro si Legislatores Gallicani habuerunt lucrum in mutuo perceptum vel ut iustam compensationem beneficiorum quae mutuanti evenire poterant ex usu pecuniae sibi relentae, vel ut pretium locationis signi valoris , qnod iuxta f illos locari poterat; si Lex simplicem permissionem stipulandi lucrum in mutuo concedat; certum videtur, Legem civilem in Galliis noluisse transferre dominium huius lucri, et aliud acquisitum mutuanti supposuisse. Unde si alii dicant responsionem Eminentissimorum Cardinalium applicandam esse Legi Gallicanae, Prout est in eodice civili ; alii illud negant propter motiva allata.
s. An praefatum iudicium S. Pontificis intelligendum sit ut verba ipsius sonant, et separatim a titulo Legis Principis, de quo Eminentissimi Cardinales loquuntur in his responsis, ita ut unice agatur de mutuo negotiatoribus facto. a. An titulus ex Lege Principis, de quo Eminentissimi Cardinales, sic intelligendus sit, ut sussiciat Legom Principis declarare licitum esse euique convenire' de lucro ex solo mutuo saeto, sicut sit in Codice eivili Franeorum , quin dicat se concedere ius tale luerum percipiendi.
Ad pedes Sanctitatis Vestrae enixe provolutus, suppliciter et cum filiali assectu, orat pro resolutione humillimus nec non obsequentissamus
327쪽
3a 2 Ferta IV. die 3t augusti i83 t. In Congrestatione generali S. Ossicii habita in Conventu Sanetae M riae supra Minervam coram Eminentissimis et Reverendissimis D D. S. B. E. Cardinalibus contra haereticam pravitatem Generalibus Inquisitoribus , propositis superioribus precibus R. P. D. Episcopi Vivariensis, iidem Eminentissilui et Reverendissimi DD. , praehabitis DD. Consultorum sn magiis, dixerunt: Provisum in Decretis Feriae IV. is Augusti i83o, atque dentu u
Eadem dio et seria SS. D. N. Gregorius Div. Provid. PP. XVI in. Aud. R. P. D. Assessori S. Officii Resolutionem ab Em. captam approbavit. Sequuntur mereta feria IV. i8 Augusti I 83o edita ab Eminenti simis et sub eadem feris iamrobata a sancta memoria PII VIII supersequentibus Dubiis. Sunt autem Ducreta ea superius allata num. 4. Praeter ultimum, ci num. 2. Testor ego infrascriptus Notarius S. Romanae et Universalis Inquisitionis , Decreta, de quibus supra, revera esse talia , qualia lata sunt in Feria IV. i8 Augusti i83o, et in Feria IV. 3i Augusti i83 i. Datum Romae ex Cancellaria S. Ossicii hac die a 4. 7bris i 83 i.
Il Capitolo di questa Collegiata di Locarno, Diocesi di Como, territorio Suiggero, ita la maggior parte dullo proprie Prubcnde in danaro, ricavato priuei palmirute dati estinetione delle duci me avi euuta per De-
328쪽
eroto Governativo: il qnal danaro est implegar deve, per viverne de'srutti, ed ademptre at post annessi ai Benenetii. Per te ei reos tange du' tempi e dei luoglii o non si trova assatio come,investire it danaro suddulto in stabili stulti seri, i quali scarseggiano assai in proporzione dulla popolaetione, e per la careata di det ti stabit non stulterebbe che ii due o mcato per cento annuat mente, it chepeggiorerebbe eccessiva mente te Preben de gia per se stesse meschine. I censi si uoslion o proibiti da queste Leggi municipali , e sono ut alsi curi , non esistendo tu queste parti l' Ussicio det tu Ipoteche ebe ac certi Ia liberta e sustici eneta de' sondi su'quali voglion si stabilire. I uol-tre quegii stessi , che per sero i loro intercssi ci chie dono ii danaro, ricusano ordinaria mente di sol toporsi a' censi, e amano meglio di riceverto a prestaura col contribuire ii qua tiro o it cinque per cento an
Cio premesso , si domandari. Se la necessaria oraesta sos lenta Eione dei Bene sietati, che dee provenire dat stulto dei eapitali di tali Prebendo, e dossa in tali circosianze tin sussiiciente titolo equivalente agit altri gia approvati dat la Chiesa , per cui si a lectio un tale contratio di dare it danaro dotale didet te Prebetide a interesse dei qua tiro o cinque per cunto, die tro ipO- leca di beni vitabili , o calixione di persone note e solvi bili , alliue diussicurate la pcrpetuita dello Prebcnde. a. Se questo titolo, supposto amrnissibile, si possa estundere anche a favore delle Chiose, Monasteri, o altri luoslii pii, come ancile dei pupilli e . di altro persone chc si ritrovano nullo circostanete medes illac di sopra desciit te , cd hanno bis ogno di sar stultare ii proprio da uaro persostent arsi onestamento. ' ,' .
3. Se te Leggi e procedure civili, che ormai appro vano gen crat mente tali contraiti e li sanno escguire, non cho it colu uno tacito consenso dei popoli, che per l'uso invalso de' secoli sembra li abbiano per mag-gior commodo e iacilita sostituiti ad altri contraiti piu complicati edissicili, bastino a si ustificarii. 4. Se sia attendibile l'autorii a dei nostro ordinario, e di molli saxi ie dabbene Ecclesiastici, che , avia te di mira te circos tange suddet te, opinano favorevol monte, e simili contraiti approvano.
329쪽
5. Qual consideranione meritino in proposito te ragio ut, che adduce Scipione Masset ne' suoi tre libri 'Deli' In lego dei danam, dedicati a Benedetto XIV, ed apprbvati da U' Inquisitore di Padova Ι' anno 1744. 6. Se la bolla De Usuris emanata ualla sui. Mein di Benedetto XΙv. I ' anno 1645 probabit mente in sequela deli' opera dei Masset , at n. 3. 'di essa e ali' articolo De Contractu autem, e seg. si possa in torpretare favoreves mente a tali contraiti- - .
. Supposti illuciti tali contraiti, che si ha a risolvere in torno a quelligi a salti, ed ai fruiti gia percepitly 8. Se tali contraiti si possano rendere lectit almeno coli' assumere ilperi colo fortuito det Ando asse gnato in pestio a carico delia Prehenda. colle do vute proposietioni, come net CenSi. .
I sotio seritii Oratori um itinente da Ur S. desiderano ed implorano una chiara od opportuna ducisione di questi loro dubbii per resolamento delle proprie e dulle altrui cosci enae gcncrat mente agitate in proposito. Locarno r3 Maggio i83 i. L' agente aggiunge la generale e grandissima scarsezeta di numerario o dei sondi, e questi ordinariam en te in possesso di pochi. Tolla la prestacina di danari, i possidenti per la maggior parte ina-hili at commercio e alle arti, consumati r pochi capitali, si ridurreb- hero iacit mente alia miseria. Gli altri non potiebbero, spmvvisti di danaro proprio eidi landi stabili da eambiare in contanti, non polrebbero aveantaggiare coli' industria.. Manealido Monti di Pieta, saretibero obbligati fovente a venderela piccola eredita paterna, e Sovente a vilissimo preZZo, ncile loro ne-
L' agitaZiotae dulle oosci enete e olire modo grande. Oude diversi ordinarii , tutio considerato, si sono pronunciati ita favore. Altrimenti nascercbbe uti discetio generale, e totale impedimento degli assari edeli' industria.
330쪽
Propositis superioribus Capituli Collegiatae Locarni precibus , quae iam .per manus una cum DD. Consultorum sussragiis distributae sueraut, Em. et Rev. DD. dixerunt:
Λd i, 2, 3, 4 non esse inquietandos, et acquiescant, dummodo parali sint stare mandatis S. Sedis.
Ad 5, 6, 1, 8 consulant Enomicam Benedicti XIV, Vis yenenis,
Forta IV. 7 Smtembris i 83 i. Sauctissimus D. N. Gregorius XVI, in solita Audientia R. P. D. Assessori S. Ossicii impertita, Emiueulissi inorum Resoluti oves approbavit.
ITERUM EXPONIT OPATOR UFRASCRIPTUS Penauis Professor Theologiae in Seminario S. Irenaei Lugdunensis Ex Responso Sacrae Poenitentiariae ad oratorem in Dascriptum directo die i6 Septembris i 83o absolvendi sunt ' Presb3teri, qui contendunt Legem Principis esse titulum sumetenteis et Iegitimum aliquid perci -
piendi ultra sortem in mutuo absque alio titulo a Theologis commu-tiiter admisso, donee S. Sedes desinitivam decisionem emiserit, cui pa-
rati sint se subiicere: et huic responso humiliter et libenter acquiesco. Attamen, salvo Saerae Poeni tentiariae Responso praefato, consultis Auctoribus probatis, et attenta doctrina omnium sere . Seminariorum Galliae, ac praesertim corum quae a Presbyteris Congregationis Sancti Sulpitii diriguntur. 'sententia quae reiicit titulum Legis civilis tamquam insumetentem videtur longe probabilior, securior, et sola in praxi te- euda , donee S. Sedes definierit.