장음표시 사용
171쪽
commentarii in regula juris imsendet, quippe qui arbitrium hoc non obligationis, sed solutionis differendae causa aleciise praesium itur quamvis nec heres, nec legatarius hoc casu in poenam incidat, si is, cui arbitri uiria testatore commilium est, arbitratus non fae Iit, mulcta. . inpr. Lin testamento I. sup.de condit.&demonst.
Ex praedictis itaque intelligitur, rem arbitriot contrahentium quoque committi posse, sive is bonae fidei, sive stricti iuris contractus sit: cui
magnopere adversantur .quo saepe. 31 . I. se . detontrab.empl. L ipulatio. 17. Oia Titio. ior. g. vlt.sup. de perb obligat ubi contractus noli valere dictituri si in arbitrium debitoris conditio collata fuerit. Respondeo in isti sit. ipsam obligatio-1onem in arbitrium debitoris conferri, id quod Ias non patitur, sicut videre est ex .sub hac conditione .pup. de oblig. action cum ea communiter hominium inatura sit, ut non ficile sese ob rastrictos velint praestandi, hisce, quae sibi onerieite videt int,argumento .eum de indebit,as.sup de probat atque hinc debitoris arbitrio committi nequit, an debeata sed quando, vel quid aut quale debeat id ver,inet arbitrium ipsius recte 11
confertur,l. a. L Scaevolasup de eo quod cert lac dar. θροτ. Eodemque pertinet i deicommissa. D. M. hoc autem ligatum. sap. legat. I. ubi valet legatum heredis arbitrio sic commi illam, cum oluerit, licet non valeatilin ita in arbitriain ipsius colla- illuni sitsi potuerit, .l commissa.Lquunquam autem
172쪽
t . Etenim his verbis Si voluerit, in arbitrium heredis consei ur, an debeat, ea illis et verbis Cum voluerit,arbitrio heredis non committitur an legatum debeat, sed quando debeat cubus- modi legatum ab herede heredis praestandum . est, si heres vivus sedare illud velle constituar, per I.cemclimis. b. .pen. ιp. verb. oblig. Plura de hac questione qui scire volet, is legat Joh. Bor holten in suo comment de verb obtig cap. b. n. 6.9. aliquot seqq. ubi eam prolixe simul ac erudith explicat.
Ulpianus libro 29. ad Sabinum.
Contractis quidam dolum malum duntaxat recipiunt, quidam C dolum se culpam, luni tantium depossum c precarium olumes culpam mandatum, commodatum, ven- ditum,pignori acceptum,iocatum,item AIisdatao, tutis negotia sta, in his quἰdam diligentiamsocietas C rerum commum se dolum G culpam recipit sedi. ec icta, sis quid nominatim convenit, eolis et Emi nus ins ingulis contractibine nam ho ex abitur quod initio convenit. Legem enim conia ira Di dedit, excepto eo, quod eos putat, non valere convenerit, ne dolustraestetur.
173쪽
Commentarim in regulniuris res Noe enim bonae fidei iudicio contrarium est.
Erita utimur. Animalium veri casus mo res quaesine culpa accidunt fugaeservorum, qui custodiri nonsolent, rapinae,tumultu imcendia , aquarum magnitudines impetus praedonum a nullosneseantur.
Homines natura cassem sunt, ut ibi magis,quam alteri consultum cupiant. Alter alterius negocia ex bonas agere debet. s. Praestare dolum vel culpam qui signi sicet amni causa utplurimum ex dolo culpare alteririus propenit. Dolis quid denotet 'o Dolus maliu commissus esse dicitur, quando consu t. dactum est, ut alter ladatur. Culpa vocabulum qui significet ' Culpa in rebus alienis proprie committitur. Culpa, quam quis in rebussuis admittit, poenam
Io Culpatam in faciendo quam in nonfaciendo coninfluit.1 Negligentia alia magna est, alia minor, alia mu
ra Culpa pro quantitate negligentia alia lata es, lia levis, alia levissima. 13 asius praeter latam ac levem culpam, nullam alia amagnoscit,sed male. I. ccul
174쪽
io Culpa levi sinaquosjura meminerunt. 11 Diligentia levissima culpa opponitur. a Culpae vocabulum in lire simpliciter prolatum υτ duntaxat culpam denotat.
i Culpa ex ima a levi culpa discemenda est. ιν Culpae latissima manusquam mentionem fece
ii Culpalatior alia non es, quam ea, qt dolo coma
a 'ulpa magna non dissertab ea, qua ut lata
ii Culpa lata quaenam dicatur 'a Alienas res sibi commissa qui ea diligentia non curat, quare sua curaresolet, is inlata culpa a Lata culpa reus sis , qui non intelligit, quod omnes sana mentis ho=mines intelligunt. a culpam latam committit, qui non obsiemat id quodpublice a uia, vel praeco;ri voce procla-1natum est. as Artis, quam qui profitetur, ignoratio latatu culpam inducit. ab Ignorata ne qui assectet. a Culpa lata quatenus dolus dicatur' a Repraesentans cum eo quod repraesentat, idem non a Dolus aliquando a lata culpaseparatur.3 Culpa lata in causis ci pilιbus duntaxat pro dola
3 Criminales causa lata culpam pro dolo non habentis a Cri
175쪽
ommentarius in regula uri . Osta Criminales causa quomodo ocabula explicata
velint ' D Odiosastrictam interpretationem exigunt. s. momicida ordinaria . Cornelia de Sicariis poena hon tenetur quando latam ipsius culpam tanta- xat accusator probarit. 3 Culpa leris cadit in eos, qui res alienas non curant i eo modo,quo diligens paterfam.ressuas curare silet. ι
, es Culpaterissima ei adscribitur, qui res alienas noucurat ira, ut diligent imus quisque ressuas curasset. 37 Furtumans casus fortuitu si Casinfortuitus quinam dicatur 's Casuumfortuitorum enumeratio. - Casu fortuitinpraestandus es, quando contrahens omne rei periculum per conventionem in se, conventio contractui dat legem. . Conventitae an induci positi, ne dolus prestetur ' Datusprate ritus conpentionem a mittit. -- Dolus in omni contractu praestandus est, dummodo futurus sito η buccommittendus.
s Depositarius regulariter ex depost nullam habetia utilitatem. Depositarius de dolo in re deposita commisso ten
Culpa in contractibinstrictiraris obligationen, per
petuamfacit., Polu nemini lucros esse debet. .
176쪽
Possid/re quando censeatur is, qui dolo prodere
s in auata in quovis contractu perinde ut dolus prastari debet, eri nis lex doli praestationem solummodo infunxerit. 1 Depositum tam lata culpa, quam doli praestationem exigit. sa Precarium selatam culpam, o dolism recipit. 13 Culpa latitant 'er pro dolo habeturaeum consi- terit legem de dolo loquentem aram culpams: bdolo comprehensam nosse. 1 Precarium totam pendet ex liberalitate ejus, qui rem precari concedit. 1 Precarium quovis tempore revocaripotest.
1 Depostitumsaltem deponenti gratiast.1 Negligenti homini qui custodiendum quid committit, dese queri debet sillud levi depostarii
s Depositarius in quibus casibus levissimam nedum
larem culpam praesare teneatur ἐs Dolum ac latam culpam tontaxat debitorpraestare tenetur iis in quando insolius creditoris commodum contractus initus est. ι Culpa levis nedum dolis ac culpa lara prastanda est, quando contractus tam debitoris quam creditoru utilitatem resticit. ει Venditor de culpa levi tenetur,s res venditaperi riti vel deteriorfactast. 6 Locationis contractus tam locatoris quam conductoris commodo cedit. 3 Con-
177쪽
Commentanus En re trifuris. 663 Conductor tenetur de damno, quod ipsius culpa vellexi in re locata datum est. Intellectus is merces.a1.=lmsslocat. os Intellectius.pen. Instit. locat. ct condussios Conductor quatenus de culpa ter ima teneatur' o SociussuoIodo de culpa leνi tenetur. οἷ Communio rerum sic comparatas, ut velleris culpa praestationem exigat ab eo,qui rei communi damnum dedit. o Creditor rationepignoris, quod accepit, etiam ad lapis culpa praestarionem obstringitur. Intellectus L prator ait. q. s. praeterea.ssae reb. autor.judici id.
7 Pignus pratorium ac judiciale qui habet, de dola
duntaxat tenetur. 7 Dos tam uxoris,quam mariti commodo cedit. 3 Intenctini. in rebus.ι7.inpr.gdour. t.
7 Maritus quando ratione dotis accepta de leνfima culpa teneatur ' s Depositarius levem culpam non praestat, quandosiuas quos res negligentius curat. b Maritus levem culpam praesar, quampis in rabia suis negligenssserit. Culpam levi fim/m debitorprestare tenetur, qua-do in Ustius solummodycotamodum contractus cedit. 7 Commodatum regulariter commodatarii gratust, ars hinc inmodatarius delevissima quos
178쪽
pra standa sit, id ver pendet ex rationepersona. in cujus utilitatem contractum est. δο Intellectus LM cum penderet. 3. .ult.A. de pignor.
δι Precarium utile propemodum ei non es, qui precarium rogarit. 1 Precarium donationem sapit. D Commodatum ortum suum ex liberalitate trahit. ι Commodatum revocari ante non potes, quam pra- Icriptus utendi modus littus sit. δ Mui utina sollius debilioris causa contrahitur. δ Mutuum qui accepit, cur fortuitum quο1 casum praesare teneath 88 Dominiam rei muta accepta in accipientem transit. 88 Res quaevissuo domino perit. δρ Mandatum mandan rugratia contrahitur
so Mandata, lurimum non ne maxima industria . expediuntur. si Mandatariiu curqitarari culpam praestare teneatur 'sta tutela pupilli commodum resticit. st Tutor de quanam culpa teneatur '
st Rescripta Impp. saltem ad facti propositi Jeciem
ys Cotiorum gesti usuisaltem sisti,cujus negotia
179쪽
Commentarius in regula uris is
Culpam ex imam mandatarius, tutor ac negociorum gesor ex Cujacii sententia, perinde ut commod.rimus praestare tenetur.
ρ Verba haec, In his quidam&diligentiam, quid in praesente hac' bi velint Iρ Cousfortuitiprovidentia hamana caveri nonpossunt. io Casusfortuitos nemo praesare tenetur. ror Incendium an sit casusfortuitus' a o Incendium ruinae attinat agi comparatur.
ros Incendium culpa inhabitantium seri praesumi
io Incendium fortuitis exortum non punitur. io Incendium culpa alterius factum pro natura cujuslibet contractus punitur.
io Incendium lata culpa factum etiam corporaliter tu i potest. io Vicinis damnum incendio datum quando resarci endumst ab eo, cujus cul' illudfactum est 'Io Dominus quatenus teneat incςndio culpas miliasucto 'Io Servos notorie noxios qui alit, ipsorum delictum, quod admiserint, pisare renetur. at Damnum qui dat, fustibus vel relegatione puniri debet, tantum in arenon babuerit, quoddam no resarciendo sussciat.
180쪽
D Dominus ex delictofamilia tenetur, si deliquerie in eo,in quo opera ipsi vi utitur. D Incendiu in dolo malosactum capitale est.
ιι Incendiam hodie igni cremantur. δι Incendu materia aquibintractatast
Um hominest natura ita coparati sint, ut suis magis quam alienis rebus studeant, aliorumque incommoda sic, ut bona fides desiderat,non declinent: Legumlatores mado ejus. modi commodius occurri haud posse putarunt, quam si in specie statuerent, non solum a quid in contractis nesociis alteri alteri ex bona fide debeat,sed etiam quid praestari oporteat ab eo, qui altera ossicium de bitum non praestitisset, sive res ipsius ex fide non egisset.
Praestari autem voluerunt dolum, culpam, &casum fortuituita, non quidem conjunctim in quovis .contractu, sed ita, ut in quibusdam contractibus, quemadmodum Ulpianus in hac I. refert, dolus duntaxat: in quibusdam dolus &culpa simul Lin quibusdam praeter dolum ac
culpam etiam casus fortuitus praestaretur , hoc est, ut penseretur illud damnum, quod contrahentium alter ex alterius dolo sive culpa fecit.
Nam pris staret dolum vel culpam ωνυμιικως hic dicitur, non qui dolum sive culpam committit, sed qui damnum dolo culpave suadatum resar cit , ut sit causa pro effectu , sive id quod antecedit pro eo quod sequitur. Etenim