장음표시 사용
161쪽
Comment Hira m regula urias rotandi in insulam ' praesidi provinciae datum e isse negat: cum tamen eundem praesidem idem
ille Ulpimus in istisitas O .stensu de ossc. prae L digladii&in metallum damnandi us habere diserte scribat. Respondeo magistratum ea, irqine meri sunt imperii jure magistratus sibi arrogaremo posse, nisi speciatim illa lege conceLsa habeat, perl.aut damnum. S. . i. U.deptarn. Cum
igitur praesidi Provinciae jus gladii atque in metallum damnandi duntaxat nominatim concessiani sit, di jus deportandi certe, ii et minus is hoc sit, extendi ista potestas non potest:prae se tim eum Ulpianus in M. i. d. aut damnum just is gladii ita stricte accipiat, ut nec securi, nec laqueo, nec Veneno, nec quo alio modo necandi potestatem praesidi concellam esse statuat. Eodemque pertineti set in Oi. g. r.Ap. deradicibit latrunculatori potestas de re pecvnsari judi-ro candi non datus, cum tamen eidem conquirendi& persequendi latrones potestas fuerit, ut patet ex me Novellat. Denique regula huic non obstant asi . acquir. elomiti heredit ubin partem hereditatis repudiare nemini Hlicere scriptum est, quamvis tota hereditas repudiari possit: quoniam' hereditas est res indi 11 vidua l. Pomponius 8st .derei rendisi Unde etiam heredi incumbit, ut aut i in omne defunctijus 13
162쪽
Ulpianus libro a 8.ad Sabinum Inpersnam ervilem nulla cadit obligatio
Servi ex defictis ita obligantur, ut manumisii et iam obligati maneant. a. Servi contrahentes naturassitersaltem Obligantur. 3 Obligationis civilis ectus Servitus morti comparat
actio nullas cum erro. Acti seu Obligatione nugi s. Servus in tulicio reisuri non intest. Servis expedire non potes istum actum, qui perim minem liberum expediri Lbet. SerUMJudex esse non I ' ii Tutelaserro demandarin potest. Mari Reipublica causa sirpus abesse non potest. r. Servus in testament telis esse non potest.' Compromissum in arbitrium ferri factum nu
r Servi sius,quem omnes liberum seputant,acti
r Homines omnes jure naturali aqualescensentur. a Connantem
163쪽
i Verri nomine solutum ceu indebitum repeti,
a Servus in quibus casibus naturaliter non oblige
a Dominus in iis casibus actione peculio non tene tur, in quibus servin ejus nec naturaliter obligal
a Delicta serrum perinde ut hominem liberum I a Delicta cuivis homini interdictasunt. a. Servi ex cont*ctibus aliter non obligantur, quam spex ilium habueristi as Contrahens cum homin mala dei dese queri δε- et, sesus ab ipsosuerit. ab Serpus icti abse coninrisii nemine convenirino testa Dominus rasione de icti asar commisit actione
a Indisium inter homines liberos duntaxat ρη sit. a Nox caput sequitur.
Quod Ulpianus hie indistincte ait,in perscis
nam servilem nullam cadere obligatio nem: hoc idem ille Ulpianus in .servi i sup de lig. act ita distinguit, uti servi ex delictis quidem obligentur, obligati remaneant si
manumittantur: Ex contractibus autem civiss-
164쪽
ntio'esa inet, obligatio civilis, qiuae videlicet juris necςssitateque impiam adstringit adquiri dand nim vel Liciendum per L 3. I pr i p. deo se act. rvos non tenet, quoniam jure civili servi pro nullis habentur, quod attinet ga. inf t. sic quidem ut&t morti servitus co paretur, in .strvitutem ορ. in s. h. t.2 in .cum hic.3a. si dona-tρr. sup dedozar in vir ct uxor. Atque ob eandem hanc causam nec ulla cum servo est actio, veluti refert Gahas in . Gim servo idibus h. r. si qui-6 dem nasci timori nulla potest ubi nulla obligatio subest,p.r .pen. V. de noxal.aclion. Quamvis nec ex hoc aiulani trito in servo actio Cse possit, quod judicium, in quo proponenda est actio. riniti aliud. i. si . de oblig. actio
7 cum ' servo neutiquam constitatu. ervvso. .de judic. Eodemque spectat, quod Paulus inpr. l. in Phisiri. in D. ait, servum intervenire t non pos
se in bis olliciis, quae per liberas feri personaas leges desiderant. Unde servus ' nec judex esIe
serva quoque sup qui testam sacer. p s. nec in arbi-rs trium servi compromitti potest, .Paetin 7. M.tis . de recept arbitr. I. illa verba. J.sup de perb.s- 44mf. quartivis ea, quae a servo, quem fomnes li- erum esse putarunt, gesta sunt, ob utilitatem
165쪽
v, 3 up.d. c. Praetor. At vero naturalis' obliga II ui tio, quae videlicet solo aequitatis vinculo suili- netur,fer . Stichum. ρJ. s. naturata. up desolat in servum perinde ut in hominem liberum cadit, i quia, uret naturali omnes homines liberi at-IGta, que aequales censentur; d. l. quodarrin et A. jus au bis remgentium. Insit detur nat genti. O civit. Idque, iis licet secus sentiat Monnanus in cap. s. n. . lib. a I, I a. sliorum comment effectus hujus obligationis satis arguit. Nam et fid ullo pro servo acce alptus tenetur nec ceu indebitum irrepeti po- 'ra test, quod quis nomine servi solvit,l.naturaliter.
. I M O .squc bo. Ap. e condit . in leb verum Cu- si lac in cap. N. lib. 3. Obs. quatuor casus excipit, in As t quibus nec naturali jure servus teneri possit, tota videlicet si servus extra peculi causam pro alio intervener , si compromiseri , sijudicio con- o demnatus fuerit, si actori in judicio fusuran-ota dum detulerit:atque ideo nec depeculio actio illi ne i adversus dominum hisce casibus con ripetere allirmat, Is dejussor. Is sop. de conduct. in- ci Ab l. rvin ρ .cum .seq. p, es ems. l. 3. s. erνus.
Denique ex Olictist servi non minusquam raul, homines liberi obligantur. .l ervi Iura enim a .s quovisi exigunt, ne quid delinquat: Unde et ra iam ii. quae delictis positae sunt, omnes C mni tili no homines ligant.Sed leges, quae contractibus ira scriptae sunt, extra causam speculiarem servos, Pola tenent, quoniam de se queri debet, qui in
166쪽
a rebus contrahendis fidem sequitur ejus ho 'minis, cui vix unquam est syncera fides, quem admodum erudite hoc declarat Cujacius ii trin .ad A can.ad heres.ar. M.ferro tuos . de deis 26jug. Etsi autem servi ex delictis non naturaliternaodd, sed civiliter quoque, se essicaciter obligantur tamen conveniri eo nomine servi II non possunt, versim adversus dominos ipserum actione no ali ob delicta ejusmodi agetur,D. tot.tirlup. e noxal.actim.quoniam judi-2 cia clites duntaxat i inter homines liberos exercentur, d. t servus, cui consentit . vix certis. 13 Dp. e judic. De ser vo loquor, quia si manumissus is fuerit, non cum dominoissed cum ipso manumis,patrati delicti nomine asetur, est dicitur,noxat caput sequetur
Ad F. I. Generaliterprobandum est, ubicuns in bonae Meijudiciis confertur in arbitrium domini vel procuratoris pus conditio, pro boni vir arbitrio hoc habendum esse.
- Arbiter ad viri boni judici mi arbitrari debet. . Assectio privata hominessum in transversum, 3 Arbitrm ex privata assecIione eri non debet.
167쪽
Commentaris in regula uris ues
, arbitrium inique factum ad boni iri arbitrii mreduci debet. 4 Sententia arbitristari oportet, quamvis ilia ini- qt ast. . Concilitatio brin regula cum .diem proferre a 7.F. sariantemss.de recepi. arbitr. . Intellectus Isociergiem. 76. .prosoci. Arbitri, ad quem ex compromisso itum est, munus: dmodum rictum est.' rq Sententia arbitri, in quem compromissum est, ita demum instingitur, i dolo malo latast. rL. Arbiter η quein compromissum ess arbitrari nolit, rem in Hostatu relinquit in quo antie com promissumsuit. ra Arbitrium quando ad boni viri arbitrium reduci
is arbitrium in contractibus4ρna de aequitati potius quam certa personae insertum intelligitur, ais binoemper arbitrio boni viri fodere debet. ro arbitrium in contractibus ricli juris pro arbitrio boni viri non anti accipit et i quam si ipsorum contrahentium arbitrium electum sit. 3 Arbiter extraneus in contractibus stricti juris assumptus aequipq et isti arbitro, in quem compromissum es ais hinc sententiis istiustandum est. quantum vulniqua ista'. is arbitrium extranei in contractibus bona dei corarigi potes iniquumsuerit. I Voluntates ultima quatenus ratione arbitrii cui contracIibu bonas ei convenianti
168쪽
ir Legatum, quo testator in alterius arbitrio posuit,
praestari ribet, etiamsi arbitrium v non1ecerit. I Coirtrahentium arbitrio an contructu committia obligati ipsa in arbitrium debitoris orsini non poti . . . at obligatum sese alteri esse nemofacile patitur. a Debitoris arbitrio committi potesto id, qua e
a Legstum statenta in heredis arbitrium conferri a verba, Cum voluerit, sterno disserant a remta, Si voluerit. i S, in cujus arbitrium quid consertur ex sententiau plani, quae hoc loco proponitur, bo- ni viri t judicium in arbitrando adhibere debet. Etenim bona fides exigit, ut tale arbitrium praestetur, quale viro bono convenit, veluti refert Paulus in pr.l in lege. a se .locat. Itaque nona ex affectione privata, quae homines saepius in transversum rapit, sed ex iudicion boni viri arbitrium suum moderabitur, non secus ac sibi cabn aliis fieri vellet,veluti docet Bart.inlis . e solst. Unde si arbitrium, quod is fecit,cum manifesta iniquitate conjunctum fuerit, judex in-s terpellatus illud corriget, atque ad boni viri arbitrium reducet, teste Paulo in I. unde. q. up. pro soc Verum huic regulta utpota generaliter hoc loco proposit Pediametro advertatur .diem
169쪽
proferre. 7. s. ari autemsi .de recept.urb. sestsem sm tentiae arbitri starioportet, sive aequa, si eam qua sit. Nec dissentit Proculus in .socieratem b.
sup. defc. Respondeo rutramque istam L loqui de ejusmodi arbitro , ad quem ex comproin il itu me it, sicuti Proculus ipse declarat insine sd.lsocietat in Hujus autem arbuti sanctiost ad ses modum stricta est, ita quidem, udamplius ar- bitrio acquiescendum sit , sive arbitratus iit, si .lo venon. Quod si enim arbitratus fuerit, arbitrio ejus, ut modo dixi, stabitur, sive aequum i ilud sit, sive iniquum dummodo dolus non io
intervenerit l. 3. C. de recept arb. l. ioci um. 3t .s .eod. Sin vero arbitrari labiit, aut non pol
iis sit, ad alterius arbitrium non recurritur, sed uti, res in eodem statu manet,in quo ante compro-tit milIum fuit, pera in comprovis l. arbiter. 1i o. hi p. de recepi. arbitr. At ver hiisermo est deii t contractibus, iis fotissimum, qui bonae fidei sunt in hist enim arbitrium ad boni viri arbi- ijs, trium redigi debet, etsi nominatim persona sit fit comprehensa, cujus arbitratu fiat quoniam hoc casu arbitrium' non tam personae, qu2m iripsi equitati, quae certis persenis non circumscribitur, insertum videtur .l.societatem in me.
Dixi pol imum, ut significarem in contractibus iiii stricti uris arbitrium non semper pro arbitrio boni viri accipi, sed tum demum, si ipsorum 1 lis contrahentium arbitrium electum sit, veluti patet ex a C. dicti promisi. cum qua congruunt
170쪽
quoque Is libertus 3 o sup de per liberi se l. cum
post.bst .s. gener.sup. dejur. dot Quodsi enim arbiis trium t in extraneum collatum fuerit, stricte
arbitrium illud intelligitur, perinde ut in compromissis unde si promittam tibi opus sacere arbitratu S i , non prius teneor, qui in si Sejus
arbitratus fuerit: cui arbitrio, i a Sejo famam illud sit, parere etiam cogor, quantumvis iniquusit, per .squs. 3 ct seq. sup de verbi obse Secus se res habet in bonae fidei contiactibus: in his eis nim, licet' arbitrium extranei electum si , extranei quidem arbitrium expectatur, nec antΘ, qu mis arbitretur, contractus subsistit sed si arbitratus fuerit, nec boni viri arbitrio a b tri- um ipsius responderit, judex aditus illud corriget, atque ad boni viri arbitrium reducet Is ita.71.2l eq.si .prosoc.ls merces I in proap. D
i Caeterum ultimari volu tates cum contra ctibus bbnae fidei in hoc quidem convenuariri quod utrobi ue arbitriunt in alterum colla tum pro arbitrio boni viri accipitur l. i. 1 Ap. delegat.a. O I lia..3 se .de legat3. Sed ab iisdemiti eo discrepant ultimae voluntates, quod lega-i tum in testamento relictum p ciest tri oportet, sive is, cujus arbitrio illud testator pro stati voluit, arbitratas sit, sive non sit, textus est expressias in I. ult. a. vescensemus itaque. .conrnu. elegat. 9 d. Cujus discrepantiae ratio non ex favore solum, sed mente quoque testatoris de