장음표시 사용
51쪽
legatum aliquem Vt perpetuum Byχant ij haberemus, exposcerent, non modo neminem unquam illuc desti nauimus, sed hisce periculosissimis temporibus Christophori Ducis inabarar Virtute, fide, prudentia,Constantia, ne amplius in posterum eius rei mentio fieret. obtinuimus Quamobrem Quirites, cum neque in gloria virtutis, neque in honore vestro optare iis quae nobis euenerunt quicquam maius potuistiS, Venerami. ni Deum illum vindicem huius regni ac vestrum, eique gratias sempiternas agite . quanquam periculum omne a vobis depulsum eli, tamen aeque ut antea fecistis, adit. tum recurrite. Is ne unquam 'obis aduersi eveniat, atq; 'in perpetua pace
52쪽
De vindicandis incursionibusTan
ta rorum cum iidem Anno D a 3 longe lateq; omnia ferroin flamma proterentes Can-cZugam usq; progresi ingentem populationem edidere.
Uousque tandem Quirites circum ora oculosque nostros ferox impunitate volitabit Scytha quam diu nobis etiae ius insultavit insolentia quem ad finem sese e nata iactabit audacia Nihilne nos ad urbes concursus ho minum, nihil ad sylvas&latebras fuga agrestium, nihil dira vastitas, nihil ciuium, nihil coniugum, nihil liberorum sub ferro aut vinculis gementium ploratus mouebit Pati id iam pridem patriam nostram non Videmus p constrictam ludibriis ac tormentis vesani hostis premi non sentimus Quid hoc, quid proximo, quid superiore, quid alijs retro annis rapuerit, quousq; permeaverit, quot millia mortalium abduxerit , trucidauerit, etiamne ignoramus O tempora, o mores lRediimus nuper ex victorii, terribilem humani gene ris pestem Turcam compressimus , arma adhuc in ma'nibus habemus: hic tamen venit venit imo Ver in sinum
53쪽
De indicandis incursionibus Tartar
sinum nostrum pergit, hanc Vrbem quaerit,flammaque pererrat terram Tartarus. Nos vero Visi fortes, dum istud intra pomaeria habemus Diui Andreae fanum, unde olin urbs haec istaque omnia mendicabulorum ope seruata erant,hostem non pertimescimus. Procul eum
ferro submouere iam pridem oportebat, in ipsum trafferre pestem hanc qua ille iam diu intra viscera nostra
furit. An vero iniuria Moschorum ob retentos legatos, atrocissimum hinc sibi bellum euocauit,nobisse. gique nostro arma induit furor Tartarorum caede catenis patriae persultantium nullis manibus comprimetur Nam illa nimis antiqua praetereo, quod Andrea Mastauius Lithuanorum populationem priuatus non tulit, sed penetratis unus sua sponte eorum castris Dauidem Ducem incompedium vindictae ac hostium manu sua sustulit. Fuit, fuit ista quodam in hoc regno Virtus,ut quod egregium in regibus admirari, id neque in priuatis desiderari potuit. Habemus enim quisemper cuique nostrum affuit, propriam huic regno fortitudinem, non desunt nobis consilia, neque Regum n strorum fortunata auspiciaci nos nos aperte dico Quirites desumus. Misitis est quondam Tarno uius, Vt a Valachorum insolentia Pollucium vindicaret, nulla mora intercessit, Millos inde exegit, in suam terram fugientes prosccutus iterum illic immensum eorum exercitum quatuor millibus sudit, fugauit, suaque da- innain terrorem hosti reddidit Pari manu animo
Ioannes Zam oscius aduersus hunc ipsum Scytham, ali
54쪽
De indicandis incursionibus Tartar.
quid tum mouentem , antequam ipsum vidit, uit, impetumque eius in alieno solo ita retinuit retuditque, vidiu postea nulla arma ac vix nomen eius in hoc regno fuerit. At nos prope viginti annos,venire & abire huc hostem pati muri, nostro tantum sanguine cruentum. Habemus enim parem maioribus animorum spiritum, veruntamen in imo pectorum clausum, tanquam gladium in vagina reconditum quo statim inter initia hostem insequi, per paludes & errores suos vindicta qua rere, noque egressu extremum illi regressum facere oportuit. Venit, venit ut amplius contineri non possit, qui ita in perpetuum comprimi poterat Cupio Quirites vos e me circuspectos,cupio ad pericula Reipe non praecipites haberi, sed me iam vestrae tarditatis taedet. Hostis patriam tenet,quod inter Sanum me struterrae est Polonorum cadauera tegunt, omnia clamoribus ciuium opem implorantium strepunt, spumant de colores cruore fluui impletici; humanorum corporum strage gurgites, vada iam ad nos faciunt. Si vos quamprimum ire,si praedam,si viam hostibus eripere,si idem
exitium in terram eorum Vertere iussero, certe Verendum quoque erit , ne non hoc potius segnius a me persuasum, quam quisqua sortius a vobis factum esse putet Uerum ego hoc quod iam pridem factum esse oportuit nondum adducor ut vobis persuadeam, tum denique ad id vos cohortabor,cum iam nemo erit tam improuidus, tam imperitus,tam rerum ignarUS, 'ui notuitu ecte id ,quam pcllere tantii patria suius reuit Uiu
55쪽
De m Pandis incursonibus Tartari holes fateatur. Quamdiu quisqua erit,qui suo sense timi
da consilia ut cauta fouebit,manete in patria,& mane te non ut nunc manetis, Ut commouere vos loco non vesitis, sed ut eadem quae nuper in Turcam tulistis arma A manus domum retulisse videamini. Etenim num Ieuis belli causa est Quirites, num non fatis iusti doloris si neque modestia nostra liberi ab eorum petulantia, neque locorum secreto aut recessit,securi ab eorum audacia esse possumus si violantur, si cruentantur omnia Deponite iam istam conctationem non quiete
habebimus, nisi eam nobis secerimuS laceramur conistinuo, morte grauior iam est eorum insolentia. Quam etiam licet mecum recognoscite. Meministisne Lot , Leuium ab iis ante annos quatuor,cum componendarucum S inder-Bassa cotrouersiarum causa ad Orininum venisset in castris oppugnatum num eos tenuit Quiris reS, non modo inter duos populos pacis tractatio diu Optata, diu desiderata, diu expectata, verum id quod
multo magis et admirandum, si modo Zolhcuius per misisset aperta caedes ibat anni duo sunt Leopolim
Rex, tum cum Undique conclamatum esset ad arma,&vos uniuersii contra ingruentium vim Turcarum sub sil- na xvexilla concurreretis, num inliciari potestis,non ipsum per aduersa eorum agmina ac pene ad singulos gradus, obiectos cuneos tetendisse una cum eo regni totius salutem,omnium nostrum fata in discrimine fuisse Quid cum iidem Christophoro Duci in baraae Constantinopolim eunti insidias ubique tetendissent Θ
56쪽
nonne prope in ore patriae, sacrum legatorum ius vio. lassent, nisi legatus cum delecta suorum manu , paciscatum eo quo ad praelium mpilo luisset Nihil suseipimus, nihil instituimus, nihil agimus quod illi no modo non turbent,verumetiam impediant,planeque cruentent. Recognoscite tandem mecum hanc postrema populationem, iam intellige;is quanto illi acrius vim lent ad perniciem, quam nos ad salutem Reipublicae. Dico illos nunc irrupisse non agam obscure ductu albquot flagitiosorum nostrorum ciuium,quos metus pinnarum&scelus hinc adeosti,nstulerat. Num negare audetis' quid canatic conuincam si vultis illi enim fuerunt quos in comitij proscripsistis. O dij immo tales,ubinam gentium sumus quam Rempub:habem tmero Quirites,ex hoc communis patriae,quae nos simul genuit Maluit gremio, qui de nostrum omnium interitu, qui de rerum atque adeo Regum nostrorum exitio cogitant; hosce nos non subito puniuimus,culis moblitervi per dilationes egimus, quos reos trucidari stutim oportebat, eos ut hostes haberemus emisimus. His igitur ducibus ventui Tartari, qualibet velut per ape in inuitantia intrant, extruunt latrocinij receptacula,del ut qui ad eorum excubias maneant,qui praedas
agant, dimitttat in omnes partes cuneos. Non tam ex
Rustia aut illa parte Sani clamoremis fremitum audi uimus, sed hinc & prope vidimus hostem, sumus ex incendius villarum agrorumq ora Moculos nostros seri
57쪽
D Uηίcandis incursonibus Tartar.
bat inopinato quos simul vescentes laetitia,quos simul quietos somnus habuerat ad caedem aut vincula rapti rplurimae imminetium nesciae, illustres domus lugubres tactae aut Vacuae . quicquid superest id tantum fessus hostis reliquit. Haec vero omnia nonnec alij nobis futura praedixerunt nonne etiam ipsi praesensimus & tamennum consultum luimus i num vallum alicubi aut 1 ossam duximus P num castella, num munitiones num
exercitum uspiam opposuimus Quae cum ita sint iij-rites accingimini capite aliquando arma prouocat hostis, expergiscimini. Nimium diu iam demissis ma. nibus furorem eius spectauimus sumite arma quibus gloria est carissima, sin minus salus purgate patriam,
liberate eam falso hoc metu, ne ista Scythiam esse cre, dat calamitas haec non dissimulari, non ferri,non Vltra
pati potest. Magna diis immortalibus habenda est
gratia, atq; huic ipsi urbis regia, coronae custodi Stantilao, quod hanc tam tetram tam horribilem, tamq; infestam Reipub: perniciem toties iam effugimus non est saepius nostra patietitia, in aleam mittenda summa salus Reipublica . sam diu circa extrema regni habrebant Tartari, tam diu hic solitudine recessu nos defendimus, cum adhuc intra Rusi iam consistebat eorum populati aduersus eorum nefariam audacia nostra nos ignota nemora nostrae livillae tuebantur: denique quoties petiti suimus, alieno periculo restitimus. Nuc iam seperato Sano vniuersi petimur, templa deo-xum immortaliurn tecta urbium,vita omnium ciuium, I .cnia
58쪽
De indicandis incursionibus Tartar.
Polonia deniq; tota ad exitium iastitatem vocatur. Quare quoniam ad id quod praecipuum atq; huius rogni sortitudinisque maiorum nostrorum propriti fuit, vos hortari non audeo, hortabor ad id quoci videtur esse ad securitatem tutius, ad quorundam opinionem melius. Nam si vos in eorum terram exire hinc iussero, residebit in animis multorum ex discessu vestro odibitas & casus patriae: sin quod iam pridem fieri oportuit in vestro solo uno saltem congressu acerba omnia hosti feceritis, euentu facilia deprehendentur,quae deliberantibus ardua videtur. Quid est Quirites num dinbitatis me id adhortante faceres, quod vestra sponte facere debebatis Ire vir viros in hostem iubeo interrogatis me quid spondeam' victoriam sed etiamsi apertam morte, ire tamen madeo. Quid enim est Qui rites,quod etiam finitimos respicere non velimus3 cum circa hoc regnum nulli sint, qui non perinde rebus no/stris quiescentibus quiescant,ac moti moueatur. Quis
autem est hic terror nominis nostrit quae apud longinquos cura reuerentiae 3 quae nostra in tuendo regno vigilantia qui illud pacatum amplissimum a maioribs
nostris nobis relictum, sicut accepimuS seruarevi continere posse non videmur, cum tamen pro claustrisi munimentis quae huic teme natura denegauit, habeamus ab iismet quibus haec omnia steterunt,datas nobis manus arma in his omnia. Quid vero nuper cum expeditione Turcica,vacuas Prouincias discessu nostrosccilllamus,nonne intctoo in occasionem Moscho se a
59쪽
De indicandis incursioni Varian
sutius 'quod ego praeterm tto,& facile sileri patior, ne tantum facinus psus quam in literis ab iis acceptis aut extitisse, aut nondum vindicatum este videatur. Praetermitto odii inuidiam plurimorum,quae omniano bis e proximo minere non ignoramus. Ad illa venio, qu non ad rerum suspiciones,non ad interpretationes cuiq;liberas,sed ad priuatum nostrum ruborem,atque ad domesticam nostram calamitatem pertinent. Potestne nobis Quirites huius victoriae gloria, aut huius ex bello reditus initia esse iucunda, cum sciamus esse neminem qui nesciat,nobis reducibus lapius iam a taros venisses multa libera capita, magnam vim agrestium, multa millia pecoitim abstulissi salutiis incolumitati nostrae non aliquam nostram cura aut ipsorum timorem sed fortunam regni profuitse 8 Ac iam ista omitto, neque enim sunt aut obscura, aut dudum com missa. Quoties agros nostros depopulati quoties vrbes ipsas aggressi sunt: quid profecimus patientia, nisi ut pluresis ferociores in facile tolerates rediret 'cupivero incursiones, qua przemoniti parua manu auertere potuimus nostra negligentia transmisimus Nihil agunt, nihil moliuntur, nihil cogitant, quod nos unqua fugiat neque tamen pati ledere desinimus. Quoties
iam, quoties iam gladiis ad gladios vestros hic hostis
concrepuit 3 quoties vero in mucrones vestros incidit8 neque tamen eos cruentare vultis: qui quidem cui tandem victiniae sint a vobis reseruati nescio, quod eos in
corpore dissimi hostis defigere non velitis munc
60쪽
De indi audisoncursionibus Tartar.
vero quae nostra est ista quies ' sic enim loquar; non ut affectu commotus esse videar,quo debeo, sed ut admiratione quae quoq; nobis debetur. Ivimus paulo ante in alachiam, num omnia Quieta integra sicut reliquimus inuenimus' Si id rebus adhuc prosperis contigit, quid sperare debemus ad rsis 4em victores grauissima fuerimus nostrorum uidia oppressi. Quid, quod discessu nostro Riga excules Quid, quod ciuitates, quas constantes rideles eredidimus , simul atque profecti fuimus, intestinis machinationibus agitari conuelli caeperunt i ta tandem animo id ferendum phtati, Aliae me hercle gentes,si se hoc pacto a suis ne. gligi cernerent, alii se aesti 'ados vel ipsorum exitio
ocerent vos periculo scuthirum sim arbitra diu uoqhi quamuis ab iis perituros sessitim cernerent , mori potius non inulti, quam squis oculis id intueri praeoptarent vos cum multorum bellorum euentu virtute pacata vobis: integra omnia facere postitis, dubitatis quorum animos mentesq; vestra lenitate laxastis, eorum constantia hostium tenore firmare Si vobis,ut olim Coriolano matres parentes occurrerent, atq;
uti se coniuges liberosq; parvos obsessissi manibus
hostium eriperetis orarent, ut opinor etiamsi moriem dum esset arma caperetis. Nunc vobis patria,quicom .
munis est omniu nostrum parens, deformis belli malis occurrit, ciam diu defessa Iuctu pauoreq; victa, ut se sibi vobisque structis orat: eius vos neque preces, neq ca'