Philippi Matthaei ... In extremum Pandectarum titulum, qui est De diuersis regulis iuris antiqui, commentarius

631쪽

s, Philippi Matthaei D.

Potesta patria in munere publica non attenditar

secti patris inflium magna est.

ιε Iuris dicendi potesas cui tributa est, is liberepra sua autoritatesententiam ferre potest.

n Matrimoniis contrahendu honestas magis coηνenit,quam H,quod licet. ra Uxorissuasiliam, qua post diνortium ex alio procreata est acere nemo potest. Is Soror uxoris defunctae an per legem Mosaicam duinci in uxorem possit 'r Fratri u. Obus unafoemina nubere non potest.

QVaeritur, an omne, quod perleges lice permittendum' sit Paulus in principio hujus l. haud obscure illud negat ex eo funda mento, quod honestum' non sit omne, quod 3 licet Honestatis autem ipsi Ethnici quoque,

teste Cicerone, eam habuerunt rationem , ut,

qui faciendum esse duceret, aut in bonis numeraret id, quod honestum non esset, eum honestatem ipsam quasi virtutis lumen extinguere statuerent. Hujus exemplum sumi potest ex ιδ.C.de pignorib. sel porbe ubi Impp. Severus Antoninus creditorii non permittunt, ut sine Praesidis autoritate possessionem rei pignori sibi datae arripiat, etiamsi ex conventione inita

pignoris poliesIionem propria autoritate ingredi possit. Simile exemplum C acius in principio tractatus 3. ad ricanum ex l. qui uri diis isti/ariolup.ditiaris ict.θLin maris.77sup.de im

632쪽

sc. notat, dum in hac jus in illa honestatem roponi ait: quddparer quidem filio, vel fi cius patri in negociis privatis, jus dicere de judicare possit, ex ea ratione, quoniam judicare ac jus dicere munera sunt publica, inqui Ibus' patriae potestatis ratio nulla habeatur, per si quippe δ. eo .rit. Q. sit familia ρ. Iup. de hisquisivi vel alim. jur sani sed tamen ex praesem, pto d. l. quior dictioni neuter alteri jus dicere aut judicare di beat, qudd naturalis' affectio, squa pater filium,in filius patrem prosequitur,

ut rumq; quodammodo judicem in causa pro-ptiaconitituat. Cuiusmodi interpretatio mihi non displicet, quamvis Duarenus in cap. II. lib.

dissutar. anniversar praedictarum duarum it dic crepantiam hac distinctione conciliet, ut dicat patrem in causia filii, vel filium in causa patris judicare quidem, sed non jus dicere posse: quὀdis, qui jus t dicit, formulae a Praetore praescri Io ptae sic adstrictus non iit, ut judex pedaneus,

verum libere pro sua autoritate sententiam eis rat, eamq; etiam executioni mandet,l.a D.Pio sisi princ. U.dei Adis. Caeterlim in contrahendis matrimoniis et po-4 Itissimum huic regulae locum esse, atque in his honestatem magis attendi debere, quam id, quod licet, testatur Modestinus inl.semper. ρ . in f h. t. quae iisdem verbis habetur in principio ιsemper a. V. de rit. nuptiar. Quam ob causam

633쪽

ss. Philippi Matthaei D.

tium ex alio procreavit, matrimonium contrahere non potest, licet privigna ejus non fit, . iqua mihi ia 3 fluxor sup de rit nupt sic sororemi uxoris defunctae ex quorundami sententia dueere quidem per legem Mosaicam licet, sed ut ducatur honestum non est tametsi ego nec per Mosis legem duci eam posse statuo. Nam si noni dicet uniet foeminae duobus fratribus nubere: profecto nec licebit uni viro duas sorores in uxores ducere. Ac licet nonnulli ex eo, quod Moses in cap. r. Leνitic scribit, sororem uxoris ea vivente duci non Cta arguant uxore mortua ejus sororem duci posse: iectius tamen mihi sentire videntur hi, qui Hebraeismum eo loci esse, nec quicquam aliud osensibi velle statuunt, quam quod soror uxoris duci nunquam possit, exemplo illius, quod desolutione ultimi quadrantis Christus Matthaei cap vers. as.

refert.

contralamin. SuM MARIA

i Obligationu acquisitio in stipulatione tam condiis

tionali, quam pura, reducitur ad ιiis M, quo contractius initin. a Stipulatio rei mea tum alet, quando conditionis

simis invor mea amplis non es.

634쪽

Commentarim in regulassuri su

Debitum conditionale et ante non pote , quan

Egula haec generatim quidem hic proponitur, sed generalis non est, verum ad eum duntaxat casum restringi debet, quando ideo obligatione per alios acquirenda agitur Murri enim in stipulationibus conditionalibus aequὸae in iis, quae purae sunt, acquisitio reducitur ad id tempus quo contractus est initus, sicut hoc demonstravi in I. qua legata es, sup b. t. πι.s liamfamilii ta princ.de rabor obligas Extra istum calum regulae huic locus non est, veluti patet ex ἰ.sirem 3 i. ea . it ubi stipulation rei meae ita de amum utilis est, si conditionis existentis tem p re res ista mea non sit, quae extra dubium inutilis esset, si tempus contractus, quo mea fuit. spectati deberet sic de quod sub conditione in stipulationemn deductum est, alio qui exi-s stentis conditionis tempore peti non potest, cum ante ne natura quidem illud debeatiar, mi cedere diem ais sv.de νιrbor signific

Ulpianus libro 66.ad Edictum. a Nemo videtu audare eos,qui ciunt

sentiunt.

635쪽

s, Philip i Matthaei D.

Creditores udasse non dicitur, qui constentient brutiluastaudatore quidemit. 3. I lens deceptus de dolo queri non potes. Injuria volenti non fr.

Raptor virginu quaxiumνi volentis capitis panam non Vir. y Persuasio dolos plus peccat, quam si eum, cui hoc persuadet,ri cogat. a Esumpta est haec regulam l. quod autem ε. f.praeterea snp. sta instaud credit fact.sunt ut restit ubi Ulpianus ex hoc, quod nemost eos, qui sciunt i consentiunt, fraudare videatur, negat in fraudem creditorum fecisse eum, qui consentientibus t creditoribus aliquid a fraudatote emit vel stipulatus est. Simile exemplum est in I. cum donationis 34 α det donatipo . ubi detdploqueri non potest is, qui volens dolo deceptus est. Eodemq; pertine quod Ulpianus in I. A. usque adob. Dp. injur in injuriam ct nullam esse quae in volentem stit. Neq; in regulam h anc impingit l. unic. . penuit. C. de rvr.3 virgin subiam p. Iustinianus etiam in eum, qui virginem volentem rapit' atq; abducit, poenam eapitis statuiti. quoniam id ipsem velle virginis, ur Iustinianus ebloci subjicit ab insidiis nequissimi raptoris inducitur. Et alias quouue

qui dolose cuipiami persuadet, plus peccat,

636쪽

Commentarius in regula uris υν quam si eum compellat.sbiq; parere coga π

Paulus libro 6 r .ad Edictum. odquis,dumser in stegit,proicere liba resecto nonpotest.

Domini luero istud quoq; edit,quod ferret lab eondi cone stipulatus est, etiamsi eonditio extiterit tum, quando servus iste liber factu est,ueluti ex. L. 147.

Gajus libro 1 . ad Edictum

provinciale.

Semperfeci alia nerali insunt.

Paulus libro I 6. brevis Edicti. m esse .mnibi prodes, e parta

ad omnespertinent.

637쪽

M Philippi Matthaei D.

, uructus ex pignore Pratorio pereepti omnibus creditoribiti redunt, etiam unis in illiis possessonem misi st.

3 Impensa in causam communem facienda ab omni bru,quorum causa ista commvnues' eruari de

c Uiacius in cap.3 . libri ρ.Observat.elegans re- gulae huius exemplum ponit increditore, qui in polsessio lieni pignoris praetorii millus est huius quippe missionis i effectus hic est,

ni omnibus creditoribus proficiat, cum is non sibi, sed omnibus possidere intelligatur, per l, ucui s. . siplures. sup ut inpo fesson. lcgator. serravisau esse lice. σι.cum unus. I a. in princ.sup cereb. autor.judis. p ident Quam ob causam quoq; partes ejus missionis ad omnes pertinent, hoc est, a istuctus, qui ex ea repercipiuntur, omni- 3 bus cedunt,& impensae, sa' quae in eam faciendae sunt,ab omnibus erogari debent, quoniami commune negocium est l. Prata s. s. hu verbis. my. .quen .eod.tit. I. 1 9.

Ulpianus libro 67.ad Edictum. Ex quapersona quis lucrum capit, ejusfactum praestare debet.

638쪽

Ulpianus libro 68. ad Edictum. I. conditionem oporte Vm, qui quid possideat et habeat actous , fus dolomaisfactumst, quo minu possideret vel

haberet. Hujus Lexplieatio dependet ex iis, quae de dolo sunt

Paulus libro 6 . ad Edictum. ais damnum facit, nisi eat liud facere jus non habet.

R gulta hujus interpretatio reperitur in iis, quae diis ctata sunt ad i. nussu Issv. h. t. L. is a.

Ulpianus libro 69. ad Edictum. Hocjure utimur,ut quicquid omniisper vim

pat, aut in vispublicae , aut in visprivata crimen incidat.

Vu, quam maristratin prater ossiciumfacit, Olim publica dicebatur. Magistratus hominem inauditam nec in vincula

conjicere, nec torquere, nec damηMe,mulio munia nccarepotest.

639쪽

Ga Philippi atthaei D.

I publica hodie nuncupatur, qua cum armus . cta es.s usine arm actaprivata nunc dicitur. Vis publica alim quomodo punitafuerit ' Vu publica hodies atrocior fuerit, parea capitu plectitur. Vu prirata olim inomii publicatione tertia

bonorum partis multabatur: sed hodie carcere, aut relegationepuriitur.

Damnatorum bona ex constitutione N. Insi-niarii non publicantur. 1 Vim quifacit, eiviliter quos interdicto underio daevi armata conr iri pote LM is privata censenda est illa , de qua dubitatur publicine an privata'. P Aulus iniit a . libria recept.sentent testatui, x l.Iulia dei vi publica damnari magistratum, a qui civem Romanum praeter fossicium vel necasset, vel torsisset, vel in vincula conjecisset. vel etiam condemnasset Sedi Iulia de vi pris vatest teneri hominem privatum, qui quoquo modo alteri vim fecisset. Unde intelligitur,vim publicam olim dictam fuisse vim illam immoderatam, quam magistratus in cives Romanos exercuisset Privatam verὸ eam vim, quam homines privati intulissent Vertina postea I. Iulia devia publica vindicata fuit quaelibet vis cuin armis tacta: quo verbis a is facti fuit, m

640쪽

Commentani in regula uris. Cos ptivata dici coepit,atq; .Iulia de vi t privata v snita fuit. recuperanda. Instit. interdict.

Poena autem lJuliae de vi publica terat aquae

8c ignis interdictio, cui postea successit deportatio, sicut videre est et qui dolo ios ult up ad i. Iul.de vi public. cteus item l Jubia. U.de public.jui dic. At ver hodie vis publica, si fuerit' atro TClar, poena capitis coercetur, i potestas il- lius, qui huiusmodi vim fecerit, fieri nequeat, ceu violator pacis publicae anno sibi bjicitur, veluti notat Mynsingerus ades s item lex Iulia,n . Caeterum poenal.Iuliae de vi privata terat Spublicatio tertiae partis bonorum, infamia,

b quae sequitur illos omnes, qui ex publicojudicio damnati sunt l. vlt.sup ad i. Iul. de vi pri anir Sed hodie crimen hujusmodi ut 'lutimum carcere aut relegatione punitur si quidem ex con-- stitutione' Iustiniani damnatorum bona am sis ilius non publicantur, ut patet exsult. Fore aii Quamvis is, qui vim fecit, non eriminaliter solum exl. Iulia de vi lata, sed etiam' civili-Ior ter interdicto unde vivi de vi armata conveniri possit, per L. Quiae vi ct .s praesessasu de paen. ex qua hoc simul colligitur, vim privatam, non ,, et publicam censeri, ti dubitetur de vi publi II in cane illa fuerit, an privata Quae omnia prolixe uxta ac erudite prae aliis Menochius in cas. 3ρ . libri a de arbitrar iudic quaestion des ton Tes.