장음표시 사용
2쪽
Commentariorum de Bello Italico
REX , eorum, quae aetate contigerunt sua , βr
3쪽
.ὸre hisoriam; propterea quod non ingenii s lum ea scribenti , fed etiam capitis snterdum, atque id quod ego plurimi facio , exis ιmationis discrimen adeundum sit . Etenim cum i
Itid maxime propositum hi sorico esse debeat ,
tit nilal non audeat υerι dicere, periculum sane es , ne certarum explicatro rerum neces mi is potentiorum possit an mos offendere , qui assontatorum depravari blandιtiis, si quid mala gesserunt non redarguι.memoria scriptorum,
sed defendi volunt obtivione, fi silentior adeo tit vel fides in hisorico , si tempori obsequatur , vel prudentia desiderari ρossit . si υerissati serviax . Quamobrem melius sibi , suisque prospexisse monumentis mihi videmur ii ,
qui res a temporibus suis longe remotas Perisseribendas susceperunt . Nam qui dominabantur 1 extinctιε , rebusque commutatis nulla scriptori mentiendi , nulla es cuiquam causa fuerensendi , licetque De , ac metu υetustate stib- latis mortuorum facta , s laudare sine inυ dia , oe vituperare sine periculo . Quod item nobis facillimum Disu fuisset , magnaque li- herati cura videremur n si gratas iam causa
impulisset nos , ut res ad Velitras gestas conscriberemus, tua nune authoritas CAROLE REX, accessisset , qua mandatum nobis etiam, atque etιam esse Nesu i , ut eam Italici belli partem qua res consequitur illas , commenta
riis nostris persequeremur , iterque in Cisalpinam usqtie Galliam susciperemus, ut O locorum uιι malome ex parte bellum illud testimes , s hominum , qui aut eidem interfuerrena bello , aur praefuerunt , explorata cognitione , naturaque perspecta , hisoria nora non mi-
4쪽
uus diligentiae , quam verse Mi eousderemus . At Deritatis quιdem praeferenda eo vel maxime difficultas extenuatur , quod ad REGEM scribimus , qui praeclara sussentatus virtutum suarum conscientia risoria non horret , acti
num indicem humanarum, qutque eadem aui- mi magnitudine , qua mendaciis re gnare adulantium solet , vera scribentem tutabitur neque patietur unquam necessariam hisoraco eripi libertatem , qua , ipso regnante , fruuntur omnes et cum piromo , 1Utsimoque Regi feriare nihil aliud sit , quam gratulima , omniabusque bonis eumulata libertas. Quanquam praesentis temporis conscribendae hisoria ita posse rationem temperari aiatis tror , ut neque fides , neque prudentia in feribendo desideretur . Magna es enim orationis vis ιn utramque ρartem , ut neque assentario placeat sine quodam artificio dicendi , neos sit odiosa υerιtas, quae lenitate sermonis aspe sa in animos illabatur s msi si quis est aut natura ita asper, ut nullam ab acerbitate fe- iunctam veritatem probet , aut ingenti ita de u catus , ut ne honestam quidem , quasi legisιmam hissorici libertatem ferre possit. Quorum ego homιnum fasιἀum atque insulsitatem adeo non moror , ut prudentis contra, mgravis esse hisorici putem eiusmodi vinioniabus a recta scribendi ratione non deterreri. Sed neque mihi audiendiam est aliud genus hominiam , qui mιlitari institutioni contra in riam esse dicunt mentiam rerum pulcherrima rum , negantque tantum in scribendo operae ,
ac temporis ponere mιlitem oportere . Nam
quid bis requirimus leves ineruditu , cum
5쪽
υeteres illos Romanos auctores habeamus praeclarissimos ρ qui ab humanioribus disciplinis adeo non abhorruerunt , eum bellieis florerene laudibus , ut isdem res agerent scriptione disgnii, mas , iidem scriberent . Romanorum CR indUriam imitari pra me fero : utinam assequi virtutem possem ' Tune enim non obtre Hationem deprecarer , sed praemium postularem ; atque a Te postularem , CAROLE REY, qui nunquam profecto sobolem militum , noυa insituta Academia , meque ipsum insigni h neficio ad optimas artes excitasses , nisi armorum hanc , literarumque eonjunctionem valde probares , maxιmeque regale duceres iis p ti simum Patrocinii Tui quasi lucem porrigere, quorum armis Regnum defendi , illustrari literis potest . Neque vero exissimare aliter potes cum oe quibus hominibus imperes, m a quibus oreus sis , oe quos denique in lucem edideris ipse tecum sepio me cogites. In torrus enim Italiae parte beatisma colloestus a Deo, ut reflnares , Uer fari Te profecto υides in rerum hominum ves iis, qui magni semper in omni aetate fuerunt scriptores , actoresque re
cillimo te,ore expertus es , non domi fidem,m consilium , non fortitudinem foris , atque armorum vim Siculis , Neapolitanisque deesse. suorum quidem hominum regiones amoenitate coeli , bonitate agrorum, eiυtum nobilitate, nostris , vetus que temporibus celebrata ideo mihi Gractam quodammodo respexisse , ideo
Latium υιdentur attigisse , ut eo ιn unam
veluti sedem , s Graecorum elegantra, oe vim rus immurasse Romanorum videatur . Quare
6쪽
mirandum non es si Graecorum , Romanorumque artibus exculta , oe natιυο quodam sensu , atque ιnsita felicitate Reges femρer fello , paceque insignes auν acceperant, aut is a fecerint' mιnuisue etiam mirandum es , s Tu , Optime Maximeque R E X ad eos mirandos Reges, O superandos etram commoveris . suae enim post ederunt ipsi, obianes eadem, eodem que sanguine ortus Abaυum praeterea habes
Magnum LUDOvr CUM Gallia Regem, Patrem PHILIPPUM Hispaniae Regem praestantissimum . Guod igitur a LUDOVICO Gallia , Disania a P Mi Lyppo habuit , uo
Bonarum artitim Parentes, atque illuserium viarorum Patroni haberentur, oe essent, id a Te Italia tuis, tuortimque Maiorum peragrata v Hortis, ornata legibus, tua imprimis postulaxe Neapolis iure optimo υidebatur , f sue assequutam esse summopere gaudet . G- santur id cum moles illa obiecta fluctibus, a que hostibus , portusque manufacti , tum Omnium disciplinarum domicitium magnifico abs
Te opere exornatum : qua duo , ut omittam catera, quoties Neapolitani vident , toties fecuritatem iis suam , oe beneficium necesse ratuum videant, latentur e nihil esse abs Te praetermusum, quod ad pacis, Milιque artes in
uanta vero gaudii accessio ex eo facta
est , quod gloriari possunt editos esse apud DR ms Liberos tuos, qui mihi iam ab ιncuna- ludis Ialutem innuere vademur Italia, s gentium fugam barbararum . Guo autem in mainiorem Imperiorum , magnorumque facinorum
spem natι sunt, eo diligentιus Iolida virtutis, tram
7쪽
praeceptis, oe veterum Romanorum exemplis imbuendι sunt , ut ad maxιmas res conficiem das accedant paratiores . Atque haud scio , an hoc ideὸ fortuna tulerit, ut eo potissmum tempore nascerentur Liberi tui , quo plurima , ac vertisissima illorum hominum monumenta in eodem tittore e tenebris eruuntur, ubi in lucem
ipsi suscepti sunt . Nam eorum facta summo sibi sudio imitanda esse statuene , quorum i
insima quaeque a doctis viris tanta cura conquiri , explicariqtie videant . Et sane ejusmodi antiquitatis sudia nisi ad fissoriam eognoscendam , clarorumque adeo virorum imitationem Persequendam referantur, curiositatis cujusdam plenissma, sapientiae autem inani sinis reperien tur. Guanquam non magnopere illi quidem -- tera requirent, eum domi habeant ante omlos omn iam exempla virtutum. Parentes enim habent eos , qui cum regiis abundent virtutibus1Vitia, beneficentia , magnitudine animi , Priavatis non carent continentia , probitate , suaυLtate morum , quae licet recondita , atque interiores sint , emanant eamen multaque de iis narrantes egomet audivi homines nobilissimos , v i propter generis praestantiam versari familiarius ctim Regibus consueverunt, propter familiaritatem autem eas facilius nosse virtutes, in quasi reducto maiestatis velo peroicere possunt . At illa altera qua appellantur retra , propterea quod in publica utilitate , m luce versantur , majoribus ut ita dιcam . theatris proposita non egent testificatione cuiusquam .suominus vereor , ne quIs gratia me causa quicquam in scribendo mentiri putet , cum eo mandante Rege scribam , qui laudibus cumulatus
8쪽
latus verissmis nullis falsis deliniri potes. Ad
alienam vero gratiam , quid ego ref8ιcιam , ut Tibi. CAROLE REx, debeam una omnia fm autem mowri gratia non possumus , metu certe non debemus. Et modi enim ingrus fu-.mus Urta rationem , ut quae vere , atque hone
e dici possunt, fortiter , ae libere dicere nevereamur , nihilque praeter dedecus metuendum nobis esse saluerimus . Guapropter omni metu, o cupiditate vacuis eaque libertate , qua militem deret, historicum , qui nihil temere scribat, nihil praetereat, tuaque sit, CAROLE REx . tectus auctorisate eam Italici belli partem atinis mandare literis aggredi. mur , quo ab Aufriscorum a Velitris recepta initium dueens Aqui ranensi pace, O Nicaeensi
in Italia conυentu terminatur.
Opus sane memorandum , s fortuna --rietate adeo insigne , ut victores intcrdum desperaverint, Derare victi nunquam desierint , ferocissimisue extireνint , qui imbelles videbantur, omniaque fortia passi pro libertate, atque ausi sint. Fugati , caesique exercitus , Ducesque nobiles , expugnatae urbes , direptae Proυincia leguntur etiam alibi , exitus sunt. communes bellorum omnium. Illud huiusce belli , da quo scribimus; praeeipuum est, quod tot praeliis, tot elassibus, tantorumque Regum viribus nihil fere perfectum es , quod rerum gesarum magnitudini responderit , non Principum ambitio sedata , non Populorum consabilita felicitas ;/ellum denique vehemens, atque atrox pax re pente eones erit otiosis magis optanda, oe d fatigatis neeessaria, quam cuiquam opportuna,
9쪽
Totum aurem opus tribus Libris remm ctemuν, quorum hic primus in tuo. Rνx , n mine apparer . Scriptionu enim nostra fria sis aliquis ad neminem prius ἰ quam ad eum pertinere debet , a quo ac Pimus , ur scriberemus.
10쪽
mentario de rebus ad Uelitras gestis diximus, Neapolim victor revertebatur: At Mutinensium Dux, Gaetusque cum Hispanorum copiis, & auxiliaribus, quas e suo delectas exercitu illis Rex attribuerat , se se recipientem Lo ovicetium insequuntur, effectisque ea de causti duobus in Tyberi pontibus exercitum iv. non. NOV. traducunt. Lo ovictius missis iam antea , ut idoneum prope Uiterbium castris locum eligerent , in ea se castra septimo a Velitris die contulit ἔ quae quidem egregiὰ loci natura objecto monte satis edito, nemoreque deninis , atque aspero muniebantur . Haec Gagius animadvertens, qui hostes Romilionem erat Α usque