Philippi Matthaei ... In extremum Pandectarum titulum, qui est De diuersis regulis iuris antiqui, commentarius

발행: 1600년

분량: 727페이지

출처: archive.org

분류: 미분류

141쪽

Commentarius in regula utis tas

Neque asisertionem hanc infringunt fundamenta ista, quibus Ferre trus ac Cujacius an tropere nituntur. Etenim et oppositam pen.sup de eo qua cert. loc. ar. opora accipio de ejusmodicas , quando tempus intra quod commode ad locum ne fixum perveniri potuit, omne emu-xit, tum enim invito et creditori debitum solvissalibi non potest, quoniam illud iam certo loco deberi incepit. Quόd si ver tempus ejusmodi

necdum e Tuxerat,etiam invito creditori pecunia in alio quam constituto loco solvi potest, quia nondum venit illud tempus, quo pecunia dicerto loco debita dici atque hinc peti possit per

L 2. . Scaevola. erso generaliter ibi avrepetitionem. Dp. de eo quod cert.&c.dar. ori idq; haud obscure

sentit Venulejus in d. f. seni ita ibi vel quia ubiq; potest solvere. Deniq; nec objectat reditor.s . desolut huic sententiae quicquam obest, quoniam sermo ibi est de pecunia et cujus acceptionem credito 3 sforte occupatus in alium diem stulerat, quae id ed debitori ed loci petiit, quia i s Cponte illam ad se receperat, nec obligationis suae liberationemurierat. Quodsi enim , b torpecuniam simulac a creditore accepta non fuit, rit. obsignatam deposuisset, ipso iure ab illius periculo immunis fuillet, per o gnatione. . C. a

Ex quibus omnibus consequitur, inoportu non tempore oblatum illud non censeri, quod 37

142쪽

ante tempus oblatum est Petere quidem Inois a portuno' tempore dicjtur, qui praematurea que ante tempus petit. . Ixue cns. vers plus au-sy tem. In fit. aclion. Sed Pis me tempus t debitum cssert, in oportuno tetrapore non offert, cum plus csserat eaque ipsa oblat one saciar, ut creditor citius pecunia fiuii cssit, cri. uiscula a. .isup.de verbfg f. I, nc quoq; l. m ex tem esse in . i. g. editiones ad re/b.summa up.δε dem testatur Iesen becius in .ex contri; rio Insit elegar idque ipsum praeterea trito isto ada-Α gio: Bis dat, quin cit,dat, haud parum consi

matur.

Pomponius libro sexto ad Sabinum. ata mortuis nobis ad heredem, . frumiranseunt, eorum commodumper nos his , quorum inpotestatesumus eodem cases adquirimm aliter aliquod stipulati simus: nam essu conditione griantes, omnimo- δε eis acquirimus, etia liberatis nobGpotesate domini conditio existat.

Legatam quo disserant astipulationibus' a aetata patri rei domino ejus, cui relicta sunt id mum casu accra;runtur, ouando ira comparata

143쪽

ommentinuit, regula uino ursunt legata ista, utpost mortem legatarii adho

redes transeant.

C ta pure relin diem certum relicta heredibulegatarii cedunt. Stipulati serpi quando patri non prosit ' Personalia personam contrahentis non egrediunis

Stipulator electionem sibi reserpatam ad heredes suas transimittit. Successionis jus aliquando pia operatur quam mpotestatis. Legatasu conditione, vel in diem incertum relictahere is non cedunt, quando legatarius auro conditionis vela ei isti te is tum deo tr. Die, incertus 'nditium aeqttipodet. ι Legata sub conditione vel in dieni incertum relicta patri rei domino non aciIuirutatur ut legatarius conitione ves die isto existente patris vel comini potestate liberatus M. a Stipulatio sub conditione contracta in heredem transinittitur, etiam si conditio poststipulatorumortem extiterit. ιa Stipulatio conditionalis patri vel domino .cquiri rur, licet renerit conditio tum,quando stipula-rorpatris vel domini potestate excessit. in Tempus contractus insipulationibus pectatur. ι Tempru existentis conditionum legatis specta

tur.

144쪽

tute egit.

3 a nutu sin me quod ii emitκtefecit,non Tito conveniri potest,quam Monnexumsti ad cum eo, quod post manismi sionemfecit. Manumisiis patrono suo tenetur ex ejusmodi ceu tractu, qui manum donis causa ini est. a Contractus servorum tempore servitutis initi natum quidem valent,quandoservi isti manumis

a Servivi naturalite altem obligat r. Obligatio naturalis actionem non parit a. Imitam egit in L quod quu. ι ο .s fis reguLjurias Manumissi tenetur de delicto, q- inservitute

ab Manunt O. actioncm noxalem directamfacit. Usecius ad i. si lituom. r. p p. de rei b. Obsig. , ait in hac L duas proponi disserentias strinter legata&stipulationesci quarum prima haec a est: legata quae post mortem legatarii ad ipsius heredem transeunt, etiam patri vel domino, si in ejus potestate legatarius sit, eodem casu acinquiruntur. Cum igitur exl. post diencs. . . 3 quand. dies C.ced.constet i legata pure vel in diacm certum relicta ad heredes leg3tarii trans ferris

145쪽

Commentanus in regulaburis ruferri, que,d horum dies vivo legatario cesserit, per i cedere Hem ais in pr. sup de verb imis consequens est, ejusmodi legata patri quoque vel domino legatari acquiri. Secus se res habet in stipulationibus, quae licet in heredem transmittantur, patri tamen vel domino stipulatoris non semper acquiruntur. Cujus exemplum extat in .sed cum factum. Instit. desipui. ον ubi domino non proficiti stipulatio, qua servus ca 4 vit,ut sibi ire, agere liceat,cum facta' persona slia sint, eoq; ad dominum non transeant, teste Paulo in .l.qui heredi. N. e condit o demansi Sie stipulator, licet' electionem, quam sibi re cservavit,ad heredem siaum transmittat, ita ut eligere is possit utrum voluerit, si stipulator ipse vivus non elegerit patri tamen vel domino, si in alterutrius potestate it, electionem istam non acquirit, peris stipulatus. b. se l. vlt.in priap. deverb. Oblae cujus diversitatis rationem Cujacius in pr. . . sistipulatin hanc reddit, quod jure successionis quis faciliusquam jure potest o tu alteri deferat id, quod in suam personam

contulit.

Altera disterentia ex contrario superioris regulta sensu elicitur, videlicet legata, quae ad rheredem legatarii non transmittuntur, ea neq; patri vel domino ipsius acquiruntur. Huiusmo di autem sunt legata sub conditione, vel indiem incertum relicta haec enim heredi non cedat, si legatarius diem suum obierit ante quam

146쪽

is Philippi Matthaei n

conditio vel dies ille evenerit: ac proinde ne a patri vel domino ipsius legatarii acquirentur, si conditione, vel quin huic aequipollet, die in- Io certo existente legatarius potestate patria et vel

dominica liberatus sit d. Ls post diem. .sed ubconditione. In stipulationibus diversum fit maeri enim tui sub conditione vel in diem incerium

factae sint, in heredem transmittuntur, quamvis conditio post mortem stipulatoris xtiterit.

densio, in et in stipulatore qui patiis vel domini potestati subjacet hic enim patri vel domi- aio acquirit, quod i ii stipulata onem tib con-

, dicione deduxit, etiamsi extiterat conditio post-

qi iam e potest te patiis vel domini ille excessir. Cuius chfferen rite ratio nulla est alia , quam 3s quod in stipulatio bus t tempus contractus spectetum Is limsam. Ol.non in ne Io . f. I. inf h. t. Int legatis ve id attenditur illud tempus, quo conditio existit, . legata. i. sup. de condit Odemons. Quae ipsa ratio ex mente tum testatoris. tum stipulatoris procul dubio dependet. Nam testator ex eo, quod sub conditione legatum εἴ reliquit, ita demum illud legatario delatum voluisse intelligitur, si conditio existat siquiadem heredis potiorem qu m legatarii rationem habuisse censetur, per I.unum exfamilia br. 6 .s remetuam. up. delegat. a. Hinc fit, ut legatis it conditionalibus haec videatur inesse conditio. s legatarius vivat,4 ideo mortuo eo , ad ipsius

legatarii videlicet heredem legatum no transit.

147쪽

Commentarim in regulabar . Is

L sq. ann.legat cum suo magis quam legata-xii heredi, quippe quem nec respexit, prospe-ehum voluille testator praesumatur. At vero Ἀχstipulator non sibi tantum, sed posteris etiamae succeitaribus suis consultum voluisse extistimatur, per spactum,.in n. sup de probat atque hinc ab initio stipulationem valere voluit, etiamsi conditio ei adjecta necdum extiterit, argumento . Stichum b. I. i. sup. de Fab. Obligat.

Atque hinc illud est, quod Paulus in I. quod

quis.I b. tu flat.ait, servo libero factot proficere ignon posse id, quod dum servus est,egit Quen admodum & vice versa idem post manumissionem non nocet id, quod in servitute egit stetit nec ei nec in eum hoc nomine actio detur, t nisi connexum id siticum eo, quod postquam smanumissus est,gessit tum enim tempus prius trahitur ad posterius, teste Ulpiano in i eum a Eum tr. Ap. de negoc.gest cui Papinianus quoque suffragatur in . rutorem 37. . .sup de administ. Operic. tutor. ct curat. Similis exceptio proponitur ab Imp. Alexandro in II C. an serv. prosufactiost manumiss. ten ubi manumissum suo manumissori ex contractu ante libertatem inito reneri

ait, sed ita sit contractus iste manumissionis Iocausa factus sit,ueluti si pecunias ob libertatem patrono promiserit. Extra hς casus nulla in manumissum datur actio ex eo quod in servitute egit, quiat contractus habiti in servitute it

148쪽

pro nullis habentur neque enim obligatio na-

acturalis, qua sola servus teneriar, per t. servi r .a; sup tis oblig. cimon actione et aliquam parit, sicut notanti . adpr.tituli Iustit.de obligation id bi24 praetereundum hoc non est, verburi, se in allegata l. quod quis generatim pro quovis acta accipiendum non elle, sed illos saltem denotare actus, qui cum delicto conjuncti non sint. Quod si enim manymi ilus eo tempore, quo in servitute adhuc coniti intus fuit, delictum aliquod admiserit, delictum hujusmod ira non ar- stimabitur, sicut pactum vel contractus inser vitute ab ipso initus: vertar hujus delicti nomias ne convenirit manumissus potest ab extraneo, in quem deliquit d. .serri, inpr. quoniam actio quae erat noxalis, et in dominum dabatur, quamdiu delinquens in ejus pote itate erat, per 16 manumissionem fit directa, in ipsum delinquentem redditur. f. omnis autem Insit denaxat action id quod in .in persionam. a. ct inpr. I. ad ea quae III. ins h. t. parat plenius declarabia

tur.

Ulpianus libro 1 . ad Sabinum. ui cum alio contrahit, Hesidet Adebet esse

non ignarin conditionis eius Ieredi autem oc imputara non potest,tam non sponte camis itariis contrahit

149쪽

assi

ali st

Commentarius in regulastur . I

Sta MMARIA. Cantrahentis interest, ut noverit conditionem e ius,cum quo con; ra t.

SCti Macedoniani exceptio eum quoque submo-Fet,qui pecuniam mutuam dedit i i, quem li-umfam esse sivit. Furtivam rem domin restituere teneraris, qui bona de illam emit, etiamsi pracium,quo solvit,

non receperit. Mercari quis caute debet.

Fide fuso semel acceptus reprobari postea non potest,quamvis minus idoneus reperiatur. Ignorantia ipso iure usa regula huic locum non

Ignorantia iusta in faminis, lurimum praesu- Conditionem alterius inquirere, virispotiin quam

nlulieribus convenit. Heredes creditorum hereditariorum conditionem ita accurate inquirere non tenetur sicut contrahentes ιο meres liberatur mulac legatam servo solvit, etiamsi posea ita erri incuria deperditum sit. ii Intellectu l. 3. . ult. . quib. causin posses feat. ra Heres adeundo hereditagem an cum legataris veria

150쪽

is Philippi Mattha D.

tam habeat. Quodsi enim quis ignarus conditionis ejus, cum quo contrahit, damni quid ea isto contractu secerit, jacturam istam nulli alii quim tibi adscribet, cum melius conditionem eius explorare debuerit, nec secerit, argumento I.quod te. 1 s .sceri per His ius exemplum sumia potest et exl.pen.sup. de S C. Macedon Ubiis , qui filiosam pecuniam dedit mutuam, quam illo postmodum dilapidavit, exceptionem Cti Macedoniani sibi mutuum repetenti oppositam excludere sub hoc praetextu non potest, qudd filium iam eum esse nesciverit, cum inconditionem illius diligentius inquirere debus isset. Atque ex eodem fundamento qui tremfurtivam emit eandem domino restituere cogitur, quamvis precium,quod solvit, non receperiimeque est quod de domino hoc casu lxecratur, cum cautius: mercari discendum ipsis scisset, i. a. C. sesuri. Sic qui fidejussorem l minus idoneum semel accepit, eundem reprobare postea non potest siquidem prius facultates ejus diligentius explorare debui illata. 3. in n.sup. de

Moug. Quod si tamen contrahens ejusmodici ignorantiam praetexat, quae iure ipso justa judicetur, regulae huic locus non erit , per ea quae notat Decius n3 Cgjusmodi ignorantia ueplurimum in sceminis praesumitur, veluti docet Menochius de arbitr.judic. quae si lib. .caf.

n. ι seq. ubi ait, virilis potius officii esse, scire ac perstri tin hora a conditionem, quam

SEARCH

MENU NAVIGATION