Philippi Matthaei ... In extremum Pandectarum titulum, qui est De diuersis regulis iuris antiqui, commentarius

발행: 1600년

분량: 727페이지

출처: archive.org

분류: 미분류

191쪽

Commenta in in=egulasseris. versatur: siquidem deponentis duntaxat gratia' depositum fit,nec ullum inde commodum ad ecdepositarium regulariter redundat Unde de sequeri debet, qui negligenti homini rem ca erstodiendam commisit, pen. nstit.quib.mogrecontrah oblig. At vero ii depolitarius precium pro scustodia acceperit,uel ultrδ se deposito non rogatus obtulerit, tum levissimam quoque culpam ciest ire teneb: tur l. s. g. svesimenta. ct saepe eνmitsip. depos sui certo 1 3 nunc videndum. Dp. minoa. Et ad ejus deni culpae praestationem

depostiarius obligabitur, si ipsius gratia depositum factum sit veluti si pecuniam depositam in eum finem acceperit, ut illa, si occasio tulerit, tantiam mutua uteretur. Haec pecunia,

inquam, periculo depositarii erit, dummodo ad ipsius petitionem deposita sit, nec deponens propositum deponendi aut scenerandi habue

Itaque pro regula habebitur,qubiaecipiens sive debitor nihil amplius, quam dolum Ταγα

latam culpam praestare teneatur eo casu, quando solius dantis sive creditori, utilitas in coim tractu versatur. Quod si vero in contractibus utriusque contrahentis, uantis accipientis utilitas versetur, praeter dolum ac latam culpam, levist quoque culpa praestanda est, . I. nunc videndum. Exempli gratia: emptio dc vendi 'tio utriusque contrahenis gratia celebratur,

atque ideo siles t vendita perierit aut deterior

192쪽

in Philippi Matthaei .

facta sit, tenebitur venditor, si ipsius dolo, lata aut levi culpa id factum sit: sin aliter, liberabitur,pers.cum autem n sit.de empl. Orendit. Quod de emptione ac venditione dictum est,idem de locatione ac conductione intelligi debet: nam εχ hic contractus in utriusque contrahentis

tam locatoris, quam conductoris commodiana

63 cedit, atque ideo locati actionen conductor obstringitur, si ipsius dolo, lata vel levi cul-

Dares locata deterior secta sit, vel etiam pror-1us perierit, textussico ind. . nunc videndum. Verum huic assuersatui si merces.as. ypen. βρ.

Micat ubi Gajus t ab eo, qui columna transportandam conduxit, tum demum culpam abesse scribit, si omnia fecerit, quae diligentissimus quisque facturus fuisset. Idem Iustinianus in I. B pen. Instit.eod. statuli' de eo,qui usum vestimeritorum aut jumenti conduxit, ab hoc enim talem custodiam desiderat, qualem diligentissimus paterfana suis rebus adhibet quibus verbis levissimam culpam significari definitio culpae levissim superius tradita satis ostendit Vulias respondent superlativum diligentissimis in duobus istis locis pro positivo accipiendum es.se, perinde ac si de Iustinianus majus dixiLsent eam diligetitiam in hoc eontractu adhibendam esse, quam diligens pateriam suis rebus adhibere soleat. Sed mihi magis probantur 6 i qui dictionem diligentissimus in propriat significatione accipiunt, atque in utroque textu

193쪽

Commentarias in re Liburis. Ireonductorem adiciestationem culpae levissimae teneri ajunt tum quδd conductor columnae transportandae ad exactissimam diligenatiam se adstringere videtur, hoc ipso qudd rem fragilem, quae videlicet facilim frangi, potest, transportandam conducit tum ver, qudiis, qui pro usu vestimentorum aut uin menti mercedem dedit aut promisit, commodatario similis est, quem de levissima culpateneri docet Iustinianus ins itemicui. Instit. quib.

Ad eundem hunc ordinem pertinet etiam societas, quippe in qua omnium sociorum contrahentium utilitas vertitur: quocirca socius' ς socio quoque de levi culpa tenetur, .ult. Instit et

De communione lierum,quippe in qua id 68

quod in res communes impenditur, atque in de percipitur,ad omnes pertinet, idem respondet Pomponius in l. sis. ao.sup commvn. lyid. cum quo consentit etiam rescriptum Impp. Dio letiani & Maxirritam in el.pen. CAEOLSic cum pignus utriusq; tam debitoris, qu mcreditoris gratia contrahatur, teste Iustiniano in =.κθ. Insit quib.mod. recontrah oblig. fit, ut a ditoin quoque in custodiendo pignore saltem cyde dolo, latari levi culpa teneatur, .s nunc νidendum. ea igitur.i si . pignor act. Neque obstat l. Prator ait.' spratercasH. Gub. auror. To

194쪽

uo Philippi Mattha D.

jud.ρ id quoniam loquitur de pignore praeto-7 rio ac judiciali, in ovo doluit duntaxat praest turuat hic sermo est de pignore conventionali, de quo Ulpianus ipse ind. g. est praterea. sit militer assi mat, quδd non tantum dolus, verum culpa quoq; in eo veniat. ima imis Idem de dotis datione scriptum est in I. sicen sanie a . .s maritus 2 inl.ulti . solat matrim7 quemad os petat quoniam i dos etiam utriusq;

de aut de uxoris gratia constituitur, aes . nunς videndum mariti quidem, ut constante matrimonio illa fruatur, uxoris verti, quia per dotem hoc consequitur, ut maritus onera in trimonii sustirae tu.pro oneribusta ο. C. fur. t. Neque his 73 obstat pr. l. in rebus i . up. de jur. do undet nonnulli colligunt, in dotis datione levissimam quoque culpam praestandam esse quoniam id

γε nos fit ex natura contractus, sed quia maritus, salva fide, diligentiam rebus dotalibus minorem, quam rebus propriis adhibere non potest, d. l. quod Nerva in ine. Quod igitur inpr. d. in rebus de marito dicitur, quia siua causa dotem accipit, tanquam nimis concise dictum ex aliis locis

interpretandum est,ri quidem ex iis, quae in iula ipsa lege sequuntur. Quin imb maritus si in rebus dotalibus eam diligentiam non praestiterit, quam in suis rebus praestare solet, dicitur esse in lata , non in levissima culpa Quod ipsum de socio quoque expressum est in .socius Iocio. a Dp. pro socio. Neque tamen hinc tollitur

195쪽

Commentarim in regula π u. Is

differentia inter hosce contractus atque depositum, quippe in quo similiter culpa praestatur depositatio, si is in rebus suis fuerit diligentior quam in re deposita, L L quod Nerva. Quoniam depositarius t culpam levem non prae 7s stat, si res propria negligentius curare soleat:

maritus vere, de socius flevem illam culpam ssemper praestant, etiamsi in suis rebus negligentes fuerint.

Caeterum si selius accipientis sve debitoris

utilitas in contractu versetur, prie ter dolum toromnis eti in levissima culpa praestanda est veluti videre est in commodato, quod regulariterit commodatarii gratia fit, proinde levis ssi mam quoque culpam,nedum levem abi tam

quam utriusque commodantis commodatarii causa commodatum contrahitur, veluti docent exempla, quae reser Ulpianu in vicerio. F. interdum i Gajus inpr.l. in rebinis. Dp. cammod. Unde in commodato etiam Ἀφν 'semper culpa levissima, sed pro ratione persp-nae, in cujus utilitatem contractum est, nonnunquam dolus ac lapa culpa duntaxat aliquando praeter dolum datam culpam levis saltem culpa praestabitur. Ac licet Ulpianus in I. si cum venderet 3. s. ult sup depignor. act pignust quoad culpam commodato comparet moneto M tamen

196쪽

rs Philippi Matthaei .

tamen propterea in commodato perinde ut in pignore regulariter duntaxat culpa levis praestabituriquc iam in genere quidem hi contractus conveniunt in eo, qubdin utroq, culpam

estari oporteat sed in specie hoc discriminis

abent, qti Od reditor, cui res pignori est data, , ad tantam diligentiam obstrictus non est, quatam commodatarius in re sibi commodata praestare tenetur: ut sic quod in una l. deest , ex aliis sui plendum sit.

si Sed quid dicendum deprecario, quod

ipsum duntaxat accipiet tis gratia fit,& tamen, veluti ex pradictis patet, dolum duntaxat recipit. Cujacius iii tractatis ad Asican. super d. s.chmquid hoc id ed fieri existimat, quda nulla propemodum utilitas sit ejus, qui precario rogavit, cum postulanti quovis tempore etiam incontinenti precarium restituere teneatur: cui accedit cista ratio, quam paulo superius precario adscripsi. Q navis dici etiam possit precarium t ad donationes magis, quam ad contracti negocii causam spectare per t. interdicttim 1 .sup de 3 precar. Et li et commodatum ' quoque Hiberalitate suam ducat originem siquidem locab initio liberum est commodato non dare: tamen ubi semel datum est, liberalitatis esse desinit, atque in necessitatem obligationis transit. 4 Commodare enim est praescriptori utendi modo quid utendum dare, qui modus, cum semel initio praescriptus est,ante quam unitus sit,

197쪽

Commentarius in regula et u

res commodato data revocari non potest. l. incommodato. II. . clit π.commθd.

Verum in mutuor hoc peculiare est, quδd, set si solius accipientis causa contrahitur, tamen ptaeter culpam levissimam , etiam' casum for 86tuitum recipit , d. 9 item is cui ratio in promptu est, quia dominium rein mutui datae in accipi entem transsertur. .a. sane ara Ops certier.unde merith etiam ipsi tanquam domino et res ista perit peri pignus y. C. pignor act. Sed tueritur cur Ulpianus in haesi mandatum, tutelam, ac negociorum gestionem annumeret iis contractibus, qui praeter dolum, culpam etiam recipiunt cum tamenin mandatam, tutela,&negociorum gestio inserviant saltem ei, cujus mandatum vel tutela, vel negocia geruntur, atque ita e numero sint illorum quorum utilitas solidanti cedit Mespondeo, mandatum quidem' mandantis gratia contra is hi, atque iccirco etiam regulariter dolum duit taxat recipere,per'. procuratorem. r. s. ult. Ibi demi io.in prsup mandat quoniam ver,utplurimum t mandata sic comparata sunt, ut non si 'one maxima diligentia desperitia expediti possint hinc fit ut, mandatario nonnunquam is omnis culpa praestanda sit: cum, qui mandatum suscipit, eam ipsam indutatam ac diligentiam, quae ad expeditionem istius mandati requiritur,in se recipere inteli Pt . Laprocuratore. 4 in re mandara at C. mandar qud apprime

198쪽

xta Philippi Matthaei

quoque saciunt illa, quae scribit Gilbertus Regius cap.rρIib. λὲναίιοφανῶν. Eadem fere est ratio tutelae etsi enim haec 1 non tutoris, sed i pupilli gratia suscipitur autor tamen in tota administratione tutela non dissolum dest dolo ac lata culpa tenetur, sed levem quoque culpam pGestare cogitur,l. ι .in RIV. de tute o rat distr. θί quicquid . . arbitr tutet id quod favore pupillorum inductum est, ne videlicet ad ipsorum injuriam tutelae beneficium

convertatur. Neque ex eo, quod in L. C. de peric. tui. casus sortuitus saltem a periculo tutoris ex

cipitur , inferri ex quorundam interpretum sententia debet, tutorem de levissima etiam s.culpa teneri quoniam' rescripta Impp. non sunt juris regulae, quibus in universum quid deinciditur, sed ad solam facti propositi speciem pertinent: sic in specie oppositae L consulti sal tem silerunt Impp. de casu fortuito,non de culpa levissima, de quasi consulti etiam fuissent, utique, ex istorum interpretum placito, nec culpam levissimam a tutore praestandam esse rescripsissent.

s Denique nec negociorum gestio ejus, qui

negocium gerit, sed saltem absentis causa susci- stur, tamen negociorum esto praeter do-um, cui lata culpa hoc casu includitur, levem quoque culpam praestare tenetur. Is negocia. i. U.de negates est tutori ο. Qeod.cujus nulla est alia ratio, quam quod is, qui absentis nec con

senum

199쪽

Commentanus in regula u/υ. III t sentientis negotiis' gerendis ultro sese offert, s. periculo hujusmodi sese subjicere intelligaturat dum tacite idoneum se gerendis istis negociista profitetur. Neque huic obstare nonnulli vo-o lunt a. In lit.de oblig. quae ex quasi contract.nasi.ubit levissimae quoque culpae pratstatio negotiorum

gestor iniungit uu quoniam relpondent plerique g. istum loqui de ejusmodi casu, quando axi lius diligentior negociis absentis administrua ua dis sese obtulit, cui gestor cedere noluit, veluti is demonstrant ea quae Everti. Bronchorstin aso . fert. 7 .cent. I. tradit. Verum- enim vere, Cuja-

uti cius in tractatu cadu ricanum.super d. s. cum quid. in demandato, tutelat ac negociorum gestione, o aliter sentit, atque in histribus, perinde ut incommodato levissimae quoque culpae praesta a tionem exigit quod haec amicitiae ossicia in haea vitae societate pernecessaria sint, atque hinc ju-ul. ste damnetur is, qui non strenue ac diligenter illa gesserit. Quocirca opinatur Cujacius, qu

is tuo hoste contractus , videlicet commodatum, mandatum, tutelam4 negociorum gestionem, in hac praesentet. significarit his verbis: 93 id In his quidam ct diligentiam. Quam assertionem haud parum confirmare videtur textus in I. f

lo. Mater. a . C. de usur.

ni Caeterum quod attinet ad casus fortuitos sy qui videlicet nulla providentia humana caveria potuerunt, hi certe nullo praestantur. cum Ioci in quae vis rex, quae sic perit, domino suo pereat.

200쪽

is Philippi Murthaei

per ea quae tradit V Vesenb.in d. g.it u cui. n. H O Quod autem Ulpianus sub hujus l. finem ad tcam fortuitosin incendium refert, id vero non minimam contrarietatem parit. Etsi enim idipsum Ulpianus etiam ind. l. sui cert.. s. quod vero ctinae l. cum duobus. f. damna statuit, eique

G us quoque in Li. s.ct ille q-rmsup.de oblig. OIoa ael suffragatur, dum t incendium aeque ac ruinam naufragium casum majorem appellat, cui humana infirmitas resistere non possit: tamen idem Ulpianus inl.s serrima .F.s forna

carius. Dp. adi. Aquil. contrarium inducit hoc iaro 3 pse,qubd incendium t culpae ministrorum ad

scribit, cum quo, ut declarat Cujacius in ne .aρ .lib. 7. ob congruat et iam is vendita. I.sup. de

peric secommed rei vendit ubi Alsenus Varus diserte scribit incendium sine culpa fieri non posse eamque culpam in . qui in uiam. 3ο. f. ult. sup locat idem Alfenus in habitantes, sive eos, quorum ministerio quis domi suae utitur expresse transfert: quod ipsum facit etiam Paulus in II. . i. U.de olf praefect.rigil ubi inter caetera, inhabitantium culpa pleriinque incendia fieri dicit. Contrarietas ista dissolvi potest distinctione persenarum. Nam respectu ejus qui culpa vacat , incendium est casus fortuitus, sed respectu illius, cujus culpa illud factum est casibus t tuitis annumerari non potest. Etsi igitur culpa habitantium incendium exortum fuisse praesiuia mitur: aliorum tamen intuitu illud sic comparatum

SEARCH

MENU NAVIGATION