Catechismi quæstiones concinnatæ, per Nicolaum Hemmingium

31쪽

in fo

homine pei sectam, puram Sc perpetuam obedientiam erga Deum, quo ut promittit Ditam de salutem obedientibus: ita Oietem dc damnationem comminatur iis, qui hanc obedientiam non praestant Vocatur autem moralis,quia perpetua uiuendi regula est ad quam mores cuius p sunt exigendi.

Potes re quisquam legi morali is

hac vitasatisfacere'

Nemo sane praeter Christum solum.

quomodo id probas'

Ex Paulo quatuor demonstrationes collita Cuntur, quarum Prima a naturae prauitate sumitur, qui enim fieri potest, ut ex impuro

de selido sonte, pura Solympida aqua hauri

a Sumitur ex niuersali experientia, Nam cum omnes morti, quae est poena uiO- latae legis obnoxr sunt, sequitur totum ge- nulliu manum transes restionis te is diuinae

Sumitur ex scripturae testimonio, qualia Plurima

32쪽

s C AT E C V IS MIplurima sunt, Omnes declinaueruntis Inutiles facti sunt Item non iustificabitur in con spectu tuo OmmS UittenS. Sumatur aiecessitate uici 1mo Christi, unde Galat a Si ex operibus est iusticia, Christus frustra mortuus est Proinde cum Christus non sit frustra mortuus, sequitur ne*minem ex operibus iusstificari posse, Nemo igitur levi satisfacit: Has quatuor demonstrationes memoriae causa, his uersibus concludo. Natura, experientia, uerbum, uictima

monstrant,

Quod nullus lege iustificetur homo.

ONE,

si uises sus legis monulis

Legis moralis usus triplex est, externus internus di spiritualis Piimus ad Yternum hominem pertinet, quem te eXteriac regit. Secundus internum hominem spectat,quem lex accusat,damnat, retinaci coram Deoicr- agit Tertius ad nouum hominem refertur, quem te in cultu Dei uero dirigis, Est enim te sanctis norma uitae. Hunc legis triplicemosiim, hoc disticho complector: Lex hominem regit aeternum, Veteris, reticiat ii Ores,

33쪽

VN AE IT IONES. Errores,uito est regula sancta nouo.

Quia ad externum hominem in hac uitae consuetudine pertinet, qui usus propter quatuor causas necessarius est, quas hoc uersu

Mandatum, poenari pax publi ca, dux ad Iesum a Confirmatur autem hic usus ad Galatas s. his uerbis Lex paedagogus ad Claristum.

Cur secundum P sum 2 ocas interonum'

Quia pertinet ad Conscientiam hominis, quam ream arguit Sc damnat, Lex enim re gula est,ad quam conscientia singilla Opera, quae a nobis fiunt, exigit 3 examinat, Cum enim quid a nobis factum sit iuxta regulam legis, iudicio mentis approbatur, quod tu dicium in corde sequitur laetitia: Contra sis actum aberrat a les is requia iudicio men iis damnatur, quod iudicium sequitur in corde dolor, Sciatior propter imminentem Poenam. Confirmatur autem hic usus Rom. 3 Per legem est agnitio Peccati.

34쪽

Cur tertium Proci uspiritualem '

Quia ad la ominem spiritu renatum pertinet, quem instruit in uero Dei cultri,praescri hi tu certam uiuendi regulam. Confirma tur hic usus Ieremia,2O in praeceptis meis ambulate.

uuatenus lex es abrogata'

Lex triplex est, Moralis, eremonialis, R Iudicialis Prima habet duas partes, quae sunt, Orma uitae Sc appendix de promisit onibus S comminationibus. Norma uitae nec in hac uita nec in futura abolebitur De Us enim perpetuam dilectionem erga se suam creaturam suo ordine requirit. Om minationes conuersis sunt abolitae, iuxta illud Pauli. non sumus sub lege sed sub gratia, Ita ad Galatas 3 Christus pro nobis factus est maledictum Promissiones autem nuntpiis ratae in Christo. Caeterum non conuersi legi toti cum sua damnatoria sententia ob noXr sunt, iuxta illud , maledictus est qui non secerit Omnia quae scripta sunt in libro legiS. Leiceremonialis abolita est, quo adsuma

35쪽

es e t tiali lo AESTU Nas . II sim, non quo ad significatione in Nam resqhias figurabant ceremonio sunt aeternae. Lex nidicialis quo ad usum stlibera, potest enim ea magistratus uti uel non uti, Atquantum ad significationem attinet, per petua est, Nam polita a Mosis, regni Claristi

xypus erat.

CE SEXTA si V AESTA

uuomodo Christus impleuine logem dicitur'

Qtiantum ad Moralem attinet, cui in ne homines obnoxi issent, primum respondeo, quod eam quatuor modis impletaerit, I Perfecte obediendo legi Dei,nullum eni in linquam peccatum contra legem Dei fecit, sed eam plena erga Deum S proximum di Iecstione adimpleuit a. Deriuando in se ius damnatorium legis a Cor. Eum qui honnouit peccatum, fecit peccatum, Ut nos sic

remus iusticia Dei in ipso. Infundendo conuersis spiritum sanctum, ut ipsi iam quae legis stini facere incipiant, Qtii enim spiritii Dei ducuntur hi sunt filii Dei. q. Transfor mando nos plene ad suam similitudinem quod futurum est in aeterna uita, unde illud Pauli ad Gai: Nos spiritu ex fide spem iusti

36쪽

II, C AD CHIs Iciae expect anatis Ceremonialem autem Ie gemimpleuit Dominus, dum id quod e remoni js agnatum erat, per complexiit. Idem de Iudiciali lene sentiendum est Co rerum modus impleto per Christum legis minalis hoc disticho complexus sum. Implet dum praestat, dum ius damnabiIetollit, Piacumate dum donat,dum sua regna daηhit.

DE SEPTIMA VAE,

STIONE.

Dilectio Dei de proximi,Sic enim Patristus ait.I.Timoth H.Summa legis est dilectio. idem probatur Deut is Sc Matthaei 22 Dili, pes Dominum Deum tuum X toto corde tuo S c.d. ii OXimum tuum sicut teipsum.

An nou aliud requirit lex quam ut sectum dile Iionis.

Dilectionis uoce Synecdochicos intelli pitur omnis affectus coniundius cum dileone, S omnis adii interior δ exterior, quam natui aliter requirit dileciti O, perquam dilectio uera se prodit Sc ueluti conspiciendam

37쪽

dandam praebet tit enim qui diligit Deum,eum simul timer, colit, Praedicat, inuocat, Zcia tienter ab eo promis expectat, Omnia quae grata illi senserit faciens ita tu proximum amat, superiore se reueretur, pare com plectitur, anseriores subleuat,atq; omnia omnibus quae utilia senserit, S uult Sciacit. Potatesit ita responderi ad quaestionem, quod lex doceat in summa, quid expetendum Scquid fugiendum sit, Vt enim expetendum est honestum ita quod turpe est,fugiendum est de hac ratione summa legis hoc uersu

continetur.

Quis sit honesti,quis turpi sons e re do

cetur.

Qui autem sit honestatis, S contra quis turpitudini sons, continetur hoc disticho. Primus honestatis fons est dilectio contra, Titi pia progenerat saeua cupido tibi.

OCTAVA VAESTI,

quaesunt legis appendices'

Ego sum Dominus Detis tuus, in stans iniquitatem patrum filios, in tertiam 5 quartam generationem eo Tum,qui Oderunt me, a non custodiuunt

38쪽

unt mandata mea: Et faciens miseriscordiam in millia his, tu diligunt me,

ει custodi in praecepta mea. Huc S illa dicta pertinent Qui secerit ea,tatuet in eis. Et, maledictus omnis qui non permanserit in omnibus quae scripta sunt in libro legis anim appendicum usum uide supra in declaratione quartae quaestionis.

quae est legis diuinae diuisio'

Plures sunt legis diuinae diuisiones, qua

rum tres sunt praeci Ptiae. PRI AIA: legum diuinarum, ita est eis

remonialis, alia judicialis, alia Moralis.

si ui es eremonialis'

Q is ritus ecclesiasticos, ceremon aS, sacrificia gubernat, Cuius usu in templo fuit Solomoni S.

qui es Iudicialis'

Quae iudicia dc controuersias orenses

moderariar.

Quae mores omnium regit, Scinormam Uiliendico b

39쪽

QUAE STIONES. timendi uniuersalem hominibus praescribit. SECUNDA Legum alia est praeccpti Ua, ii quae praecipit aliquid operis heri. Alia prohibitiva, ut quae prohibet quae fieri non

conuenit.

TERTIA Legum alia immediato De tim respicit, Alia circa ossicia iominibus debita, uersatur.

Cur ex in lapillus Eulis estex,

anata' Hoc Symbolicum est Monet enim hoc

dymbolo Deus,tantam duritiem nosti Oiram cordium esse, ut non prius lex Dei in ea in

ictibi possit, quam Deus suo digito ea adap. tauerit, legem is suam ipse iis inscripserit hec dymbolica significatio hoc disticho con

Saxea lex Mosis, tibi saxea pectora signat. Mollia quae digitus fecerit ipse Dei

Deinde etiam lapidearum tabularum Symbolo significatur, quod Deus nolit ulla Uetustate aboleri Obedientiam,quam inde emortali requirit.

DE UNDECIMA st VAE.

40쪽

Qxiadruplex est Primum sumitUr amo ticia, quia lex naturae quodammodo nota est Euangelium autem nullo modo ratio nis acumine percipitur. At si quis quaerit, cur lata sit lex,quod natura nota est. Is sciat Obtres causas id factum esse: tiarum prima est,ut legis naturae autoritas noua hac Puahlicatione confirmaretur z. Vt quae Per consuetudinem peccandi 5 sceleratoriam multi tudinem latere coeperant, manifestarentur. Vt constaret certa Deum colendi ratio,iae pii Etlanicis 6 Philosophicis superstitionibus a uero Dei cultu abducerentur. Hattre cati sas memoriae causa hoc disticho comple

Cur data lex nota est it confirmetur, ut alte Mentibus insideat ut pia corda regat. Secundum sumitur a promissionum differentia,promissio enim legalis habet conitin citam conditionem impletae legis Sed pro missJo Euangelii, non habet anneXam con ditioncm impleta legis, Sed tantum fidei quae oblatum per Euangelium beneficium apprehendit, ac postea suos germanos edit Ductus. Tertiuria